fbpx
Wikipedia

Avropa Valyuta Sistemi

Avropa Valyuta Sistemi (AVS; ing. European Monetary System, EMS) — Avropa İqtisadi Birliyinə (AİB) üzv dövlətlər arasında pul münasibətlərinin təşkili forması. 13 mart 1979-cu ildən etibarən etibarlıdır (EKU hesablamalarının başlandığı tarix) — 31 dekabr 1998 (avroya keçid 1 yanvar 1999-cu ildən bəri). Avropa pul sistemi "valyuta ilanı" ilə İqtisadi və Valyuta Birliyi (İVB) arasında bir körpü rolunu oynadı. İVB-nin əsas elementlərindən biri — valyuta məzənnələrini koordinasiya mexanizmi — İVB yarandıqdan sonra da davam etdi: Avro bölgəsinə daxil olmayan AB üzvü olan ölkələr, valyuta məzənnəsi mexanizmi II altında valyutalarını avroya bağlaya bilərlər (ing. Exchange rate mechanism II, ERM II).

İnkişafında Avropa Valyuta sistemi bir neçə mərhələni keçmişdir.

Tarixi

Ortaq pul sistemi , iqtisadi bloklaşma vəya iqtisadi inteqrasiya olaraq da ifadə ediləbiləcək olan iqtisadi birliyin mərhələlərindən biridir. Hələ İkinci Dünya Müharibəsi sona çatmadan , BVF qurulmasından sonra Amerika Dolları dünyada ən çox istifadə edilən ortaq valyuta olmuşdur. Bu dönəmdə Sterling, İsveçrə Frankı, Alman Markı, Fransız Frankı, Yapon Yeni kimi bəzi milli pul vahidləri də millətlər arasında konvertabl pul yerinə işlənmişdir. Lakin, ABŞ Dollarının üstünlüğü qarşısında onların tədavül həcmi çox az olmuşdu.

Dolların Avropa məkanında ağırlığını azaltmaq, eyni zamanda ortaq iqtisadi məkanın formalaşmasının təkanverici qüvvələrindən biri olması məqsədi ilə Avropada ortaq valyuta fikri 1952-ci ildə Avropa Kömür və Polad Topluluğunun qurulması ilə başlamış , Qərbi Avropada başlayan iqtisadi bloklaşma hərəkətinin son mərhələsi olan İqtisadi və Valyuta Birliyinin müştərək pulu olaraq Avro meydana çıxmışdır. 1 yanvar 1999-cu il tarixindən bəri hesabən işlədilməyə başlanan Avro, 1 Yanvar 2002-ci il tarixindən etibarən, artıq İqtisadi və Valyuta Birliyinə üzv 12 AB üzvü ölkənin milli pul vahidlərinin yerini almışdır.

Mahiyyəti

Ortaq pul sistemi , iqtisadi bloklaşma vəya iqtisadi inteqrasiya olaraq da ifadə ediləbiləcək olan iqtisadi birliyin mərhələlərindən biridir. İqtisadi birlik termini , birliyə daxil olan ölkələr arasında, iqtisadi və siyasi sahədəki qaydaların cəmləşdirilməsi istiqamətində, beynəlxalq iqtisadiyyatda müəyyən təşkilatlanmanın formalaşdırılması olaraq tərif edilə bilər. Belə bir birlik, beynəlxalq idarəetmə təşkilatlarının təşkiledilməsini zəruri edər. Yaradılacaq və beynəlxalq səlahiyyətlərlə təhciz ediləcək olan müştərək təşkilatların, birliyin qurulma mərhələsinin hər bir mərhələsində əməkdaşlıq etmələri gözləniləcəkdir. Tətbiq ediləbilmə nəzər nöqtəsindən belə bir bloklaşma, daxil olan ölkələrin milli valyutaları yerinə, çox vaxt müştərək bir mərkəz bankı yoluyla idarəedilən vahid pulun tədavülə çıxardılması mənasını daşımaqdadır.

Əlbəttə iqtisadi və valyuta birliyinin ardında, o vaxta qədər müstəqil olan ölkələrin siyasi hegemonluğunu müştərək bir hökumətə devretmələri müqabilində siyasi çərçivəsiylə də bir birliyə nail olunmuş olur. Həyata keçirilməsi çətin görünməklə bərabər, Avropa İttifaqının hədəfi də nəticə olaraq siyasi birlikdir.

Təsirləri

1988-ci ildə, Avropa Birliyi Komissıyasının Hannover Zirvəsində, Birlikdə mərhələli olaraq bir EPB yaradılması hədəfini mənimsəmiş, bu məqsəd istiqamətində bir işçi komitəsinə təlimat verilmişdir. Komitənin hazırladığı raport, 26-27 iyun 1989-cu ildə Madrid Zirvəsində görüşülərək təsdiq edilmişdir. Raportda EPB-in üç mərhələda həyata keçirilməsi və ilk mərhələın 1 iyul 1990-cı il tarixində başlaması qərarlaşdırılmışdır.

Avropa İttifaqı nəzdində, malların, xidmətlərin, sərmayənin və şəxslərin sərbəst dövriyəsi ilə bərabər, milli pullar arasında tam olaraq müəyyənləşdirilmiş sabit kurslar və nəhayət vahid bir pul vahidinin qəbulunu ifadə edən və 1989-cu ildə Avropa Konseyi tərəfindən "İqtisadi və Valyuta Birliyi"nə keçiş üçün müəyyən edilən üç mərhələlı dönəmin son mərhələsi 1 yanvar 2002-ci il tarixindən etibarən vahid pul vahidi Avronun banknot və metal pul olaraq dövriyəyə daxil olması ilə bərabər, tamamlanması hədəflənmişdi. Ortaq Valyuta vahidi Avronun meydana gəlməsi, elastik kurs siyasətlərinin dünya miqyasında qəbul olunması və Dolların Sterling qarşısında dünyanın ən çox istifadə olunan pul vahidi halına gəlməsindən (dünya rezervlərinin 65 %-nə yaxını Dollar miqyasındadır) bəri beynəlxalq pul bazarlarında yaşanan ən əhəmiyyətli irəliləyişdir. XX əsr, Avro ilə yeni bir rezerv pulun doğuşuna səhnə olmaqdadır.

İstinadlar

  1. "Европейская валютная система (ЕВС)" (rus). Глоссарий.ru. İstifadə tarixi: 2010-10-16.
  2. Liberto, Daniel. "European Monetary System (EMS) Definition". Investopedia (ingilis). İstifadə tarixi: 2020-03-27.
  3. van den Bempt, Paul; de Grauwe, Paul (1987). The European Monetary System : towards more convergence and closer integration. Acco. ISBN 90-334-1600-X. OCLC 18291716.
  4. Hayes, Adam. "Understanding Exchange Rate Mechanisms (ERMs)". Investopedia (ingilis).
  5. Kenton, Will. "European Currency Unit (ECU)". Investopedia (ingilis).
  6. Höpner, Martin; Spielau, Alexander (2017-09-14). "Better Than the Euro? The European Monetary System (1979–1998)". New Political Economy. 23 (2): 160–173. doi:10.1080/13563467.2017.1370443. ISSN 1356-3467.   Text was copied from this source, which is available under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
  7. MacDonald, Ronald; Taylor, Mark P. (1991). "Exchange Rates, Policy Convergence, and the European Monetary System". The Review of Economics and Statistics. 73 (3): 553. doi:10.2307/2109585. ISSN 0034-6535. JSTOR 2109585.
  8. Higgins, Bryon. (PDF). Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review, Fourth Quarter, 1993: 27–40. 5 April 2012 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 October 2011.
  9. De Vries, Tom. (1980). On the meaning and future of the european monetary system. Princeton University Press. OCLC 848156047.

avropa, valyuta, sistemi, european, monetary, system, avropa, iqtisadi, birliyinə, üzv, dövlətlər, arasında, münasibətlərinin, təşkili, forması, mart, 1979, ildən, etibarən, etibarlıdır, hesablamalarının, başlandığı, tarix, dekabr, 1998, avroya, keçid, yanvar,. Avropa Valyuta Sistemi AVS ing European Monetary System EMS Avropa Iqtisadi Birliyine AIB uzv dovletler arasinda pul munasibetlerinin teskili formasi 13 mart 1979 cu ilden etibaren etibarlidir EKU hesablamalarinin baslandigi tarix 1 31 dekabr 1998 avroya kecid 1 yanvar 1999 cu ilden beri Avropa pul sistemi valyuta ilani ile Iqtisadi ve Valyuta Birliyi IVB arasinda bir korpu rolunu oynadi IVB nin esas elementlerinden biri valyuta mezennelerini koordinasiya mexanizmi IVB yarandiqdan sonra da davam etdi Avro bolgesine daxil olmayan AB uzvu olan olkeler valyuta mezennesi mexanizmi II altinda valyutalarini avroya baglaya bilerler ing Exchange rate mechanism II ERM II Inkisafinda Avropa Valyuta sistemi bir nece merheleni kecmisdir Mundericat 1 Tarixi 2 Mahiyyeti 3 Tesirleri 4 IstinadlarTarixi RedakteOrtaq pul sistemi iqtisadi bloklasma veya iqtisadi inteqrasiya olaraq da ifade edilebilecek olan iqtisadi birliyin merhelelerinden biridir Hele Ikinci Dunya Muharibesi sona catmadan BVF qurulmasindan sonra Amerika Dollari dunyada en cox istifade edilen ortaq valyuta olmusdur 2 3 Bu donemde Sterling Isvecre Franki Alman Marki Fransiz Franki Yapon Yeni kimi bezi milli pul vahidleri de milletler arasinda konvertabl pul yerine islenmisdir Lakin ABS Dollarinin ustunlugu qarsisinda onlarin tedavul hecmi cox az olmusdu 4 5 Dollarin Avropa mekaninda agirligini azaltmaq eyni zamanda ortaq iqtisadi mekanin formalasmasinin tekanverici quvvelerinden biri olmasi meqsedi ile Avropada ortaq valyuta fikri 1952 ci ilde Avropa Komur ve Polad Toplulugunun qurulmasi ile baslamis Qerbi Avropada baslayan iqtisadi bloklasma hereketinin son merhelesi olan Iqtisadi ve Valyuta Birliyinin musterek pulu olaraq Avro meydana cixmisdir 6 1 yanvar 1999 cu il tarixinden beri hesaben isledilmeye baslanan Avro 1 Yanvar 2002 ci il tarixinden etibaren artiq Iqtisadi ve Valyuta Birliyine uzv 12 AB uzvu olkenin milli pul vahidlerinin yerini almisdir 7 Mahiyyeti RedakteOrtaq pul sistemi iqtisadi bloklasma veya iqtisadi inteqrasiya olaraq da ifade edilebilecek olan iqtisadi birliyin merhelelerinden biridir Iqtisadi birlik termini birliye daxil olan olkeler arasinda iqtisadi ve siyasi sahedeki qaydalarin cemlesdirilmesi istiqametinde beynelxalq iqtisadiyyatda mueyyen teskilatlanmanin formalasdirilmasi olaraq terif edile biler Bele bir birlik beynelxalq idareetme teskilatlarinin teskiledilmesini zeruri eder Yaradilacaq ve beynelxalq selahiyyetlerle tehciz edilecek olan musterek teskilatlarin birliyin qurulma merhelesinin her bir merhelesinde emekdasliq etmeleri gozlenilecekdir Tetbiq edilebilme nezer noqtesinden bele bir bloklasma daxil olan olkelerin milli valyutalari yerine cox vaxt musterek bir merkez banki yoluyla idareedilen vahid pulun tedavule cixardilmasi menasini dasimaqdadir Elbette iqtisadi ve valyuta birliyinin ardinda o vaxta qeder musteqil olan olkelerin siyasi hegemonlugunu musterek bir hokumete devretmeleri muqabilinde siyasi cercivesiyle de bir birliye nail olunmus olur 8 Heyata kecirilmesi cetin gorunmekle beraber Avropa Ittifaqinin hedefi de netice olaraq siyasi birlikdir Tesirleri Redakte1988 ci ilde Avropa Birliyi Komissiyasinin Hannover Zirvesinde Birlikde merheleli olaraq bir EPB yaradilmasi hedefini menimsemis bu meqsed istiqametinde bir isci komitesine telimat verilmisdir Komitenin hazirladigi raport 26 27 iyun 1989 cu ilde Madrid Zirvesinde gorusulerek tesdiq edilmisdir Raportda EPB in uc merheleda heyata kecirilmesi ve ilk merhelein 1 iyul 1990 ci il tarixinde baslamasi qerarlasdirilmisdir 9 Avropa Ittifaqi nezdinde mallarin xidmetlerin sermayenin ve sexslerin serbest dovriyesi ile beraber milli pullar arasinda tam olaraq mueyyenlesdirilmis sabit kurslar ve nehayet vahid bir pul vahidinin qebulunu ifade eden ve 1989 cu ilde Avropa Konseyi terefinden Iqtisadi ve Valyuta Birliyi ne kecis ucun mueyyen edilen uc merheleli donemin son merhelesi 1 yanvar 2002 ci il tarixinden etibaren vahid pul vahidi Avronun banknot ve metal pul olaraq dovriyeye daxil olmasi ile beraber tamamlanmasi hedeflenmisdi Ortaq Valyuta vahidi Avronun meydana gelmesi elastik kurs siyasetlerinin dunya miqyasinda qebul olunmasi ve Dollarin Sterling qarsisinda dunyanin en cox istifade olunan pul vahidi halina gelmesinden dunya rezervlerinin 65 ne yaxini Dollar miqyasindadir beri beynelxalq pul bazarlarinda yasanan en ehemiyyetli irelileyisdir XX esr Avro ile yeni bir rezerv pulun dogusuna sehne olmaqdadir Istinadlar Redakte Evropejskaya valyutnaya sistema EVS rus Glossarij ru Istifade tarixi 2010 10 16 Liberto Daniel European Monetary System EMS Definition Investopedia ingilis Istifade tarixi 2020 03 27 van den Bempt Paul de Grauwe Paul 1987 The European Monetary System towards more convergence and closer integration Acco ISBN 90 334 1600 X OCLC 18291716 Hayes Adam Understanding Exchange Rate Mechanisms ERMs Investopedia ingilis Kenton Will European Currency Unit ECU Investopedia ingilis Hopner Martin Spielau Alexander 2017 09 14 Better Than the Euro The European Monetary System 1979 1998 New Political Economy 23 2 160 173 doi 10 1080 13563467 2017 1370443 ISSN 1356 3467 Text was copied from this source which is available under a Creative Commons Attribution 4 0 International License MacDonald Ronald Taylor Mark P 1991 Exchange Rates Policy Convergence and the European Monetary System The Review of Economics and Statistics 73 3 553 doi 10 2307 2109585 ISSN 0034 6535 JSTOR 2109585 Higgins Bryon Was the ERM Crisis Inevitable PDF Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review Fourth Quarter 1993 27 40 5 April 2012 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 October 2011 De Vries Tom 1980 On the meaning and future of the european monetary system Princeton University Press OCLC 848156047 Menbe https az wikipedia org w index php title Avropa Valyuta Sistemi amp oldid 6074657, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.