Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Arxalıq — Qafqaz xalqları arasında və İranda milli kişi və qadın geyiminin bir hissəsidir. Arxalıq (qədim türk üst paltarı, sonralar kazaklar (rus hərbi dəstələri) da geyinirdi) əmələ gəlib.
Arxalıq bütün Azərbaycanda ən geniş yayılmış geyimlərindən hesab edilir. Arxalıqlar müxtəlif olur.
Xarici görünüşü
Arxalıq uzun, beli ensiz gödəkcədir. Arxalıq da çəpkən kimi astarlı və belə qədər bədənə kip biçilir. Arxalığa beldən aşağı hissədə büzmə, yaxıd qırçınlı müxtəlif endə ətək tikilir. Bəzi arxalıqlar gen və düz biçilir, yan hissədə isə çapığı olur. Arxalıqların qollarının da biçimləri müxtəlif olur. Bəziləri düz və uzun olub, dirsəkdən aşağı əlçəklə qurtaran qondarma qol şəklində tikilir. Arxalıqların üçüncü forması lelüfər qolludur. Dirsəyə qədər düz olan lelüfər qol, dirsəkdən aşağı zanbaq formalı açıq biçilir. Qolun ağzında arxalığın parçasından iki barmaq endə qırçın də əlavə edilir. Arxalıqların yaxası açıq olur. Əksər hallarda arxalıqlar döşdən aşağı belə qədər düymələnir. Bəzi arxalıqların yaxası düymələnmir. Arxalıqlar ipək, , , , , tirmə və müxtəlif zərli parçalardan tikilir, sarıma və cürbəcür baftalarla bəzədilir.
Kişi arxalığı biryanlı (qarmaqcıq ilə düymələnən) və ya ikiyanlı (düymə ilə düymələnən) ola bilər. Soyuq havada kişilər arxalığın üstündən çuxa da geyirlər.
Qadın arxalığı rəngarəng və naxışlı olur; uzun ensiz qolları ələ çatınca genəlir. Bu növ arxalıq bəzən qaytan və bafta ilə, qızılı naxış ilə, qıraqları xəz ilə bəzənir.
1920-ci illərədək arxalıqlar el arasında daha geniş işlənməkdə idi. Arxalığın qabaq tərəfi pencək kimi açıq olur. Onu düymə və ilgəklə bağlayırlar. Habelə bellərinə "beyləm şal" (mətanət nişanəsi) bağlayırlar.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- Arxalıq // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 2-ci cild: Argentina – Babilik (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2010. səh. 22. ISBN .
- . 2007-09-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-07-01.
- Azərbaycan milli geyimləri 2008-05-11 at the Wayback Machine. Traditions.aznet.org
- Yekaterina Kostikova. Azərbaycan milli paltarı 2007-09-27 at the Wayback Machine. "Националь". 11 iyul 2005
- Səadət Hüseynova. Herodotu heyran edən ipəklər 2007-09-27 at the Wayback Machine. "Азербайджанские известия"
- . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-09-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arxaliq Qafqaz xalqlari arasinda ve Iranda milli kisi ve qadin geyiminin bir hissesidir Arxaliq qedim turk ust paltari sonralar kazaklar rus herbi desteleri da geyinirdi emele gelib Genc oglanin portreti Mirze Qedim Irevani terefinden cekilmis portret Arxaliq butun Azerbaycanda en genis yayilmis geyimlerinden hesab edilir Arxaliqlar muxtelif olur Xarici gorunusuArxaliq uzun beli ensiz godekcedir Arxaliq da cepken kimi astarli ve bele qeder bedene kip bicilir Arxaliga belden asagi hissede buzme yaxid qircinli muxtelif ende etek tikilir Bezi arxaliqlar gen ve duz bicilir yan hissede ise capigi olur Arxaliqlarin qollarinin da bicimleri muxtelif olur Bezileri duz ve uzun olub dirsekden asagi elcekle qurtaran qondarma qol seklinde tikilir Arxaliqlarin ucuncu formasi lelufer qolludur Dirseye qeder duz olan lelufer qol dirsekden asagi zanbaq formali aciq bicilir Qolun agzinda arxaligin parcasindan iki barmaq ende qircin de elave edilir Arxaliqlarin yaxasi aciq olur Ekser hallarda arxaliqlar dosden asagi bele qeder duymelenir Bezi arxaliqlarin yaxasi duymelenmir Arxaliqlar ipek tirme ve muxtelif zerli parcalardan tikilir sarima ve curbecur baftalarla bezedilir Kisi arxaligi biryanli qarmaqciq ile duymelenen ve ya ikiyanli duyme ile duymelenen ola biler Soyuq havada kisiler arxaligin ustunden cuxa da geyirler Qadin arxaligi rengareng ve naxisli olur uzun ensiz qollari ele catinca genelir Bu nov arxaliq bezen qaytan ve bafta ile qizili naxis ile qiraqlari xez ile bezenir 1920 ci illeredek arxaliqlar el arasinda daha genis islenmekde idi Arxaligin qabaq terefi pencek kimi aciq olur Onu duyme ve ilgekle baglayirlar Habele bellerine beylem sal metanet nisanesi baglayirlar IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Arxaliq Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 2 ci cild Argentina Babilik 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2010 seh 22 ISBN 978 9952 441 05 5 2007 09 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2007 07 01 Azerbaycan milli geyimleri 2008 05 11 at the Wayback Machine Traditions aznet org Yekaterina Kostikova Azerbaycan milli paltari 2007 09 27 at the Wayback Machine Nacional 11 iyul 2005 Seadet Huseynova Herodotu heyran eden ipekler 2007 09 27 at the Wayback Machine Azerbajdzhanskie izvestiya 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 09 08