Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Axtırka (ukr. Охтирка) - Ukraynanın Sumı vilayətində şəhərdir.
| Axtırka | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Охтирка | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1641, 1646 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 110 ± 1 m | ||||
| Saat qurşağı | | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Poçt indeksi | 42700 | ||||
| Nəqliyyat kodu | BM, НМ / 19 | ||||
| Digər | |||||
| okhtyrkamr.gov.ua | |||||
| | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixi
Şəhərin tarixi ilə bağlı onu demək mümkündür ki, məntəqə haqqında ilk məlumat VIII əsrdə "türk yurdu" kimi verilir. Qala qıvrıla-qıvrıla axan Ak Tura çayının bir həlqə kimi qıvrıldığı yerdə salındığından onun mövqeyi çox əlverişli sayılırdı və ətrafdakı göllər onun müdafiə qüdrətini artırırdı. 1641-ci ildən Osmanlı dövlətindən Reç Pospolitaya, 1647-ci ildə isə ruslara keçmişdir. 1707-ci ildə I Pyotr bu diyarın hərbi vəziyyətini öyrənmək üçün Ak Turada olmuşdur. Kırımıın türk yer adları içərisində də Ak Tura (indiki adı Yemelyanovka) adlı yaşayış məntəqəsi adı olmuşdur. Kuban diyarında (indiki Krasnodar vilayəti) eyniadlı qəsəbə vardır. Ak Tura öz adının mənaca izahına görə çox şəffaf bir toponimdir. Türk dillərində Ak Tura "Ağ qala" mənasına müvafiq gəlir. Sibirin türk yer adlarını araşdıran Valeev tarixçi Millerə əsaslanaraq tura sözünün türk dillərində "möhkəmləndirilmiş yaşayış məntəqəsi, "qala" mənasını göstərir. Rusiyanın hərb tarixində, ədəbi-bədii əsərlərdə tez-tez rastlanan şanşöhrətli alaylar içərisində Axtır alayı tarixdə bu türk adını yaşatmaqdadır. Moskvaaltı ərazilərin türk adları içərisində də bu ada rast gəlinir: Moskva ətrafı yüksək təbəqəyə mənsub olan malikanələr içərisində məşhur Abramçevodan azca aralıda yerləşən Axtırka kəndi məşhur boyar soyu olan Trubetskoylara məxsus olmuşdur. Trubetskoylar bu adı vaxtilə Rus-Türk müharibələrindən, daha doğrusu, Ak Tura döyüşlərindən bir xatirə olaraq gətirmiş, ata mülklərinə onun adını vermişlər. Axtırka adlanan malikanə fövqəladə dərəcədə gözəlliklər qoynunda yerləşirdi. Onun qarşısındakı gölməçə o qədər şairanə və ilhamverici idi ki, rəssam Vasnetsov özünün məşhur "Alyonuşka" rəsmini - gölcük kənarındakı sıx qamışlıq arasında, xəlvəti bir guşədəki o hüznlü qızı burada çəkmişdi.
İstinadlar
- Памятная книжка Харьковской губернии на 1862 год. S. 20.
- http://sumy.ukrstat.gov.ua/?menu=99&level=3.
- Советский энциклопедический словарь, М., 1987, с. 94.
- Валеев Б.В. О топонимии Сибирских татар – Сов. Тюркология, 1989, № 2, с. 51.
- Подмосковье. Памятные места в истории русской культуры 14- 19 веков, М., 1955, с. 260.
Mənbə
Minaxanım Təkləli. Türk kitabı. Unudulan tarix. Dəyişdirilən adlar, Bakı, Nurlar, 2009
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Ахтырский Портал
- Электронная карта города
- Телеканал города Ахтырка 2014-06-04 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Axtirka ukr Ohtirka Ukraynanin Sumi vilayetinde seherdir AxtirkaOhtirkaBayraq d Gerb d 50 18 26 sm e 34 54 05 s u Olke UkraynaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1641 1646Sahesi 31 86 km Merkezin hundurluyu 110 1 mSaat qursagi UTC 02 00UTC 03 00EhalisiEhalisi 47 971 nef 2019 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 42700Neqliyyat kodu BM NM 19Digerokhtyrkamr gov uaXeriteni goster gizle Axtirka Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiSeherin tarixi ile bagli onu demek mumkundur ki menteqe haqqinda ilk melumat VIII esrde turk yurdu kimi verilir Qala qivrila qivrila axan Ak Tura cayinin bir helqe kimi qivrildigi yerde salindigindan onun movqeyi cox elverisli sayilirdi ve etrafdaki goller onun mudafie qudretini artirirdi 1641 ci ilden Osmanli dovletinden Rec Pospolitaya 1647 ci ilde ise ruslara kecmisdir 1707 ci ilde I Pyotr bu diyarin herbi veziyyetini oyrenmek ucun Ak Turada olmusdur Kirimiin turk yer adlari icerisinde de Ak Tura indiki adi Yemelyanovka adli yasayis menteqesi adi olmusdur Kuban diyarinda indiki Krasnodar vilayeti eyniadli qesebe vardir Ak Tura oz adinin menaca izahina gore cox seffaf bir toponimdir Turk dillerinde Ak Tura Ag qala menasina muvafiq gelir Sibirin turk yer adlarini arasdiran Valeev tarixci Millere esaslanaraq tura sozunun turk dillerinde mohkemlendirilmis yasayis menteqesi qala menasini gosterir Rusiyanin herb tarixinde edebi bedii eserlerde tez tez rastlanan sansohretli alaylar icerisinde Axtir alayi tarixde bu turk adini yasatmaqdadir Moskvaalti erazilerin turk adlari icerisinde de bu ada rast gelinir Moskva etrafi yuksek tebeqeye mensub olan malikaneler icerisinde meshur Abramcevodan azca aralida yerlesen Axtirka kendi meshur boyar soyu olan Trubetskoylara mexsus olmusdur Trubetskoylar bu adi vaxtile Rus Turk muharibelerinden daha dogrusu Ak Tura doyuslerinden bir xatire olaraq getirmis ata mulklerine onun adini vermisler Axtirka adlanan malikane fovqelade derecede gozellikler qoynunda yerlesirdi Onun qarsisindaki golmece o qeder sairane ve ilhamverici idi ki ressam Vasnetsov ozunun meshur Alyonuska resmini golcuk kenarindaki six qamisliq arasinda xelveti bir gusedeki o huznlu qizi burada cekmisdi IstinadlarPamyatnaya knizhka Harkovskoj gubernii na 1862 god S 20 http sumy ukrstat gov ua menu 99 amp level 3 Sovetskij enciklopedicheskij slovar M 1987 s 94 Valeev B V O toponimii Sibirskih tatar Sov Tyurkologiya 1989 2 s 51 Podmoskove Pamyatnye mesta v istorii russkoj kultury 14 19 vekov M 1955 s 260 MenbeMinaxanim Tekleli Turk kitabi Unudulan tarix Deyisdirilen adlar Baki Nurlar 2009Hemcinin baxXarici kecidlerVikianbarda Axtirka ile elaqeli mediafayllar var Ahtyrskij Portal Elektronnaya karta goroda Telekanal goroda Ahtyrka 2014 06 04 at the Wayback Machine