fbpx
Wikipedia

2011-ci il Bəhreyn iğtişaşları

Avqust 13, 2021

Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz.
Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin.
Bu məqalə sonuncu dəfə 30 gün əvvəl InternetArchiveBot tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)

Bəhreyndə müxalifətin çağırışı ilə "Qəzəb günü" aksiyası planlaşdırılır. Aksiyadan öncə polislə nümayişçilər arasında toqquşma olub. Təhlükəsizlik qüvvələri ölkənin cənub-qərbindəki Karzakan şəhərindəki bir şiə kəndində baş verən toqquşmada gözyaşardıcı qaz və plastik güllədən istifadə edib. Olayda yaralananların olduğu bildirilir.

Bəhreyn, 8 iyul 2011-ci il

Qeyd edək ki, Bəhreyndə çoxluqdakı şiələr iqtidardakı sünni ailəsini onlara qarşı sistemli ayrı-seçkilik etməkdə suçlayırlar. Bəhreyn Kralı Həmad bin İsa Əl Xəlifə gərginliyi azaltmaq üçün hər ailəyə 2650 dollar verəcəyini açıqlayıb, hökumət isə keçən ilki təhlükəsizlik əməliyyatlarında həbs edilən, yaşı 18-dən az olan uşaqların azadlığa buraxılacağını vəd edib.

Bəhreyndə kütləvi etiraz aksiyaları davam edir. Müxalifətdəki şiə "İslam Milli Birlik Assosiasiyası" Partiyası ("Vəfaq") ölkə parlamentindəki fəaliyyətini müvəqqəti dondurmaq qərarına gəlib. Vəfaq" bu minvalla paytaxt Manamada polisin dinc nümayişçilərə atəş açmasına və vətəndaşların güllələnərək öldürülməsinə etiraz edir. Partiya 40 yerlik Bəhreyn parlamentində 18 mandata malikdir. "Əl Misri əl Yəum" bildirir ki, Bəhreyndə xalqın etiraz aksiyaları səngimir. Manamanın cənubundakı Karkəzan kəndində polislə xalqın toqquşması nəticəsində 2 bəhreynli qətlə yetirilib, 60 nəfər yaralanıb. Manamanın cənub həndəvərindəki Dəyhada nümayişlər davam edir. Oradakı şiə ərəblər polisin 22 yaşlı gənci güllələməsinə etiraz edirlər. Eyni zamanda, Sitra adasındakı Nuvaydrət kəndində də nümayişlər davam edir. Bəhreyn kralı şeyx Həmad bin İssa əl Xəlifə bu gün dövlət televiziyası ilə xalqa müraciət edərək "islahatlar və dəyişikliklərin bundan sonra da davam edəcəyini" bildirib. "Nümayişlər zamanı iki nəfərin həlak olması ilə bağlı dərin təəssüf hiss keçirdiyimi bildirirəm. Hadisənin araşdırılması üçün müvafiq komissiya yaradılıb. Qoy hamı bilsin ki, həqiqət yerini tapacaq, günahkarlar cəzasız qalmayacaq. Komissiyanın işinə baş nazirin müavini Cavad bin Səlam əl Əarid başçılıq edir", – kral bildirib. Bəhreynin paytaxtı Manamanın mərkəzindəki Mirvari meydanında hazırda 10 min nəfərə yaxın nümayişçi var. Müxalifətçi deputat, 34 yaşlı İbrahim Mətar Mətar "Əl Ərəbiyyə"yə bildirib ki, ölkənin 500 min nəfərlik əhalisinin 70 faizi şiələr olsalar da, onların hüquqları pozulur: "İş yerləri, mənzil və təhsil problemlərimiz çox ağırdır. Üstəlik, siyasi tələblərimiz də yerinə yetirilmir". Tunis və Misirdə olduğu kimi, Bəhreyndə də nümayişçilər aksiyalarını Twitter və Facebook sosial şəbəkələrindən yararlanaraq tənzimləyirlər. Nümayişlər zamanı güllələnmiş 21 yaşlı Əli Muşamiə və 31 yaşlı Fadel Mətruqun bu gün anım mərasimi keçiriləcək. Onların dəfn olunduqları "Jidi Haffiz" qəbristanlığını polis və hərbçilər mühasirəyə alıb. Bəhreynin tanınmış siyasətçisi, 40 yaşlı Əbd əl Əmir əl Cəvri MBC-yə bildirib ki, kral Xəlifə xalqın etiraz aksiyalarını yatırmaq üçün əlavə hərbi qüvvə almaq məqsədilə qonşu Səudiyyə Ərəbistanına müraciət edib.

ABŞ Fars körfəzindəki 5-ci donanmasının mənzil-qərargahının yerləşdiyi Bəhreyndə baş verənlərdən ciddi narahatdır. Çünki dünən axşama qədər sünni kral ailəsinin hakimiyyətdən uzaqlaşmasını yalnız ölkədəki şiə çoxluq tələb edirdisə, artıq sünnilər də kral hakimiyyətinə qarşı başlanan aksiyalara qoşulublar. Sünni yaşayış məntəqələrində keçirilən aksiyalarda kral Hamad İsa əl-Xəlifənin istefası tələb olunur. "DebkaFile" saytı yazıb ki, Bəhreyn kralı hakimiyyətini qorumaq üçün artıq Səudiyyə Ərəbistanının kralı Abdullaya müraciət edib və Səudiyyə Ərəbistanın ordusunun sərhədi keçərək ona yardım etməsini istəyib. Səudiyyə Ərəbistanı hakimiyyəti isə Bəhreyndə baş verən kütləvi iğtişaşların bu ölkənin ərazisində də yayılacağından qorxur. Şiələr yaşayan rayonlarda, o cümlədən neft yataqları və limanlar ətrafında təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilib.

Bəhreynin paytaxtı Manamada İnci Qovşağı meydanına keçirilən etiraz aksiyası dağıdılıb. Polis aksiyaçıları gecə saatlarından sıxışdırmağa başlayıb. Meydanının ətrafındakı işıq sistemləri dağıdılıb. Aksiyanı dağıtmaq üçün gözyaşardıcı qazdan və rezin güllələrdən istifadə olunub. Ən azı 2 nəfər ölüb, 50 nəfər yaralanıb. Qeyd edək ki, Bəhreyndə 4 gündür, davam edən aksiyalarda baş nazirin istefası, hökumətin formalaşmasında müxalifətin iştirakı, ölkənin konstitusiyalı monarxiya sisteminə keçidi, siyasi məhbusların azadlığa buraxılması, yeni iş yerlərinin yaradılması, mənzil probleminin həlli tələb olunur. İlk günlərdə Bəhreyndə aksiyaları şiələr keçirirdisə, bir gün əvvəl sünnilər də aksiyalara qoşulublar.

İğtişaş geyimlərində olan polis falanqasının geri çəkilməsi və etirazçıların meydana doluşması bircə an çəkib. Meydanın otu üzərində hələ də Cümə Axşamı keçirilmiş hücum əməliyyatı zamanı tökülmüş qan vardı. Lakin buna baxmayaraq ordu da, polis də çıxıb gedib və meydan etirazçıların əlindədir. Onların bəzilərinin əllərində gül-çiçək və sülhü simvolizə edən ağ bayraqlar var. Meydanda bir təntənə hiss olunur, şüarlarda isə hakim ailənin çıxıb getməsi tələb edilir. Vəliəhd şahzadə Salman bin Həməd əl Xəlifə bundan bir qədər əvvəl siyasi partiyalar, o cümlədən əsas şiə partiyası olan əl Vefaqla əlaqə saxlayıb. O deyib ki, krallığın təhlükəsizliyi onun başlıca vəzifəsidir. O həmçinin ölənlər üçün milli matəm elan edib. Bundan bir qədər əvvəl Bəhreyndən alınan rəsmi xəbərlərə görə ordu komandanları əsgərlərə paytaxt Manamanın mərkəzi küçələrindən çəkilməyi əmr ediblər. Bu əmr müxalifət hökumətin dialoq barədə təklifini rədd etdikdən sonra verilib. Xəbər verilir ki, əsgərlərin yerlərini polis tutmalıdır. Son günlər baş verən hadisələrdə ordu olduqca sərt mövqe tutaraq paytaxt Manamanın mərkəzi meydanını zəbt etmişdi. İndi isə qəflətən hərbiyyənin mövqeyi dəyişib. Ölkənin əsas şiə müxalifəti ordunun şəhərdə qalacağı müddətdə hökumətlə heç bir danışığa gedilməyəcəyi barədə bəyanat verdikdən az sonra tanklar və əsgərlər Sədəf Meydanını tərk ediblər. Bununla belə, Bəhreyndə qəzəb və ehtirasların coşduğu bir vaxtda hökumətinin bu jestinin fayda verib-verməyəcəyi bilinmir. Bu da bəllidir ki, ordunun qışlaları etiraz meydanı olan Sədəfdən çox da uzaq deyil.

BMT-nin baş katibi Pan Ki Mun Bəhreyndə nümayişçilərə qarşı aşırı güc tətbiqindən narahatlığını ifadə edib. Baş katib həm Bəhreyndə, həm də nümayişlərin keçirildiyi digər ərəb ölkələrində sakitlik çağırışı edib. Ban Ki Mun Bəhreyn hökumətini mülki vətəndaşlara və jurnalistlətə güc tətbiq etməməyə çağırıb.

Baş katib dövlətin dinc aksiyalar keçirən insanların haqlarına sayğı göstərməsinin vacibliyini vurğulayıb və hökumətin bu istiqamətdəki öhədliklərini yerinə yetiməli olduğunu deyib. BMT-nin xüsusilə dinc aksiyalar keçirmə və toplanma haqqı ilə söz və mətbuat azadlığına böyük önəm verdiyii vurğulayan Ban Ki Mun bölgədəki bütün liderlərin xalqlarını diqqətlə dinləmələrini və onların legitim istəklərinə cavab vermələrini istəyib.

Hazırda təzyiqə deyil, ciddi islahatlara ehtiyac olduğunu söyləyən baş katib qeyd edib ki, tələb olarsa, BMT bölgə ölkələrində azad və şəffaf seçkilərin keçirilməsinə yardım edə bilər.

Bəhreyndə də hökumət əleyhinə nümayişlər səngimir. BBC xəbər verir ki, nümayişçilər yenidən paytaxt Manamanın mərkəzindəki Sədəf Meydanını ələ keçiriblər. Bildirilir ki, polis falanqasının geri çəkilməsi və etirazçıların meydana doluşması bircə an çəkib. Meydanın otu üzərində hələ də cümə axşamı keçirilmiş hücum əməliyyatı zamanı tökülmüş qan izləri olub. Lakin buna baxmayaraq ordu da, polis də geri çəkilib və meydan etirazçıların əlindədir. Onların bəzilərinin əllərində gül-çiçək və sülhü simvolizə edən ağ bayraqlar var. Meydanda bir təntənə hiss olunur, şüarlarda isə hakim ailənin çıxıb getməsi tələb edilir. Vəliəhd şahzadə Salman bin Həməd əl Xəlifə siyasi partiyalar, o cümlədən əsas şiə partiyası olan əl Vefaqla əlaqə saxlayıb. O deyib ki, krallığın təhlükəsizliyi onun başlıca vəzifəsidir. O həmçinin ölənlər üçün milli matəm elan edib. Bəhreyndən alınan rəsmi xəbərlərə görə, ordu komandanları əsgərlərə paytaxt Manamanın mərkəzi küçələrindən çəkilməyi əmr ediblər. Bu əmr müxalifət hökumətin dialoq barədə təklifini rədd etdikdən sonra verilib. Son günlər baş verən hadisələrdə ordu olduqca sərt mövqe tutaraq paytaxt Manamanın mərkəzi meydanını zəbt etmişdi. İndi isə qəflətən hərbiyyənin mövqeyi dəyişib. Ölkənin əsas şiə müxalifəti ordunun şəhərdə qalacağı müddətdə hökumətlə heç bir danışığa gedilməyəcəyi barədə bəyanat verdikdən az sonra tanklar və əsgərlər Sədəf Meydanını tərk ediblər.

Bununla belə, Bəhreyndə qəzəb və ehtirasların coşduğu bir vaxtda hökumətinin bu jestinin fayda verib-verməyəcəyi bilinmir. Bu da bəllidir ki, ordunun kazarmaları etiraz meydanı olan Sədəfdən çox da uzaq deyil. Meydanda nümayişlər bütün gecəni də davam edib. Ölkədə misli görünməmiş etirazları başladan nümayişçilər siyasi islahatların aparılmasını, kralın səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılmasını, hökumətin dəyişməsini tələb edirlər. Təhlilçilərə görə, Bəhreyndə baş qaldıran bu etirazlar kralın taxt-tacını möhkəm silkələyir.

Bəhreyn paytaxtında on minlərlə insanın iştirakı ilə nümayiş keçirilir. Cümə namazından çıxan şiələr hakimiyyətin istefası tələbilə yürüşə başlayıb. Hazırda paytaxtın iki yerində yürüş davam edir. Hələlik polis aksiyaya müdaxilə etmir.

Yeni mərhələ

25 fevral 2011-ci ildə kral Həməd ben İsa əl-Xəlifə hökumətdən üç naziri " böhran yaradn situasiya yaratdlqlarına görə" istefaya göndərdi. Nazirlərin adı açıqlanmadı.

26 fevral tarixində on minllərlə insan , əsasən islamın şiə cərəyanına aid olanlar Manamanın mərkəzi meydanına, hökumət binasının yanına toplaşaraq bu addımın az olduğunu və köklü dəyişiklik istdiklərini bildirdilər. Bu aksiya zamanı polis və ordu hissələri nümayiş yaxınlığında görünmürdülər.

Hərəkarın nümayəndəsi Abbas Bəhrəmi bildirdi ki, " biz situasiyanı yenidən gərginlikdə saxlayaraq bütün hökumətin istefaya getməsini tələb edirik".

Bu gün minlərlə aksiyaçı Bəhreynin paytaxtı Manamada parlament binasını mühasirəyə alıb. Binanın mühasirəyə alınması nəticəsində parlamentin yuxarı palatasının kral tərəfindən təyin edilmiş üzvləri parlamentə daxil ola bilməyiblər və bu günə təyin olunmuş iclas baş tutmayıb. Radikallığı ilə seçilən Azadlıq və Demokratiya Uğrunda Hərəkatın liderlərindən olan Hasan Mşaym deyib ki, son iki həftədə baş verən toqquşmalarda 7 nəfər həlak olub. Aksiyalarda məqsəd Bəhreyndə kral hakimiyyətinin devrilməsinə, ya da minimum konstitusiyalı monarxiya rejiminə keçidə nail olmaqdır.

Qeyd edək ki, ölkədə əsas müxalif qüvvə olan Əl-Vəqf Partiyasının deputatları parlamenti boykot edirlər. Əl-Vəqf Partiyasının rəsmi nümayəndəsi Xəlil əl-Marzuki deyib ki, kral Xamad ben İsa əl-Xəlifə 5 naziri dəyişməklə manevr edir: "Biz Nazirlər Kabinetinin bütün tərkibdə istefaya göndərilməsini və Milli Xilas Hökumətinin qurulmasını tələb edirik".

Səudiyyə Ərəbistanı Bəhreynə 30 tank göndərib. Bu barədə Misirin "Al-Masry Al-Youm" qəzeti məlumat verib. Qəzetin məlumatına görə, şahidlər hər birində 2 tank olan 15 avtoplatformanın 25 kilometrlik Kral Fəhd körpüsü ilə ölkəyə daxil olduğunu görüblər. Kral Fəhd körpüsü Səudiyyə Ərəbistanını bu ada dövləti ilə birləşdirir.

Xatırladaq ki, artıq bir neçə həftədir ki, Bəhreyndə hökumət əleyhinə çoxminlik mitinqlər keçirilir. Etirazçıların əsas hissəsi ölkə əhalisinin 75%-ni təşkil edən şiələrdən ibarətdir. Onlar şiələrin hüquqlarının artırılmasını, ölkədə konstitusiyalı monarxiya qurulmasını tələb edirlər. Qarşıdurmalarda 6 nəfər həlak olub.

Bəhreyndə bu gün İnci Meydanını dolduran nümayişçilər iqtisadi vəziyyətin yaxşılaşdırılmasını və islahatların həyata keçirilməsini tələb ediblər. Hökumət əleyhdarı olan minlərlə şiə meydanda bayraqlarla dolaşaraq mühacirlər əleyhinə şüarlar səsləndiriblər. Nümayişçilər Daxili İşlər Nazirliyinə yürüş edərək siyasi məhbusların azadlığa buraxılmasını istəyiblər.

Bəhreyndə hökumət əleyhdarı minlərlə nümayişçi baş nazirin ofisi qarşısında mitinq keçirib. Nümayişçilər ölkədə siyasi islahatlara nail olmaq məqsədilə bir həftədir mitinqlər keçirir. Mitinqdə hakim ailə əleyhinə şüarlar bağırıb. Baş nazir Şeyx Xəlifə bin Salman əl-Xəlifə 40 ildir hakimiyyətdədir. O, kral Həməd bin İssa əl-Xəlifənin əmisidir. Şiələrin başçılığı ilə müxalifət qüvvələri əsas etibarilə əl-Xəlifə ailəsinin üzvlərindən ibarət olan hökumətin bütünlüklə istefaya getməsini tələb edir. Onlar sünni monarxiyanın körfəz ölkəsinin əhalisinin böyük hissəsini təşkil edən şiələrin də təmsil olunduğu seçkili hökumətlə əvəz edilməsini istəyir.

Kral Hamad Al-Xəlifə martın 15-i Bəhreyndə üç ay müddətinə fövqəladə vəziyyət elan edib. Fövqəladə vəziyyət rejimini yerli hüquq mühafizə qüvvələri və martın 14-də Səudiyyə Ərəbistanından, Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən gətirilən hərbçilər və polis əməkdaşları gerçəkləşdirəcək.

Bəhreyndə yüzlərlə polis hökumət əleyhinə nümayiş keçirən kütləyə hücum çəkib. Toqquşmada ən azı 5 nəfərin öldüyü, yüzlərlə nümayişçinin yaralandığı məlum olub. "Bu, insanların məhv edilməsinə yönəlmiş müharibə idi. Bu, yolverilməzdir", – deyə hökumət qüvvələrinin nümayişçilərin çadır şəhərciyi yaradarkən yol verdikləri zorakılığa münasibət bildirən müxalifətçi Abdel Calip Xəlil bildirib. O, ordunun yalnız çadır şəhərciyini dağıtmaqla məşğul olmadığını, bütünlükdə paytaxt küçələrinə səpələndiyini söyləyib: "Hərbçilər qarşısına çıxanı güllələyirdi". Bəzi məlumatlara görə, toqquşma nəticəsində 2 polis də dünyasını dəyişib. Toqquşmalar nəticəsində ölənlər var. Lakin onların sayı açıqlanmır. Bəhreyn kralı ölkədə 3 aylıq fövqəladə vəziyyət elan edib. Hətta Səudiyyə Ərəbistanı ordusu hakimiyyətə kömək etmək üçün Bəhreynə yeridilib. Gecə saatlarından etibarən, paytaxt Manamada müxalifətçilərin gecələdiyi çadırların sökülməsinə başlanıb.

Bəhreyndə Fars Körfəzi Ərəb Dövlətləri Əməkdaşlıq Şurasına üzv dövlətlərinin hərbi birləşmələri, xüsusi ilə Səudiyyə Ərəbistanının hərbçiləri ilə qanlı qarşıdurma başlayıb. martın 16-da Səudiyyə Ərəbistanının 1 hərbçisi, Bəhreyn təhlükəsizlik qüvvələrinin 2 əməkdaşı öldürülüb. Təsdiqlənməmiş məlumatlara görə, şiələrin yaşadığı Sitra kəndində yüz nəfərə yaxın insan güllələnib. Rəsmi məlumatlara görə isə dünən Bəhreyndə 4 əsgər və 3 aksiyaçı öldürülüb. Qarşıdurmalar bu gün də davam edir. Bu arada Avropa Birliyinin rəhbərliyində olan, adının açıqlanmasını istəməyən diplomat "EU Observer" nəşrinə açıqlamasında bildirib ki, Körfəzi Ərəb Dövlətləri Əməkdaşlıq Şurasına üzv dövlətlərinin hərbi birləşmələrinin Bəhreyn kralına kömək məqsədi ilə martın 14-də ölkəyə daxil olması çox təhlükəlidir və Bəhreyndə Liviyada da olduğundan təhlükəli vətəndaş müharibəsi başlaya bilər. Diplomat vurğulayıb ki, Bəhreyndə nə baş verdiyi artıq çılpaqlığı ilə üzə çıxır: Bəhreynlə şiə və sünnilər açıq toqquşma şəraitindədirlər. Bu, əslində İranla Səudiyyə Ərəbistanının üz-üzə gəlməsidir. Bu, partlayış doğuracaq bir durumdur. Tək biz yox, ABŞ və Rusiya da narahatdır. Bəhreyndə baş verənlər, Fars Körfəzi Ərəb Dövlətləri Əməkdaşlıq Şurasına üzv dövlətlərinin hərbi birləşmələrinin şiələrə qarşı sərt davranışları İran və İraqda da narazılıqlara yol açıb. Şiələrin müqəddəs şəhəri Kərbəlada bu gün kütləvi aksiya keçirilib. Aksiyada Səudiyyə Ərəbistanının Bəhreyni işğal etməsi əleyhinə şüarlar səsləndirilib. İranda keçirilən aksiyada tələbələr Bəhreynə könüllü döyüşçü kimi getmək istədiklərini bəyan ediblər. İsveç xarici işlər naziri Karl Bild bu gün öz bloqunda yazıb ki, Bəhreyndə öncə proseslərə İranın hər hansı müdaxiləsi olmayıb: "Ancaq İranın Bəhreyndəki proseslərə müdaxilə ehtimalı işğal və davam edən aksiyalar fonunda hər gün artır".

Bəhreynin paytaxtı Manamada mitinq edənləri dağıdandan sonra bütün ölkədə 16.00-dan 04.00-a qədər komendant saatı rejimini tətbiq edib. Bütün mitinq, yürüş, etiraz aksiyaları və toplantılar qadağan olunub. Bu gün isə ölkə müxalifətinin 6 lideri həbs olunub. Onlarla bağlı sabah rəsmi ittihamın səsləndiriləcəyi gözlənilir. Bəhreyndə müxalifətçilərin həbslərinə etiraz əlaməti olaraq İran bu ölkədəki səfirini geri çağırıb, "xalq etirazlarının iştirakçılarının hakimiyyət tərəfindən qətlə yetirilməsi"nə sərt etirazını bildirib. Xatırladaq ki, Bəhreyndəki müxalifətçilərin tam əksəriyyəti şiələrdir.

Günorta saatlarında polis paytaxt Manama yaxınlarında sünni kral hakimiyyətinə qarşı çıxan şiə aksiyaçılara atəş açıb. Bəhreyn İnsan Haqları Dərnəyinin rəhbəri Nebil Recep Manamanın qərbindəki Şiə Deyh bölgəsində polisin aksiyaçılara atəş açdığını bildirib. Çoxlu sayda polis avtomobili Cidafs bölgəsini Deyhə bağlayan yolu qapadıb.

Bəhreyndə həftələrdir davam edən mitinqin dağıdılmasından sonra kütləvi həbslər başlayıb. Xəstəxanalara hücum edən təhlükəsizlik qüvvələri indiyə qədər 7 nəfəri komendant saatını pozaraq mitinq keçirmək və iqtidarı devirməyə cəhd göstərməkdə günahlandıraraq həbs ediblər. Manama küçələrində isə tanklar növbə çəkir. Eyni zamanda vertolyotlarla da şəhər nəzarətdə saxlanılır. Ölkənin şiə əsilli səhiyyə naziri Nizar Baharna xəstəxanalara basqınlara etiraz əlaməti olaraq istefa verib. BMT-nin insan haqları üzrə komissarı Navi Pilley isə Bəhreyndə təhlükəsizlik qüvvələrinin xəstəxana və klinikaları dərhal tərk etmələrini tələb edib. Beynəlxalq Amnistiya Təşkilatı polisin yaralı müxalifətçilərin xəstəxanalara getmələrinə mane olduğunu açıqlayıb. Daha öncə Körfəz ölkələrinin Bəhreynə hərbi qüvvə göndərməsini qınayan iran isə Manamadakı səfirini geri çağırıb.

İstinadlar

  1. 2011-02-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-16.
  2. Bəhreyn: kiçik ərəb dövlətində böyuk qəzəb[ölü keçid]
  3. . 2011-02-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-17.
  4. . 2011-02-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-17.
  5. Полиция Бахрейна выгнала оппозицию с главной столичной площади
  6. . 2011-02-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-21.
  7. . 2011-02-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-21.
  8. . 2012-01-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-17.
  9. . 2011-02-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-26.
  10. Десятки тысяч демонстрантов направились к зданию правительства Бахрейна
  11. . 2011-03-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-28.
  12. . 2011-03-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-01.
  13. . 2011-03-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-01.
  14. . 2011-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-04.
  15. Bəhreyndə yeni nümayiş keçirib[ölü keçid]
  16. BƏHREYNDƏ FÖVQƏLADƏ VƏZİYYƏT ELAN OLUNDU[ölü keçid]
  17. . 2011-03-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-16.
  18. . 2011-03-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-16.
  19. . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-17.
  20. Bəhreyndə inqilab bitdi?[ölü keçid]
  21. . 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-18.
  22. . 2011-03-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-18.

Avqust 13, 2021
2011, bəhreyn, iğtişaşları, məqalə, qaralama, halındadır, məqaləni, redaktə, edərək, vikipediyaya, kömək, edə, bilərsiniz, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablondan, istifadə, edin, məqalə, sonuncu, dəfə, gün, əvvəl, internetarchivebot, tərəfindən, redaktə, ol. Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 30 gun evvel InternetArchiveBot terefinden redakte olunub Yenile Behreynde muxalifetin cagirisi ile Qezeb gunu aksiyasi planlasdirilir Aksiyadan once polisle numayisciler arasinda toqqusma olub Tehlukesizlik quvveleri olkenin cenub qerbindeki Karzakan seherindeki bir sie kendinde bas veren toqqusmada gozyasardici qaz ve plastik gulleden istifade edib Olayda yaralananlarin oldugu bildirilir Behreyn 8 iyul 2011 ci il Qeyd edek ki Behreynde coxluqdaki sieler iqtidardaki sunni ailesini onlara qarsi sistemli ayri seckilik etmekde suclayirlar Behreyn Krali Hemad bin Isa El Xelife gerginliyi azaltmaq ucun her aileye 2650 dollar vereceyini aciqlayib hokumet ise kecen ilki tehlukesizlik emeliyyatlarinda hebs edilen yasi 18 den az olan usaqlarin azadliga buraxilacagini ved edib 1 Behreynde kutlevi etiraz aksiyalari davam edir Muxalifetdeki sie Islam Milli Birlik Assosiasiyasi Partiyasi Vefaq olke parlamentindeki fealiyyetini muveqqeti dondurmaq qerarina gelib Vefaq bu minvalla paytaxt Manamada polisin dinc numayiscilere ates acmasina ve vetendaslarin gullelenerek oldurulmesine etiraz edir Partiya 40 yerlik Behreyn parlamentinde 18 mandata malikdir El Misri el Yeum bildirir ki Behreynde xalqin etiraz aksiyalari sengimir Manamanin cenubundaki Karkezan kendinde polisle xalqin toqqusmasi neticesinde 2 behreynli qetle yetirilib 60 nefer yaralanib Manamanin cenub hendeverindeki Deyhada numayisler davam edir Oradaki sie erebler polisin 22 yasli genci gullelemesine etiraz edirler Eyni zamanda Sitra adasindaki Nuvaydret kendinde de numayisler davam edir Behreyn krali seyx Hemad bin Issa el Xelife bu gun dovlet televiziyasi ile xalqa muraciet ederek islahatlar ve deyisikliklerin bundan sonra da davam edeceyini bildirib Numayisler zamani iki neferin helak olmasi ile bagli derin teessuf hiss kecirdiyimi bildirirem Hadisenin arasdirilmasi ucun muvafiq komissiya yaradilib Qoy hami bilsin ki heqiqet yerini tapacaq gunahkarlar cezasiz qalmayacaq Komissiyanin isine bas nazirin muavini Cavad bin Selam el Earid basciliq edir kral bildirib Behreynin paytaxti Manamanin merkezindeki Mirvari meydaninda hazirda 10 min nefere yaxin numayisci var Muxalifetci deputat 34 yasli Ibrahim Metar Metar El Erebiyye ye bildirib ki olkenin 500 min neferlik ehalisinin 70 faizi sieler olsalar da onlarin huquqlari pozulur Is yerleri menzil ve tehsil problemlerimiz cox agirdir Ustelik siyasi teleblerimiz de yerine yetirilmir Tunis ve Misirde oldugu kimi Behreynde de numayisciler aksiyalarini Twitter ve Facebook sosial sebekelerinden yararlanaraq tenzimleyirler Numayisler zamani gullelenmis 21 yasli Eli Musamie ve 31 yasli Fadel Metruqun bu gun anim merasimi kecirilecek Onlarin defn olunduqlari Jidi Haffiz qebristanligini polis ve herbciler muhasireye alib Behreynin taninmis siyasetcisi 40 yasli Ebd el Emir el Cevri MBC ye bildirib ki kral Xelife xalqin etiraz aksiyalarini yatirmaq ucun elave herbi quvve almaq meqsedile qonsu Seudiyye Erebistanina muraciet edib 2 ABS Fars korfezindeki 5 ci donanmasinin menzil qerargahinin yerlesdiyi Behreynde bas verenlerden ciddi narahatdir Cunki dunen axsama qeder sunni kral ailesinin hakimiyyetden uzaqlasmasini yalniz olkedeki sie coxluq teleb edirdise artiq sunniler de kral hakimiyyetine qarsi baslanan aksiyalara qosulublar Sunni yasayis menteqelerinde kecirilen aksiyalarda kral Hamad Isa el Xelifenin istefasi teleb olunur DebkaFile sayti yazib ki Behreyn krali hakimiyyetini qorumaq ucun artiq Seudiyye Erebistaninin krali Abdullaya muraciet edib ve Seudiyye Erebistanin ordusunun serhedi kecerek ona yardim etmesini isteyib Seudiyye Erebistani hakimiyyeti ise Behreynde bas veren kutlevi igtisaslarin bu olkenin erazisinde de yayilacagindan qorxur Sieler yasayan rayonlarda o cumleden neft yataqlari ve limanlar etrafinda tehlukesizlik tedbirleri guclendirilib 3 Behreynin paytaxti Manamada Inci Qovsagi meydanina kecirilen etiraz aksiyasi dagidilib Polis aksiyacilari gece saatlarindan sixisdirmaga baslayib Meydaninin etrafindaki isiq sistemleri dagidilib Aksiyani dagitmaq ucun gozyasardici qazdan ve rezin gullelerden istifade olunub En azi 2 nefer olub 50 nefer yaralanib Qeyd edek ki Behreynde 4 gundur davam eden aksiyalarda bas nazirin istefasi hokumetin formalasmasinda muxalifetin istiraki olkenin konstitusiyali monarxiya sistemine kecidi siyasi mehbuslarin azadliga buraxilmasi yeni is yerlerinin yaradilmasi menzil probleminin helli teleb olunur Ilk gunlerde Behreynde aksiyalari sieler kecirirdise bir gun evvel sunniler de aksiyalara qosulublar 4 5 Igtisas geyimlerinde olan polis falanqasinin geri cekilmesi ve etirazcilarin meydana dolusmasi birce an cekib Meydanin otu uzerinde hele de Cume Axsami kecirilmis hucum emeliyyati zamani tokulmus qan vardi Lakin buna baxmayaraq ordu da polis de cixib gedib ve meydan etirazcilarin elindedir Onlarin bezilerinin ellerinde gul cicek ve sulhu simvolize eden ag bayraqlar var Meydanda bir tentene hiss olunur suarlarda ise hakim ailenin cixib getmesi teleb edilir Veliehd sahzade Salman bin Hemed el Xelife bundan bir qeder evvel siyasi partiyalar o cumleden esas sie partiyasi olan el Vefaqla elaqe saxlayib O deyib ki kralligin tehlukesizliyi onun baslica vezifesidir O hemcinin olenler ucun milli matem elan edib Bundan bir qeder evvel Behreynden alinan resmi xeberlere gore ordu komandanlari esgerlere paytaxt Manamanin merkezi kucelerinden cekilmeyi emr edibler Bu emr muxalifet hokumetin dialoq barede teklifini redd etdikden sonra verilib Xeber verilir ki esgerlerin yerlerini polis tutmalidir Son gunler bas veren hadiselerde ordu olduqca sert movqe tutaraq paytaxt Manamanin merkezi meydanini zebt etmisdi Indi ise qefleten herbiyyenin movqeyi deyisib Olkenin esas sie muxalifeti ordunun seherde qalacagi muddetde hokumetle hec bir danisiga gedilmeyeceyi barede beyanat verdikden az sonra tanklar ve esgerler Sedef Meydanini terk edibler Bununla bele Behreynde qezeb ve ehtiraslarin cosdugu bir vaxtda hokumetinin bu jestinin fayda verib vermeyeceyi bilinmir Bu da bellidir ki ordunun qislalari etiraz meydani olan Sedefden cox da uzaq deyil 6 BMT nin bas katibi Pan Ki Mun Behreynde numayiscilere qarsi asiri guc tetbiqinden narahatligini ifade edib Bas katib hem Behreynde hem de numayislerin kecirildiyi diger ereb olkelerinde sakitlik cagirisi edib Ban Ki Mun Behreyn hokumetini mulki vetendaslara ve jurnalistlete guc tetbiq etmemeye cagirib Bas katib dovletin dinc aksiyalar keciren insanlarin haqlarina saygi gostermesinin vacibliyini vurgulayib ve hokumetin bu istiqametdeki ohedliklerini yerine yetimeli oldugunu deyib BMT nin xususile dinc aksiyalar kecirme ve toplanma haqqi ile soz ve metbuat azadligina boyuk onem verdiyii vurgulayan Ban Ki Mun bolgedeki butun liderlerin xalqlarini diqqetle dinlemelerini ve onlarin legitim isteklerine cavab vermelerini isteyib Hazirda tezyiqe deyil ciddi islahatlara ehtiyac oldugunu soyleyen bas katib qeyd edib ki teleb olarsa BMT bolge olkelerinde azad ve seffaf seckilerin kecirilmesine yardim ede biler 7 Behreynde de hokumet eleyhine numayisler sengimir BBC xeber verir ki numayisciler yeniden paytaxt Manamanin merkezindeki Sedef Meydanini ele keciribler Bildirilir ki polis falanqasinin geri cekilmesi ve etirazcilarin meydana dolusmasi birce an cekib Meydanin otu uzerinde hele de cume axsami kecirilmis hucum emeliyyati zamani tokulmus qan izleri olub Lakin buna baxmayaraq ordu da polis de geri cekilib ve meydan etirazcilarin elindedir Onlarin bezilerinin ellerinde gul cicek ve sulhu simvolize eden ag bayraqlar var Meydanda bir tentene hiss olunur suarlarda ise hakim ailenin cixib getmesi teleb edilir Veliehd sahzade Salman bin Hemed el Xelife siyasi partiyalar o cumleden esas sie partiyasi olan el Vefaqla elaqe saxlayib O deyib ki kralligin tehlukesizliyi onun baslica vezifesidir O hemcinin olenler ucun milli matem elan edib Behreynden alinan resmi xeberlere gore ordu komandanlari esgerlere paytaxt Manamanin merkezi kucelerinden cekilmeyi emr edibler Bu emr muxalifet hokumetin dialoq barede teklifini redd etdikden sonra verilib Son gunler bas veren hadiselerde ordu olduqca sert movqe tutaraq paytaxt Manamanin merkezi meydanini zebt etmisdi Indi ise qefleten herbiyyenin movqeyi deyisib Olkenin esas sie muxalifeti ordunun seherde qalacagi muddetde hokumetle hec bir danisiga gedilmeyeceyi barede beyanat verdikden az sonra tanklar ve esgerler Sedef Meydanini terk edibler Bununla bele Behreynde qezeb ve ehtiraslarin cosdugu bir vaxtda hokumetinin bu jestinin fayda verib vermeyeceyi bilinmir Bu da bellidir ki ordunun kazarmalari etiraz meydani olan Sedefden cox da uzaq deyil Meydanda numayisler butun geceni de davam edib Olkede misli gorunmemis etirazlari basladan numayisciler siyasi islahatlarin aparilmasini kralin selahiyyetlerinin mehdudlasdirilmasini hokumetin deyismesini teleb edirler Tehlilcilere gore Behreynde bas qaldiran bu etirazlar kralin taxt tacini mohkem silkeleyir 8 Behreyn paytaxtinda on minlerle insanin istiraki ile numayis kecirilir Cume namazindan cixan sieler hakimiyyetin istefasi telebile yuruse baslayib Hazirda paytaxtin iki yerinde yurus davam edir Helelik polis aksiyaya mudaxile etmir 9 Yeni merhele Redakte25 fevral 2011 ci ilde kral Hemed ben Isa el Xelife hokumetden uc naziri bohran yaradn situasiya yaratdlqlarina gore istefaya gonderdi Nazirlerin adi aciqlanmadi 26 fevral tarixinde on minllerle insan esasen islamin sie cereyanina aid olanlar Manamanin merkezi meydanina hokumet binasinin yanina toplasaraq bu addimin az oldugunu ve koklu deyisiklik istdiklerini bildirdiler Bu aksiya zamani polis ve ordu hisseleri numayis yaxinliginda gorunmurduler Herekarin numayendesi Abbas Behremi bildirdi ki biz situasiyani yeniden gerginlikde saxlayaraq butun hokumetin istefaya getmesini teleb edirik 10 Bu gun minlerle aksiyaci Behreynin paytaxti Manamada parlament binasini muhasireye alib Binanin muhasireye alinmasi neticesinde parlamentin yuxari palatasinin kral terefinden teyin edilmis uzvleri parlamente daxil ola bilmeyibler ve bu gune teyin olunmus iclas bas tutmayib Radikalligi ile secilen Azadliq ve Demokratiya Ugrunda Herekatin liderlerinden olan Hasan Msaym deyib ki son iki heftede bas veren toqqusmalarda 7 nefer helak olub Aksiyalarda meqsed Behreynde kral hakimiyyetinin devrilmesine ya da minimum konstitusiyali monarxiya rejimine kecide nail olmaqdir Qeyd edek ki olkede esas muxalif quvve olan El Veqf Partiyasinin deputatlari parlamenti boykot edirler El Veqf Partiyasinin resmi numayendesi Xelil el Marzuki deyib ki kral Xamad ben Isa el Xelife 5 naziri deyismekle manevr edir Biz Nazirler Kabinetinin butun terkibde istefaya gonderilmesini ve Milli Xilas Hokumetinin qurulmasini teleb edirik 11 Seudiyye Erebistani Behreyne 30 tank gonderib Bu barede Misirin Al Masry Al Youm qezeti melumat verib Qezetin melumatina gore sahidler her birinde 2 tank olan 15 avtoplatformanin 25 kilometrlik Kral Fehd korpusu ile olkeye daxil oldugunu gorubler Kral Fehd korpusu Seudiyye Erebistanini bu ada dovleti ile birlesdirir Xatirladaq ki artiq bir nece heftedir ki Behreynde hokumet eleyhine coxminlik mitinqler kecirilir Etirazcilarin esas hissesi olke ehalisinin 75 ni teskil eden sielerden ibaretdir Onlar sielerin huquqlarinin artirilmasini olkede konstitusiyali monarxiya qurulmasini teleb edirler Qarsidurmalarda 6 nefer helak olub 12 13 Behreynde bu gun Inci Meydanini dolduran numayisciler iqtisadi veziyyetin yaxsilasdirilmasini ve islahatlarin heyata kecirilmesini teleb edibler Hokumet eleyhdari olan minlerle sie meydanda bayraqlarla dolasaraq muhacirler eleyhine suarlar seslendiribler Numayisciler Daxili Isler Nazirliyine yurus ederek siyasi mehbuslarin azadliga buraxilmasini isteyibler 14 Behreynde hokumet eleyhdari minlerle numayisci bas nazirin ofisi qarsisinda mitinq kecirib Numayisciler olkede siyasi islahatlara nail olmaq meqsedile bir heftedir mitinqler kecirir Mitinqde hakim aile eleyhine suarlar bagirib Bas nazir Seyx Xelife bin Salman el Xelife 40 ildir hakimiyyetdedir O kral Hemed bin Issa el Xelifenin emisidir Sielerin basciligi ile muxalifet quvveleri esas etibarile el Xelife ailesinin uzvlerinden ibaret olan hokumetin butunlukle istefaya getmesini teleb edir Onlar sunni monarxiyanin korfez olkesinin ehalisinin boyuk hissesini teskil eden sielerin de temsil olundugu seckili hokumetle evez edilmesini isteyir 15 Kral Hamad Al Xelife martin 15 i Behreynde uc ay muddetine fovqelade veziyyet elan edib Fovqelade veziyyet rejimini yerli huquq muhafize quvveleri ve martin 14 de Seudiyye Erebistanindan Birlesmis Ereb Emirliklerinden getirilen herbciler ve polis emekdaslari gerceklesdirecek 16 Behreynde yuzlerle polis hokumet eleyhine numayis keciren kutleye hucum cekib Toqqusmada en azi 5 neferin olduyu yuzlerle numayiscinin yaralandigi melum olub Bu insanlarin mehv edilmesine yonelmis muharibe idi Bu yolverilmezdir deye hokumet quvvelerinin numayiscilerin cadir seherciyi yaradarken yol verdikleri zorakiliga munasibet bildiren muxalifetci Abdel Calip Xelil bildirib O ordunun yalniz cadir seherciyini dagitmaqla mesgul olmadigini butunlukde paytaxt kucelerine sepelendiyini soyleyib Herbciler qarsisina cixani gulleleyirdi Bezi melumatlara gore toqqusma neticesinde 2 polis de dunyasini deyisib Toqqusmalar neticesinde olenler var Lakin onlarin sayi aciqlanmir Behreyn krali olkede 3 ayliq fovqelade veziyyet elan edib Hetta Seudiyye Erebistani ordusu hakimiyyete komek etmek ucun Behreyne yeridilib Gece saatlarindan etibaren paytaxt Manamada muxalifetcilerin gecelediyi cadirlarin sokulmesine baslanib 17 18 Behreynde Fars Korfezi Ereb Dovletleri Emekdasliq Surasina uzv dovletlerinin herbi birlesmeleri xususi ile Seudiyye Erebistaninin herbcileri ile qanli qarsidurma baslayib martin 16 da Seudiyye Erebistaninin 1 herbcisi Behreyn tehlukesizlik quvvelerinin 2 emekdasi oldurulub Tesdiqlenmemis melumatlara gore sielerin yasadigi Sitra kendinde yuz nefere yaxin insan gullelenib Resmi melumatlara gore ise dunen Behreynde 4 esger ve 3 aksiyaci oldurulub Qarsidurmalar bu gun de davam edir Bu arada Avropa Birliyinin rehberliyinde olan adinin aciqlanmasini istemeyen diplomat EU Observer nesrine aciqlamasinda bildirib ki Korfezi Ereb Dovletleri Emekdasliq Surasina uzv dovletlerinin herbi birlesmelerinin Behreyn kralina komek meqsedi ile martin 14 de olkeye daxil olmasi cox tehlukelidir ve Behreynde Liviyada da oldugundan tehlukeli vetendas muharibesi baslaya biler Diplomat vurgulayib ki Behreynde ne bas verdiyi artiq cilpaqligi ile uze cixir Behreynle sie ve sunniler aciq toqqusma seraitindedirler Bu eslinde Iranla Seudiyye Erebistaninin uz uze gelmesidir Bu partlayis doguracaq bir durumdur Tek biz yox ABS ve Rusiya da narahatdir Behreynde bas verenler Fars Korfezi Ereb Dovletleri Emekdasliq Surasina uzv dovletlerinin herbi birlesmelerinin sielere qarsi sert davranislari Iran ve Iraqda da naraziliqlara yol acib Sielerin muqeddes seheri Kerbelada bu gun kutlevi aksiya kecirilib Aksiyada Seudiyye Erebistaninin Behreyni isgal etmesi eleyhine suarlar seslendirilib Iranda kecirilen aksiyada telebeler Behreyne konullu doyuscu kimi getmek istediklerini beyan edibler Isvec xarici isler naziri Karl Bild bu gun oz bloqunda yazib ki Behreynde once proseslere Iranin her hansi mudaxilesi olmayib Ancaq Iranin Behreyndeki proseslere mudaxile ehtimali isgal ve davam eden aksiyalar fonunda her gun artir 19 Behreynin paytaxti Manamada mitinq edenleri dagidandan sonra butun olkede 16 00 dan 04 00 a qeder komendant saati rejimini tetbiq edib Butun mitinq yurus etiraz aksiyalari ve toplantilar qadagan olunub Bu gun ise olke muxalifetinin 6 lideri hebs olunub Onlarla bagli sabah resmi ittihamin seslendirileceyi gozlenilir Behreynde muxalifetcilerin hebslerine etiraz elameti olaraq Iran bu olkedeki sefirini geri cagirib xalq etirazlarinin istirakcilarinin hakimiyyet terefinden qetle yetirilmesi ne sert etirazini bildirib Xatirladaq ki Behreyndeki muxalifetcilerin tam ekseriyyeti sielerdir 20 Gunorta saatlarinda polis paytaxt Manama yaxinlarinda sunni kral hakimiyyetine qarsi cixan sie aksiyacilara ates acib Behreyn Insan Haqlari Derneyinin rehberi Nebil Recep Manamanin qerbindeki Sie Deyh bolgesinde polisin aksiyacilara ates acdigini bildirib Coxlu sayda polis avtomobili Cidafs bolgesini Deyhe baglayan yolu qapadib 21 Behreynde heftelerdir davam eden mitinqin dagidilmasindan sonra kutlevi hebsler baslayib Xestexanalara hucum eden tehlukesizlik quvveleri indiye qeder 7 neferi komendant saatini pozaraq mitinq kecirmek ve iqtidari devirmeye cehd gostermekde gunahlandiraraq hebs edibler Manama kucelerinde ise tanklar novbe cekir Eyni zamanda vertolyotlarla da seher nezaretde saxlanilir Olkenin sie esilli sehiyye naziri Nizar Baharna xestexanalara basqinlara etiraz elameti olaraq istefa verib BMT nin insan haqlari uzre komissari Navi Pilley ise Behreynde tehlukesizlik quvvelerinin xestexana ve klinikalari derhal terk etmelerini teleb edib Beynelxalq Amnistiya Teskilati polisin yarali muxalifetcilerin xestexanalara getmelerine mane oldugunu aciqlayib Daha once Korfez olkelerinin Behreyne herbi quvve gondermesini qinayan iran ise Manamadaki sefirini geri cagirib 22 Istinadlar Redakte Iran Behreyn Yemen 2011 02 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 16 Behreyn kicik ereb dovletinde boyuk qezeb olu kecid Behreyn qarisdi kral Erebistandan ordu istedi 2011 02 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 17 Behreynde yene qan tokuldu 2011 02 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 17 Policiya Bahrejna vygnala oppoziciyu s glavnoj stolichnoj ploshadi Behreynin esas meydani etirazcilarin eline kecdi 2011 02 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 21 Pan Qi Mun Behreyne xeberdarliq etdi 2011 02 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 21 QEDDAFIDEN GORUNMEMIS QEDDARLIQ 2012 01 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 01 17 Behreynde on minlerle insan yuruse cixib 2011 02 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 26 Desyatki tysyach demonstrantov napravilis k zdaniyu pravitelstva Bahrejna Behreynde parlament binasi muhasireye alindi 2011 03 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 28 Seudiyye Erebistani Behreyne 30 tank gonderib 2011 03 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 01 Seudiyye Erebistani tanklari Behreyne dogru istiqamet alib 2011 03 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 01 Yemende daha iki nefer olub 2011 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 04 Behreynde yeni numayis kecirib olu kecid BEHREYNDE FOVQELADE VEZIYYET ELAN OLUNDU olu kecid toqqusma olenler var 2011 03 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 16 Behreynde yene qan axdi 2011 03 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 16 Behreynde Seudiyye Erebistani ve Iran qarsilasib 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 17 Behreynde inqilab bitdi olu kecid Yemen ve Behreynde qan axmaqda davam edir 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 18 Behreynde hakimiyyet qisas almaga basladi 2011 03 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 18 Menbe https az wikipedia org w index php title 2011 ci il Behreyn igtisaslari amp oldid 6051763, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.