Latsio regionunda latın mənşəli qədim xalqların qəbilə icmalarında da mövcud idi. Burda xeyli qəbilə yaşayırdı ki, indiki italiyanların soy-kökündə iştirak ediblər. Bilinir ki, Qədim Romalatınlardan başqa etrusklar və digər italiklər də daxil olmaqla çoxmillətli ölkə idi.
Latın vətəndaşlığı — ilkin olaraq Roma tərəfindən istila olunmuş İtaliya sakinlərinə — italiklərə şamil edilirdi sonralar e.ə. 49 cu ildə italiklər Roma vətəndaşlığı qazanmış olurlar.
Qədim Romada padşahlıq dövründə artıq yazı var idi.Görünür, romalılar yazını yunanlardan götürmüşlər.Qədim Roma dininə politeizm xas idi.Yunanlar kimi romalılar da hır şeydə ilahi qüvvənin və ruhun olduğunu zənn edirdilər. Romalıların dini təsəvvürlərinə görə, guya uşaqlıq dövrünün 43 allahı var idi. (məsələn, uşağın ilk qışqırığının allahı, beşik allahı, ilk addımının allahı və s.) Guya uşağın hər bir hərəkəti müxtəlif allahlar tərəfindən idarə olunurmuş.Qədim romalılar ilk mərhələdə allahları antropomorf şəklində təsəvvür edirdilər.Allahların insan formasında təsəvvür edilməsi şübhəsiz ki, sonralar etrusk və yunanlardan Romaya keçmişdi.Onların dinində ibtidai totemizm qalıqları da uzun müddət davam etmişdir.Romanın əsasını qoyan Romulun canavar tərəfindən yedizdirilməsi haqda əfsanə buna misal ola bilər.
Romada ailə, ocaq və nəsillərin himayəçisi olan allahlara sitayiş ayini geniş yayılmışdı.Hər ailə,nəsil özünün müqəddəs ibadətgahına malik idi. Uşaq doğularkən ailənin başçısı onu müqəddəs sayılan ocaq qarşısında övladlığa qəbul edirdi.Romada animizm geniş yayılmışdı.Onlar müxtəlif ruhlara inanırdılar.Romalıların təsəvvürlərinə görə.ölmüş əcdadların ruhları (penatlar və larlar) varmış.Bundan başqa, qapı ruhu ( "yanus "), əkin ruhu ( "saturn "), yemək ruhu ("yeduka" ), içmək ruhu ( "potina ") ,yuxu ruhu ( "kuba" ) və s. romalıların dini təsəvvüründə müəyyən yer tuturdu.Ailədə hər kəsin müqəddəs himayəçisi ("kenisi ") var idi. Axirət dünyasına təsəvvür zəif olmuşdu.Lakin,onlar ölən adamın ruhunun qəbirdə yaşadığına inanır və ruhu yedizdirmək üçün qəbrə yemək qoyurdular.Bu ruh müqəddəs sayılırdl.Dini inam qaydalarına ciddi riayət olunurdu.Bu da onlarda kahinlərin geniş fəaliyyətinə və böyük nüfuz qazanmalarına səbəb olmuşdur.
Dini işlərə və ayinlərin icrasına pontifiklər nəzarət edirdilər. Avqurlar və haruspiklər- falçı və yozucu kahinlər idi.Onlar quşların uçuşu və ya heyvanın içalatına əsasən gələcəyi yozurdular.Kahinlər xüsusi qardaşlıq kollegiyalarına (məsələn, yer ilahəsinə xidmət edən kahinlər "arval (əkinçi ) qardaşları kollegiyası ",qədim Mars allahı kahinləri "Sali qardaşları kollegiyası " və s. daxil idilər.
Ən qədim Roma allahlarından biri "Yanus " sayılırdı.O hər şeyin başlanğıcı və qapıların himayəçisi idi.Onu bir-birinə əks tərəfə baxan ikiüzlü kimi təsvir edirdilər.Onunla "Dünyanın əvvəli " başlayırdı.
Yupiter, Mars və Kvirindən ibarət üç allaha sitayiş ən qədim dövrlərdə ya-ranmışdı.Yupiter bütün italiklər arasında göy allahı sayılırdı.Sonralar etruskların dini təsiri altında Yupiter baş allah oldu.Kvirinin ikinci oxşarı Mars hesab olunurdu.Bu üç allaha məxsus məbəd hələ padşahlıq zamanı Kapitoli təpəsində tikilmişdi.
Diana qadınların himayəçisi sayılırdı.Dianaya həsr olunmuş Aventin təpəsindəki məbəd hələ Servi Tulli zamanında tikilmişdi.
Venera ilahəsi bağ və bostanları himayə edirdi.O,məhsul və bitki allahı hesab olunurdu.
Romalılar etrusklardan Yupiter, Mars və Kvirin üçlüyündən əlavə digər dini ayinlər də qəbul etmişdilər.Etrusk allahları ayrı-ayrı şəhərlərin himayəçisi hesab olunurdular.
Romalılar isə onları umumi allaha çevirmişdilər.Məsələn, romalılar Saturnu (latınca "səpinçi" deməkdir ) əkinçilərin himayəçisi hesab edirdi ki, Roma dininə görə, guya ilk dəfə o, insanlara yemək vermiş və dünyanın ilk sahibi olmuşdur.Onun şərəfinə həsr olunmuş bayramlarda hamı ictimai vəziyyətindən asılı olmayaraq iştiak edirdi.
Etrusk allahı Vulkan romalılar tərəfindən od allahı kimi qəbul edilmişdi.
Romalılar Demetre (məhsuldarlıq) allahına məxsus ayinləri yunanlardan öyrənmişlər.
Yunanların üzümçülük və şərab allahı Dionisi Romada Liber adllanır.
Səfər və yol allahı Hermes isə Merkuri adlanmışdı.Allahların şərəfinə bayramlar,hərbi rəsmi yarışlar keçirilirdi.Allahlara sitayiş ayinləri, məbədlərə qurban və nəzirlər gətirmək,dua oxumaq və xqsusi dini ayinlər icra etməkdən ibarət olurdu.Adətə görə, nəzir verərkən "mənim sənə gətirdiyim bu heyvanı" və ya "bu şərabı qəbul et!" demək lazım idi.Əks halda allah nəzir verənin bütün heyvanlarını və ya şərabını qəbul edə bilərdi.
Romalılar dini ayinlərə tabe olmağı və onları sadəcə icra etməyi üstün sayırdılar.Roma dininə xas olan cəhətlərdən biri də vaxtın "xoş" və "bəd" günlərə bölünməsidir.Bəd günlərdə yığıncaq,ictimai əməliyyatlar keçirmək olmazdı, rəsmi iş və bayram üçün "xoş"günlər ayrılırdı.
Xarici keçidlər
Etnos ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 12, 2021
italiklər, italici, appenin, yarımadasında, yaşayan, qədim, xalq, tarixi, redaktəlatsio, regionunda, latın, mənşəli, qədim, xalqların, qəbilə, icmalarında, mövcud, burda, xeyli, qəbilə, yaşayırdı, indiki, italiyanların, kökündə, iştirak, ediblər, bilinir, qədi. Italikler lat Italici Appenin yarimadasinda yasayan qedim xalq Tarixi RedakteLatsio regionunda latin menseli qedim xalqlarin qebile icmalarinda da movcud idi Burda xeyli qebile yasayirdi ki indiki italiyanlarin soy kokunde istirak edibler Bilinir ki Qedim Roma latinlardan basqa etrusklar ve diger italikler de daxil olmaqla coxmilletli olke idi Latin vetendasligi ilkin olaraq Roma terefinden istila olunmus Italiya sakinlerine italiklere samil edilirdi sonralar e e 49 cu ilde italikler Roma vetendasligi qazanmis olurlar Demir esrinin evvellerinde Italiya xalqlari Liqurlar Venetler Etrusklar Sabinler Umbrlar Latinlar Osklar Messaplar Yunan kolonistlerDinleri RedakteQedim Romada padsahliq dovrunde artiq yazi var idi Gorunur romalilar yazini yunanlardan goturmusler Qedim Roma dinine politeizm xas idi Yunanlar kimi romalilar da hir seyde ilahi quvvenin ve ruhun oldugunu zenn edirdiler Romalilarin dini tesevvurlerine gore guya usaqliq dovrunun 43 allahi var idi meselen usagin ilk qisqiriginin allahi besik allahi ilk addiminin allahi ve s Guya usagin her bir hereketi muxtelif allahlar terefinden idare olunurmus Qedim romalilar ilk merhelede allahlari antropomorf seklinde tesevvur edirdiler Allahlarin insan formasinda tesevvur edilmesi subhesiz ki sonralar etrusk ve yunanlardan Romaya kecmisdi Onlarin dininde ibtidai totemizm qaliqlari da uzun muddet davam etmisdir Romanin esasini qoyan Romulun canavar terefinden yedizdirilmesi haqda efsane buna misal ola biler Romada aile ocaq ve nesillerin himayecisi olan allahlara sitayis ayini genis yayilmisdi Her aile nesil ozunun muqeddes ibadetgahina malik idi Usaq dogularken ailenin bascisi onu muqeddes sayilan ocaq qarsisinda ovladliga qebul edirdi Romada animizm genis yayilmisdi Onlar muxtelif ruhlara inanirdilar Romalilarin tesevvurlerine gore olmus ecdadlarin ruhlari penatlar ve larlar varmis Bundan basqa qapi ruhu yanus ekin ruhu saturn yemek ruhu yeduka icmek ruhu potina yuxu ruhu kuba ve s romalilarin dini tesevvurunde mueyyen yer tuturdu Ailede her kesin muqeddes himayecisi kenisi var idi Axiret dunyasina tesevvur zeif olmusdu Lakin onlar olen adamin ruhunun qebirde yasadigina inanir ve ruhu yedizdirmek ucun qebre yemek qoyurdular Bu ruh muqeddes sayilirdl Dini inam qaydalarina ciddi riayet olunurdu Bu da onlarda kahinlerin genis fealiyyetine ve boyuk nufuz qazanmalarina sebeb olmusdur Dini islere ve ayinlerin icrasina pontifikler nezaret edirdiler Avqurlar ve haruspikler falci ve yozucu kahinler idi Onlar quslarin ucusu ve ya heyvanin icalatina esasen geleceyi yozurdular Kahinler xususi qardasliq kollegiyalarina meselen yer ilahesine xidmet eden kahinler arval ekinci qardaslari kollegiyasi qedim Mars allahi kahinleri Sali qardaslari kollegiyasi ve s daxil idiler En qedim Roma allahlarindan biri Yanus sayilirdi O her seyin baslangici ve qapilarin himayecisi idi Onu bir birine eks terefe baxan ikiuzlu kimi tesvir edirdiler Onunla Dunyanin evveli baslayirdi Yupiter Mars ve Kvirinden ibaret uc allaha sitayis en qedim dovrlerde ya ranmisdi Yupiter butun italikler arasinda goy allahi sayilirdi Sonralar etrusklarin dini tesiri altinda Yupiter bas allah oldu Kvirinin ikinci oxsari Mars hesab olunurdu Bu uc allaha mexsus mebed hele padsahliq zamani Kapitoli tepesinde tikilmisdi Diana qadinlarin himayecisi sayilirdi Dianaya hesr olunmus Aventin tepesindeki mebed hele Servi Tulli zamaninda tikilmisdi Venera ilahesi bag ve bostanlari himaye edirdi O mehsul ve bitki allahi hesab olunurdu Romalilar etrusklardan Yupiter Mars ve Kvirin ucluyunden elave diger dini ayinler de qebul etmisdiler Etrusk allahlari ayri ayri seherlerin himayecisi hesab olunurdular Romalilar ise onlari umumi allaha cevirmisdiler Meselen romalilar Saturnu latinca sepinci demekdir ekincilerin himayecisi hesab edirdi ki Roma dinine gore guya ilk defe o insanlara yemek vermis ve dunyanin ilk sahibi olmusdur Onun serefine hesr olunmus bayramlarda hami ictimai veziyyetinden asili olmayaraq istiak edirdi Etrusk allahi Vulkan romalilar terefinden od allahi kimi qebul edilmisdi Romalilar Demetre mehsuldarliq allahina mexsus ayinleri yunanlardan oyrenmisler Yunanlarin uzumculuk ve serab allahi Dionisi Romada Liber adllanir Sefer ve yol allahi Hermes ise Merkuri adlanmisdi Allahlarin serefine bayramlar herbi resmi yarislar kecirilirdi Allahlara sitayis ayinleri mebedlere qurban ve nezirler getirmek dua oxumaq ve xqsusi dini ayinler icra etmekden ibaret olurdu Adete gore nezir vererken menim sene getirdiyim bu heyvani ve ya bu serabi qebul et demek lazim idi Eks halda allah nezir verenin butun heyvanlarini ve ya serabini qebul ede bilerdi Romalilar dini ayinlere tabe olmagi ve onlari sadece icra etmeyi ustun sayirdilar Roma dinine xas olan cehetlerden biri de vaxtin xos ve bed gunlere bolunmesidir Bed gunlerde yigincaq ictimai emeliyyatlar kecirmek olmazdi resmi is ve bayram ucun xos gunler ayrilirdi Xarici kecidler Redakte Etnos ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Italikler amp oldid 3481391, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
