Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Ayan küknarı (lat. Picea jezoensis) — bitkilər aləminin şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin küknar cinsinə aid bitki növü.
| Ayan küknarı | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Ayan küknarı | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Botaniki xarakteristikası
İlk dəfə F.B.Fişer tərəfindən qeydə alınmışdır. Dəniz səviyyəsindən 400-1200 m hündürlükdə Uzaq Şərqdə dağ yamaclarında, Kamçatkada, Saxalində, Şimali Amerikada və Balkan dağlarında bitir. Çox vaxt qarışıq əkinlər əmələ gətirir. Ayan küknarı mənşəyinə görə çox qədim növdür. Hündürlüyü 40-50 m olan düz gövdəli, gözəl ağacdır. Çətiri düz, konusvarı, ucu bizdir. Gövdəsi tünd boz, hamar qabıqlıdır, yaşlaşanda yumrular şəklində tökülür. Digər növlərdən uzunluğu 1 sm-ə qədər olan hamar iynəyarpaqlarla fərqlənir. Uzunluğu 2 sm olan iynəyarpaqları hmaar, dişli, bir az əyri, ucu qısa, bizşəkilli, üstü tünd-yaşıl, alt tərəfi göyümtüldür. Zoğlara sıx bitişikdir, açıq sarı-qonur və ya sarı-yaşıldır. Qozaları açıq-qonur, oval-silindrik, uzunluğu 6,5 sm-ə qədərdir. Toxumları sentyabrın ortalarında yetişir. Qışa və kölgəyədavamlıdır. Cavan yaşda yaz günəşi yanıqlarına məruz qalır. Hava rütubətinin dəyişməsinə kəskin reaksiya verir, torpağa tələbkardır, bataqlaşmaya, torpağın tapdanmasına və kökətrafının bərkiməsinə dözmür. Cavanlıqda yavaş, sonradan orta səviyyədə böyüyür. Tuqay meşələrinə daxil olan qədim cinslərdən sayılır. Abşeronda və bir çox bölgələrdə tək və qrup əkinlərində məədni şəraitdə becərilir. Meşə-park əkinləri üçün qiymətli cinsdir. Səsin səviyyəsini effektiv azaldır. Mavi-göyümtül iynəyarpaqları olan bitkilərlə birlikdə qruplarla əkilir. Tozağacı və digər yarpaqlı cinslərin fonunda gözəl görünür.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Abies firma var. jezoensis (Siebold & Zucc.) Carrière
- Abies jezoensis Siebold & Zucc.
- Pinus firma var. jezoensis (Siebold & Zucc.) Endl.
- Pinus jezoensis (Siebold & Zucc.) Antoine
- Pseudotsuga jezoensis (Siebold & Zucc.) W.R.McNab
Yarımnövləri
- (Mayr) P.A.Schmidt
- Uyeki
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ayan kuknari lat Picea jezoensis bitkiler aleminin sobesinin i yneyarpaqlilar sinfinin i yneyarpaqlilar destesinin samkimiler fesilesinin kuknar cinsine aid bitki novu Ayan kuknariElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe Sinif IyneyarpaqlilarYarimsinif IyneyarpaqlilarDeste IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerYarimfesile Cins KuknarNov Ayan kuknariBeynelxalq elmi adiPicea jezoensis Carriere 1855Sekil axtarisiNCBI 67778EOL 1061645Botaniki xarakteristikasiIlk defe F B Fiser terefinden qeyde alinmisdir Deniz seviyyesinden 400 1200 m hundurlukde Uzaq Serqde dag yamaclarinda Kamcatkada Saxalinde Simali Amerikada ve Balkan daglarinda bitir Cox vaxt qarisiq ekinler emele getirir Ayan kuknari menseyine gore cox qedim novdur Hundurluyu 40 50 m olan duz govdeli gozel agacdir Cetiri duz konusvari ucu bizdir Govdesi tund boz hamar qabiqlidir yaslasanda yumrular seklinde tokulur Diger novlerden uzunlugu 1 sm e qeder olan hamar iyneyarpaqlarla ferqlenir Uzunlugu 2 sm olan iyneyarpaqlari hmaar disli bir az eyri ucu qisa bizsekilli ustu tund yasil alt terefi goyumtuldur Zoglara six bitisikdir aciq sari qonur ve ya sari yasildir Qozalari aciq qonur oval silindrik uzunlugu 6 5 sm e qederdir Toxumlari sentyabrin ortalarinda yetisir Qisa ve kolgeyedavamlidir Cavan yasda yaz gunesi yaniqlarina meruz qalir Hava rutubetinin deyismesine keskin reaksiya verir torpaga telebkardir bataqlasmaya torpagin tapdanmasina ve koketrafinin berkimesine dozmur Cavanliqda yavas sonradan orta seviyyede boyuyur Tuqay meselerine daxil olan qedim cinslerden sayilir Abseronda ve bir cox bolgelerde tek ve qrup ekinlerinde meedni seraitde becerilir Mese park ekinleri ucun qiymetli cinsdir Sesin seviyyesini effektiv azaldir Mavi goyumtul iyneyarpaqlari olan bitkilerle birlikde qruplarla ekilir Tozagaci ve diger yarpaqli cinslerin fonunda gozel gorunur SinonimleriHomotipik sinonimleri Abies firma var jezoensis Siebold amp Zucc Carriere Abies jezoensis Siebold amp Zucc Pinus firma var jezoensis Siebold amp Zucc Endl Pinus jezoensis Siebold amp Zucc Antoine Pseudotsuga jezoensis Siebold amp Zucc W R McNabYarimnovleri Mayr P A Schmidt UyekiIstinadlarHemcinin bax