fbpx
Wikipedia

Ağ balıq

Ağ balıq
Elmi təsnifat
Aləmi: Heyvanlar
Tip: Xordalılar
Yarımtip: Onurğalılar
Sinifüstü: Balıqlar
Sinif: Sümüklü balıqlar
Yarımsinif: Şüaüzgəcli balıqlar
Dəstəüstü: Qığırdaqlı qanoidlər
Dəstə: Nərəyəbənzərlər
Fəsilə: Nərəkimilər
Cins: Ağ balıqlar (Huso)
Növ: Ağ balıq
Elmi adı
Huso huso Linnaeus, 1758
Mühafizə statusu
Son həddə çatmışlar
Critically Endangered (IUCN 3.1) Critically Endangered: ???


Vikinnövlərdə
təsnifat


Vikianbarda
şəkil

Ağ balıq, Bölgə, Beluqa (lat. Huso huso) — Nərəyəbənzərlər dəstəsinin Nərəkimilər fəsiləsindən balıq növü.

Morfoloji əlamətləri

Ağzı aypara formasındadır, çox böyük olub, başın bütün alt tərəfini tutur. Qəlsəmə pərdələri bütöv qırış əmələ gətirir. Bığcıqlarında yarpaqşəkilli çıxıntılar var. Bel lövhəciklərinin sayı 9-17, yan - 37-53, qarın - 7-14-dür. Xəzər dənizinin hər yerində, 70–100 m-ə qədər dərinliklərdə yayılmışdır.

Yayılması

Nərəkimilərə aid olan Ağ balıq hazırda yaşayan balıqların ən qədimidir. Keçmişdə bəzi fərdləri 120 ilə qədər yaşayırdılar. Adətən, yalqız olur, sürü halında yığışmır. Adi bölgə Aralıq, Xəzər, Qara və Azov dənizləri hövzələrində yayılıb. Xəzərdə növ 2 popoulyasiya ilə təmsil olunmuşdur - Volqa və Kür.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Kür bölgəsi keçici balıqdır. Yırtıcı balıqdır. Xullar balıqları, Kilkə, Siyənək, Aterinalar və Sıflar ilə həmçinin xırda balıqlar, balıq körpələri və dib onurğasızları ilə qidalanır. Uzunluğu 5 m-ə, kütləsi 1500 kq-a qədər çatır. 60-100 il yaşayır. Təkcə Xəzər hövzəsində deyil, həm də bütün şirin su onurğalıları arasında ən böyük balıqdır. Kütləsi 1 tona, uzunluğu 4,2 m-ə qədər olur. 1,5 hətta 2 tona qədər, 9 m uzunluğunda fərdlərin tutulması halları məlumdur. Bölgənin orta kütləsi 70-80 kq-dır.

 
Ağ balıq

Xəzər dənizi balıqlarındandır.

Çoxalması

Gecyetişən növdür: dişilər 16-27, başlıca olaraq 20-25 yaşında, erkəklər isə 13-21 yaşnda cinsi yetkinliyə çatır. Hazırda cinsi yetkinlik bir qədər tez-erkəklər üçün 10, dişilərdə isə 14 yaşında baş verir. Dişilər erkəklərə nisbətən bir qədər sürətlə böyüyürlər. Kürdən tutulmuş 18 yaşlı fərdlərin uzunluğu 184 sm-ə çatmışdır. Mart-apreldə və oktyabr-noyabrda iki zirvə ilə bütün il boyu Kürə keçirlər. Payızda kürünün yetişmə dərəcəsi az olduğundan balıqlar çayda qışlayırlar, mart-apreldə yetkinlik ən yüksək həddə çatır (Derjavin, 1956). Kürütökmə martın sonunda - suyun temperaturu 10-120 C olarkən başlanır. Kürülər yapışqanlı olub, 5–11 m dərinliyə tökülür.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Bölgə - yağlı balıqlar kateqoriyasına aid edilən vətəgə balığıdır: onun bədənində 11,3-14,9%, kürüsündə isə 14% yağ vardır. Ayrı-ayrı illərdə Azərbaycanda bölgə tutulması 23-24 min sentner, yaxud bütün nərəkimilərin yarıdan çoxunu təşkil etmişdir. Dənizdə intensiv tutulma nəticəsində bölgə ehtiyatları və uyğun olaraq tutulması güclü şəkildə azalmışdır. Hazırda balıqartırma zavodlarında süni çoxaltmanın sayəsində dənizdə ehtiyatı xeyli artmışdır.

Bilirsinizmi...

Ədəbiyyat

  1. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 62.
  2. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, səh 50.
  3. Abbasov H.S ,Hacıyev R.V.İxtiologiya. Bakı,2007,səh 150.
  4. Берг Л.С. Рыбы пресных вод СССР и сопределъных стран. Ч.1,2,3. 4-ое изд. М.-Л.: Изд-во АН СССР, 1949, 1382 с.

Həmçinin bax

Nərəyəbənzərlər

Nərələr

Xarici keçidlər

  • azecology[ölü keçid]

Mənbə

  • Faiq Əsgərov, Yuliy Zaytsev, Sissel Tresselt "Xəzər dənizinin möcüzəli, canlı aləmi", "Press-Alliance" nəşriyyatı, Bakı, 2000.

İstinadlar

  1. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, səh 50.

balıq, elmi, təsnifataləmi, heyvanlartip, xordalılaryarımtip, onurğalılarsinifüstü, balıqlarsinif, sümüklü, balıqlaryarımsinif, şüaüzgəcli, balıqlardəstəüstü, qığırdaqlı, qanoidlərdəstə, nərəyəbənzərlərfəsilə, nərəkimilərcins, huso, növ, elmi, adıhuso, huso, l. Ag baliqElmi tesnifatAlemi HeyvanlarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinifustu BaliqlarSinif Sumuklu baliqlarYarimsinif Suauzgecli baliqlarDesteustu Qigirdaqli qanoidlerDeste NereyebenzerlerFesile NerekimilerCins Ag baliqlar Huso Nov Ag baliqElmi adiHuso huso Linnaeus 1758Muhafize statusuSon hedde catmislarCritically Endangered IUCN 3 1 Critically Endangered VikinnovlerdetesnifatVikianbardasekilUTMS 161084MBMM 61971 Ag baliq Bolge Beluqa lat Huso huso Nereyebenzerler destesinin Nerekimiler fesilesinden baliq novu Mundericat 1 Morfoloji elametleri 2 Yayilmasi 3 Yasayis yeri ve heyat terzi 4 Coxalmasi 5 Teserrufat ehemiyyeti 6 Bilirsinizmi 7 Edebiyyat 8 Hemcinin bax 9 Xarici kecidler 10 Menbe 11 IstinadlarMorfoloji elametleri RedakteAgzi aypara formasindadir cox boyuk olub basin butun alt terefini tutur Qelseme perdeleri butov qiris emele getirir Bigciqlarinda yarpaqsekilli cixintilar var Bel lovheciklerinin sayi 9 17 yan 37 53 qarin 7 14 dur Xezer denizinin her yerinde 70 100 m e qeder derinliklerde yayilmisdir Yayilmasi RedakteNerekimilere aid olan Ag baliq hazirda yasayan baliqlarin en qedimidir Kecmisde bezi ferdleri 120 ile qeder yasayirdilar Adeten yalqiz olur suru halinda yigismir Adi bolge Araliq Xezer Qara ve Azov denizleri hovzelerinde yayilib Xezerde nov 2 popoulyasiya ile temsil olunmusdur Volqa ve Kur Yasayis yeri ve heyat terzi RedakteKur bolgesi kecici baliqdir Yirtici baliqdir Xullar baliqlari Kilke Siyenek Aterinalar ve Siflar ile hemcinin xirda baliqlar baliq korpeleri ve dib onurgasizlari ile qidalanir Uzunlugu 5 m e kutlesi 1500 kq a qeder catir 60 100 il yasayir Tekce Xezer hovzesinde deyil hem de butun sirin su onurgalilari arasinda en boyuk baliqdir Kutlesi 1 tona uzunlugu 4 2 m e qeder olur 1 5 hetta 2 tona qeder 9 m uzunlugunda ferdlerin tutulmasi hallari melumdur Bolgenin orta kutlesi 70 80 kq dir Ag baliqXezer denizi baliqlarindandir Coxalmasi RedakteGecyetisen novdur disiler 16 27 baslica olaraq 20 25 yasinda erkekler ise 13 21 yasnda cinsi yetkinliye catir Hazirda cinsi yetkinlik bir qeder tez erkekler ucun 10 disilerde ise 14 yasinda bas verir Disiler erkeklere nisbeten bir qeder suretle boyuyurler Kurden tutulmus 18 yasli ferdlerin uzunlugu 184 sm e catmisdir Mart aprelde ve oktyabr noyabrda iki zirve ile butun il boyu Kure kecirler Payizda kurunun yetisme derecesi az oldugundan baliqlar cayda qislayirlar mart aprelde yetkinlik en yuksek hedde catir Derjavin 1956 Kurutokme martin sonunda suyun temperaturu 10 120 C olarken baslanir Kuruler yapisqanli olub 5 11 m derinliye tokulur Teserrufat ehemiyyeti RedakteBolge yagli baliqlar kateqoriyasina aid edilen vetege baligidir onun bedeninde 11 3 14 9 kurusunde ise 14 yag vardir Ayri ayri illerde Azerbaycanda bolge tutulmasi 23 24 min sentner yaxud butun nerekimilerin yaridan coxunu teskil etmisdir Denizde intensiv tutulma neticesinde bolge ehtiyatlari ve uygun olaraq tutulmasi guclu sekilde azalmisdir Hazirda baliqartirma zavodlarinda suni coxaltmanin sayesinde denizde ehtiyati xeyli artmisdir 1 Bilirsinizmi Redakte1915 1998 ci illerde dunya uzre nerekimilerin ovunun 95 e qederini Xezer denizi verirdi Edebiyyat RedakteAzerbaycanin heyvanlar alemi Onurgalilar III cild Baki Elm 2004 s 62 Ebdurrehmanov Y E Azerbaycan faunasi Baliqlar VII cild Baki Elm 1966 seh 50 Abbasov H S Haciyev R V Ixtiologiya Baki 2007 seh 150 Berg L S Ryby presnyh vod SSSR i sopredelnyh stran Ch 1 2 3 4 oe izd M L Izd vo AN SSSR 1949 1382 s Hemcinin bax RedakteNereyebenzerlerNerelerXarici kecidler Redakteazecology olu kecid Menbe RedakteFaiq Esgerov Yuliy Zaytsev Sissel Tresselt Xezer denizinin mocuzeli canli alemi Press Alliance nesriyyati Baki 2000 Istinadlar Redakte Ebdurrehmanov Y E Azerbaycan faunasi Baliqlar VII cild Baki Elm 1966 seh 50 Menbe https az wikipedia org w index php title Ag baliq amp oldid 6091389, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.