Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
| Apanteles solitarius | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: Budaq: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Dəstə: Ranqsız: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Apanteles solitarius | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Apanteles solitarius (lat. Apanteles solitarius) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin pərdəqanadlılar dəstəsinin brakonidlər fəsiləsinin cinsinə aid heyvan növü.
Həyat tərzi
| ]Apanteles paraziti bəzək bitkilərinə zərərverən cücülərin (kəpənəklərin) sayının biotənzimlənməsində müstəsna rol oynayır. O, tumurcuq fırfırasının, qızılgül yarpaqbükəninin və yemişan kəpənəyinin tırtıllarını yoluxdurur. Nəbatat bağında və Mərdəkan dendrarisində aparılan müşahidə və hesablamalara əsasən, yaşadığı müddətdə 2000-ə qədər yumurta qoya bilir. Yumurtalar tırtılın bədən daxilinə tək-tək qoyulur. Tırtıl 4-cü və 5-ci yaşa çatdıqda, parazit sürfəsinin də inkişafı başa çatır. İnkişafını başa vurmuş sürfələr sahibin dəri örtüyünü deşərək onun bədən səthinə çıxır və burada barama sarıyaraq pambıq topasına bənzər, sarı rəngli topadan ibarət örtük əmələ gətirirlər. Bu örtüyün içərisində hər bir sürfə kiçik baramacıq düzəldir. Apanteles həm pup halında, həm də axırıncı yaş sürfə mərhələsində qışlayır. Birinci nəslin yaşlı fərdləri (imaqo) aprelin II ongünlüyündə və mayın əvvəlində uçurlar. II nəslin uçuşu isə iyunun əvvəlində başlayır.
Gülçülük təsərrüfatlarında, şəhər və qəsəbələrdə şəxsi həyatyanı sahələrdə aparılan müşahidələrə əsasən, müəyyən edilmişdir ki, apanteles paraziti ildə 3 nəsil verir. Nəsillərin ikisinin yaşlı fərdləri yazda, may ayının axırları və iyun ayının əvvəlləri tırtılların yumurtadan çıxmasına 10-12 gün qalmış görünürlər. Bu vaxt sahibin yarpaqlar üzərində mayalanmış yumurtası olur. Yumurtadan çıxan ilk tırtıllar parazit tərəfindən yoluxur. Parazitlərin inkişafı iyunun əvvəlində başa çatır. Müəyyən edilmişdir ki, apantelesin fəaliyyətində nektarlı bitkilərin də rolu böyükdür (Novxanı, Buzovna). Belə ki, onlar yonca, südləyən, şüyüd və s. nektarlı bitkilərlə qidalandıqda onlarda nəsilvermə qabiliyyəti yüksək olur və sahibin sayının tənzimlənməsində əhəmiyyətli dərəcədə rol oynayırlar. Sahələrdə onların əlavə qidalanmaları üçün yem bazası olduqda, onlar daha fəal olurlar, yem bazası olmadıqda onların sahibi yoluxdurma faizi də aşağı düşür. Digər tərəfdən, zərərvericilərə qarşı sahələrdə aparılan kimyəvi mübarizə tədbirləri isə onların fəaliyyətinə mənfi təsir göstərir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
| ]Təsərrüfat üçün əhəmiyyətli növ hesab edilir.
Yayılması
| ]Palearktikanın hər yerində, Qafqazda, Azərbaycanda (Quba, Xaçmaz, Şuşa, Ordubad, Naxçıvan MR bölgələrində) geniş yayılmışdır.
İstinadlar
| ]- E.F.Səfərova. Abşeronda bəzək bitkilərinə zərərverən cücülər, onların biotənzimlənməsində entomofaqların rolu. Bakı, 2013.
Ədəbiyyat
| ]- E.F.Səfərova. Abşeronda bəzək bitkilərinə zərərverən cücülər, onların biotənzimlənməsində entomofaqların rolu. Bakı, 2013.
- Azərbaycan heyvanlar aləmi. II-buğumayaqlılar. Bakı, Elm, 2004, -388s.
Xarici keçidlər
| ]- Apanteles Solitarius (Ratzeburg)
- Apanteles Solitarius (Ratzeburg), An Introduced Braconid Parasite of the Satin Moth
Həmçinin bax
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Apanteles solitariusElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad AmorpheaKlad ObazoaKlad OpisthokontaKlad HolozoaKlad FilozoaKlad Alem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad NephrozoaRanqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz TactopodaTip BugumayaqlilarKlad Yarimtip AltiayaqlilarSinif HeseratlarRanqsiz Yarimsinif QanadlilarBudaq Infrasinif YeniqanadlilarRanqsiz Ranqsiz Tam cevrilme ile inkisaf eden heseratlarDesteustu Deste PerdeqanadlilarRanqsiz Yarimdeste SaplaqqarinciqlilarFesileustu Fesile BrakonidlerYarimfesile Cins Nov Apanteles solitariusBeynelxalq elmi adiApanteles solitariusSeklin VikiAnbarda axtarisiNCBI 1185538 Apanteles solitarius lat Apanteles solitarius heyvanlar aleminin bugumayaqlilar tipinin heseratlar sinfinin perdeqanadlilar destesinin brakonidler fesilesinin cinsine aid heyvan novu Heyat terzi span Apanteles paraziti bezek bitkilerine zererveren cuculerin kepeneklerin sayinin biotenzimlenmesinde mustesna rol oynayir O tumurcuq firfirasinin qizilgul yarpaqbukeninin ve yemisan kepeneyinin tirtillarini yoluxdurur Nebatat baginda ve Merdekan dendrarisinde aparilan musahide ve hesablamalara esasen yasadigi muddetde 2000 e qeder yumurta qoya bilir Yumurtalar tirtilin beden daxiline tek tek qoyulur Tirtil 4 cu ve 5 ci yasa catdiqda parazit surfesinin de inkisafi basa catir Inkisafini basa vurmus surfeler sahibin deri ortuyunu deserek onun beden sethine cixir ve burada barama sariyaraq pambiq topasina benzer sari rengli topadan ibaret ortuk emele getirirler Bu ortuyun icerisinde her bir surfe kicik baramaciq duzeldir Apanteles hem pup halinda hem de axirinci yas surfe merhelesinde qislayir Birinci neslin yasli ferdleri imaqo aprelin II ongunluyunde ve mayin evvelinde ucurlar II neslin ucusu ise iyunun evvelinde baslayir Gulculuk teserrufatlarinda seher ve qesebelerde sexsi heyatyani sahelerde aparilan musahidelere esasen mueyyen edilmisdir ki apanteles paraziti ilde 3 nesil verir Nesillerin ikisinin yasli ferdleri yazda may ayinin axirlari ve iyun ayinin evvelleri tirtillarin yumurtadan cixmasina 10 12 gun qalmis gorunurler Bu vaxt sahibin yarpaqlar uzerinde mayalanmis yumurtasi olur Yumurtadan cixan ilk tirtillar parazit terefinden yoluxur Parazitlerin inkisafi iyunun evvelinde basa catir Mueyyen edilmisdir ki apantelesin fealiyyetinde nektarli bitkilerin de rolu boyukdur Novxani Buzovna Bele ki onlar yonca sudleyen suyud ve s nektarli bitkilerle qidalandiqda onlarda nesilverme qabiliyyeti yuksek olur ve sahibin sayinin tenzimlenmesinde ehemiyyetli derecede rol oynayirlar Sahelerde onlarin elave qidalanmalari ucun yem bazasi olduqda onlar daha feal olurlar yem bazasi olmadiqda onlarin sahibi yoluxdurma faizi de asagi dusur Diger terefden zerervericilere qarsi sahelerde aparilan kimyevi mubarize tedbirleri ise onlarin fealiyyetine menfi tesir gosterir Teserrufat ehemiyyeti span Teserrufat ucun ehemiyyetli nov hesab edilir Yayilmasi span Palearktikanin her yerinde Qafqazda Azerbaycanda Quba Xacmaz Susa Ordubad Naxcivan MR bolgelerinde genis yayilmisdir Istinadlar span E F Seferova Abseronda bezek bitkilerine zererveren cuculer onlarin biotenzimlenmesinde entomofaqlarin rolu Baki 2013 Edebiyyat span E F Seferova Abseronda bezek bitkilerine zererveren cuculer onlarin biotenzimlenmesinde entomofaqlarin rolu Baki 2013 Azerbaycan heyvanlar alemi II bugumayaqlilar Baki Elm 2004 388s Xarici kecidler span Apanteles Solitarius Ratzeburg Apanteles Solitarius Ratzeburg An Introduced Braconid Parasite of the Satin MothHemcinin bax span Takson eynilesdirmeleriWikidata Q31306322 BOLD 179499 EPPO APANSO GBIF 1268359 NCBI 1185538 Kateqoriya ApantelesGizli kateqoriyalar Imtina edilmis goruntu basliqlarina malik sehifelerVikipediya Kartockasinda yanlis alem gosterilen biologiya meqaleleriVikipediya Sekilleri olmayan meqaleler tip takson Vikipediya Sekli olmayan orqanizmler haqqinda meqalelerVikinovlere istinadi olmayan meqalelerUTMX siz biologiya meqaleleriEOL suz biologiya meqaleleriTakson sablonu istifade olunan meqalelerTaksonbarda from parametri daxil edilmemis meqalelerIntervikisiz biologiya meqaleleri