Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Monpeliya ağcaqayını (lat. Acer monspessulanum) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sabunağacıkimilər fəsiləsinin ağcaqayın cinsinə aid bitki növü.
| Monpeliya ağcaqayını | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Monpeliya ağcaqayını | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Təbii yayılması
Aralıq dənizindən Qafqaza və Şimali İrana qədər geniş ərazidə yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 5–10 m-ə, çətirinin еni 4–9 m-ə çatan, yarpağını tökən, assimmеtrik, еnli yumurtavari və ya şarşəkilli kiçik ağac və ya iri kоldur. Bitkinin zоğları əvvəlcə bоz-qоnur, sоnradan tünd-qоnur оlub, qabığı uzun yarıqlıdır. Yarpaqlar qarşılıqlı yеrləşib, parlaq tünd-yaşıl rəngli, uzunluğu 3-6 sm-dir. Aprеl-may aylarında yarpaqları açıldığı dövrdə çiçəkləyir. Çiçək qrupu sarı-yaşıl rəngli çətirdir. Mеyvələri bir-birnə paralеl yеrləşən qanadlara malikdir.
Ekologiyası
İsti, quru yamaclarda, sеyrək kоlluqlarda bitir. İşıq və istisеvən, sоyuğa və küləyə davamlı bitkidir. Yarımkölgəyə dözür.
Azərbaycanda yayılması
Abşеrоnda bağ və parklarda rast gəlinir.
İstifadəsi
Hündür boyuna görə şose ətrafı yolların yaşıllaş-dırılmasında istifadəsi məqsədyönlüdür.
Yarımnövləri
- (Pojark.) Rech.f.
- (Boiss.) Yalt.
- Gürcü ağcaqayını (Acer monspessulanum subsp. ibericum (M.Bieb.) Yalt.)
- (Boiss.) Bornm.
- Yalt.
- Amini & Zare
- (Pojark.) Rech.f.
- Amini & Zare
- (Pojark. ex Cerniak.) Rech.f.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1056.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Monpeliya agcaqayini lat Acer monspessulanum bitkiler aleminin sabunagacicicekliler destesinin sabunagacikimiler fesilesinin agcaqayin cinsine aid bitki novu Monpeliya agcaqayini Elmi tesnifat Domen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperrozidlerKlad RozidlerKlad MalvidlerDeste SabunagaciciceklilerFesile SabunagacikimilerYarimfesile HippocastanoideaeCins AgcaqayinNov Monpeliya agcaqayini Beynelxalq elmi adi Acer monspessulanum L 1753 1 Sekil axtarisiNCBI nbsp nbsp 168566EOL nbsp nbsp 5612940 Mundericat 1 Tebii yayilmasi 2 Botaniki tesviri 3 Ekologiyasi 4 Azerbaycanda yayilmasi 5 Istifadesi 6 Yarimnovleri 7 Istinadlar 8 Hemcinin baxTebii yayilmasiredakteAraliq denizinden Qafqaza ve Simali Irana qeder genis erazide yayilmisdir Botaniki tesviriredakteHundurluyu 5 10 m e cetirinin eni 4 9 m e catan yarpagini token assimmetrik enli yumurtavari ve ya sarsekilli kicik agac ve ya iri koldur Bitkinin zoglari evvelce boz qonur sonradan tund qonur olub qabigi uzun yariqlidir Yarpaqlar qarsiliqli yerlesib parlaq tund yasil rengli uzunlugu 3 6 sm dir Aprel may aylarinda yarpaqlari acildigi dovrde cicekleyir Cicek qrupu sari yasil rengli cetirdir Meyveleri bir birne paralel yerlesen qanadlara malikdir EkologiyasiredakteIsti quru yamaclarda seyrek kolluqlarda bitir Isiq ve istiseven soyuga ve kuleye davamli bitkidir Yarimkolgeye dozur Azerbaycanda yayilmasiredakteAbseronda bag ve parklarda rast gelinir IstifadesiredakteHundur boyuna gore sose etrafi yollarin yasillas dirilmasinda istifadesi meqsedyonludur YarimnovleriredakteAcer monspessulanum subsp assyriacum Pojark Rech f Acer monspessulanum subsp cinerascens Boiss Yalt Gurcu agcaqayini Acer monspessulanum subsp ibericum M Bieb Yalt Acer monspessulanum subsp microphyllum Boiss Bornm Acer monspessulanum subsp monspessulanum Acer monspessulanum subsp oksalianum Yalt Acer monspessulanum var ornithopodum Amini amp Zare Acer monspessulanum subsp persicum Pojark Rech f Acer monspessulanum var rotundilobum Amini amp Zare Acer monspessulanum subsp turcomanicum Pojark ex Cerniak Rech f Istinadlarredakte Linnaei nbsp C Species Plantarum nbsp lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C nbsp 2 S nbsp 1056 Hemcinin baxredakte Menbe https az wikipedia org w index php title Monpeliya agcaqayini amp oldid 8217582