fbpx
Wikipedia

Amazon rifi

Avqust 12, 2021

Amazon rifi — Fransa Qvianası və Şimali Braziliyanın sahilində yerləşən geniş mərcan və süngər rifi sistemi. O, dünyadakı ən böyük rif sistemlərindən biridir, sahəsi 9300 kvadrat kilometr və uzunluğu 970 kilometrdir. İllər əvvəl Amazon çayı deltası yaxınlığında böyük geoloji rif quruluşunun olmasıyla bağlı dəlillər ortaya çıxmış, 2012-ci ildə okeanoqrafik tədqiqat aparılmış, 2016-cı ilin aprelində Amazon rifinin kəşf edildiyi elan edilmişdir.

Braziliya və Fransa Qvianası yaxınlığında yerləşən rifin xəritəsi, rif şimali, mərkəzi və cənubi olmaqla üç hissəyə bölünüb.

Coğrafiya və ekologiyası

 
Amazon çayının mənsəbi (yuxarı sağ hissədə göstərilib) rifin ən çox olduğu yerlərdir.

Rif sistemi mərcan və süngər rifi olaraq müəyyən edilib. Alimlər rifin əhatə etdiyi sahəni 9300 kvadrat kilometr və uzunluğunu 970 kilometrdən çox olaraq qiymətləndirirlər. Bu da onu dünyadakı ən böyük rif sistemlərindən biri edir. Sahə baxımından Kipr adasıyla müqayisə edilə bilər. Rifin sahəsi dənizdə 120 kilometrə qədər uzanır və suda dərinliyi 30-120 metr aralığındadır. Bu rifin mövcud olması qeyri-adidir. Səbəb odur ki, rif sistemləri aşağı duzluluq və yüksək turşuluğa görə Amazon kimi böyük çayların mənsəbinə yaxın yerləşmir. Rifin kəşfindən əvvəl inanılırdı ki, Amazon çöküntü ilə zəngin plyumu ilə Atlantik okeanının qərbindəki rif yayılmış ərazilər arasında böyük bir boşluqdur. Rifdə yaşayan 60-dan çox balıq növü və 73-dən çox süngər növü, lanqustlar və dəniz ulduzları aşkar edilib. 1999-cu ildə kəşf edilən mərcan növləri Karib dənizində tapılanlara oxşardır. Bu da mərcan genlərinin Karibdən Amazon rifinə daşındığına işarə edir.

Kəşfi

Amazon deltası regionunda mərcan və süngər rif sisteminin olmasıyla bağlı ilk dəlil 1950-ci illərin sonlarında Amerika Birləşmiş Ştatları araşdırma gəmisinin Amazon deltasının dibindən süngər toplaması idi. 1977-ci ildə rif balığı ilk dəfə olaraq ərazidə müşahidə edilib və 1999-cu ildə Karib dənizindən olan mərcan növləri Amazon deltası yaxınlığındakı təcrid olunmuş ərazilərdə tapılıb. Ancaq 2012-ci ilə qədər rif sisteminin varlığı ilə bağlı heç bir böyük tədqiqat aparılmadı. 2012-ci ildə Rio-de-Janeyro Federal Universiteti və Corciya Universitetindən alimlərin olduğu beynəlxalq elmi tədqiqat komandası "RV Atlantis" gəmisiylə ərazidə araşdırma apardı. Araşdırma 1970-ci illərdəki tapıntılara əsaslanırdı. Bunlardan biri Amazon sahili boyunca potensial rif ərazilərinin göstərildiyi ilkin xəritə idi. Onların kəşfləri və tapıntıları 2016-cı ilin aprelində "Science Advances" elmi jurnalında çap edilən məqalədə təqdim edildi.

İstinadlar

  1. ↑ Vidal, John (April 23, 2016). "Huge coral reef discovered at Amazon river mouth". The Guardian. Guardian Media Group. İstifadə tarixi: April 23, 2016.
  2. Stone, Maddie (April 22, 2016). "There's a Gigantic Reef Surrounding the Amazon River and Nobody Noticed". Gizmodo. Gawker Media. İstifadə tarixi: April 23, 2016.
  3. ↑ Meyer, Robinson (April 21, 2016). "Scientists Have Discovered a 600-Mile Coral Reef". The Atlantic. Atlantic Media. İstifadə tarixi: April 23, 2016.
  4. ↑ Welch, Craig (April 22, 2016). "Surprising, Vibrant Reef Discovered in the Muddy Amazon". National Geographic. National Geographic Society. İstifadə tarixi: April 22, 2016.
  5. ↑ Imam, Jareen (April 23, 2016). "Massive coral reef discovered in the Amazon River". CNN. Time Warner. İstifadə tarixi: April 23, 2016.
  6. ↑ Flurry, Alan (April 22, 2016). "Scientists discover new reef system at mouth of Amazon River". Phys.org. Omicron Technology Limited. İstifadə tarixi: April 23, 2016.
  7. Kennedy, Merrit (April 23, 2016). "Reef Larger Than Delaware Found At The Mouth Of The Amazon River". National Public Radio (NPR). National Public Radio, Inc. İstifadə tarixi: April 23, 2016.
  8. Nuwer, Rachel (April 22, 2016). "Shining Light on Brazil's Secret Coral Reef". Smithsonian. Smithsonian Institution. İstifadə tarixi: April 23, 2016.
  9. Bruce, Collette; Klaus, Ruetzler (1977). "Reef Fishes Over Sponge Bottoms Off the Mouth of the Amazon River". Food and Agriculture Organization. United Nations. İstifadə tarixi: April 23, 2016.
  10. Moura, Rodrigo L.; Amado-Filho, Gilberto M.; Moraes, Fernando C.; Brasileiro, Poliana S.; Salomon, Paulo S.; Mahiques, Michel M.; Bastos, Alex C.; Almeida, Marcelo G.; Silva, Jomar M.; Araujo, Beatriz F.; Brito, Frederico P.; Rangel, Thiago P.; Oliveira, Braulio C. V.; Bahia, Ricardo G.; Paranhos, Rodolfo P.; Dias, Rodolfo J. S.; Siegle, Eduardo; Figueiredo, Alberto G.; Pereira, Renato C.; Leal, Camille V.; Hajdu, Eduardo; Asp, Nils E.; Gregoracci, Gustavo B.; Neumann-Leitão, Sigrid; Yager, Patricia L.; Francini-Filho, Ronaldo B.; Fróes, Adriana; Campeão, Mariana; Silva, Bruno S.; Moreira, Ana P. B.; Oliveira, Louisi; Soares, Ana C.; Araujo, Lais; Oliveira, Nara L.; Teixeira, João B.; Valle, Rogerio A. B.; Thompson, Cristiane C.; Rezende, Carlos E.; Thompson, Fabiano L."An extensive reef system at the Amazon River mouth". Science Advances (ingilis). American Association for the Advancement of Science. 2 (4): e1501252. April 1, 2016. doi:10.1126/sciadv.1501252. ISSN 2375-2548. İstifadə tarixi: April 23, 2016.

Avqust 12, 2021
amazon, rifi, fransa, qvianası, şimali, braziliyanın, sahilində, yerləşən, geniş, mərcan, süngər, rifi, sistemi, dünyadakı, böyük, sistemlərindən, biridir, sahəsi, 9300, kvadrat, kilometr, uzunluğu, kilometrdir, illər, əvvəl, amazon, çayı, deltası, yaxınlığınd. Amazon rifi 1 2 Fransa Qvianasi ve Simali Braziliyanin sahilinde yerlesen genis mercan ve sunger rifi sistemi O dunyadaki en boyuk rif sistemlerinden biridir sahesi 9300 kvadrat kilometr ve uzunlugu 970 kilometrdir Iller evvel Amazon cayi deltasi yaxinliginda boyuk geoloji rif qurulusunun olmasiyla bagli deliller ortaya cixmis 2012 ci ilde okeanoqrafik tedqiqat aparilmis 2016 ci ilin aprelinde Amazon rifinin kesf edildiyi elan edilmisdir Braziliya ve Fransa Qvianasi yaxinliginda yerlesen rifin xeritesi rif simali merkezi ve cenubi olmaqla uc hisseye bolunub Cografiya ve ekologiyasi Redakte Amazon cayinin mensebi yuxari sag hissede gosterilib rifin en cox oldugu yerlerdir Rif sistemi mercan ve sunger rifi olaraq mueyyen edilib 3 Alimler rifin ehate etdiyi saheni 9300 kvadrat kilometr ve uzunlugunu 970 kilometrden cox olaraq qiymetlendirirler 1 3 Bu da onu dunyadaki en boyuk rif sistemlerinden biri edir Sahe baximindan Kipr adasiyla muqayise edile biler Rifin sahesi denizde 120 kilometre qeder uzanir 4 ve suda derinliyi 30 120 metr araligindadir 1 Bu rifin movcud olmasi qeyri adidir Sebeb odur ki rif sistemleri asagi duzluluq ve yuksek tursuluga gore Amazon kimi boyuk caylarin mensebine yaxin yerlesmir 5 Rifin kesfinden evvel inanilirdi ki Amazon cokuntu ile zengin plyumu ile Atlantik okeaninin qerbindeki rif yayilmis eraziler arasinda boyuk bir bosluqdur 6 Rifde yasayan 60 dan cox baliq novu ve 73 den cox sunger novu lanqustlar ve deniz ulduzlari askar edilib 5 7 1999 cu ilde kesf edilen mercan novleri Karib denizinde tapilanlara oxsardir Bu da mercan genlerinin Karibden Amazon rifine dasindigina isare edir 4 Kesfi RedakteAmazon deltasi regionunda mercan ve sunger rif sisteminin olmasiyla bagli ilk delil 1950 ci illerin sonlarinda Amerika Birlesmis Statlari arasdirma gemisinin Amazon deltasinin dibinden sunger toplamasi idi 8 1977 ci ilde rif baligi ilk defe olaraq erazide musahide edilib 6 9 ve 1999 cu ilde Karib denizinden olan mercan novleri Amazon deltasi yaxinligindaki tecrid olunmus erazilerde tapilib 4 Ancaq 2012 ci ile qeder rif sisteminin varligi ile bagli hec bir boyuk tedqiqat aparilmadi 2012 ci ilde Rio de Janeyro Federal Universiteti ve Corciya Universitetinden 6 alimlerin oldugu beynelxalq elmi tedqiqat komandasi RV Atlantis gemisiyle erazide arasdirma apardi Arasdirma 1970 ci illerdeki tapintilara esaslanirdi Bunlardan biri Amazon sahili boyunca potensial rif erazilerinin gosterildiyi ilkin xerite idi 4 Onlarin kesfleri ve tapintilari 2016 ci ilin aprelinde Science Advances elmi jurnalinda cap edilen meqalede teqdim edildi 10 Istinadlar Redakte 1 2 3 Vidal John April 23 2016 Huge coral reef discovered at Amazon river mouth The Guardian Guardian Media Group Istifade tarixi April 23 2016 Stone Maddie April 22 2016 There s a Gigantic Reef Surrounding the Amazon River and Nobody Noticed Gizmodo Gawker Media Istifade tarixi April 23 2016 1 2 Meyer Robinson April 21 2016 Scientists Have Discovered a 600 Mile Coral Reef The Atlantic Atlantic Media Istifade tarixi April 23 2016 1 2 3 4 Welch Craig April 22 2016 Surprising Vibrant Reef Discovered in the Muddy Amazon National Geographic National Geographic Society Istifade tarixi April 22 2016 1 2 Imam Jareen April 23 2016 Massive coral reef discovered in the Amazon River CNN Time Warner Istifade tarixi April 23 2016 1 2 3 Flurry Alan April 22 2016 Scientists discover new reef system at mouth of Amazon River Phys org Omicron Technology Limited Istifade tarixi April 23 2016 Kennedy Merrit April 23 2016 Reef Larger Than Delaware Found At The Mouth Of The Amazon River National Public Radio NPR National Public Radio Inc Istifade tarixi April 23 2016 Nuwer Rachel April 22 2016 Shining Light on Brazil s Secret Coral Reef Smithsonian Smithsonian Institution Istifade tarixi April 23 2016 Bruce Collette Klaus Ruetzler 1977 Reef Fishes Over Sponge Bottoms Off the Mouth of the Amazon River Food and Agriculture Organization United Nations Istifade tarixi April 23 2016 Moura Rodrigo L Amado Filho Gilberto M Moraes Fernando C Brasileiro Poliana S Salomon Paulo S Mahiques Michel M Bastos Alex C Almeida Marcelo G Silva Jomar M Araujo Beatriz F Brito Frederico P Rangel Thiago P Oliveira Braulio C V Bahia Ricardo G Paranhos Rodolfo P Dias Rodolfo J S Siegle Eduardo Figueiredo Alberto G Pereira Renato C Leal Camille V Hajdu Eduardo Asp Nils E Gregoracci Gustavo B Neumann Leitao Sigrid Yager Patricia L Francini Filho Ronaldo B Froes Adriana Campeao Mariana Silva Bruno S Moreira Ana P B Oliveira Louisi Soares Ana C Araujo Lais Oliveira Nara L Teixeira Joao B Valle Rogerio A B Thompson Cristiane C Rezende Carlos E Thompson Fabiano L An extensive reef system at the Amazon River mouth Science Advances ingilis American Association for the Advancement of Science 2 4 e1501252 April 1 2016 doi 10 1126 sciadv 1501252 ISSN 2375 2548 Istifade tarixi April 23 2016 Menbe https az wikipedia org w index php title Amazon rifi amp oldid 4412146, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.