fbpx
Wikipedia

Altın əsr

Altın əsr (türkm. Altyn Asyr) — Türkmənistan şimalında yerləşən süni göl.

Altın əsr su anbarı
Ölkə Türkmənistan Türkmənistan
Tikilmə tarixi2000
Sahəsi2.000 m²

Coğrafiyası

Göl təbii Qaraşor çökəkliyində yerləşir. Burada Baş Türkmən kanalı ilə Daşoğuz birləşir. Əsas kollektor Deynauda qəsəbəsi yaxınlığından başlayaraq Mərkəzi Qaraqum boyunca axır. Onun uzunluğu 720 km. Daşoğuz isə 385 km uzunluğa malik olaraü şimalşərqə axır. O Göl kollektorunun 57-ci kilometrliyindən başlayaraq 140 km məsafədə Zengibaba enişi ilə axır. Zengibabadan kanal 45 km Uzboy yatağı ilə uzanır. Sonradan 160 km bu yataqla Kutış-Babaya axlr. Burada isə Baş Türkmən kollektoru ilə birləmir. Bu nöqtədən isə 26 km Uzboyun yatağı ilə cənuba istiqamətlənən əraziyə qədər axır. Buradan isə Qaraşora 54 kilometrlik kanal getir.

Tikilmə tarixi

1960-cı illərdə burada transxəzər kollektorunun inşası planlaşdırılırdı. Burada olan bütün drenaj suları kanalla Xəzər dənizinə axıdılmalı idi.

70-ci illərdə isə bu suların yığılaraq Qaraşora yönəldilməsi planlaşdırılırdı. Qaraşordan Kopetdağa belə kollektor planlaşdırılırdı. 1980-ci ildə tikinti işləri başlamışdır. Ancaq SSRİ dağıldıqdan sonra layihə işlənməmiş qalır. Altın əsr gölünün inşasına 2000-ci ildən başlanmışdır. Tikinti işləri üç etapa bölünmüşdür. Tikinti bitdikdə artıq vahid drenaj sistemi yaradılacaqdır. Altın əsr gölünün uzunluğu 103 km, eni isə 18,6 km, orta dərinliyi 69 m, su tutumu 132 mld m³, sahəsi isə 2000 km² olmalıdır olmalıdır. Kollektorların ümumi uzunluğu 2654 km-dir

2013-cü ildən kollektor-drenaj suları gələcək gölə yığılır.

Gölün tam dolmasına 15 vaxt və 4,5 mld dollar lazımdır.

Fauna

Altın əsr gölü və onun ətrafında yerləşən kollektorlarda 250 növ quş, 50 növ məməli və 15 növ balıq yaşayır. Gölə yaxın ərazidə Kaplankır qoruğu qərarlaşır.

Perespektivləri

Belə düşünülür ki, gölün yaradılması çala ərazilərin su ilə basılmasının qsrşısını alacaq və 4060 km² ərazini geri qaytararaq kənd təsərrüfatına yararlı sahəyə çevirəcəkdir. Üstəlik suyun duzdan təmizlənməsi ilə şirin su əldə edilməsi və ehtiyatların ödənilmədinə yönəldilə bilər. Üstəlik burada balıqçılıq inkişaf etdirilə bilər.

Layihə ilə bağlı mübahisələr

Kollektor-drenaj suları az minerallaşmışdır. İsti səhra şəraitində suda şorluluq arta bilər. Bu isə suyun keyfiyyətini aşağı salmaqla yanaşı onu istifadəsizləşdirə bilər. Üstəlik süni göl Dəryalıq və Ozernaya kollektorları ilə qidalanmalıdır. Sarıqamış gölünün özü belə Ozernaya kollektoru ilə qidalanır. Kollektor Sarıqamış gölünün səviyyəsinin artmasına səbəb olur. İki ölkə arasında yerləşən göl ərazi mübahisələrinə səbəb ola bilər.

İstinadlar

  1. CAWATERinfo.
  2. Türkmən gölü Qaraqum səhrasında
  3. http://d33.infospace.ru/d33_conf/sb2012t1/219-227.pdf
  4. . 2008-11-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-11-22.
  5. "Самосозидание. Инфо". 2012-07-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-01.
  6. Kuqrad şəhərinin saytı
  7. Mərkəzi Asiya
  8. Qızıl əsr gölü
  9. Kollektor-drenaj suları tədricən «Altın əsr» gölünə yığılır
  10. Qaraqum səhrasında nəhən süni göl yaranır
  11. . 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-01.
  12. Saat qəzeti[ölü keçid]

altın, əsr, türkm, altyn, asyr, türkmənistan, şimalında, yerləşən, süni, göl, anbarıölkə, türkmənistan, türkmənistantikilmə, tarixi2000sahəsi2, mündəricat, coğrafiyası, tikilmə, tarixi, fauna, perespektivləri, layihə, ilə, bağlı, mübahisələr, istinadlarcoğrafi. Altin esr turkm Altyn Asyr Turkmenistan simalinda yerlesen suni gol Altin esr su anbariOlke Turkmenistan TurkmenistanTikilme tarixi2000Sahesi2 000 m Mundericat 1 Cografiyasi 2 Tikilme tarixi 3 Fauna 4 Perespektivleri 5 Layihe ile bagli mubahiseler 6 IstinadlarCografiyasi RedakteGol tebii Qarasor cokekliyinde yerlesir 1 Burada Bas Turkmen kanali ile Dasoguz birlesir Esas kollektor Deynauda qesebesi yaxinligindan baslayaraq Merkezi Qaraqum boyunca axir Onun uzunlugu 720 km 2 Dasoguz ise 385 km uzunluga malik olarau simalserqe axir O Gol kollektorunun 57 ci kilometrliyinden baslayaraq 140 km mesafede Zengibaba enisi ile axir Zengibabadan kanal 45 km Uzboy yatagi ile uzanir Sonradan 160 km bu yataqla Kutis Babaya axlr Burada ise Bas Turkmen kollektoru ile birlemir Bu noqteden ise 26 km Uzboyun yatagi ile cenuba istiqametlenen eraziye qeder axir Buradan ise Qarasora 54 kilometrlik kanal getir 3 4 Tikilme tarixi Redakte1960 ci illerde burada transxezer kollektorunun insasi planlasdirilirdi Burada olan butun drenaj sulari kanalla Xezer denizine 5 axidilmali idi 70 ci illerde ise bu sularin yigilaraq Qarasora yoneldilmesi planlasdirilirdi 6 Qarasordan Kopetdaga bele kollektor planlasdirilirdi 1980 ci ilde tikinti isleri baslamisdir Ancaq SSRI dagildiqdan sonra layihe islenmemis qalir 7 Altin esr golunun insasina 2000 ci ilden baslanmisdir Tikinti isleri uc etapa bolunmusdur Tikinti bitdikde artiq vahid drenaj sistemi yaradilacaqdir Altin esr golunun uzunlugu 103 km eni ise 18 6 km orta derinliyi 69 m su tutumu 132 mld m sahesi ise 2000 km olmalidir olmalidir Kollektorlarin umumi uzunlugu 2654 km 8 dir2013 cu ilden kollektor drenaj sulari gelecek gole yigilir 9 Golun tam dolmasina 15 vaxt ve 4 5 mld dollar lazimdir 10 Fauna RedakteAltin esr golu ve onun etrafinda yerlesen kollektorlarda 250 nov qus 50 nov memeli ve 15 nov baliq yasayir 11 Gole yaxin erazide Kaplankir qorugu 11 qerarlasir Perespektivleri RedakteBele dusunulur ki golun yaradilmasi cala erazilerin su ile basilmasinin qsrsisini alacaq ve 4060 km erazini geri qaytararaq kend teserrufatina yararli saheye cevirecekdir 12 Ustelik suyun duzdan temizlenmesi ile sirin su elde edilmesi ve ehtiyatlarin odenilmedine yoneldile biler 11 Ustelik burada baliqciliq inkisaf etdirile biler Layihe ile bagli mubahiseler RedakteKollektor drenaj sulari az minerallasmisdir Isti sehra seraitinde suda sorluluq arta biler Bu ise suyun keyfiyyetini asagi salmaqla yanasi onu istifadesizlesdire biler Ustelik suni gol Deryaliq ve Ozernaya kollektorlari ile qidalanmalidir Sariqamis golunun ozu bele Ozernaya kollektoru ile qidalanir Kollektor Sariqamis golunun seviyyesinin artmasina sebeb olur Iki olke arasinda yerlesen gol erazi mubahiselerine sebeb ola biler Istinadlar Redakte CAWATERinfo Turkmen golu Qaraqum sehrasinda http d33 infospace ru d33 conf sb2012t1 219 227 pdf Turkmen golu haqqinda sayt 2008 11 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 11 22 Samosozidanie Info 2012 07 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 01 Kuqrad seherinin sayti Merkezi Asiya Qizil esr golu Kollektor drenaj sulari tedricen Altin esr golune yigilir Qaraqum sehrasinda nehen suni gol yaranir 1 2 3 Altin esr golu 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 01 Saat qezeti olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Altin esr amp oldid 6020784, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.