Aksum krallığı — Efiopiyanın şimalında qədim dövlət. İndiki Sudan ərazisi də Aksum krallığına aid olmuşdur. Adı Aksum şəhərindən götürülmüşdür. Aksum krallığı haqqında ilk məlumat II əsrə aiddir. Əsasən II-XI əsrlərdə aid olmuşdur. Hindistandan və Şərqi AfrikadanAralıq dənizinə gedən ticarət yollarının Aksum krallığından keçməsi onun iqtisadi inkişafına yardım etmişdir.
kopt xaçpərəstliyi (IV əsrin ortalarından sonra rəsmi din) Aksum bütpərəstliyi (IV əsrin ortalarına qədər rəsmi din) islam (615-ci ildən sonra meydana gəlmişdir) iudaizm
Aksum krallığı e.ə. I minillikdə Cənubi Ərəbistanda mövcud olmuş Sami mənşəli Sah krallığınin yerində qurulmuşdur. III əsrin axırlarında Aksum krallığı çox güclənmiş və III-VI əsrlərdə Afrikanın şimal-şərqindəki ən böyük ticarət mərkəzi olmuşdur. İsgəndəriyyədən Nil sahillərinə qədər olan ərazidə bütün ticarət bu krallığın nəzarəti altında gerçəkləşmişdir. Bir dövlət olaraq Aksumun ticarət sahəsindəki bu inkişafı II-III əsrlərdə Mero krallığının zəiflətmiş və bu krallıq IV əsrdə Aksum tərəfindən işğal olunmuşdur. Kral Ezanın dövründə (IV əsrin əvvəlləri) Aksum krallığı Nubiyanı da işğal etmişdi.
Bir qrup alimlər Aksum krallığını quldar, digərləri isə feodal dövlət hesab edirlər. Aksum mədəniyyəti Cənubi Ərəbistan mədəniyyəti ilə sıx əlaqədə olmuşdur. IV əsrdə Aksum krallığında xristianlıq yayılmağa başlamışdır. Bunun sayəsində krallıq Bizans hakimiyyəti altında olan xaçpərəst Misirlə həm siyasi, həm də dini baxımdan yaxın əlaqələr qurmuşdur. Təxminən bu dövrdə Aksu krallığı öz ərazisini Cənubi Ərəbistana qədər genişlətmişdir və IV-VI əsrlərdə Cənubi Ərəbistanda ağalıq uğrunda Himyəri dövləti ilə gərgin mübarizə aparmışdır. Bu mübarizə nəticəsində VI əsrdə Yəmən də Aksu krallığına tabe olmuşdur.
IV əsrədək Aksum kralları səba yazısı və dilindən, III-IV əsrlərdə həmçinin yunan, sonralar isə qədim efiop dilindən istifadə etmişlər. İranın Cənubi Ərəbistanı işğal etməsi (VI əsrin sonu) xüsusilə Aksum krallığını Aralıq dənizindən ayıran Ərəb xilafətinin əmələ gəlməsi Aksum krallığının tənəzzülünə səbəb oldu.
Xarici keçidlər
Aksum. An African Civilisation of Late Antiquity 2013-01-23 at the Wayback Machine
Dekabr 28, 2021
aksum, krallığı, efiopiyanın, şimalında, qədim, dövlət, indiki, sudan, ərazisi, olmuşdur, adı, aksum, şəhərindən, götürülmüşdür, haqqında, məlumat, əsrə, aiddir, əsasən, əsrlərdə, olmuşdur, hindistandan, şərqi, afrikadan, aralıq, dənizinə, gedən, ticarət, yoll. Aksum kralligi Efiopiyanin simalinda qedim dovlet Indiki Sudan erazisi de Aksum kralligina aid olmusdur Adi Aksum seherinden goturulmusdur Aksum kralligi haqqinda ilk melumat II esre aiddir Esasen II XI esrlerde aid olmusdur Hindistandan ve Serqi Afrikadan Araliq denizine geden ticaret yollarinin Aksum kralligindan kecmesi onun iqtisadi inkisafina yardim etmisdir geez መንግስቲ ኣኽሱምAksum kralligi100 940StatusukralliqPaytaxtiAksumUmumi dilleriGeez diliDinikopt xacperestliyi IV esrin ortalarindan sonra resmi din Aksum butperestliyi IV esrin ortalarina qeder resmi din islam 615 ci ilden sonra meydana gelmisdir iudaizmIdareetme formasimonarxiyanequs tex 100Za Hakala birinci tex 940Dil Nead sonuncu Tarixi Yaranmasi100 Suqutu940ErazisiSelefi XelefiDʿmtHimyarKus kralliq Efiopiya imperiyasiIndi terkibindeEfiopiya Sudan Misir Yemen Seudiyye Erebistani EritreyaTarixi RedakteAksum kralligi e e I minillikde Cenubi Erebistanda movcud olmus Sami menseli Sah kralliginin yerinde qurulmusdur III esrin axirlarinda Aksum kralligi cox guclenmis ve III VI esrlerde Afrikanin simal serqindeki en boyuk ticaret merkezi olmusdur Isgenderiyyeden Nil sahillerine qeder olan erazide butun ticaret bu kralligin nezareti altinda gerceklesmisdir Bir dovlet olaraq Aksumun ticaret sahesindeki bu inkisafi II III esrlerde Mero kralliginin zeifletmis ve bu kralliq IV esrde Aksum terefinden isgal olunmusdur Kral Ezanin dovrunde IV esrin evvelleri Aksum kralligi Nubiyani da isgal etmisdi Bir qrup alimler Aksum kralligini quldar digerleri ise feodal dovlet hesab edirler Aksum medeniyyeti Cenubi Erebistan medeniyyeti ile six elaqede olmusdur IV esrde Aksum kralliginda xristianliq yayilmaga baslamisdir Bunun sayesinde kralliq Bizans hakimiyyeti altinda olan xacperest Misirle hem siyasi hem de dini baximdan yaxin elaqeler qurmusdur Texminen bu dovrde Aksu kralligi oz erazisini Cenubi Erebistana qeder genisletmisdir ve IV VI esrlerde Cenubi Erebistanda agaliq ugrunda Himyeri dovleti ile gergin mubarize aparmisdir Bu mubarize neticesinde VI esrde Yemen de Aksu kralligina tabe olmusdur IV esredek Aksum krallari seba yazisi ve dilinden III IV esrlerde hemcinin yunan sonralar ise qedim efiop dilinden istifade etmisler Iranin Cenubi Erebistani isgal etmesi VI esrin sonu xususile Aksum kralligini Araliq denizinden ayiran Ereb xilafetinin emele gelmesi Aksum kralliginin tenezzulune sebeb oldu Xarici kecidler RedakteAksum An African Civilisation of Late Antiquity Arxivlesdirilib 2013 01 23 at the Wayback Machine Menbe https az wikipedia org w index php title Aksum kralligi amp oldid 6238784, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
