Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Tactopoda (lat. tactus - toxunma və q.yun. πούς, podós - ayaq) — heyvanlar (Animalia) aləminin buğumayaqlılar (Arthropoda) tipinə aid olan bir klad. Tactopoda, əsasən suda yaşayan heyvanlardan ibarət olan iki qrupdan – xərçəngkimilər (Crustacea) və traxeyalılar (Tracheata) – ibarətdir.
| Tactopoda | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tactopoda | ||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
| ||||
Xüsusiyyətləri
Tactopoda kladının əsas xüsusiyyətləri aşağıdakılardır:
Çevik, seqmentləşdirilmiş bədən: Tactopoda üzvləri, çevik, seqmentləşdirilmiş bədənə malikdirlər. Bu, onların hərəkətliliklərini və uyğunlaşma qabiliyyətlərini artırır.
Ekzoskelet: Tactopoda üzvləri, xitin və ya kalsium karbonatdan ibarət sərt bir ekzoskeletə malikdirlər. Bu ekzoskelet, onlara qoruma və dəstək təmin edir.
Qoşalaşmış ətraflar: Tactopoda üzvləri, bədənin hər seqmentində qoşalaşmış ətraflara malikdirlər. Bu ətraflar, hərəkət, qidalanma, duyğu və digər funksiyalar üçün istifadə olunur.
Təsnifatı
Tactopoda kladı, aşağıdakı iki əsas qrupdan ibarətdir:
Crustacea (Xərçəngkimilər): Bu qrup, karides, xərçəng, lobster, kerevit və digər bir çox suda yaşayan heyvanı əhatə edir. Xərçəngkimilər, əsasən dənizlərdə və okeanlarda yaşayır, lakin bəzi növləri şirin sularda və quruda da rast gəlinir.
Tracheata (Traxeyalılar): Bu qrup, həşəratlar, çoxayaqlılar, örümcekler və digər bir çox quru onurğasızını əhatə edir. Traxeyalılar, quru mühitə uyğunlaşmışdır və nəfəs almaq üçün traxeya adlanan xüsusi borucuqlara malikdirlər.
Filogenetik əlaqələr
Tactopoda kladının filogenetik əlaqələri hələ tam olaraq aydınlaşdırılmamışdır. Bununla birlikdə, molekulyar və morfoloji dəlillərə əsasən, Tactopoda kladının Mandibulata kladının qardaş qrupu olduğu düşünülür.
İstinadlar
- Regier, J.C.; Shultz, J.W.; Zwick, A.; Hussey, A.; Ball, B.; Wetzer, R.; Martin, J.W.; Cunningham, C.W. "Arthropod relationships revealed by phylogenomic analysis of nuclear protein-coding sequences". Nature. 463 (7284). 2010: 1079–1083. Bibcode:2010Natur.463.1079R. doi:10.1038/nature08742. PMID 20147900.
- Graham Budd. (PDF). Zoologischer Anzeiger. 240 (3–4). 2001: 265–279. doi:10.1078/0044-5231-00034. 2016-03-03 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
- Smith, M. R.; Ortega-Hernández, J. "Hallucigenia's onychophoran-like claws and the case for Tactopoda". Nature. 514 (7522). 2014: 363–366. Bibcode:2014Natur.514..363S. doi:10.1038/nature13576. PMID 25132546.
- De Haro, A. "Origen y relaciones fitogenéticas entre Artrópodos, Onicóforos, Anélidos y Lofoforados, según datos moleculares y morfológicos". Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural Sección Biológica. 94 (1–2). 1998: 103–113.
- Brusca, R.C.; Brusca, G.J. Invertebrates. Sunderland, Massachusetts: Sinauer Associates. 2013. ISBN .
- Pechenik, J.A. Biology of the Invertebrates. New York: McGraw-Hill Education. 2015. ISBN .
- Ruppert, E.E.; Fox, R.S.; Barnes, R.D. Invertebrate Zoology: A Functional Evolutionary Approach. Belmont, California: Brooks/Cole. 2004. ISBN .
- Oakley, T.H.; Wolfe, J.M.; Lindgren, A.R.; Zaharoff, A.K. "Phylotranscriptomics to bring the understudied into the fold: monophyletic ostracoda, fossil placement, and pancrustacean phylogeny". Molecular Biology and Evolution. 30 (1). 2013: 215–233. doi:10.1093/molbev/mss216. PMC 3533368. PMID 22977117.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tactopoda lat tactus toxunma ve q yun poys podos ayaq heyvanlar Animalia aleminin bugumayaqlilar Arthropoda tipine aid olan bir klad Tactopoda esasen suda yasayan heyvanlardan ibaret olan iki qrupdan xercengkimiler Crustacea ve traxeyalilar Tracheata ibaretdir TactopodaElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz ObazoaRanqsiz OpisthokontaRanqsiz HolozoaRanqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad NephrozoaRanqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz TactopodaBeynelxalq elmi adiTactopodaSeklin VikiAnbarda axtarisiXususiyyetleriTactopoda kladinin esas xususiyyetleri asagidakilardir Cevik seqmentlesdirilmis beden Tactopoda uzvleri cevik seqmentlesdirilmis bedene malikdirler Bu onlarin hereketliliklerini ve uygunlasma qabiliyyetlerini artirir Ekzoskelet Tactopoda uzvleri xitin ve ya kalsium karbonatdan ibaret sert bir ekzoskelete malikdirler Bu ekzoskelet onlara qoruma ve destek temin edir Qosalasmis etraflar Tactopoda uzvleri bedenin her seqmentinde qosalasmis etraflara malikdirler Bu etraflar hereket qidalanma duygu ve diger funksiyalar ucun istifade olunur TesnifatiTactopoda kladi asagidaki iki esas qrupdan ibaretdir Crustacea Xercengkimiler Bu qrup karides xerceng lobster kerevit ve diger bir cox suda yasayan heyvani ehate edir Xercengkimiler esasen denizlerde ve okeanlarda yasayir lakin bezi novleri sirin sularda ve quruda da rast gelinir Tracheata Traxeyalilar Bu qrup heseratlar coxayaqlilar orumcekler ve diger bir cox quru onurgasizini ehate edir Traxeyalilar quru muhite uygunlasmisdir ve nefes almaq ucun traxeya adlanan xususi borucuqlara malikdirler Filogenetik elaqelerTactopoda kladinin filogenetik elaqeleri hele tam olaraq aydinlasdirilmamisdir Bununla birlikde molekulyar ve morfoloji delillere esasen Tactopoda kladinin Mandibulata kladinin qardas qrupu oldugu dusunulur IstinadlarRegier J C Shultz J W Zwick A Hussey A Ball B Wetzer R Martin J W Cunningham C W Arthropod relationships revealed by phylogenomic analysis of nuclear protein coding sequences Nature 463 7284 2010 1079 1083 Bibcode 2010Natur 463 1079R doi 10 1038 nature08742 PMID 20147900 Graham Budd PDF Zoologischer Anzeiger 240 3 4 2001 265 279 doi 10 1078 0044 5231 00034 2016 03 03 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Smith M R Ortega Hernandez J Hallucigenia s onychophoran like claws and the case for Tactopoda Nature 514 7522 2014 363 366 Bibcode 2014Natur 514 363S doi 10 1038 nature13576 PMID 25132546 De Haro A Origen y relaciones fitogeneticas entre Artropodos Onicoforos Anelidos y Lofoforados segun datos moleculares y morfologicos Boletin de la Real Sociedad Espanola de Historia Natural Seccion Biologica 94 1 2 1998 103 113 Brusca R C Brusca G J Invertebrates Sunderland Massachusetts Sinauer Associates 2013 ISBN 978 0 87893 098 3 Pechenik J A Biology of the Invertebrates New York McGraw Hill Education 2015 ISBN 978 0 07 352418 4 Ruppert E E Fox R S Barnes R D Invertebrate Zoology A Functional Evolutionary Approach Belmont California Brooks Cole 2004 ISBN 978 0 03 025982 1 Oakley T H Wolfe J M Lindgren A R Zaharoff A K Phylotranscriptomics to bring the understudied into the fold monophyletic ostracoda fossil placement and pancrustacean phylogeny Molecular Biology and Evolution 30 1 2013 215 233 doi 10 1093 molbev mss216 PMC 3533368 PMID 22977117