fbpx
Wikipedia

Arbitraj sövdələşməsi

Arbitraj müxtəlif bazarlarda qiymət fərqindən istifadə edilərək gəlirin əldə edilməsi prosesidir. Başqa sözlə, qiymət fərqindən yararlanmaq üçün valyutanın, əmtəənin, qiymətli kağızların və hissə sənədlərinin satılmasına arbitraj deyilir. Yəni, əgər hər hansı bir məhsulun qiyməti A bazarında B bazarı ilə nisbətdə aşağıdırsa, kimlərsə (əksər hallarda bunlar peşəkar treyderlər olurlar) qiymət fərqindən istifadə edərək həmin məhsulu A bazarından alaraq B bazarında satırlar və bununla da qiymət fərqinin böyüklüyündən asılı olaraq az və ya çox dərəcədə gəlir əldə edirlər.

Gəlin ilk öncə arbitrajın yaranmasının səbəbini öyrənək. Arbitraj ümumi bazarın effektiv işləməməsi, bir sözlə, bazarda baş verən səmərəsizlik nəticəsində ortaya çıxır. Belə ki, hər iki bazarın bir-birindən xəbərdar olmaması nəticəsində böyük qiymət fərqləri meydana gəlir. Arbitraj isə əslində bu fərqlərin aradan qaldırılmasında danılmaz rol oynayır. Bəs bu necə baş verir?

Sadəcə olaraq, tələb və təklif qanununu tətbiq etməklə cavabı tapmaq mümkündür. İlk öncə, alıcı qismində treyderlerin sayı A marketində artır, yəni ümumi tələb çoxalır, bu isə öz növbəsində həmin məhsulun qiymətinin artmasına səbəb olur. Bunun tam əksinə olaraq, həmin treyderlərin B marketində satıcı qismində çıxış edərək ümumi təklifi çoxaltması nəticəsində isə qiymətlər enir. Nəticədə, hər iki bazarda eyni məhsulun qiymətləri bir müddətdən sonra eyniləşir. Beləliklə, arbitraj prosesi müxtəlif bazarlarda qiymət uyğunsuzluğunu aradan götürür. Bir sözlə, arbitraj ümumi bazarda eyni məhsulun qiymətinin ayrı-ayrı yerlərdə həddindən artıq çox dəyişməsinin qarşısını alan ən önəmli faktorlardan başlıcasıdır.

Müxtəlif birjalarda, müxtəlif çatdırılma müddətlərində və müxtəlif ödəniş vaxtlarında qiymət fərqlərinə əsaslanan birja sövdələşməsi. Arbitraj sövdələşmələrinin aşağıdakı növlərinə rast gəlinir:

1) valyuta arbitraj sövdələşmələri - müəyyən məqamda valyuta məzənnələrində yaranan fərqə əsaslanır. Sadə valyuta arbitraj sövdələşmələri eyni valyutanın məzənnələrindəki fərqə, mürəkkəb arbitraj sövdələşməsi isə bir neçə valyutanın məzənnələrindəki fərqə əsaslanır;

2) faiz arbitraj sövdələşmələri – kapital bazarlarındakı faiz dərə cələrində olan fərqə əsaslanır;

3) əmtəə arbitraj sövdələşmələri - əmtəə bazarlarındakı qiymətlərdə yaranan fərqə əsaslanır;

4) fond arbitraj sövdələşmələri – müxtəlif məzənnələr üzrə qiymətli kağızların eyni vaxtda alqı-satqısı, birja və birjadankənar bazarlarda, müxtəlif ölkələrin, regionların birja bazarlarında sövdələşmələrin, eləcə də zaman (coğrafi) qurşaqlarının müxtəlifliyindən birja məzənnələri arasındakı fərqləri nəzərə alan sövdələşmələrin eyni zamanda bağlanması;

5) eyni qiymətli kağızların abunəsi hüququnun alınması və ya eyni vaxtda satışı ilə onların konvertasiyası.Arbitrajın alınma növlərinə görə arbitraj sövdələşmələri divident və diskont arbitraj sövdələşmələrinə ayrılır.

İstinadlar:

  1. http://infobank.az/arbitraj-n%C9%99dir/
  2. http://unec.edu.az/application/uploads/2015/12/maliyye-sozluk.pdf s-25

arbitraj, sövdələşməsi, arbitraj, müxtəlif, bazarlarda, qiymət, fərqindən, istifadə, edilərək, gəlirin, əldə, edilməsi, prosesidir, başqa, sözlə, qiymət, fərqindən, yararlanmaq, üçün, valyutanın, əmtəənin, qiymətli, kağızların, hissə, sənədlərinin, satılmasına. Arbitraj muxtelif bazarlarda qiymet ferqinden istifade edilerek gelirin elde edilmesi prosesidir Basqa sozle qiymet ferqinden yararlanmaq ucun valyutanin emteenin qiymetli kagizlarin ve hisse senedlerinin satilmasina arbitraj deyilir Yeni eger her hansi bir mehsulun qiymeti A bazarinda B bazari ile nisbetde asagidirsa kimlerse ekser hallarda bunlar pesekar treyderler olurlar qiymet ferqinden istifade ederek hemin mehsulu A bazarindan alaraq B bazarinda satirlar ve bununla da qiymet ferqinin boyukluyunden asili olaraq az ve ya cox derecede gelir elde edirler Gelin ilk once arbitrajin yaranmasinin sebebini oyrenek Arbitraj umumi bazarin effektiv islememesi bir sozle bazarda bas veren semeresizlik neticesinde ortaya cixir Bele ki her iki bazarin bir birinden xeberdar olmamasi neticesinde boyuk qiymet ferqleri meydana gelir Arbitraj ise eslinde bu ferqlerin aradan qaldirilmasinda danilmaz rol oynayir Bes bu nece bas verir Sadece olaraq teleb ve teklif qanununu tetbiq etmekle cavabi tapmaq mumkundur Ilk once alici qisminde treyderlerin sayi A marketinde artir yeni umumi teleb coxalir bu ise oz novbesinde hemin mehsulun qiymetinin artmasina sebeb olur Bunun tam eksine olaraq hemin treyderlerin B marketinde satici qisminde cixis ederek umumi teklifi coxaltmasi neticesinde ise qiymetler enir Neticede her iki bazarda eyni mehsulun qiymetleri bir muddetden sonra eynilesir Belelikle arbitraj prosesi muxtelif bazarlarda qiymet uygunsuzlugunu aradan goturur Bir sozle arbitraj umumi bazarda eyni mehsulun qiymetinin ayri ayri yerlerde heddinden artiq cox deyismesinin qarsisini alan en onemli faktorlardan baslicasidir 1 Muxtelif birjalarda muxtelif catdirilma muddetlerinde ve muxtelif odenis vaxtlarinda qiymet ferqlerine esaslanan birja sovdelesmesi Arbitraj sovdelesmelerinin asagidaki novlerine rast gelinir 1 valyuta arbitraj sovdelesmeleri mueyyen meqamda valyuta mezennelerinde yaranan ferqe esaslanir Sade valyuta arbitraj sovdelesmeleri eyni valyutanin mezennelerindeki ferqe murekkeb arbitraj sovdelesmesi ise bir nece valyutanin mezennelerindeki ferqe esaslanir 2 faiz arbitraj sovdelesmeleri kapital bazarlarindaki faiz dere celerinde olan ferqe esaslanir 3 emtee arbitraj sovdelesmeleri emtee bazarlarindaki qiymetlerde yaranan ferqe esaslanir 4 fond arbitraj sovdelesmeleri muxtelif mezenneler uzre qiymetli kagizlarin eyni vaxtda alqi satqisi birja ve birjadankenar bazarlarda muxtelif olkelerin regionlarin birja bazarlarinda sovdelesmelerin elece de zaman cografi qursaqlarinin muxtelifliyinden birja mezenneleri arasindaki ferqleri nezere alan sovdelesmelerin eyni zamanda baglanmasi 5 eyni qiymetli kagizlarin abunesi huququnun alinmasi ve ya eyni vaxtda satisi ile onlarin konvertasiyasi Arbitrajin alinma novlerine gore arbitraj sovdelesmeleri divident ve diskont arbitraj sovdelesmelerine ayrilir 2 Istinadlar Redakte http infobank az arbitraj n C9 99dir http unec edu az application uploads 2015 12 maliyye sozluk pdf s 25 Menbe https az wikipedia org w index php title Arbitraj sovdelesmesi amp oldid 4530800, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.