fbpx
Wikipedia

And dağlarında təyyarə qəzası (13 oktyabr 1972)

September 27, 2021

Uruqvay Hava Qüvvələri Uçuş 571 və ya And dağlarında təyyarə qəzası, aviasiya tarixində xüsusi yeri olan bir təyyarə qəzası. 13 oktyabr 1972-ci il tarixində 45 adamı daşıyan bir təyyarə And dağları ilə toqquşmuş, həyatda qalan 16 adam ancaq 23 Dekabr 1972 günü qəzanın üzərindən iki aydan uzun bir müddət keçdikdən sonra qurtarıla bilmişdir.

And dağlarında təyyarə qəzası

Qəzaya uğrayan təyyarənin fotoşəkili - Yaz 1972
Ümumi məlumatlar
Tarix
  • 13 oktyabr 1972 - 23 dekabr 1972
Qəza səbəbi Dağ ilə toqquşma
Sərnişin sayı 40
Komanda 5
Yaralı sayı 16
Ölü sayı 29
Təyyarə
Havayolu şirkəti Fuerza Aérea Uruguaya
İstiqamət Montevideo,Uruqvay → Santiaqo,Çili
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qəza və xilasetmə işləri

13 oktyabr 1972 Cümə günü , bir Uruqvay Hava qüvvələrinə məxsus Fairchild FH- 227D təyyarəsi , Uruqvayın Montevideo şəhərindəki Stella Maris Kollecinin "Old Christians " adlı reqbi komandasını And Dağları üzərindən keçən bir uçuşla Çilinin Santiaqo şəhərində keçiriləcək qarşılaşmaya aparırdı.

Səfər bir gün əvvəl 12 Oktyabrda Carrasco Beynəlxalq Aerodromundan başlamışdı ancaq fırtınalı dağ havası üzündən , təyyarə gecəni keçirmək üzrə Argentinanın Mendoza şəhərinə enmişdi. 13 oktyabr günortadan sonra səfərə davam etmək üzrə havalanan təyyarə qısa müddət sonra dağlardakı bir keçid üzərindən uçmağa başlamışdı. Təyyarənin pilotu Santiaqodakı hava nəzarət vəzifəlilərinə Çilinin Curicó şəhəri üzərində olduğunu bildirmiş və eniş üçün lazım olan icazəsi almışdı. Daha sonra bunun ölümcül bir səhv olduğu ortaya çıxacaq.

Hələ dağların üzərindən seyr etməsinə baxmayaraq bulud örtüyünün içindən keçərək alçalmağa başlayan təyyarə qısa müddət sonra adsız bir zirvə ilə toqquşdu. Sonralar Cerro Seler adı verilən , Glaciar de las Lagrimas (Gözyaşları buzlağı) olaraq da bilinən zirvə , Çili ilə Argentina arasındakı uzaq dağlıq sərhəddə Cerro Sosneado və Tinguiririca vulkanı arasında yerləşir. 4.200 metrlik hündürlüyə sahib olan zirvəyə dəyən təyyarənin sağ qanadı qoparaq geriyə doğru atıldığında quyruq üzərindəki şaquli sabitləyici qopararaq gövdə üzərində arxada böyük bir dəlik açılmasına səbəb olmuşdur. Az sonra ikinci bir zirvəyə dəyən təyyarənin sol qanadı da qopunca geriyə yalnız havada irəliləyən bir gövdə qalmışdır. Yerə çırpılan gövdə dağın dik bir əyimində sürüşərək durabilmiştir

İlk günlər

45 nəfərdən 12-si qəza əsnasında ya da dərhal sonra, 5-i ertəsi səhər və biri də yaralarına məğlub düşərək səkkizinci gün ölmüşdür. Geridə qalan 27 adam dondurucu soyuq altında dağların yüksək hündürlüyündə həyatda qalmanın çox çətin olduğu şərtlərlə qarşı-qarşıya qaldı. Şərtlərin tələb heç bir teçhizata sahib deyildilər. İyirmi dörd yaşındakı Adolfo "fito" Strauch, pilot kabinədəki günəş siperliklerinden faydalanaraq bir neçə günəş gözlüyü düzəltmişdi ancaq , qar korluğunun maneə törətmək üçün alpinist eynəkləri, soyuqdan qoruyacaq geyimləri və buzda gedə bilmək üçün kramponları yox idi. Daha da pisi heç bir tibbi vəsait olmaması idi.

Axtarış

Üç ölkədən axtarış qrupları itən təyyarəsi axtarmağa başladılar. Ancaq ağ olan təyyarə, qarın içində qaldığından səmadan görülə bilmirdi. Səkkiz gün sonra axtarış işləri dayandırıldı. Təyyarədə transistor kiçik bir radio tapan uşaq dağdakı on ikinci günlərində axtarışların dayandırıldığını xəbər aldılar. Qəzadan sağ xilas olanlarla edilən röportajlara əsaslanaraq yazılmış olan Alive: The Story of the Andes Survivors adlı kitabda Piers Paul Read axtarışların dayandırıldığını öyrəndikdən sonra baş verən olanları belə ifadə edir:

Roy’un ətrafında toplananlar xəbəri eşitdikdən sonra ağlamağa və dua etməyə başladılar. Qərbdə yüksələn dağlara doğru sakitcə baxan Parrado başqa hamısı ağlayırdı. Gustavo [Coco] Nicolich təyyarədən çıxıb gəldiyində üzlərindəki ifadədən nə olduğunu anlamışdı. Səyahət çantalarından və reqbi formalarından hazırlanmış olan divardakı dəlikdən dırmaşaraq dar tunelin ağzında çöməldi, hüznlü gözlərlə ona baxanlara "Hey uşaqlar" deyə qışqırdı, "yaxşı xəbərlər var! Az əvvəl radiodan eşitdik ki,Axtarışları dayandırıblar. ". Təyyarənin içində bir səssizlik oldu. İçində olduqları çıxmaz vəziyyətin ümitsizliğini idrak etdikcə ağladılar. Paez qəzəblə Nicolich'e qışqırdı: "Bunun harası yaxşı xəbərdi?". "Çünki" dedi Nicolich, "Buradan xilas olmaq bizə qaldı." Tək başına bu uşağın cəsarəti hər kəsin ümidsizliyə qapılmasını qabağını almışdı. (88-9, ilk nəşr)

Qida və içki

Həyatda qalanların əlində yalnız bir neçə şokolad , çərəz və bir neçə şüşə şərab vardı. İlk günlərdə , onsuz da az olan yeməkləri aralarında az-az paylaşaraq idarə etməyə çalışdılar. Fito qar əridərək su əldə etmənin bir yolunu tapdı.

Nə qədər az pay etsələr də , ehtiyatlar qısa müddətdə tükəndi . Qarla örtülü dağlıq ərazidə nə bir təbii bitki örtüyü var idi, nə də hər hansı bir heyvan yaşayırdı. Həyatda qala bilmək üçün , ölən yoldaşlarının cəsədlərini yeməyə qərar verdilər. Bu , asan alınmış bir qərar deyildi , ölənlərin çoxu həm sinif yoldaşları həm də yaxın dostlarıydı . Nando Parrado 2006-cı ildə nümayiş olunan Miracle in the Andes: 72 Days on the Mountain and My Long Trek Home adlı kitabında bu qərarı belə şərh edir:

Yüksək hündürlükdə vücudun kalori ehtiyacı astronomiktir ... aclıqdan ölürdük və yemək tapma ümidimiz da qalmamışdı , amma aclığımı o qədər artdı ki yenə də axtarışa davam etdik ... təkrar-təkrar təyyarənin gövdəsində qalmış qırıntıları axtardıq dayandıq. Çamadanların dəri qisimlərini qoparıb yeməyə çalışdıq. Bu maddələrində kimyəvi maddələrin bizə faydadan çox zərər verəcəyini bilə-bilə ... Kreslo oturacaqlarının içində saman tapmaq ümidi ilə parçaladım amma içindən yalnız yeyilməsi mümkün olmayan kreslo süngəri çıxdı. Təkrar-təkrar eyni nəticəyə gəlirdim beynimdə : Əgər üstümüzdıki paltarları yeməyəcəksək burada alüminiumdan , plastikdən , buz və qayadan başqa heç bir şey yox idi. ( 94-95 )

Piers Paul Read'in Alive kitabında istinadla üzərində dayandığı kimi sərnişinlərin hamısı katolik idi. Read'e görə bəziləri etdiklərini xristianların Eucharist ayininə bərabər gördü. Bəziləri başlarda utancaq davrandısa da həyatda qalmanın başqa bir yolu olmadığını anlayaraq bir neçə gün içində fikirlərini dəyişdirdilər.

Qar uçqunu

İlk başda həyatda qalanların səkkizi təyyarənin gövdəsində yatarkən üzərlərinə düşən bir qar uçqunu nəticəsində 29 Oktyabr gecəsi həyatını itirdilər.

Çətin qərarlar

Qar uçqunundan sonra uşaqların bəzisi , həyatda qala bilmək tək yolunun dağları dırmaşaraq aşmaq və kömək axtarmaq olduğunda israr etdilər. Köməkçi pilotun Curico'yu keçdiklərini ifadə səbəbiylə Çili torpaqlarının , qərbdə yalnız bir neçə mil kənarda olduğunu düşünürdülər . Qrupun içində ən sağlam və güclü olanlar hər istiqamətə doğru etdikləri kiçik gedişlərlə həm təyyarənin qopan quyruğunu həm də qəza anında itən yoldaşlarını araşdırdı. Belə bir gediş nəticəsində altı adamın cəsədini , daha yüksək bir hündürlükdən tapdılar. Gedişlərə qatılmaq istəyənlər , bu qədər yüksək hündürlükdən getmənin və amansız keçən soyuq gecələrə Dayanma çətinliyi qarşısında bundan imtina etdilər. Bir neçə sınaqdan sonra Nando Parrado , Roberto Canessa və Antonio " Tintin " Vizíntin'den ibarət son bir qrup quruldu. Roberto Canessa'nın israrıyla ilk əvvəl Parrado ilə birlikdə quyruğu tapmaq üçün şərqə doğru getməyə qərar verdilər. Bu sınaqlarında təyyarənin quyruğunu tapdılar.Təyyarənin quyruq hissəsində və ətrafında sərnişinlərə məxsus içində siqarət,şirniyyat,təmiz paltarlar və hətta bir neçə komikslər olan çoxlu çamadan var idi.Tintin'in tapdığı boruların ətrafına sarılmış izolyasiya vəsaiti isə daha sonra xilas olmalarını təmin edən əhəmiyyətli bir nöqtə olacaqdı.

Radio

Qəzadan dərhal sonra təyyarənin kokpitindəki radionu istifadə etmək üçün bir cəhddə tapılmışdılar amma radionu çalıştıracaq güc qaynaqları yox idi. Qəzadan xilas yolunu ancaq daha sonra uçqun altında qalaraq ölən təyyarənin baxım vəzifəlisi, təyyarənin akkumulyatorunun itən quyruq hissəsində olduğundan demişdi.

Quyruğu tapınca akkumulyatorları da tapdılar ancaq təyyarənin gövdəsinə daşınamayacak qədər ağır olduğunu görüncə radionu quyruğun yanına gətirməyə qərar verdilər.Komanda üzvlərindən biri və həmçinin ən gənci sayılan Roy Harley'nin könülsüz də olsa onlara kömək etməsinə cəhd etməsini israrla tərəddüd etdilər. Harley aralarında elektronikten anlayan yeganə şəxs idi. Ancaq heç bir komada üzvünə məlum olmayan səbəbdən,təyyarənin elektrik təchizatının sabit cərəyan əvəzinə dəyişən cərəyan ilə təchiz edilməsi bu fikrin əvvəlcədən faydasız olmasını üzə çıxardı.Bir neçə gün edilən uğursuz cəhdin arından Harley və Canessa radionu işlədə bilməyəcəklərini yə yegənə çıxış yolunun dağları aşmaq olduğunun fərqinə varıb,geri döndülər.

Yuxu döşəyi

Artıq tək qurtuluş yolunun qərbə doğru dağları aşmaq olduğu artıq aydın idi. Ancaq gecələri həyatda qalmanın bir yolunu tapmadan dırmaşmağa çalışmaq qeyri-mümkün idi. El bu zaman yuxu döşəyi fikri ortaya atıldı.Nando Parrado, Miracle in the Andes: 72 Days on the Mountain and My Long Trek Home adlı kitabında otuz dörd il sonra yuxu döşəyinin hazırlanması haqqında yazacaqdı:

"İkinci böyük çətinlik, xüsusilə də gün batımında sonra soyuqdan özümüzü qorumaq idi. İlin bu zamanlarında gündüzləri havanın istiliyi donma dərəcəsindən yuxarı dərəcəyə çıxa bilirdi,ancaq gecələri bizi öldürməyə kifayət qədər soyuq olurdu. Ayrıca artıq açıq yamaclarda sığınacaq bir yer tapmayacağımızı da bilirdik. Uzun gecələri donmadan keçirmənin bir yolunu tapmalı idik və təyyarənin quyruq hissəsindən tapdığımız izolyasiya materialları bizə həll yolunu göstərdi . səfər haqqında fikirlərimizi paylaşarkən bu izolyasiya parçalarını bir-birinə tikərək böyük ilıq bir ədyal edə biləcəyimizi gördük və sonra da bu ədyala ikiyə qatlayıb kənarlarını tikdiyimizdə, üç adamın içinə girib soyuqdan özümüzü qoruya biləcəyimizi başa düşdük. Üç adamın bədən istiliyi və izolyator vəsaitin köməyiylə ən soyuq gecələrin belə öhdəsindən gələ biləcəkdi."
Yuxu döşəyinin qoyulması başa çatmasından və digər sağ qalmış Nuna Turkattinin xəstəlikdən ölməsindən sonra nəhayət tərəddüdlü Canessa getməyi qəti şəkildə qərara aldı və üç nəfər 12 dekabrda dağlara tərəf yollandılar.

12 Dekabr

12 Dekabr 1972-ci ildə, qəzanın üstündən iki ay keçdikdən sonra Parrado, Canessa və Vizintín dırmaşmağa başladılar.Rəhbərliyi Parrado öz üzərinə götürdü.O dağları tez qətt etməyə tələsirdi.Amma yüksəklikdə oksigen çatışmamazlığı səbəbindən digər 2 nəfər onu tez-tez yavaşlaması üçün xəbərdar edirdi.Hələ çox soyuq olmasına baxmayaraq, təyyarənin quyruğundan çıxardıqları izolyasiya vəsaiti ilə etdikləri yuxu döşəyinin sayəsində gecələri həyatda qala bilirdilər.

Dırmanışlarının üçüncü günündə, Parrado digər ikisindən əvvəl dağın təpəsinə çatdı. Orada gördüyü, sözün tam mənasıyla nəfəsini kəsdi. Göz ala bildiyincə dağlar qarşısında uzanırdı .Fakt olaraq o Çilinin yaşıl dərələrindən onlarla kilometr uzaqlıqda Argentina ilə Çili sərhədlərini ayıran 4650 metr hündürlükdə olan dağlardan birini qətt etmişdi.Uzaqlarda kiçik bir "Y" görüncə dağdan çıxışın buradan olduğunu düşündü və ümidini itirmədi.Dağları aşmaq üçün daha çox enerji tələb edildiyi və yemək ehtiyatının azaldını anlayan Parrado və Canessa, Vizintín'i qəza yerinə geri göndərdilər. Geri dönüş dağın dibi ilə həyata keçdiyi üçün Vizint qəza yerinə çatmağa yalnız 1 saat vaxt sərf etdii.

 
Nando Parrado və Roberto Canessa(oturan)Çilili Huaso Sergio Catalan ilə birlikdə(sağda)

Xilasetmə və geri qayıdış

Parrado və Canessa bir neçə gün çay boyunca hərəkət edərək,gedişin sonunda qar xəttinin bitiminə çatdılar.Və irəli getdikcə insan varlığının olduğu yerlərə yaxınlaşdıqlarını sübut edən dəlillər(ilk olaraq bir neçə yaz kampları və nəhayət son doqquzuncu gündə bir neçə inək)müşahidə etməyə başladılar.Doqquzuncu gün onlar artıq yorulmuşdular və Canessanın artıq irəli gedəcək gücü qalmamışdı və onlar artıq dincəlməyə qərar verdilər.Parrado od qalamaq üçün kol çırpı toplarkən Canessa'nın diqqətini çayın kənar yaxasında at üzərində bir adama bənzər bir qaraltı çəkdi və Parrado'ya çayın kənarına enməsi üçün qışqırdı. Əvvəl Canessa'nın xəyal gördüyünü zənn edirdilər ancaq sonunda üç atlı gördülər. Aralarındakı çaya baxmayaraq Nando və Canessa vəziyyətlərini adamlara izah etməyə çalışdılar ancaq çayın səsi onların əlaqə yaratmasına manə olurdu.Atlı içindəki Çilili Huaso Sergio Catalan "sabah" deyə qışqıraraq cavab verdi. Xilas olacaqlarını başa düşmüşdülər və çayın kənarında yatmaq üçün yerləşdilər. Ertəsi gün Catalan özü il bir neçə çörək götürərək yenidən çay kənarına geri qayıtdı və çayın o biri tərəfində hələ də 2 nəfərin olduğunu müşahidə etdi.Catalan bir neçə çörəyi,bir daşa kağız və qələm bağlayaraq onlara atdı. Parrado təyyarə qəzası haqqında bir not yazaraq daşı onlara geri atdı. Catalan , at üzərində çox uzun bir yol qət edərək kömək axtarmağa getdi və sonunda vertolyotlarla bir xilas etmə qrupu gəldi. Nando vertolyotlarla birlikdə dağlara , digər həyatda qalanların yerini göstərmək üçün geri döndü. 13 oktyabr Uruqvay Hava qüvvələri Uçuş 571 qəzasından sağ xilas olanların olduğu xəbəri beynəlxalq mətbuata da sızdığında bölgə jurnalist axınına uğradı.

Dağda xilasetmə

Qəza yerində gözləyənlər Parrado və Canessa'nın kömək tapdığını sabahısı gün radiodan öyrəndi. Eyni gün, 22 dekabr 1972-ci ildə günortadan sonra iki axtarış xilasetmə işçisi və Parrado'yu daşıyan vertolyot bölgəyə çataraq həyatda qalanların yarısını vertolyota aldı. Xilasetmə işçiləri ilə birlikdə geridə qalanlar, gecə And Dağlarında uçuşun çətinliyi səbəbiylə ertəsi səhər gələcək olan vertolyotu gözlədi. İkinci vertolyot 23 dekabr günü səhər tezdən qəza məhəllinə çatdı və qəzadan xilas olan on altı adamın hamısı xilas etmiş oldu. Zərərçəkənlər Santiqodakı xəstəxanaya aparılaraq yüksəklik xəstəliyi,dehidroləşmə, soyuqdəymə,sınıqlar, sınqa və bəslənməmə kimi xəstəliklərdən müalicə aldılar.

İstinadlar

September 27, 2021
dağlarında, təyyarə, qəzası, oktyabr, 1972, uruqvay, hava, qüvvələri, uçuş, dağlarında, təyyarə, qəzası, aviasiya, tarixində, xüsusi, yeri, olan, təyyarə, qəzası, oktyabr, 1972, tarixində, adamı, daşıyan, təyyarə, dağları, ilə, toqquşmuş, həyatda, qalan, adam,. Uruqvay Hava Quvveleri Ucus 571 ve ya And daglarinda teyyare qezasi aviasiya tarixinde xususi yeri olan bir teyyare qezasi 13 oktyabr 1972 ci il tarixinde 45 adami dasiyan bir teyyare And daglari ile toqqusmus heyatda qalan 16 adam ancaq 23 Dekabr 1972 gunu qezanin uzerinden iki aydan uzun bir muddet kecdikden sonra qurtarila bilmisdir And daglarinda teyyare qezasiQezaya ugrayan teyyarenin fotosekili Yaz 1972Umumi melumatlarTarix 13 oktyabr 1972 23 dekabr 1972Qeza sebebi Dag ile toqqusmaSernisin sayi 40Komanda 5Yarali sayi 16Olu sayi 29TeyyareHavayolu sirketi Fuerza Aerea UruguayaIstiqamet Montevideo Uruqvay Santiaqo Cili Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Qeza ve xilasetme isleri 1 1 Ilk gunler 1 2 Axtaris 1 3 Qida ve icki 1 4 Qar ucqunu 1 5 Cetin qerarlar 1 6 Radio 1 7 Yuxu doseyi 1 8 12 Dekabr 1 9 Xilasetme ve geri qayidis 1 10 Dagda xilasetme 2 IstinadlarQeza ve xilasetme isleri Redakte13 oktyabr 1972 Cume gunu bir Uruqvay Hava quvvelerine mexsus Fairchild FH 227D teyyaresi Uruqvayin Montevideo seherindeki Stella Maris Kollecinin Old Christians adli reqbi komandasini And Daglari uzerinden kecen bir ucusla Cilinin Santiaqo seherinde kecirilecek qarsilasmaya aparirdi Sefer bir gun evvel 12 Oktyabrda Carrasco Beynelxalq Aerodromundan baslamisdi ancaq firtinali dag havasi uzunden teyyare geceni kecirmek uzre Argentinanin Mendoza seherine enmisdi 13 oktyabr gunortadan sonra sefere davam etmek uzre havalanan teyyare qisa muddet sonra daglardaki bir kecid uzerinden ucmaga baslamisdi Teyyarenin pilotu Santiaqodaki hava nezaret vezifelilerine Cilinin Curico seheri uzerinde oldugunu bildirmis ve enis ucun lazim olan icazesi almisdi Daha sonra bunun olumcul bir sehv oldugu ortaya cixacaq Hele daglarin uzerinden seyr etmesine baxmayaraq bulud ortuyunun icinden kecerek alcalmaga baslayan teyyare qisa muddet sonra adsiz bir zirve ile toqqusdu Sonralar Cerro Seler adi verilen Glaciar de las Lagrimas Gozyaslari buzlagi olaraq da bilinen zirve Cili ile Argentina arasindaki uzaq dagliq serhedde Cerro Sosneado ve Tinguiririca vulkani arasinda yerlesir 4 200 metrlik hundurluye sahib olan zirveye deyen teyyarenin sag qanadi qoparaq geriye dogru atildiginda quyruq uzerindeki saquli sabitleyici qopararaq govde uzerinde arxada boyuk bir delik acilmasina sebeb olmusdur Az sonra ikinci bir zirveye deyen teyyarenin sol qanadi da qopunca geriye yalniz havada irelileyen bir govde qalmisdir Yere cirpilan govde dagin dik bir eyiminde suruserek durabilmistir Ilk gunler Redakte 45 neferden 12 si qeza esnasinda ya da derhal sonra 5 i ertesi seher ve biri de yaralarina meglub duserek sekkizinci gun olmusdur Geride qalan 27 adam dondurucu soyuq altinda daglarin yuksek hundurluyunde heyatda qalmanin cox cetin oldugu sertlerle qarsi qarsiya qaldi Sertlerin teleb hec bir techizata sahib deyildiler Iyirmi dord yasindaki Adolfo fito Strauch pilot kabinedeki gunes siperliklerinden faydalanaraq bir nece gunes gozluyu duzeltmisdi ancaq qar korlugunun manee toretmek ucun alpinist eynekleri soyuqdan qoruyacaq geyimleri ve buzda gede bilmek ucun kramponlari yox idi Daha da pisi hec bir tibbi vesait olmamasi idi Axtaris Redakte Uc olkeden axtaris qruplari iten teyyaresi axtarmaga basladilar Ancaq ag olan teyyare qarin icinde qaldigindan semadan gorule bilmirdi Sekkiz gun sonra axtaris isleri dayandirildi Teyyarede transistor kicik bir radio tapan usaq dagdaki on ikinci gunlerinde axtarislarin dayandirildigini xeber aldilar Qezadan sag xilas olanlarla edilen roportajlara esaslanaraq yazilmis olan Alive The Story of the Andes Survivors adli kitabda Piers Paul Read axtarislarin dayandirildigini oyrendikden sonra bas veren olanlari bele ifade edir Roy un etrafinda toplananlar xeberi esitdikden sonra aglamaga ve dua etmeye basladilar Qerbde yukselen daglara dogru sakitce baxan Parrado basqa hamisi aglayirdi Gustavo Coco Nicolich teyyareden cixib geldiyinde uzlerindeki ifadeden ne oldugunu anlamisdi Seyahet cantalarindan ve reqbi formalarindan hazirlanmis olan divardaki delikden dirmasaraq dar tunelin agzinda comeldi huznlu gozlerle ona baxanlara Hey usaqlar deye qisqirdi yaxsi xeberler var Az evvel radiodan esitdik ki Axtarislari dayandiriblar Teyyarenin icinde bir sessizlik oldu Icinde olduqlari cixmaz veziyyetin umitsizligini idrak etdikce agladilar Paez qezeble Nicolich e qisqirdi Bunun harasi yaxsi xeberdi Cunki dedi Nicolich Buradan xilas olmaq bize qaldi Tek basina bu usagin cesareti her kesin umidsizliye qapilmasini qabagini almisdi 88 9 ilk nesr Qida ve icki Redakte Heyatda qalanlarin elinde yalniz bir nece sokolad cerez ve bir nece suse serab vardi Ilk gunlerde onsuz da az olan yemekleri aralarinda az az paylasaraq idare etmeye calisdilar Fito qar eriderek su elde etmenin bir yolunu tapdi Ne qeder az pay etseler de ehtiyatlar qisa muddetde tukendi Qarla ortulu dagliq erazide ne bir tebii bitki ortuyu var idi ne de her hansi bir heyvan yasayirdi Heyatda qala bilmek ucun olen yoldaslarinin cesedlerini yemeye qerar verdiler Bu asan alinmis bir qerar deyildi olenlerin coxu hem sinif yoldaslari hem de yaxin dostlariydi Nando Parrado 2006 ci ilde numayis olunan Miracle in the Andes 72 Days on the Mountain and My Long Trek Home adli kitabinda bu qerari bele serh edir Yuksek hundurlukde vucudun kalori ehtiyaci astronomiktir acliqdan olurduk ve yemek tapma umidimiz da qalmamisdi amma acligimi o qeder artdi ki yene de axtarisa davam etdik tekrar tekrar teyyarenin govdesinde qalmis qirintilari axtardiq dayandiq Camadanlarin deri qisimlerini qoparib yemeye calisdiq Bu maddelerinde kimyevi maddelerin bize faydadan cox zerer vereceyini bile bile Kreslo oturacaqlarinin icinde saman tapmaq umidi ile parcaladim amma icinden yalniz yeyilmesi mumkun olmayan kreslo sungeri cixdi Tekrar tekrar eyni neticeye gelirdim beynimde Eger ustumuzdiki paltarlari yemeyeceksek burada aluminiumdan plastikden buz ve qayadan basqa hec bir sey yox idi 94 95 Piers Paul Read in Alive kitabinda istinadla uzerinde dayandigi kimi sernisinlerin hamisi katolik idi Read e gore bezileri etdiklerini xristianlarin Eucharist ayinine beraber gordu Bezileri baslarda utancaq davrandisa da heyatda qalmanin basqa bir yolu olmadigini anlayaraq bir nece gun icinde fikirlerini deyisdirdiler Qar ucqunu Redakte Ilk basda heyatda qalanlarin sekkizi teyyarenin govdesinde yatarken uzerlerine dusen bir qar ucqunu neticesinde 29 Oktyabr gecesi heyatini itirdiler Cetin qerarlar Redakte Qar ucqunundan sonra usaqlarin bezisi heyatda qala bilmek tek yolunun daglari dirmasaraq asmaq ve komek axtarmaq oldugunda israr etdiler Komekci pilotun Curico yu kecdiklerini ifade sebebiyle Cili torpaqlarinin qerbde yalniz bir nece mil kenarda oldugunu dusunurduler Qrupun icinde en saglam ve guclu olanlar her istiqamete dogru etdikleri kicik gedislerle hem teyyarenin qopan quyrugunu hem de qeza aninda iten yoldaslarini arasdirdi Bele bir gedis neticesinde alti adamin cesedini daha yuksek bir hundurlukden tapdilar Gedislere qatilmaq isteyenler bu qeder yuksek hundurlukden getmenin ve amansiz kecen soyuq gecelere Dayanma cetinliyi qarsisinda bundan imtina etdiler Bir nece sinaqdan sonra Nando Parrado Roberto Canessa ve Antonio Tintin Vizintin den ibaret son bir qrup quruldu Roberto Canessa nin israriyla ilk evvel Parrado ile birlikde quyrugu tapmaq ucun serqe dogru getmeye qerar verdiler Bu sinaqlarinda teyyarenin quyrugunu tapdilar Teyyarenin quyruq hissesinde ve etrafinda sernisinlere mexsus icinde siqaret sirniyyat temiz paltarlar ve hetta bir nece komiksler olan coxlu camadan var idi Tintin in tapdigi borularin etrafina sarilmis izolyasiya vesaiti ise daha sonra xilas olmalarini temin eden ehemiyyetli bir noqte olacaqdi Radio Redakte Qezadan derhal sonra teyyarenin kokpitindeki radionu istifade etmek ucun bir cehdde tapilmisdilar amma radionu calistiracaq guc qaynaqlari yox idi Qezadan xilas yolunu ancaq daha sonra ucqun altinda qalaraq olen teyyarenin baxim vezifelisi teyyarenin akkumulyatorunun iten quyruq hissesinde oldugundan demisdi Quyrugu tapinca akkumulyatorlari da tapdilar ancaq teyyarenin govdesine dasinamayacak qeder agir oldugunu gorunce radionu quyrugun yanina getirmeye qerar verdiler Komanda uzvlerinden biri ve hemcinin en genci sayilan Roy Harley nin konulsuz de olsa onlara komek etmesine cehd etmesini israrla tereddud etdiler Harley aralarinda elektronikten anlayan yegane sexs idi Ancaq hec bir komada uzvune melum olmayan sebebden teyyarenin elektrik techizatinin sabit cereyan evezine deyisen cereyan ile techiz edilmesi bu fikrin evvelceden faydasiz olmasini uze cixardi Bir nece gun edilen ugursuz cehdin arindan Harley ve Canessa radionu islede bilmeyeceklerini ye yegene cixis yolunun daglari asmaq oldugunun ferqine varib geri donduler Yuxu doseyi Redakte Artiq tek qurtulus yolunun qerbe dogru daglari asmaq oldugu artiq aydin idi Ancaq geceleri heyatda qalmanin bir yolunu tapmadan dirmasmaga calismaq qeyri mumkun idi El bu zaman yuxu doseyi fikri ortaya atildi Nando Parrado Miracle in the Andes 72 Days on the Mountain and My Long Trek Home adli kitabinda otuz dord il sonra yuxu doseyinin hazirlanmasi haqqinda yazacaqdi Ikinci boyuk cetinlik xususile de gun batiminda sonra soyuqdan ozumuzu qorumaq idi Ilin bu zamanlarinda gunduzleri havanin istiliyi donma derecesinden yuxari dereceye cixa bilirdi ancaq geceleri bizi oldurmeye kifayet qeder soyuq olurdu Ayrica artiq aciq yamaclarda siginacaq bir yer tapmayacagimizi da bilirdik Uzun geceleri donmadan kecirmenin bir yolunu tapmali idik ve teyyarenin quyruq hissesinden tapdigimiz izolyasiya materiallari bize hell yolunu gosterdi sefer haqqinda fikirlerimizi paylasarken bu izolyasiya parcalarini bir birine tikerek boyuk iliq bir edyal ede bileceyimizi gorduk ve sonra da bu edyala ikiye qatlayib kenarlarini tikdiyimizde uc adamin icine girib soyuqdan ozumuzu qoruya bileceyimizi basa dusduk Uc adamin beden istiliyi ve izolyator vesaitin komeyiyle en soyuq gecelerin bele ohdesinden gele bilecekdi Yuxu doseyinin qoyulmasi basa catmasindan ve diger sag qalmis Nuna Turkattinin xestelikden olmesinden sonra nehayet tereddudlu Canessa getmeyi qeti sekilde qerara aldi ve uc nefer 12 dekabrda daglara teref yollandilar 12 Dekabr Redakte 12 Dekabr 1972 ci ilde qezanin ustunden iki ay kecdikden sonra Parrado Canessa ve Vizintin dirmasmaga basladilar Rehberliyi Parrado oz uzerine goturdu O daglari tez qett etmeye telesirdi Amma yukseklikde oksigen catismamazligi sebebinden diger 2 nefer onu tez tez yavaslamasi ucun xeberdar edirdi Hele cox soyuq olmasina baxmayaraq teyyarenin quyrugundan cixardiqlari izolyasiya vesaiti ile etdikleri yuxu doseyinin sayesinde geceleri heyatda qala bilirdiler Dirmanislarinin ucuncu gununde Parrado diger ikisinden evvel dagin tepesine catdi Orada gorduyu sozun tam menasiyla nefesini kesdi Goz ala bildiyince daglar qarsisinda uzanirdi Fakt olaraq o Cilinin yasil derelerinden onlarla kilometr uzaqliqda Argentina ile Cili serhedlerini ayiran 4650 metr hundurlukde olan daglardan birini qett etmisdi Uzaqlarda kicik bir Y gorunce dagdan cixisin buradan oldugunu dusundu ve umidini itirmedi Daglari asmaq ucun daha cox enerji teleb edildiyi ve yemek ehtiyatinin azaldini anlayan Parrado ve Canessa Vizintin i qeza yerine geri gonderdiler Geri donus dagin dibi ile heyata kecdiyi ucun Vizint qeza yerine catmaga yalniz 1 saat vaxt serf etdii Nando Parrado ve Roberto Canessa oturan Cilili Huaso Sergio Catalan ile birlikde sagda Xilasetme ve geri qayidis Redakte Parrado ve Canessa bir nece gun cay boyunca hereket ederek gedisin sonunda qar xettinin bitimine catdilar Ve ireli getdikce insan varliginin oldugu yerlere yaxinlasdiqlarini subut eden deliller ilk olaraq bir nece yaz kamplari ve nehayet son doqquzuncu gunde bir nece inek musahide etmeye basladilar Doqquzuncu gun onlar artiq yorulmusdular ve Canessanin artiq ireli gedecek gucu qalmamisdi ve onlar artiq dincelmeye qerar verdiler Parrado od qalamaq ucun kol cirpi toplarken Canessa nin diqqetini cayin kenar yaxasinda at uzerinde bir adama benzer bir qaralti cekdi ve Parrado ya cayin kenarina enmesi ucun qisqirdi Evvel Canessa nin xeyal gorduyunu zenn edirdiler ancaq sonunda uc atli gorduler Aralarindaki caya baxmayaraq Nando ve Canessa veziyyetlerini adamlara izah etmeye calisdilar ancaq cayin sesi onlarin elaqe yaratmasina mane olurdu Atli icindeki Cilili Huaso Sergio Catalan sabah deye qisqiraraq cavab verdi Xilas olacaqlarini basa dusmusduler ve cayin kenarinda yatmaq ucun yerlesdiler Ertesi gun Catalan ozu il bir nece corek goturerek yeniden cay kenarina geri qayitdi ve cayin o biri terefinde hele de 2 neferin oldugunu musahide etdi Catalan bir nece coreyi bir dasa kagiz ve qelem baglayaraq onlara atdi Parrado teyyare qezasi haqqinda bir not yazaraq dasi onlara geri atdi Catalan at uzerinde cox uzun bir yol qet ederek komek axtarmaga getdi ve sonunda vertolyotlarla bir xilas etme qrupu geldi Nando vertolyotlarla birlikde daglara diger heyatda qalanlarin yerini gostermek ucun geri dondu 13 oktyabr Uruqvay Hava quvveleri Ucus 571 qezasindan sag xilas olanlarin oldugu xeberi beynelxalq metbuata da sizdiginda bolge jurnalist axinina ugradi Dagda xilasetme Redakte Qeza yerinde gozleyenler Parrado ve Canessa nin komek tapdigini sabahisi gun radiodan oyrendi Eyni gun 22 dekabr 1972 ci ilde gunortadan sonra iki axtaris xilasetme iscisi ve Parrado yu dasiyan vertolyot bolgeye cataraq heyatda qalanlarin yarisini vertolyota aldi Xilasetme iscileri ile birlikde geride qalanlar gece And Daglarinda ucusun cetinliyi sebebiyle ertesi seher gelecek olan vertolyotu gozledi Ikinci vertolyot 23 dekabr gunu seher tezden qeza mehelline catdi ve qezadan xilas olan on alti adamin hamisi xilas etmis oldu Zerercekenler Santiqodaki xestexanaya aparilaraq yukseklik xesteliyi dehidrolesme soyuqdeyme siniqlar sinqa ve beslenmeme kimi xesteliklerden mualice aldilar Istinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title And daglarinda teyyare qezasi 13 oktyabr 1972 amp oldid 4996722, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.