Arif Şəfaət oğlu Mehdiyev (19 dekabr 1934, Bakı – 19 dekabr 2016, Bakı) — əməkdar elm xadimi, Azərbaycan Respublikasının Dövlət mükafatı laureatı, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, 2002-2016-cı illərdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının sədri, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor, akademik.
Arif Mehdiyev | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (82 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
Vəfat səbəbi | xərçəng xəstəliyi |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Atası | Şəfaət Mehdiyev |
Elm sahəsi | informatika |
Elmi dərəcəsi | fizika-riyaziyyat elmləri doktoru |
Elmi adı | akademik |
İş yeri | |
Təhsili | |
Mükafatları |
O, 1992-ci ildən Beynəlxalq mühəndis akademiyasının həqiqi üzvü, 1996-cı ildən isə Amerika astronavtika və aeronavtika institutunun üzvü olmuşdur.
Həyatı və Elmi fəaliyyəti
Arif Mehdiyev 1934-cü il dekabr ayının 19-da Bakı şəhərində Azərbaycanın məşhur geoloqu, geologiya–minerologiya elmləri doktoru, əməkdar elm xadimi, Şəfaət Mehdiyevin ailəsində anadan olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra o, 1952–1957-ci illərdə Moskva Elektrotexniki Rabitə İnstitutunda radiorabitə mühəndisi ixtisası üzrə ali təhsil almışdır.
Əmək fəaliyyətinə 1957-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Fizika İnstitutunda başlayan Arif Mehdiyev 1961–1965-ci illərdə SSRİ Elektron Sənayesi Nazirliyinin tərkibindəki qapalı müəssisədə, 1965–1966-cı illərdə isə Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsində böyük mühəndis, 1966-cı ildə yenidən Respublika Elmlər Akademiyasının Fizika İnstitutuna qayıdaraq 1974-cü ilədək burada böyük elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır. Arif Mehdiyev 1973-cü ildən etibarən Azərbaycan Elmlər Akademiyasının sonralar Təbii Ehtiyatların Kosmik Tədqiqi İnstitutuna çevrilmiş "Xəzər" Elmi Mərkəzində elmi işlər üzrə direktor müavini vəzifəsində işləməyə başlamışdır. 1979-cu ildə o, həmin Mərkəzin əsasında yaradılmış Təbii Ehtiyatların Kosmik Tədqiqi İnstitutunda baş direktorun birinci müavini vəzifəsinə keçirilmişdir. Arif Mehdiyev Birliyin bazasında yaradılmış Azərbaycan Milli Aerokosmik Agentliyinin ilk baş direktoru olmuşdur.
2001-ci ildə Arif Mehdiyev Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti seçilərək 2007-ci ilədək bu vəzifəni icra etmişdir. 2002-ci ildən etibarən ömrünün sonunadək o, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının sədri vəzifəsində çalışmışdır.
Arif Mehdiyev 1969-cu ildə fizika-riyaziyyat elmləri üzrə namizədlik, 1984-cü ildə doktorluq dissertasiyalarını müdafiə etmiş, 1987-ci ildə isə professor elmi adını almışdır. O, 2001-ci ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir.
Elmi araşdırmaları yarımkeçiricilər fizikası ilə yanaşı, kosmik informasiya sahəsi ilə sıx bağlı idi. O, Yer kürəsinin kosmosdan müxtəlif texniki vasitələrlə öyrənilməsinə dair fundamental əsərlərin müəllifidir. Onun rəhbərliyi altında aerokosmik informasiyasının alınması, çevrilməsi, ötürülməsi, emal olunması və təqdimatı sahəsində uzun illər ərzində elmi-tədqiqat və layihələndirmə işləri aparılmışdır. Alimin bu sahədə yeni texnologiyaların yaradılması və elmi konsepsiyaların formalaşmasında xidmətləri təqdirəlayiqdir. O, kosmik fəzanın tədqiqi üçün nəzərdə tutulmuş müxtəlif cihazların yaradılmasında səylər göstərmişdir. Arif Mehdiyev bir sıra aerokosmik eksperimentlərin təşkilatçısı və elmi rəhbəri kimi də tanınır. Onun tədqiqatları elmdə yeni istiqamət olan kosmik informatikanın formalaşması və inkişafına xüsusi töhfələr vermişdir. Alimin ekologiyaya aid əsərləri də mütəxəssislər tərəfindən yüksək dəyərləndirilmişdir.Elmi yaradıcılığı ilə yanaşı pedaqoji fəaliyyətlə uğurla əlaqələndirərək uzun illər ərzində Azərbaycan Neft Akademiyasının və Azərbaycan Aviasiya Akademiyasının professoru kimi yüksəkixtisaslı kadrların hazırlanmasında fəal iştirak etmişdir. Onun elm təşkilatçısı kimi də fəaliyyəti təqdirəlayiq olmuşdur.
Arif Mehdiyev respublikamızda və ölkənin hüdudlarından kənarda mötəbər beynəlxalq simpozium və konfranslarda, o cümlədən ümumdünya kosmik konqreslərində Azərbaycan elmini layiqincə təmsil etmişdir.
Arif Mehdiyevin araşdırmalarının nəticələri ölkəmizdə və xaricdə nəşr edilmiş 300-dən artıq elmi əsərdə və 50-dən çox ixtirada öz əksini tapmışdır. Onun rəhbərliyi altında Azərbaycanda onlarla elmlər doktoru hazırlanmışdır.
Arif Şəfaət oğlu Mehdiyev 2016-cı il dekabrın 19-da 82 yaşında vəfat etmişdir.
Mükafatları
İlham Əliyev Arif Mehdiyevin ilə təltif edilməsinə dair sərəncam imzalayıb. Arif Mehdiyev Azərbaycan elminin inkişafında xidmətlərinə görə bu ordenə layiq görülüb.
18 dekabr 2014-cü ildə Azərbaycan Respublikasının ictimai-siyasi həyatında səmərəli fəaliyyətinə görə Arif Mehdiyev ilə təltif edilmişdir.
Akademik Arif Mehdiyev İkinci Fəxri xiyabanda dəfn edilmişdir.
İstinadlar
- "Arif Şəfaət oğlu Mehdiyev". azertag.az. 19 dekabr 2016. 2022-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-23.
- "Akademik Arif Mehdiyev ikinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub". report.az. 20 dekabr 2016. 2022-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-23.
- . 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-12-18.
- "A.Ş. Mehdiyevin "Şərəf" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". President.az (az.). president.az. 18 dekabr 2014, 18:45. 2017-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-12-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arif Sefaet oglu Mehdiyev 19 dekabr 1934 Baki 19 dekabr 2016 Baki emekdar elm xadimi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet mukafati laureati Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu 2002 2016 ci illerde Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti yaninda Ali Attestasiya Komissiyasinin sedri fizika riyaziyyat elmleri doktoru professor akademik Arif MehdiyevDogum tarixi 19 dekabr 1934Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 19 dekabr 2016 82 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRVefat sebebi xerceng xesteliyiVetendasligi SSRI AzerbaycanAtasi Sefaet MehdiyevElm sahesi informatikaElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri doktoruElmi adi akademikIs yeri AMEA Fizika InstitutuTehsili Moskva Rabite ve Informatika Texniki UniversitetiMukafatlari 19902014 2009 O 1992 ci ilden Beynelxalq muhendis akademiyasinin heqiqi uzvu 1996 ci ilden ise Amerika astronavtika ve aeronavtika institutunun uzvu olmusdur Heyati ve Elmi fealiyyetiArif Mehdiyev 1934 cu il dekabr ayinin 19 da Baki seherinde Azerbaycanin meshur geoloqu geologiya minerologiya elmleri doktoru emekdar elm xadimi Sefaet Mehdiyevin ailesinde anadan olmusdur Orta mektebi bitirdikden sonra o 1952 1957 ci illerde Moskva Elektrotexniki Rabite Institutunda radiorabite muhendisi ixtisasi uzre ali tehsil almisdir Emek fealiyyetine 1957 ci ilde Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Fizika Institutunda baslayan Arif Mehdiyev 1961 1965 ci illerde SSRI Elektron Senayesi Nazirliyinin terkibindeki qapali muessisede 1965 1966 ci illerde ise Azerbaycan Dovlet Plan Komitesinde boyuk muhendis 1966 ci ilde yeniden Respublika Elmler Akademiyasinin Fizika Institutuna qayidaraq 1974 cu iledek burada boyuk elmi isci vezifesinde calismisdir Arif Mehdiyev 1973 cu ilden etibaren Azerbaycan Elmler Akademiyasinin sonralar Tebii Ehtiyatlarin Kosmik Tedqiqi Institutuna cevrilmis Xezer Elmi Merkezinde elmi isler uzre direktor muavini vezifesinde islemeye baslamisdir 1979 cu ilde o hemin Merkezin esasinda yaradilmis Tebii Ehtiyatlarin Kosmik Tedqiqi Institutunda bas direktorun birinci muavini vezifesine kecirilmisdir Arif Mehdiyev Birliyin bazasinda yaradilmis Azerbaycan Milli Aerokosmik Agentliyinin ilk bas direktoru olmusdur 2001 ci ilde Arif Mehdiyev Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin vitse prezidenti secilerek 2007 ci iledek bu vezifeni icra etmisdir 2002 ci ilden etibaren omrunun sonunadek o Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti yaninda Ali Attestasiya Komissiyasinin sedri vezifesinde calismisdir Arif Mehdiyev 1969 cu ilde fizika riyaziyyat elmleri uzre namizedlik 1984 cu ilde doktorluq dissertasiyalarini mudafie etmis 1987 ci ilde ise professor elmi adini almisdir O 2001 ci ilde Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu secilmisdir Elmi arasdirmalari yarimkeciriciler fizikasi ile yanasi kosmik informasiya sahesi ile six bagli idi O Yer kuresinin kosmosdan muxtelif texniki vasitelerle oyrenilmesine dair fundamental eserlerin muellifidir Onun rehberliyi altinda aerokosmik informasiyasinin alinmasi cevrilmesi oturulmesi emal olunmasi ve teqdimati sahesinde uzun iller erzinde elmi tedqiqat ve layihelendirme isleri aparilmisdir Alimin bu sahede yeni texnologiyalarin yaradilmasi ve elmi konsepsiyalarin formalasmasinda xidmetleri teqdirelayiqdir O kosmik fezanin tedqiqi ucun nezerde tutulmus muxtelif cihazlarin yaradilmasinda seyler gostermisdir Arif Mehdiyev bir sira aerokosmik eksperimentlerin teskilatcisi ve elmi rehberi kimi de taninir Onun tedqiqatlari elmde yeni istiqamet olan kosmik informatikanin formalasmasi ve inkisafina xususi tohfeler vermisdir Alimin ekologiyaya aid eserleri de mutexessisler terefinden yuksek deyerlendirilmisdir Elmi yaradiciligi ile yanasi pedaqoji fealiyyetle ugurla elaqelendirerek uzun iller erzinde Azerbaycan Neft Akademiyasinin ve Azerbaycan Aviasiya Akademiyasinin professoru kimi yuksekixtisasli kadrlarin hazirlanmasinda feal istirak etmisdir Onun elm teskilatcisi kimi de fealiyyeti teqdirelayiq olmusdur Arif Mehdiyev respublikamizda ve olkenin hududlarindan kenarda moteber beynelxalq simpozium ve konfranslarda o cumleden umumdunya kosmik konqreslerinde Azerbaycan elmini layiqince temsil etmisdir Arif Mehdiyevin arasdirmalarinin neticeleri olkemizde ve xaricde nesr edilmis 300 den artiq elmi eserde ve 50 den cox ixtirada oz eksini tapmisdir Onun rehberliyi altinda Azerbaycanda onlarla elmler doktoru hazirlanmisdir Arif Sefaet oglu Mehdiyev 2016 ci il dekabrin 19 da 82 yasinda vefat etmisdir MukafatlariIlham Eliyev Arif Mehdiyevin Sohret ordeni ile teltif edilmesine dair serencam imzalayib Arif Mehdiyev Azerbaycan elminin inkisafinda xidmetlerine gore bu ordene layiq gorulub 18 dekabr 2014 cu ilde Azerbaycan Respublikasinin ictimai siyasi heyatinda semereli fealiyyetine gore Arif Mehdiyev Seref ordeni ile teltif edilmisdir Akademik Arif Mehdiyev Ikinci Fexri xiyabanda defn edilmisdir Istinadlar Arif Sefaet oglu Mehdiyev azertag az 19 dekabr 2016 2022 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2022 08 23 Akademik Arif Mehdiyev ikinci Fexri xiyabanda defn olunub report az 20 dekabr 2016 2022 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2022 08 23 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 12 18 A S Mehdiyevin Seref ordeni ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami President az az president az 18 dekabr 2014 18 45 2017 02 26 tarixinde Istifade tarixi 2014 12 24