Lənkəran soğanı (lat. Allium lenkoranicum) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin amarilliskimilər fəsiləsinin soğan cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir. Azərbaycanın nadir, endemik növüdür. Regional IUCN statusu: CR B2ab (ii, v).
Lənkəran soğanı | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Lənkəran soğanı | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir. Soğanaq yumurtavari, 1-2 sm yoğunluğunda, boz-qəhvəyi və yatutqun qınla örtülüdür. Gövdə 2/3 hissədə yarpaq qını ilə örtülüdür, 16-40 (50) sm hündürlükdə, yarpaqlar şarşəkilli şırımlıdır. Çətir yarımşarvari, 3-4 sm diametrində sıx, çox olmayan çiçəklidir. Çiçəkyanlığı 5-6 mm uzunluğundan bir az çıxır, qutucuqdan 3 dəfə qısadır. Qutucuq çiçəkyanlığından bir az qısadır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə və meyvə əmələgəlmə dövrü iyul-avqust aylarına təsadüf edir. Soğanaqla çoxalır. Kseromezofitdir.
Yayılması
Lənkəranın dağlıq hissəsində yayılmışdır. Orta dağ qurşağından subalpa qədər yaşlı yamaclarda rast gəlinir.
Sayı və tendensiyası
Populyasiyalarının təbii bərpası azalır, yeganə lokalitetində mənfi iqlimə və antropogen təsirlərə həssaslıq müşahidə olunur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Populyasiyanın növ sayının azlığı, dekorativ əhəmiyyətinə görə əhali tərəfindən qorunması vacibdir.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür, antropogen təsiri azaltmaq məqsədilə yasaqlıqlar təşkil olunmalıdır.
İstinadlar
- Qlobal Biomüxtəliflik Məlumat Mexanizmi (çd.). 2001.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lenkeran sogani lat Allium lenkoranicum bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin amarilliskimiler fesilesinin sogan cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir Azerbaycanin nadir endemik novudur Regional IUCN statusu CR B2ab ii v Lenkeran soganiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile AmarilliskimilerYarimfesile AllioideaeTriba Cins SoganNov Lenkeran soganiBeynelxalq elmi adiAllium lenkoranicum Grossh 1928Sekil axtarisiNCBI 2490629EOL 1084656Qisa morfoloji tesviriCoxillik ot bitkisidir Soganaq yumurtavari 1 2 sm yogunlugunda boz qehveyi ve yatutqun qinla ortuludur Govde 2 3 hissede yarpaq qini ile ortuludur 16 40 50 sm hundurlukde yarpaqlar sarsekilli sirimlidir Cetir yarimsarvari 3 4 sm diametrinde six cox olmayan ciceklidir Cicekyanligi 5 6 mm uzunlugundan bir az cixir qutucuqdan 3 defe qisadir Qutucuq cicekyanligindan bir az qisadir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme ve meyve emelegelme dovru iyul avqust aylarina tesaduf edir Soganaqla coxalir Kseromezofitdir YayilmasiLenkeranin dagliq hissesinde yayilmisdir Orta dag qursagindan subalpa qeder yasli yamaclarda rast gelinir Sayi ve tendensiyasiPopulyasiyalarinin tebii berpasi azalir yegane lokalitetinde menfi iqlime ve antropogen tesirlere hessasliq musahide olunur Mehdudlasdirici amillerPopulyasiyanin nov sayinin azligi dekorativ ehemiyyetine gore ehali terefinden qorunmasi vacibdir Muhafize tedbirleriMuhafizesi ucun xususi tedbirler gorulmur antropogen tesiri azaltmaq meqsedile yasaqliqlar teskil olunmalidir IstinadlarQlobal Biomuxteliflik Melumat Mexanizmi cd 2001 Hemcinin bax