| Artualı Luiza | |
|---|---|
| fr. Louise d'Artois | |
| | |
| 19 aprel 1849 – 27 mart 1854 | |
| Əvvəlki | Savoyyalı Mariya Tereza |
| Sonrakı | Siciliyalı Mariya Pia |
| 27 mart 1854 – 9 iyun 1859 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 21 sentyabr 1819 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1 fevral 1864(44 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | tif qızdırması[d] |
| Anası | Siciliyalı Mariya Karolina |
| Həyat yoldaşı |
|
| Uşaqları | |
| Ailəsi | Burbonlar |
Artualı Luiza (it. Louise Marie Thérèse d'Artois; 21 sentyabr 1819, Yelisey sarayı, VIII arondisman – 1 fevral 1864, Venesiya) — ın qızı, Parma hersoginyası.
Həyatı
| ]1819-cu ildə Yelisey sarayında dünyaya gəldi. Atası Fransa kralı X Karlın oğlu , anası isə İki Siciliya kralı I Fransiskin qızı Siciliyalı Mariya Karolinadır. Hələ körpə ikən atası sui-qəsd nəticəsində öldürüldü. Babası X Karlın taxtdan endirilməsinin ardından onunla birlikdə İngiltərəyə sürgünə göndərildi. Uşaqlıq illəri, atasının ölümündən sonra doğulan qardaşı ylə birlikdə anasının himayəsi altında keçdi. Ancaq daha sonra anası vətəni Siciliyaya qayıtdı və Luiza əmisi arvadı nın himayəsinə verildi.
1832-ci ildə ailə Avstriya imperatoru I Fransiskin təklifiylə Praqaya köçdü. Babasının sürgündə vəfatından sonra anası övladlarını geri istəsə də, ala bilmədi. Luiza və qardaşı əmisi arvadı ya çox bağlı idi. Onunla bağlı bir çox evlilik təklifi də məhz hamisi tərəfindən geri çevrildi. Nəhayət, 10 noyabr 1845-ci ildə Vyana yaxınlığında Parma və Piaçensa hersoqu II Karlın varisi Burbon-Parmalı Karlla evləndirildi. Cütlüyün bu nigahdan 4 övladı dünyaya gəldi.
- Marqarita, İspaniya taxt-tacının Karlist kraliçası
- I Robert, Parma hersoqu
- , Bardi qrafı (1851-1905)
Çox keçmədən Sardiniya kralı Çarlz Albertin dəstəyiylə Parmada inqilab baş tutdu. Qaynatası qaçmaq istərkən ələ keçirildi və bir neçə ay Milanda həbs tutuldu. Əri vəliəhd Karl isə ailəsiylə birlikdə öncə Maltaya, ardından İngiltərəyə sığındı. 5 aprel 1849-cu ildə qaynatası Avstriya ordusunun yardımıyla Parmada hakimiyyətini bərpa etsə də, vəliəhd Karl İngiltərədən ayrılmadı.
17 may 1849-cu ildə qaynatasının taxtdan çəkilməsi və ərinin taxta çıxmasıyla Parma hersoginyası oldu. Buna baxmayaraq əri III Karl təbəəsi tərəfindən sevilmədi. Nəticədə 26 mart 1854-cü ildə sui-qəsd nəticəsində ağır yaralandı. Aldığı bıçaq yarası səbəbilə ertəsi gün - 27 mart 1854-cü ildə vəfat etdi.
Ərinin ölümünün ardından 6 yaşlı oğlu I Robert taxta çıxarıldı. Azyaşlı olması səbəbilə, Artualı Luiza oğlunun naibəsi kimi dövlət idarəsini ələ aldı. Cəmi 5 il davam edən səltənəti, İtaliyanın birləşdirilməsi çərçivəsində sonlandı. Belə ki, Parma hersoqluğu rəsmi şəkildə ləğv edildi və yeni yaradılan Birləşmiş İtaliya dövlətinə ilhaq olundu.
Qalan həyatını övladlarıyla birlikdə sürgündə yaşayan Artualı Luiza 1 fevral 1864-cü ildə Venesiyada vəfat etdi.
Mənbə
| ]Ədəbiyyat
| ]- Jean-Charles Volkmann, Généalogies des rois et des princes, Éditions Jean-Paul Gisserot, 1998
- Daniel de Montplaisir, Le comte de Chambord, dernier roi de France, Éditions Perrin, 2008
İstinadlar
| ]- Lundy D. R. Louise Marie Thérèse de Bourbon // The Peerage (ing.).
- Pas L. v. Louise Marie de France // Genealogics (ing.). 2003.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #1027233031 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- "Book sources - Wikipedia". en.wikipedia.org (ingilis). 19 oktyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 may 2025.
- The Month: An Illustrated Magazine of Literature, Science and Art (ingilis). The Month. 1865.
- "Samostan Kostanjevica | Frančiškanski samostan Kostanjevica in Nova Gorica". www.samostan-kostanjevica.si. 18 may 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 may 2025.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Artuali Luizafr Louise d ArtoisParma hersoginyasi19 aprel 1849 27 mart 1854EvvelkiSavoyyali Mariya TerezaSonrakiSiciliyali Mariya PiaNaibe27 mart 1854 9 iyun 1859Sexsi melumatlarDogum tarixi 21 sentyabr 1819 1819 09 21 Dogum yeri Yelisey sarayi VIII arondisman ParisVefat tarixi 1 fevral 1864 1864 02 01 44 yasinda Vefat yeri Venesiya Lombardiya Venesiya kralligi Avstriya imperiyasiVefat sebebi tif qizdirmasi d Anasi Siciliyali Mariya KarolinaHeyat yoldasi III Karl 1845 Usaqlari Burbon Parmali Marqarita I RobertAilesi Burbonlar Vikianbarda elaqeli mediafayllar Artuali Luiza it Louise Marie Therese d Artois 21 sentyabr 1819 Yelisey sarayi VIII arondisman 1 fevral 1864 Venesiya in qizi Parma hersoginyasi Heyati span 1819 cu ilde Yelisey sarayinda dunyaya geldi Atasi Fransa krali X Karlin oglu anasi ise Iki Siciliya krali I Fransiskin qizi Siciliyali Mariya Karolinadir Hele korpe iken atasi sui qesd neticesinde olduruldu Babasi X Karlin taxtdan endirilmesinin ardindan onunla birlikde Ingiltereye surgune gonderildi Usaqliq illeri atasinin olumunden sonra dogulan qardasi yle birlikde anasinin himayesi altinda kecdi Ancaq daha sonra anasi veteni Siciliyaya qayitdi ve Luiza emisi arvadi nin himayesine verildi 1832 ci ilde aile Avstriya imperatoru I Fransiskin teklifiyle Praqaya kocdu Babasinin surgunde vefatindan sonra anasi ovladlarini geri istese de ala bilmedi Luiza ve qardasi emisi arvadi ya cox bagli idi Onunla bagli bir cox evlilik teklifi de mehz hamisi terefinden geri cevrildi Nehayet 10 noyabr 1845 ci ilde Vyana yaxinliginda Parma ve Piacensa hersoqu II Karlin varisi Burbon Parmali Karlla evlendirildi Cutluyun bu nigahdan 4 ovladi dunyaya geldi Marqarita Ispaniya taxt tacinin Karlist kralicasi I Robert Parma hersoqu Bardi qrafi 1851 1905 Cox kecmeden Sardiniya krali Carlz Albertin desteyiyle Parmada inqilab bas tutdu Qaynatasi qacmaq isterken ele kecirildi ve bir nece ay Milanda hebs tutuldu Eri veliehd Karl ise ailesiyle birlikde once Maltaya ardindan Ingiltereye sigindi 5 aprel 1849 cu ilde qaynatasi Avstriya ordusunun yardimiyla Parmada hakimiyyetini berpa etse de veliehd Karl Ingiltereden ayrilmadi 17 may 1849 cu ilde qaynatasinin taxtdan cekilmesi ve erinin taxta cixmasiyla Parma hersoginyasi oldu Buna baxmayaraq eri III Karl tebeesi terefinden sevilmedi Neticede 26 mart 1854 cu ilde sui qesd neticesinde agir yaralandi Aldigi bicaq yarasi sebebile ertesi gun 27 mart 1854 cu ilde vefat etdi Erinin olumunun ardindan 6 yasli oglu I Robert taxta cixarildi Azyasli olmasi sebebile Artuali Luiza oglunun naibesi kimi dovlet idaresini ele aldi Cemi 5 il davam eden selteneti Italiyanin birlesdirilmesi cercivesinde sonlandi Bele ki Parma hersoqlugu resmi sekilde legv edildi ve yeni yaradilan Birlesmis Italiya dovletine ilhaq olundu Qalan heyatini ovladlariyla birlikde surgunde yasayan Artuali Luiza 1 fevral 1864 cu ilde Venesiyada vefat etdi Menbe span Edebiyyat span Jean Charles Volkmann Genealogies des rois et des princes Editions Jean Paul Gisserot 1998 Daniel de Montplaisir Le comte de Chambord dernier roi de France Editions Perrin 2008Istinadlar span Lundy D R Louise Marie Therese de Bourbon The Peerage ing Pas L v Louise Marie de France Genealogics ing 2003 Deutsche Nationalbibliothek Record 1027233031 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Book sources Wikipedia en wikipedia org ingilis 19 oktyabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 may 2025 The Month An Illustrated Magazine of Literature Science and Art ingilis The Month 1865 Samostan Kostanjevica Franciskanski samostan Kostanjevica in Nova Gorica www samostan kostanjevica si 18 may 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 may 2025 Kateqoriyalar 21 sentyabrda dogulanlar1819 cu ilde dogulanlarParisde dogulanlar1 fevralda vefat edenler1864 cu ilde vefat edenler44 yasinda vefat edenlerVenesiyada vefat edenlerElifba sirasina gore vezifeli sexslerGizli kateqoriyalar Vikipediya Vikidatada menbeleri olan meqalelerVikipediya Cografi zenciri olan sehifelerVikipediya Ferqli cografi zencirleri olan sehifeler