fbpx
Wikipedia

Aşağı Əylis

Aşağı ƏylisAzərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda kənd, eyniadlı bələdiyyənin mərkəzidir.

Aşağı Əylis
38°55′11″ şm. e. 45°59′11″ ş. u.
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Muxtar respublika Ordubad rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 932 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 1258 nəfər
Rəsmi dili azərbaycanca
Xəritəni göstər/gizlə
Aşağı Əylis
Aşağı Əylis

Tarixi

Aşağı Əylis Ordubad rayonunun Əylis inzibati ərazi vahidində kənd. Əylis çayının sahilində, dağ ətəyindədir. "Əylis yaşayış məntəqəsinin Aşağı hissəsi" deməkdir. Kənd XIX əsrdə Əylis (indiki Yuxarı Əylis) kəndindən çıxmış bir qrup ailənin Dəşt (farsca "col, səhra") adlı yerdə məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Toponimin ikinci komponenti Əylis (əylənmək, koc salmaq, məskunlaşmaq mənalı feldən) "əylənc, düşərgə, yaşayış yeri" mənasına uyğundur..

El arasında Aşağı Əylisə Yaz Əylisi deyilməsi Araza yaxın olan bu kənddə təbiətin tez oyanması ilə əlaqədardır. Aran Əylis deyilməsi isə həm təbiətin tez oyanması, həm də yer, məkan mənasında qəbul edilmişdir. Aşağı Əylisə "Dəşt" deyilməsinin səbəbi ərazinin relyef quruluşu ilə əlaqələndirilir ("dəşt" fars dilində düz, çöl deməkdir).

Məlum olduğu kimi, Naxçıvan MR ərazisi uzun zaman İran imperiyasının tərkibində olmuşdur. Bütün Yaxın Şərqdə hökmranlıq edən İran imperiyası təbii ki, həmin ərazilərdə çox böyük təsir gücünə malik olmuş, qədim fars dili yerli əhalinin dilinə nüfuz etmiş, adət-ənənələr qaynayıb qarışmışdır. Bu, özünü Aşağı Əylisin qədim adı Dəşt sözündə də (dəşt-fars dilində "düz, çöl" deməkdir) göstərir. Həqiqətən də əgər tikili və yaşıllıqlar nəzərə alınmasa Yuxarı Əylisin qurtaraçağından başlamış Araza qədər böyük bir düzənlik uzanıb gedir. Görünür eramızdan əvvəl XV-XIV yüzilliklərdə və bəlkə daha qədimdə indiki Aşağı Əylis kəndi elə bu çür düzənlik, tikintisiz olduğuna görə də Dəşt adlandırılmışdır. İndi də yerli əhali kəndin kənarındakı sahələrə düz-çöl deyir. Hazırda Aşağı Əylis adlanan kənd XVII əsrin sonlarına qədər Dəşt adını qoruyub saxlamışdır. Zəkəriyyə Əylislinin gündəliyində bir neçə yerdə Dəşt kəndinin adına rast gəlirik. Hətta, Naxçıvan xanlığının tərkibində olan Ordubad vilayəti beş mahala (rayona) bölünürdü ki, bunlardan da biri Dəşt mahalı idi. Qalan dördü Ordubad, Əylis, Biləv və Çənənəb (Çənnəb) mahalları idi. Bu mahallar Ordubad xanına tabe olan əmirbölüklər tərəfindən idarə edilirdi.

XVIII əsrin ortalarından başlayaraq tədricən Dəşt sözü öz qüvvəsini itirməyə və Aşağı Əylis adlandırılmağa başlayır. Bu da əsasən hər iki kəndin eyni xanlıqda birləşməsi, Yuxarı Əylisin tərəqqisi, inkişafı, Osmanlı İmperiyasının 1724-cü ildə Naxçıvan xanlığını işğal etməsi və daha sonra rusların bu yerlərə ayaq açması ilə bağlıdır. Türklər ağ-ulusu ak-ulus (neçə ki ağ dənizi-ak dəniz), dəşt kəndini aşağı ak-ulus, dəşt sözünü tələffüz edə bilməyən ruslar isə onu Nijniy Akulis (Aşağı Əylis) adlandırmışlar. Söz tədricən yerli əhalinin dilinə nüfuz etmiş, "dəşt" sözü unudularaq yaddan çıxmışdır.

29 mart 2005-ci ildə Aşağı Əylis kəndi Əylis kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, həmin kənd mərkəz olmaqla, Aşağı Əylis kənd inzibati ərazi vahidi yaradılmışdır.

Mədəniyyəti

Tam Orta məktəbi, klubu, tibb məntəqəsi məscidi var.

Coğrafiyası və iqlimi

Rayon mərkəzindən 6 km şimal-qərbdə Əylis çayının sahilində, dağ ətəyindədir. Ordubad-Yuxarı Əylis avtmobil yolunun kənarındadır.

Əhalisi

Əhalisi 1258 nəfərdir.; bağçılıq, əkinçilik, heyvandarlıqla məşğuldur.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması 2009-cu il. I cild. Bakı - 2010.
  2. . 2010-09-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-03.
  3. ”Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”. İki cilddə. I cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007.
  4. N.Məmmədov, "Vətən dərdi", s.135
  5. "Naxçıvan Muxtar Respublikasının bəzi rayonlarının inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin 29 mart 2005-ci il tarixli, 874-IIQ nömrəli Qərarı". e-qanun.az (azərb.). e-qanun.az. 29 mart 2005. 24 iyun 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 24 iyun 2016.

aşağı, əylis, azərbaycan, respublikası, naxçıvan, muxtar, respublikasının, ordubad, rayonunda, kənd, eyniadlı, bələdiyyənin, mərkəzidir, ölkə, azərbaycan, azərbaycanmuxtar, respublika, ordubad, rayonutarixi, coğrafiyasımərkəzin, hündürlüyü, msaat, qurşağı, 00ə. Asagi Eylis Azerbaycan Respublikasi Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ordubad rayonunda kend eyniadli belediyyenin merkezidir 2 Asagi Eylis38 55 11 sm e 45 59 11 s u Olke Azerbaycan AzerbaycanMuxtar respublika Ordubad rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 932 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 1258 1 neferResmi dili azerbaycancaXeriteni goster gizle Asagi Eylis Asagi Eylis Mundericat 1 Tarixi 2 Medeniyyeti 3 Cografiyasi ve iqlimi 4 Ehalisi 5 Hemcinin bax 6 IstinadlarTarixi RedakteAsagi Eylis Ordubad rayonunun Eylis inzibati erazi vahidinde kend Eylis cayinin sahilinde dag eteyindedir Eylis yasayis menteqesinin Asagi hissesi demekdir Kend XIX esrde Eylis indiki Yuxari Eylis kendinden cixmis bir qrup ailenin Dest farsca col sehra adli yerde meskunlasmasi neticesinde yaranmisdir Toponimin ikinci komponenti Eylis eylenmek koc salmaq meskunlasmaq menali felden eylenc duserge yasayis yeri menasina uygundur 3 El arasinda Asagi Eylise Yaz Eylisi deyilmesi Araza yaxin olan bu kendde tebietin tez oyanmasi ile elaqedardir Aran Eylis deyilmesi ise hem tebietin tez oyanmasi hem de yer mekan menasinda qebul edilmisdir Asagi Eylise Dest deyilmesinin sebebi erazinin relyef qurulusu ile elaqelendirilir dest fars dilinde duz col demekdir 4 Melum oldugu kimi Naxcivan MR erazisi uzun zaman Iran imperiyasinin terkibinde olmusdur Butun Yaxin Serqde hokmranliq eden Iran imperiyasi tebii ki hemin erazilerde cox boyuk tesir gucune malik olmus qedim fars dili yerli ehalinin diline nufuz etmis adet eneneler qaynayib qarismisdir Bu ozunu Asagi Eylisin qedim adi Dest sozunde de dest fars dilinde duz col demekdir gosterir Heqiqeten de eger tikili ve yasilliqlar nezere alinmasa Yuxari Eylisin qurtaracagindan baslamis Araza qeder boyuk bir duzenlik uzanib gedir Gorunur eramizdan evvel XV XIV yuzilliklerde ve belke daha qedimde indiki Asagi Eylis kendi ele bu cur duzenlik tikintisiz olduguna gore de Dest adlandirilmisdir Indi de yerli ehali kendin kenarindaki sahelere duz col deyir Hazirda Asagi Eylis adlanan kend XVII esrin sonlarina qeder Dest adini qoruyub saxlamisdir Zekeriyye Eylislinin gundeliyinde bir nece yerde Dest kendinin adina rast gelirik Hetta Naxcivan xanliginin terkibinde olan Ordubad vilayeti bes mahala rayona bolunurdu ki bunlardan da biri Dest mahali idi Qalan dordu Ordubad Eylis Bilev ve Ceneneb Cenneb mahallari idi Bu mahallar Ordubad xanina tabe olan emirbolukler terefinden idare edilirdi XVIII esrin ortalarindan baslayaraq tedricen Dest sozu oz quvvesini itirmeye ve Asagi Eylis adlandirilmaga baslayir Bu da esasen her iki kendin eyni xanliqda birlesmesi Yuxari Eylisin tereqqisi inkisafi Osmanli Imperiyasinin 1724 cu ilde Naxcivan xanligini isgal etmesi ve daha sonra ruslarin bu yerlere ayaq acmasi ile baglidir Turkler ag ulusu ak ulus nece ki ag denizi ak deniz dest kendini asagi ak ulus dest sozunu teleffuz ede bilmeyen ruslar ise onu Nijniy Akulis Asagi Eylis adlandirmislar Soz tedricen yerli ehalinin diline nufuz etmis dest sozu unudularaq yaddan cixmisdir 29 mart 2005 ci ilde Asagi Eylis kendi Eylis kend inzibati erazi dairesi terkibinden ayrilaraq hemin kend merkez olmaqla Asagi Eylis kend inzibati erazi vahidi yaradilmisdir 5 Medeniyyeti RedakteTam Orta mektebi klubu tibb menteqesi mescidi var Cografiyasi ve iqlimi RedakteRayon merkezinden 6 km simal qerbde Eylis cayinin sahilinde dag eteyindedir Ordubad Yuxari Eylis avtmobil yolunun kenarindadir Ehalisi Redakte XVIII esre aid mescid Ehalisi 1258 neferdir bagciliq ekincilik heyvandarliqla mesguldur Hemcinin bax RedakteOrdubad rayonuIstinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 cu il I cild Baki 2010 Asagi Eylis kendi 2010 09 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 10 03 Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 N Memmedov Veten derdi s 135 Naxcivan Muxtar Respublikasinin bezi rayonlarinin inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisinin 29 mart 2005 ci il tarixli 874 IIQ nomreli Qerari e qanun az azerb e qanun az 29 mart 2005 24 iyun 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 iyun 2016 Menbe https az wikipedia org w index php title Asagi Eylis amp oldid 6030528, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.