Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şirman xulu (lat. Ponticola syrman) — xullar fəsiləsinin ponticola cinsinə aid balıq növü.
| Şirman xulu | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: ???: Şirman xulu | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Yayılması
Mərmərə, Qara, Azov və Xəzər dənizi hövzələrində, limanlarda, bəzi çayların aşağı axarlarında, seyrək hallarda su anbarlarında yayılmışdır. Dənizdə yalnız tapılmışdır, lakin bəzi ərazilərdə haşiyələr daxildir. Abşeronun cənub hissəsində və Küryanı rayonda çoxsaylı, Samurdan Siyəzənə və Şıx sahəsindən Kürün Züd-ost qoltuğuna qədər azsaylıdır.
Morfoloji əlamətləri
Bədəni axımlı, başı uzunsov, lövhəvarıdır. Üstdən yüngülcə basıqdır, ağzı iridir. Yaşlı fərdlərdə qarın sormacında yaxa pərləri kütdür. İkinci bel üzgəcinin hündürlüyü arxa uca doğru artır. Bədənin böyürlərində adətən, şahmat şəklində düzülmüş, iri bozumtul qonur xallar olur. Uzunluğu 20 sm-dən artıq deyil. Başı və üzgəcləri qara zolaqlarla örtülüdür. Dodaqları ətlidir, alt dodaq üst dodaqdan uzundur.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Həmin dənizdə, həm də çay və göllərdə yaşayır. Dəniz bitkilərinin, daşların və yosunların arasında gizlənir. Tək yaşamır. 50 fərddən ibarət toplu şəklində yığışırlar. Dəniz sularında 10 m-dən dərinə üzmürlər. Qış aylarında dərinliyə üzürlər. Fırtınada sağ qalmaq üçün Şirman xulunun qarnında sormac var. O, bu sormac vasitəsilə daşlara yapışaraq qala bilir. Əsasən kiçik balıqlarla, dəniz qurdları ilə, molyuskalarla qidalanır.
Çoxalması
Cinsi yetkinliyə 1–2 yaşında çatır. Kürüləmə erkən yazda olur. Kurülər selik vasitəsilə daşların altına yapışır. Erkəklər nəsil qayğısına qalırlar. Bir müddətdən sonra kürülər yumurta sarısı hesabına qidalanırlar. Sürfə halına gəldikdən sonra isə dənizin dibinə keçərək plankton, kiçik xərçəngkimilər və digər xırda canlılarla qidalanmağa başlayırlar.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Vətəgə əhəmiyyəti yoxdur. Həvəsgar balıqçılar tərəfindən ovlanır.
Ədəbiyyat
- Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar. III cild. Bakı: Elm, 2004, s.140.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2021-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sirman xulu lat Ponticola syrman xullar fesilesinin ponticola cinsine aid baliq novu Sirman xuluElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Sinifustu Sumuklu baliqlarSinif SuauzgeclilerRanqsiz Yarimsinif Infrasinif Sumuklu baliqlarRanqsiz Desteustu Klad Deste XulkimilerFesile XullarCins Ponticola Sirman xuluBeynelxalq elmi adiPonticola syrman Nordm 1840Sekil axtarisiNCBI 320564YayilmasiMermere Qara Azov ve Xezer denizi hovzelerinde limanlarda bezi caylarin asagi axarlarinda seyrek hallarda su anbarlarinda yayilmisdir Denizde yalniz tapilmisdir lakin bezi erazilerde hasiyeler daxildir Abseronun cenub hissesinde ve Kuryani rayonda coxsayli Samurdan Siyezene ve Six sahesinden Kurun Zud ost qoltuguna qeder azsaylidir Morfoloji elametleriBedeni aximli basi uzunsov lovhevaridir Ustden yungulce basiqdir agzi iridir Yasli ferdlerde qarin sormacinda yaxa perleri kutdur Ikinci bel uzgecinin hundurluyu arxa uca dogru artir Bedenin boyurlerinde adeten sahmat seklinde duzulmus iri bozumtul qonur xallar olur Uzunlugu 20 sm den artiq deyil Basi ve uzgecleri qara zolaqlarla ortuludur Dodaqlari etlidir alt dodaq ust dodaqdan uzundur Yasayis yeri ve heyat terziHemin denizde hem de cay ve gollerde yasayir Deniz bitkilerinin daslarin ve yosunlarin arasinda gizlenir Tek yasamir 50 ferdden ibaret toplu seklinde yigisirlar Deniz sularinda 10 m den derine uzmurler Qis aylarinda derinliye uzurler Firtinada sag qalmaq ucun Sirman xulunun qarninda sormac var O bu sormac vasitesile daslara yapisaraq qala bilir Esasen kicik baliqlarla deniz qurdlari ile molyuskalarla qidalanir CoxalmasiCinsi yetkinliye 1 2 yasinda catir Kuruleme erken yazda olur Kuruler selik vasitesile daslarin altina yapisir Erkekler nesil qaygisina qalirlar Bir muddetden sonra kuruler yumurta sarisi hesabina qidalanirlar Surfe halina geldikden sonra ise denizin dibine kecerek plankton kicik xercengkimiler ve diger xirda canlilarla qidalanmaga baslayirlar Teserrufat ehemiyyetiVetege ehemiyyeti yoxdur Hevesgar baliqcilar terefinden ovlanir EdebiyyatAzerbaycanin heyvanlar alemi Onurgalilar III cild Baki Elm 2004 s 140 Istinadlar Arxivlenmis suret 2021 10 22 tarixinde Istifade tarixi 2018 09 24