Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
2025 AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu hesabatı — AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun 2025-ci ildə gördüyü işlərlə bağlı hesabatı.
Əsas tapıntılar
| ]Qarabağ, Şərqi Zəngəzur və Goranboy
| ]
Azıx və Tağlar mağaralarında aparılan ekspedisiyaların Azərbaycan, Almaniya, Yaponiya və Danimarka mütəxəssisləri tərəfindən edildiyi, 2030-cu ilə qədər davam edəcəyi açıqlanmışdır. Tağlar mağarasında tapılan artefaktların tarixləndirilməsi başa çatdıqdan sonra təqdimatı ediləcəkdir. Tağlardan həm də 1968-ci ildən sonra (Azıx adamının qalığı) ilk dəfə paleoantropoloji qalıq tapılmış, onun təxminən, 80 min il yaşı olan neandertal insana aid olduğu fikirləşilmişdir, Yaponiyada tədqiq edilir.
Arxeoloq Şamil Nəcəfovun başçılığı ilə Xocalı türbəsində aparılan axtarış işləri nəticəsində türbəyə bitişik məqbərə yeri aşkar edilmişdir. Arxeoloq Müzəffər Hüseynov Goranboy rayonunun Tatarlı kəndi ərazisində yerləşən Muncuqlutəpə nekropolunda tədqiqatları davam etdirmiş, 38 nömrəli qəbirdə içərisi materiallarla zəngin qəbir kamerası tapılmışdır, onun üstü ağacla örtüldükdən sonra ağacın üzərinə yenidən bəzək əşyaları və saxsı qablar qoyulmuşdur. Qəbir kamerasını örtən ağacların üzərinə yeni materialların qoyulması ənənəsi əsasən skif kurqanlarında görünür. Muncuqlutəpə nekropolunda bu dəfn adətinin görülməsi isə Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətinə məxsus tayfaların yeni dəfn ənənəsi olaraq nəzərə çarpmışdır.
Zəngilanda Şərifan kəndi ərazisində aparılan qazıntı işləri nəticəsində bişmiş kərpiclə hörülmüş ikihissəli dəfn sistemi və orta əsr müsəlman qəbirləri tapılmışdır. Müsəlman qəbirləri XIII–XV əsrlərə aiddir.
Digər bölgələr
| ]
İdris Əliyevin başçılıq etdiyi Xınalıq arxeoloji ekspedisiyası Quba rayonunda antik-ilk orta əsrlərə aid olan, həmçinin Bərgüşanə adlı Tunc dövrünə aid abidədə qazıntı işləri aparmışdır. Əsas tapıntılara xilafət pulları və tunc güzgü (Çin istehsalı, Tan sülaləsinin dövrünə aid) aiddir. Tunc güzgü Azərbaycanda və Qafqazda ilk tapıntıdır. Qubadakı başqa bir qəbirdən tapılmış dəmir dəbilqə VI–VII əsrə aid edilə bilər.
Ağstafa rayonundakı Ağalıqtəpə abidəsində erkən dəmir dövrünə aid əhali məskunlaşmasının izlərini göstərən yeni yaşayış yeri tapılmışdır. Qazıntılar arxeoloq Şamil Nəcəfov və Almaniyanın Vürzberq Universiteti ilə birgə həyata keçirilmişdir. Arxeoloq Mikayıl Mustafayevin Astaranın Alaşa kəndində yerləşən Əlişa qalasında apardığı qazıntılar nəticəsində əlavə otaqlar, su hovuzu və saxsı boru xətti tapılmışdır. Aparılan qazıntılar zamanı tapılmış keramika nümunələri, o cümlədən naxışlı kaşı fraqmentləri abidənin XI–XIV əsrə aid olduğunu sübut edir.
Arxeoloq Bəhlul İbrahimlinin rəhbərliyi ilə Kiran şəhərinin türbələrində (Dördbucaqlı Kiran türbəsi və Səkkizbucaqlı Kiran türbəsi) aparılan araşdırmalar göstərmişdir ki, türbələrin hamısı İslam abidəsi deyildir, türbələrdə daha əvvəlki dövrlərə aid izlər var. Türbələrin sərdabələrinin quruluşu göstərir ki, onlar sikretik abidələrdir.
Keşikçidağ Dövlət tarix-mədəniyyət qoruğunun ərazisində orta tunc dövrünə aid kurqan aşkar edilmişdir. Qazıntılar Ceyrançölün Yovşanlıdərə adlanan hissəsində həyata keçirilmişdir.
Hədəflər
| ]AMEA-nın prezidenti İsa Həbibbəyli Qafqaz Albaniyası ilə bağlı arxeoloji tədqiqatların genişləndirilməsini, Azərbaycanın şimal və cənub bölgələrində aparılan qazıntıların sayının artırılmasını AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun qarşısına məqsəd qoymuşdur.
İstinadlar
| ]- "Azıx və Tağlar mağaralarında aparılan tədqiqatların nəticəsi gələn il açıqlanacaq". İstifadə tarixi: 14 noyabr 2025.
- "AMEA prezidenti: Qafqaz Albaniyası ilə bağlı arxeoloji tədqiqatlar genişləndirilməlidir". İstifadə tarixi: 14 noyabr 2025.
- "Xocalı türbəsinə bitişik məqbərə yeri aşkar edilib". İstifadə tarixi: 14 noyabr 2025.
- "Zəngilanda türbədə aşkarlanan abidələrin XIII–XV əsrlərə aid müsəlman qəbirləri olduğu təsdiqlənib". İstifadə tarixi: 14 noyabr 2025.
- "Qubada VI-VII əsrlərə aid dəbilqə tapılıb". İstifadə tarixi: 14 noyabr 2025.
- "Ağstafada erkən dəmir dövründə əhalinin məskunlaşdığı yaşayış yeri aşkar edilib". İstifadə tarixi: 14 noyabr 2025.
- "Naxçıvandakı Xaraba Gilan türbələrinin İslam sivilizasiyasına məxsus olmadığı müəyyənləşib". İstifadə tarixi: 14 noyabr 2025.
- "Keşikçidağ Dövlət tarix-mədəniyyət qoruğunda kurqan aşkarlandı". İstifadə tarixi: 14 noyabr 2025.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Bu meqale silinmeye namizeddirBu sehifeninsehife silme qaydasinaesasen siline bileceyi guman edilir Eger sehifenin silinmesine dair etiraziniz varsa silinmeye namized sehifelersehifesinde bu barede fikrinizi bildirin Muzakire davam etdiyi muddet erzinde sehifedeki bu xeberdarligi silmeyin Bu meqale sonuncu defe 4 saat evvel ToprakBot muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile 2025 AMEA Arxeologiya ve Antropologiya Institutu hesabati AMEA Arxeologiya ve Antropologiya Institutunun 2025 ci ilde gorduyu islerle bagli hesabati Esas tapintilar span Qarabag Serqi Zengezur ve Goranboy span Xocali turbesi isgal dovrunde Azix ve Taglar magaralarinda aparilan ekspedisiyalarin Azerbaycan Almaniya Yaponiya ve Danimarka mutexessisleri terefinden edildiyi 2030 cu ile qeder davam edeceyi aciqlanmisdir Taglar magarasinda tapilan artefaktlarin tarixlendirilmesi basa catdiqdan sonra teqdimati edilecekdir Taglardan hem de 1968 ci ilden sonra Azix adaminin qaligi ilk defe paleoantropoloji qaliq tapilmis onun texminen 80 min il yasi olan neandertal insana aid oldugu fikirlesilmisdir Yaponiyada tedqiq edilir Arxeoloq Samil Necefovun basciligi ile Xocali turbesinde aparilan axtaris isleri neticesinde turbeye bitisik meqbere yeri askar edilmisdir Arxeoloq Muzeffer Huseynov Goranboy rayonunun Tatarli kendi erazisinde yerlesen Muncuqlutepe nekropolunda tedqiqatlari davam etdirmis 38 nomreli qebirde icerisi materiallarla zengin qebir kamerasi tapilmisdir onun ustu agacla ortuldukden sonra agacin uzerine yeniden bezek esyalari ve saxsi qablar qoyulmusdur Qebir kamerasini orten agaclarin uzerine yeni materiallarin qoyulmasi enenesi esasen skif kurqanlarinda gorunur Muncuqlutepe nekropolunda bu defn adetinin gorulmesi ise Xocali Gedebey medeniyyetine mexsus tayfalarin yeni defn enenesi olaraq nezere carpmisdir Zengilanda Serifan kendi erazisinde aparilan qazinti isleri neticesinde bismis kerpicle horulmus ikihisseli defn sistemi ve orta esr muselman qebirleri tapilmisdir Muselman qebirleri XIII XV esrlere aiddir Diger bolgeler span Sekkizbucaqli Kiran turbesi Kiran Idris Eliyevin basciliq etdiyi Xinaliq arxeoloji ekspedisiyasi Quba rayonunda antik ilk orta esrlere aid olan hemcinin Bergusane adli Tunc dovrune aid abidede qazinti isleri aparmisdir Esas tapintilara xilafet pullari ve tunc guzgu Cin istehsali Tan sulalesinin dovrune aid aiddir Tunc guzgu Azerbaycanda ve Qafqazda ilk tapintidir Qubadaki basqa bir qebirden tapilmis demir debilqe VI VII esre aid edile biler Agstafa rayonundaki Agaliqtepe abidesinde erken demir dovrune aid ehali meskunlasmasinin izlerini gosteren yeni yasayis yeri tapilmisdir Qazintilar arxeoloq Samil Necefov ve Almaniyanin Vurzberq Universiteti ile birge heyata kecirilmisdir Arxeoloq Mikayil Mustafayevin Astaranin Alasa kendinde yerlesen Elisa qalasinda apardigi qazintilar neticesinde elave otaqlar su hovuzu ve saxsi boru xetti tapilmisdir Aparilan qazintilar zamani tapilmis keramika numuneleri o cumleden naxisli kasi fraqmentleri abidenin XI XIV esre aid oldugunu subut edir Arxeoloq Behlul Ibrahimlinin rehberliyi ile Kiran seherinin turbelerinde Dordbucaqli Kiran turbesi ve Sekkizbucaqli Kiran turbesi aparilan arasdirmalar gostermisdir ki turbelerin hamisi Islam abidesi deyildir turbelerde daha evvelki dovrlere aid izler var Turbelerin serdabelerinin qurulusu gosterir ki onlar sikretik abidelerdir Kesikcidag Dovlet tarix medeniyyet qorugunun erazisinde orta tunc dovrune aid kurqan askar edilmisdir Qazintilar Ceyrancolun Yovsanlidere adlanan hissesinde heyata kecirilmisdir Hedefler span AMEA nin prezidenti Isa Hebibbeyli Qafqaz Albaniyasi ile bagli arxeoloji tedqiqatlarin genislendirilmesini Azerbaycanin simal ve cenub bolgelerinde aparilan qazintilarin sayinin artirilmasini AMEA Arxeologiya ve Antropologiya Institutunun qarsisina meqsed qoymusdur Istinadlar span Azix ve Taglar magaralarinda aparilan tedqiqatlarin neticesi gelen il aciqlanacaq Istifade tarixi 14 noyabr 2025 AMEA prezidenti Qafqaz Albaniyasi ile bagli arxeoloji tedqiqatlar genislendirilmelidir Istifade tarixi 14 noyabr 2025 Xocali turbesine bitisik meqbere yeri askar edilib Istifade tarixi 14 noyabr 2025 Zengilanda turbede askarlanan abidelerin XIII XV esrlere aid muselman qebirleri oldugu tesdiqlenib Istifade tarixi 14 noyabr 2025 Qubada VI VII esrlere aid debilqe tapilib Istifade tarixi 14 noyabr 2025 Agstafada erken demir dovrunde ehalinin meskunlasdigi yasayis yeri askar edilib Istifade tarixi 14 noyabr 2025 Naxcivandaki Xaraba Gilan turbelerinin Islam sivilizasiyasina mexsus olmadigi mueyyenlesib Istifade tarixi 14 noyabr 2025 Kesikcidag Dovlet tarix medeniyyet qorugunda kurqan askarlandi Istifade tarixi 14 noyabr 2025 Kateqoriyalar 2025 ci ilde AzerbaycanAzerbaycan arxeologiyasiGizli kateqoriya Silinmeye namized sehifeler