1828-1832-ci illərdə Azərbaycan türklərindən ibarət əhalisi ermənilər tərəfindən qovulduqdan sonra kənd dağılmışdır. Ermənistandakı türk mənşəli qədim adlardandır. 765-ci ilə aid ermənicə mənbədə Taçat Andzevatsi naharar adının çəkilməsi And toponiminin orada VIII əsrdə mövcud olduğunu göstərir. Alagöz (ermənicə Araqadz) dağının dərəsində Andzin kənd adını Favst Buzand (Vəsr) qeyd etmişdir. (Favst Buzand, III kitab, 24-cü fəsil). Bu müəllif Ərməniyədə Andmiş qala adını da çəkir (Favst Buzand, VI kitab, 6-cı fəsil). "And" sözünün iştirak etdiyi ən qədim toponim II Sarqonun (er. əv. 720-705) assurca kitabəsində Cənubi Azərbaycan ərazisində, indiki Qızılüzən çayı hövzələrində Andiya əyalətinin adı ilə qeydə alınmışdır. Bu toponim Azərbaycan xalqının etnik tarixi üçün bir bəlaya çevrilmişdir. İlk dəfə Q.A.Melikişvili Mannada Dağıstan dillilərin (indiki andilərin) yaşadığı fikrini söyləmiş və sonra tarixçilərimiz də yağlı tikə kimi onu udmuşlar. Er. əv. VIII əsrdə Urartu kitabəsindəki Andamaniv, XIX əsrdə Şərqi Anadoluda Fərat çayının yuxarı axımının sol sahilindəki Andit, XIX əsrdə Şimali Qafqazda Stavropol quberniyasındakı And Ağı göl adı və And çayı, Dağıstan əyalətindəki Andi dairəsinin adı və həmin dairədəki Andi-Girey göl adı, Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasındakı Anda kəndi, həmin quberniyanın Tioneti qəzasındakı Andakist-skali çay adı, Naxçıvan qəzasındakı And-Əmiç (Əndəmiç) kənd adı, Dağıstanın Qunib dairəsindəki Andik kəndi toponimləri ilə mənaca eynidir. Ermənicə yazılışda əvvəlinə "h" səsinin əlavəsi ilə Handu (əsli Andu) qala adı "Alban tarixi"ndə çəkilmişdir (Alban tarixi, III kitab, 19-cu fəsil). Ərəb mənbələrində Həndan - indiki Xanta, Dağlıq Qarabağda 1288-ci ilə aid mənbədə ermənicə yazılışda Handaberd (əvvəlinə "h" səsinin əlavə olunması ilə "Andqala") toponimi məlumdur. Türk dillərindəki anta, anda, andı, andi "izləmək", "gözləmək", "keşik çəkmək", "qaravulunu çəkmək" və s. sözündəndir. Deməli, and tərkibli toponimlər mənşəcə qaravul (keşikçi) məntəqələri (qalaçaları) əsasında yaranmışdır.
B.Budaqov Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti
September 22, 2021
andi, andi, irəvan, xanlığının, vedibasar, mahalında, indiki, ararat, rayonu, kənd, adı, kənd40, ölkə, ermənistanregion, vedibasar, mahalırayon, ararat, rayonutarixi, coğrafiyasısaat, qurşağı, 4xəritəni, göstər, gizlə, mündəricat, toponomik, izahı, həmçinin, x. ANDI AND Irevan xanliginin Vedibasar mahalinda indiki Ararat rayonu kend adi kendAndi40 20 07 sm e 44 10 06 s u Olke ErmenistanRegion Vedibasar mahaliRayon Ararat rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 4Xeriteni goster gizle Andi Mundericat 1 Toponomik izahi 2 Hemcinin bax 3 Xarici kecid 4 Xarici kecid 5 IstinadlarToponomik izahi Redakte1828 1832 ci illerde Azerbaycan turklerinden ibaret ehalisi ermeniler terefinden qovulduqdan sonra kend dagilmisdir Ermenistandaki turk menseli qedim adlardandir 765 ci ile aid ermenice menbede Tacat Andzevatsi naharar adinin cekilmesi And toponiminin orada VIII esrde movcud oldugunu gosterir Alagoz ermenice Araqadz daginin deresinde Andzin kend adini Favst Buzand Vesr qeyd etmisdir Favst Buzand III kitab 24 cu fesil Bu muellif Ermeniyede Andmis qala adini da cekir Favst Buzand VI kitab 6 ci fesil And sozunun istirak etdiyi en qedim toponim II Sarqonun er ev 720 705 assurca kitabesinde Cenubi Azerbaycan erazisinde indiki Qiziluzen cayi hovzelerinde Andiya eyaletinin adi ile qeyde alinmisdir Bu toponim Azerbaycan xalqinin etnik tarixi ucun bir belaya cevrilmisdir Ilk defe Q A Melikisvili Mannada Dagistan dillilerin indiki andilerin yasadigi fikrini soylemis ve sonra tarixcilerimiz de yagli tike kimi onu udmuslar Er ev VIII esrde Urartu kitabesindeki Andamaniv XIX esrde Serqi Anadoluda Ferat cayinin yuxari aximinin sol sahilindeki Andit XIX esrde Simali Qafqazda Stavropol quberniyasindaki And Agi gol adi ve And cayi Dagistan eyaletindeki Andi dairesinin adi ve hemin dairedeki Andi Girey gol adi Tiflis quberniyasinin Axalsix qezasindaki Anda kendi hemin quberniyanin Tioneti qezasindaki Andakist skali cay adi Naxcivan qezasindaki And Emic Endemic kend adi Dagistanin Qunib dairesindeki Andik kendi toponimleri ile menaca eynidir Ermenice yazilisda evveline h sesinin elavesi ile Handu esli Andu qala adi Alban tarixi nde cekilmisdir Alban tarixi III kitab 19 cu fesil Ereb menbelerinde Hendan indiki Xanta Dagliq Qarabagda 1288 ci ile aid menbede ermenice yazilisda Handaberd evveline h sesinin elave olunmasi ile Andqala toponimi melumdur Turk dillerindeki anta anda andi andi izlemek gozlemek kesik cekmek qaravulunu cekmek ve s sozundendir Demeli and terkibli toponimler mensece qaravul kesikci menteqeleri qalacalari esasinda yaranmisdir 1 Hemcinin bax RedakteAxund BozavendXarici kecid RedakteIrevan xanligiXarici kecid Redaktehttp nazimmustafa infoIstinadlar Redakte B Budaqov Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugetiMenbe https az wikipedia org w index php title Andi amp oldid 5774918, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
