fbpx
Wikipedia

Ayığ xan

Ayığ Xan - türk, altay və yakut mifologiyalarında səma ilahı. Ayıh Xan olaraq da deyilər. İlk insanı o yaratmışdır. Dünyanı idarə edər. Yaradıcı ruhların ən böyüklərindəndir. İnsanlara qabiliyyətlərini və bacarıqlarını o verir. İlham qaynağıdır. Torpağın məhsuldar olmasını təmin edər. Qısaca yaradıcılıqla bağlı bütün ünsürlərin qaynağıdır. Bərəkət və heyvanların çoxalması onun istəyiylə olar. Igidləri ölümdən qurtarar, ölən qəhrəmanlara yenidən can verər. İnsanların və digər canlılardan məsuldur. Ürüng (ağ, saf, təmiz) olaraq təsvir edilər. Özünə ağ at qurban edilir. Bu qurban "idik" şəklindədir. Yəni canlı olaraq təbiətə salınır. Bir daha kimsə o heyvana əl sürməz. Bu canlılar işığın doğulduğu istiqamətə yəni şərqə doğru sürtülər. Göyün 13. yanında oturar. İnsanların istiləşməsi üçün Günəşi yaratmışdır. Ulu, müqəddəs, nurlu bir varlığa malikdir. İnsanların xüsusi işlərinə qarışmaz. Ongunu Kartal'dır. Ayığı (Ayığ) adı verilən ruhlar onun əmrindədir.

Etimologiya

(Ay) kökündən törəmişdir. Ayışığı və Yaratmaq mənalarını ehtiva edər. Aymaq (özündə olmaq) hərəkəti ilə eyni kökdən gəlir. Aymaz isə əleyhdar mənalı olaraq qafil, özünü bilməz deməkdir. Monqolca "ayh" sözcüyü qorxu deməkdir və əlaqəli olması olabiləcəkdir.

Mənbə

  • Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)

Xarici keçidlər

  • Ürüng Ayığ Toyon  (türk.)

ayığ, ayığ, türk, altay, yakut, mifologiyalarında, səma, ilahı, ayıh, olaraq, deyilər, insanı, yaratmışdır, dünyanı, idarə, edər, yaradıcı, ruhların, böyüklərindəndir, insanlara, qabiliyyətlərini, bacarıqlarını, verir, ilham, qaynağıdır, torpağın, məhsuldar, o. Ayig Xan turk altay ve yakut mifologiyalarinda sema ilahi Ayih Xan olaraq da deyiler Ilk insani o yaratmisdir Dunyani idare eder Yaradici ruhlarin en boyuklerindendir Insanlara qabiliyyetlerini ve bacariqlarini o verir Ilham qaynagidir Torpagin mehsuldar olmasini temin eder Qisaca yaradiciliqla bagli butun unsurlerin qaynagidir Bereket ve heyvanlarin coxalmasi onun isteyiyle olar Igidleri olumden qurtarar olen qehremanlara yeniden can verer Insanlarin ve diger canlilardan mesuldur Urung ag saf temiz olaraq tesvir ediler Ozune ag at qurban edilir Bu qurban idik seklindedir Yeni canli olaraq tebiete salinir Bir daha kimse o heyvana el surmez Bu canlilar isigin doguldugu istiqamete yeni serqe dogru surtuler Goyun 13 yaninda oturar Insanlarin istilesmesi ucun Gunesi yaratmisdir Ulu muqeddes nurlu bir varliga malikdir Insanlarin xususi islerine qarismaz Ongunu Kartal dir Ayigi Ayig adi verilen ruhlar onun emrindedir Etimologiya Redakte Ay kokunden toremisdir Ayisigi ve Yaratmaq menalarini ehtiva eder Aymaq ozunde olmaq hereketi ile eyni kokden gelir Aymaz ise eleyhdar menali olaraq qafil ozunu bilmez demekdir Monqolca ayh sozcuyu qorxu demekdir ve elaqeli olmasi olabilecekdir Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Xarici kecidler RedakteUrung Ayig Toyon turk Menbe https az wikipedia org w index php title Ayig xan amp oldid 3423233, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.