Əbu Əbdürrəhman Abdullah ibn Hənzələ əl-Qasil ibn Əbu Amir əl-Əvsi (ərəb. عبد الله بن حنظلة; 625, Mədinə – 683, Mədinə) — Harrə döyüşündə mədinəlilərə başçılıq etmiş şəxslərdən biri, səhabə.
Abdullah ibn Hənzələ | |
---|---|
ərəb. عبد الله بن حنظلة | |
![]() | |
Doğum tarixi | 625 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 683 (57–58 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Atası | Hənzələ ibn Əbu Amir |
Fəaliyyəti | mühəddis |
Bioqrafiyası
Hicri 4-cü (625) ildə Mədinədə dünyaya gəlib. Atası Hənzələ, anası Cəmilə bint Übeydir. Abdullah, Məhəmməd peyğəmbər vəfat etdiyi zaman yeddi yaşında idi. Lakin buna baxmayaraq o, səhabə hesab olunur.
Mənbələr Harrə döyüşü istisna olmaqla ondan bəhs etmirlər. Onun Mədinə də böyük hörməti var idi. Ona görə də Dəməşqə göndərilən heyətin tərkibində o da var idi. Dəməşqdən qayıdan heyət Yezidin xəlifə olmağa layiq bir şəxs olmadıqlarını vurğuladılar. Bunu eşidən mədinəlilərin böyük əksəriyyəti Abdullah ibn Hənzələyə beyət etdilər. Mədinədəki bu proseslərin, daha sonra Hicazda xəlifə elan olunacaq Abdullah ibn Zübeyr ilə əlaqəli olduğu güman edilir.
Mədinədəki xəbərləri eşidən Yezid, əvvəlcə məktub yazaraq mədinəliləri təhdid etdi. Daha sonra isə Numan ibn Bəşir əl-Ənsarini Mədinəyə göndərək onlardan dərhal itaət etmələrini tələb etdi. Lakin heç nəyə nail ola bilməmişdi. Bu vaxt mədinəlilər valini və Əməvi tərəfdarlarını mühasirəyə aldılar. Yezid də olduqca yaşlı, lakin sərt və kobut olan Müslüm ibn Uqbənin komandanlığı altında Mədinəyə ordu yolladı.
Üzərlərinə ordu göndərildiyini öyrənən Abdullah və tərəfdarları, Mədinə valisi və Əməviləri şəhərdən çıxararaq xəndəklər qazdılar və döyüşə hazırlaşdılar. Müslüm ibn Uqbə şəhərdən çıxarılanlardan məlumatlar əldə etdi və Mədinənin şərqindəki Harrəyə gəldi. Öncə üç gün möhlət verərək xalqı itaətə və Məkkədəki Abdullah ibn Zübeyrə qarşı birləşməyə dəvət etdi. Lakin Mədinə xalqı edilən təklifləri rədd etdilər. Üç günlük müddət başa çatdıqdan sonra başlayan döyüş, çox şiddətli və qanlı oldu. Abdullah və tərəfdarları ağır məğlubiyyətə uğradılar. Abdullah, kiçik bir qrupla birlikdə sona qədər döyüşdü və hicri 63-cü (avqust 683) ilin Zilhiccə ayında döyüş meydanında öldürüldü.
Hədis elmindəki yeri
Abdullah ibn Hənzələ, gecələri ibadətlə keçirən, Quran tilavətindən tez təsirlənən, abid, zahid, yüksək mövqeyə sahib bir şəxs olmuşdur. Onu rəvayət etdiyi hədislərə Əhməd ibn Hənbəlin "əl-Müsnəd"ində, Əbu Davudun, Tirmizinin və Dəriminin "əs-Sünən"lərində yer verilmişdir. Həmçinin o, Ömərdən, Abdullah ibn Salamdan və Kəb əl-Əhbardan hədis rəvayət etmişdir. Ondan da Abdullah ibn Yezid əl-Hətmi, İbn Əbu Müleykə, Əsma bint Zeyd ibn Xəttab hədis rəvayət etmişlər.
İstinadlar
- İbn Həcər. əl-İsabə (ərəb). VI. 109.
- İbn Sad; Tərcümə edən: Dilek, Dr. Mehmet. Kitabüt-Tabakatil-Kebir (türk). VII. Siyer Yayınları. 67.
- Bəlazuri. Ənsab (ərəb). V. 337–338.
- İbn Xəyyat. Tarixi-Xəlifə İbn Xəyyat (ərəb). 238.
- Ahmet, Önkal. "Abdullah b. Hanzale". TDV İslâm Ansiklopedisi. 08.09.2025 tarixində arxivləşdirilib.
- Bəlazuri. Ənsab (ərəb). V. 352.
- İbn əl-Əsir. Üsdül-qabə (ərəb). 659.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebu Ebdurrehman Abdullah ibn Henzele el Qasil ibn Ebu Amir el Evsi ereb عبد الله بن حنظلة 625 Medine 683 Medine Harre doyusunde medinelilere basciliq etmis sexslerden biri sehabe Abdullah ibn Henzeleereb عبد الله بن حنظلة Dogum tarixi 625 0625 Dogum yeri Medine Vefat tarixi 683 0683 57 58 yasinda Vefat yeri Medine Emeviler xilafeti Atasi Henzele ibn Ebu Amir Fealiyyeti muheddis Mundericat 1 Bioqrafiyasi 2 Hedis elmindeki yeri 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxBioqrafiyasiredakteHicri 4 cu 625 ilde Medinede dunyaya gelib 1 Atasi Henzele anasi Cemile bint Ubeydir Abdullah Mehemmed peygember vefat etdiyi zaman yeddi yasinda idi 2 Lakin buna baxmayaraq o sehabe hesab olunur Menbeler Harre doyusu istisna olmaqla ondan behs etmirler Onun Medine de boyuk hormeti var idi Ona gore de Demesqe gonderilen heyetin terkibinde o da var idi 3 Demesqden qayidan heyet Yezidin xelife olmaga layiq bir sexs olmadiqlarini vurguladilar 4 Bunu esiden medinelilerin boyuk ekseriyyeti Abdullah ibn Henzeleye beyet etdiler Medinedeki bu proseslerin daha sonra Hicazda xelife elan olunacaq Abdullah ibn Zubeyr ile elaqeli oldugu guman edilir Medinedeki xeberleri esiden Yezid evvelce mektub yazaraq medinelileri tehdid etdi Daha sonra ise Numan ibn Besir el Ensarini Medineye gonderek onlardan derhal itaet etmelerini teleb etdi Lakin hec neye nail ola bilmemisdi Bu vaxt medineliler valini ve Emevi terefdarlarini muhasireye aldilar Yezid de olduqca yasli lakin sert ve kobut olan Muslum ibn Uqbenin komandanligi altinda Medineye ordu yolladi Uzerlerine ordu gonderildiyini oyrenen Abdullah ve terefdarlari Medine valisi ve Emevileri seherden cixararaq xendekler qazdilar ve doyuse hazirlasdilar Muslum ibn Uqbe seherden cixarilanlardan melumatlar elde etdi ve Medinenin serqindeki Harreye geldi Once uc gun mohlet vererek xalqi itaete ve Mekkedeki Abdullah ibn Zubeyre qarsi birlesmeye devet etdi Lakin Medine xalqi edilen teklifleri redd etdiler Uc gunluk muddet basa catdiqdan sonra baslayan doyus cox siddetli ve qanli oldu Abdullah ve terefdarlari agir meglubiyyete ugradilar Abdullah kicik bir qrupla birlikde sona qeder doyusdu ve hicri 63 cu avqust 683 ilin Zilhicce ayinda doyus meydaninda olduruldu 5 Hedis elmindeki yeriredakteAbdullah ibn Henzele geceleri ibadetle keciren Quran tilavetinden tez tesirlenen abid 6 zahid yuksek movqeye sahib 7 bir sexs olmusdur Onu revayet etdiyi hedislere Ehmed ibn Henbelin el Musned inde Ebu Davudun Tirmizinin ve Deriminin es Sunen lerinde yer verilmisdir Hemcinin o Omerden Abdullah ibn Salamdan ve Keb el Ehbardan hedis revayet etmisdir Ondan da Abdullah ibn Yezid el Hetmi Ibn Ebu Muleyke Esma bint Zeyd ibn Xettab hedis revayet etmisler 5 Istinadlarredakte Ibn Hecer el Isabe ereb VI 109 Ibn Sad Tercume eden Dilek Dr Mehmet Kitabut Tabakatil Kebir turk VII Siyer Yayinlari 67 Belazuri Ensab ereb V 337 338 Ibn Xeyyat Tarixi Xelife Ibn Xeyyat ereb 238 1 2 Ahmet Onkal Abdullah b Hanzale TDV Islam Ansiklopedisi 08 09 2025 tarixinde arxivlesdirilib Belazuri Ensab ereb V 352 Ibn el Esir Usdul qabe ereb 659 Hemcinin baxredakteHarre doyusu Menbe https az wikipedia org w index php title Abdullah ibn Henzele amp oldid 8337691