Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Əlicançay — Kürün sol qoludur. Oğuz, Şəki və Yevlax rayonlarından, Mingəçevir ərazisindən axır.
| Əlicançay | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayonlar | |
| Şəhər | |
| Mənbəyi | , və |
| Mənsəbi | Kür |
| Uzunluğu | 98 km |
| Su sərfi | 2,56 m³/san |
| Su sistemi | Kür |
| Su hövzəsi | Xəzər dənizi |
| Hövzəsinin sahəsi | 1010 km² |
Uzunluğu 98 km, hövzəsinin sahəsi 1010 km²-dir. Oğuz, Daşağıl və Xalxal çaylarının birləşməsindən əmələ gəlir. Əsas qolu Xalxalçay hesab edilir ki, onun da mənbəyi Böyük Qafqazın cənub yamacında (3500 m) yerləşir. Axımının 60%-i yeraltı, 23%-i yağış, 17%-i isə rap suları hesabına əmələ gəlir. Yazda rap, payızda yağış suları çayda daşqın əmələ gətirir. Payız fəslində yağışlar hesabına davamiyyəti qısa (3-5 gün) olan daşqınlar keçir. Bu zaman su sərfi orta illik sərfdən 10-15 dəfə artıq olur. Orta illik su sərfi 3,93 kub m/san-dir. Bunun da 34%-i yazda, 18%-i yayda, 25%-i payızda, 23%-i isə qışda keçir. İntensiv suvarma dövründə (iyul, avqust aylarında) illik axımının 8-10%-i məsrəf olunur.
Çayın asılı gətirmələr sərfi 2,56 kq/san, orta lillənməsi isə 650 q/kub m-dir. Suyu hidrokarbonatlı-kalsiumlu olmaqla orta mineral-laşması 150-500 mq/l arasında dəyişir.
Başxalxal kəndindən Daşüz silsiləsinin şimal yamacına kimi olan sahədə çayın suyu bütünlüklə istifadə edilir. Kür sahili düzənliyində çay bir çox qollara ayrılır.
Çayın suyundan suvarmada istifadə edilir. Çayın üzərində Şəki və Oğuz rayonlarının sərhəddində Daşyüz silsiləsinin dağarasında su anbarının tikilməsi nəzərdə tutulur. Suvarılma sahəsi 16 min hektar, su anbarının tam həcmi 77,5 mln m³ , faydalı həcmi 70 mln m³, bəndin hündürlüyü 46 m olmalıdır.
Əlicançayda qəza daşqınları 5.06.1906, 10.08.1910, 8.08.1926, 27.07.1936, 25.06.1940, 4.06.1993, 13.10.1948, 6.05.1952, 19.11.1960, 7.06.1963, 13.10.1965 15.05.1966, 9.06.1972, 4.06.1973–cü illərdə müşahidə edilmişdir.
Mənbə
- Azərbaycan çayları
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elicancay Kurun sol qoludur Oguz Seki ve Yevlax rayonlarindan Mingecevir erazisinden axir ElicancayOlke AzerbaycanRayonlar Oguz rayonu Seki rayonuYevlax rayonuSeher MingecevirMenbeyi veMensebi KurUzunlugu 98 kmSu serfi 2 56 m sanSu sistemi KurSu hovzesi Xezer deniziHovzesinin sahesi 1010 km Elicancayin Oguz Eli kafesinden goruntusu Uzunlugu 98 km hovzesinin sahesi 1010 km dir Oguz Dasagil ve Xalxal caylarinin birlesmesinden emele gelir Esas qolu Xalxalcay hesab edilir ki onun da menbeyi Boyuk Qafqazin cenub yamacinda 3500 m yerlesir Aximinin 60 i yeralti 23 i yagis 17 i ise rap sulari hesabina emele gelir Yazda rap payizda yagis sulari cayda dasqin emele getirir Payiz feslinde yagislar hesabina davamiyyeti qisa 3 5 gun olan dasqinlar kecir Bu zaman su serfi orta illik serfden 10 15 defe artiq olur Orta illik su serfi 3 93 kub m san dir Bunun da 34 i yazda 18 i yayda 25 i payizda 23 i ise qisda kecir Intensiv suvarma dovrunde iyul avqust aylarinda illik aximinin 8 10 i mesref olunur Cayin asili getirmeler serfi 2 56 kq san orta lillenmesi ise 650 q kub m dir Suyu hidrokarbonatli kalsiumlu olmaqla orta mineral lasmasi 150 500 mq l arasinda deyisir Elicancay uzerindeki korpunun Oguz Eli kafesinden goruntusu Basxalxal kendinden Dasuz silsilesinin simal yamacina kimi olan sahede cayin suyu butunlukle istifade edilir Kur sahili duzenliyinde cay bir cox qollara ayrilir Cayin suyundan suvarmada istifade edilir Cayin uzerinde Seki ve Oguz rayonlarinin serheddinde Dasyuz silsilesinin dagarasinda su anbarinin tikilmesi nezerde tutulur Suvarilma sahesi 16 min hektar su anbarinin tam hecmi 77 5 mln m faydali hecmi 70 mln m bendin hundurluyu 46 m olmalidir Elicancayda qeza dasqinlari 5 06 1906 10 08 1910 8 08 1926 27 07 1936 25 06 1940 4 06 1993 13 10 1948 6 05 1952 19 11 1960 7 06 1963 13 10 1965 15 05 1966 9 06 1972 4 06 1973 cu illerde musahide edilmisdir MenbeAzerbaycan caylari