Yağış və qarsularının su hövzələrinə və relyefin çökək yerlərinə axması:
yer səthi ilə-səthi axım, torpağın altı ilə - yeraltı axım;
müəyyən vaxt ərzində çay məcrası ilə axan suyun miqdan.
Axım xəritələri
Axımın istənilən ərazidə paylanmasını səciyyələndirmək üçün axım modulu və ya axımın layı izoxətt xəritələrindən istifadə olunur. Bu xəritələr çay hövzəsinin iqlim, coğrafi şəraitindən asılı olaraq tərtib edilir. Xəritələri tərtib etmək üçün əvvəlcədən toplanmış faktiki məlumatlar əsasında ayrı-ayrı çay hövzələri və onların hissələrinə aid axım normalarının qiymətləri hesablamr. Alınmış qiymətlər xəritə üzərində həmin ərazilərin ağırlıq mərkəzlərində qeyd edilir. Axım normasına dair eyni qiymətli nöqtələr səlis əyri ilə- izoxətlərlə birləşdirilir.
Axım modulu
Çay hövzəsinin səthindən vahid zamandakı axımın orta miqdarı, L (san-kv km) ilə ifadə olunur. Eroziya prosesini səciyyələndirmək üçün çay şəbəkəsində aylıq, mövsümi, yaxud illik sülb axımı. Bəzən eroziyamodulu da adlanır. Eroziya modulu (asılı materialların axım modulu) 1 kv km sutoplayıcı sahədən axan sülb axının tonla miqdarıdır.
Axımın əsrlik dəyişməsi
Müxtəlif iqlimepoxalarını əhatə edən dövrlər ərzində çayın sululuğunun dəyişməsi (məsələn, dördüncü dövr ərzində buzlaqların inkişafı və yoxa çıxması ilə əlaqədar).
Axımın həcmi
Müəyyən vaxt ərzində hər hansı stvordan axan suyun miqdarı. Həmin vaxt ərzində orta axımı saniyələrə vurmaqla və ya keçən vaxt ərzində hiqroqrafın sahəsini təyin etməklə hesablanır, kub m və ya kub km-la ölçülür.
Axımın itməsi
Müəyyən əraziyə düşən yağıntıların həmin ərazi ilə çaya axan suyun fərqi. Buxarlanmaya və torpağa hopmasına itirilən suyun cəminə bərabərdir.
Axımın nizamlanması
Yamaclarda axımın maksimum zəiflədilməsi və torpağa hopdurulması üçün həyata keçirilən müxtəlif tədbirlər sistemi. Axımın nizamlanması üçün yamaclarda müxtəlif aqrotexniki, fitomeliorativ tədbirlər həyata keçirilir, hidrotexniki qurğular tətbiq edilir.
Xarici keçidlər
Respublika çaylarında yaz-yay gursululuq dövrünün axım proqnozu açıqlanıb
Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ensiklopedik ekoloji lüğət, Bakı 2008
Avqust 12, 2021
axım, mündəricat, xəritələri, modulu, əsrlik, dəyişməsi, həcmi, itməsi, nizamlanması, xarici, keçidlər, həmçinin, istinadlar, redaktəyağış, sularının, hövzələrinə, relyefin, çökək, yerlərinə, axması, səthi, ilə, səthi, axım, torpağın, altı, ilə, yeraltı, axım,. Mundericat 1 Axim 2 Axim xeriteleri 3 Axim modulu 4 Aximin esrlik deyismesi 5 Aximin hecmi 6 Aximin itmesi 7 Aximin nizamlanmasi 8 Xarici kecidler 9 Hemcinin bax 10 IstinadlarAxim RedakteYagis ve qar sularinin su hovzelerine ve relyefin cokek yerlerine axmasi yer sethi ile sethi axim torpagin alti ile yeralti axim mueyyen vaxt erzinde cay mecrasi ile axan suyun miqdan Axim xeriteleri RedakteAximin istenilen erazide paylanmasini seciyyelendirmek ucun axim modulu ve ya aximin layi izoxett xeritelerinden istifade olunur Bu xeriteler cay hovzesinin iqlim cografi seraitinden asili olaraq tertib edilir Xeriteleri tertib etmek ucun evvelceden toplanmis faktiki melumatlar esasinda ayri ayri cay hovzeleri ve onlarin hisselerine aid axim normalarinin qiymetleri hesablamr Alinmis qiymetler xerite uzerinde hemin erazilerin agirliq merkezlerinde qeyd edilir Axim normasina dair eyni qiymetli noqteler selis eyri ile izoxetlerle birlesdirilir Axim modulu RedakteCay hovzesinin sethinden vahid zamandaki aximin orta miqdari L san kv km ile ifade olunur Eroziya prosesini seciyyelendirmek ucun cay sebekesinde ayliq movsumi yaxud illik sulb aximi Bezen eroziya modulu da adlanir Eroziya modulu asili materiallarin axim modulu 1 kv km sutoplayici saheden axan sulb axinin tonla miqdaridir Aximin esrlik deyismesi RedakteMuxtelif iqlim epoxalarini ehate eden dovrler erzinde cayin sululugunun deyismesi meselen dorduncu dovr erzinde buzlaqlarin inkisafi ve yoxa cixmasi ile elaqedar Aximin hecmi RedakteMueyyen vaxt erzinde her hansi stvordan axan suyun miqdari Hemin vaxt erzinde orta aximi saniyelere vurmaqla ve ya kecen vaxt erzinde hiqroqrafin sahesini teyin etmekle hesablanir kub m ve ya kub km la olculur Aximin itmesi RedakteMueyyen eraziye dusen yagintilarin hemin erazi ile caya axan suyun ferqi Buxarlanmaya ve torpaga hopmasina itirilen suyun cemine beraberdir Aximin nizamlanmasi RedakteYamaclarda aximin maksimum zeifledilmesi ve torpaga hopdurulmasi ucun heyata kecirilen muxtelif tedbirler sistemi Aximin nizamlanmasi ucun yamaclarda muxtelif aqrotexniki fitomeliorativ tedbirler heyata kecirilir hidrotexniki qurgular tetbiq edilir 1 Xarici kecidler RedakteRespublika caylarinda yaz yay gursululuq dovrunun axim proqnozu aciqlanibHemcinin bax RedakteBioloji aximIstinadlar Redakte Qerib Memmedov Mahmud Xelilov Ensiklopedik ekoloji luget Baki 2008Menbe https az wikipedia org w index php title Axim amp oldid 4412364, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
