fbpx
Wikipedia

İsveç-Norveç birliyi

İsveç-Norveç — indiki İsveçNorveç torpaqlarında qurulmuş uniya. 1814-cü ildə qurulmuş, 1905-ci ilə qədər davam etmişdir. Bu tarixdən sonra Norveç,İsveçin bir parçası olmamış; Norveç parlamenti səsvermə ilə Danimarka şahzadəsi Kristian Frederik Karl Georg Valdemar Aksel'i VII Haakon adı ilə hakimiyyətə gətirərək İsveçdən ayrılmışdır.

Förenade konungarikena Sverige och Norge
De forenede Kongeriger Norge og Sverige

İsveç-Norveç Birləşmiş Krallığı
1814–1905
İsveç-Norveç bayrağı
Gerbi
1905-ci ilə olan dövlət sərhədləri
StatusuParçalanmış
PaytaxtıStokholmOslo
Rəsmi dilləriİsveç diliNorveç dili
Dini
Lüteranlıq
İdarəetmə formasıMonarxiya
Tarixi 
• Yaranması
1814
• Süqutu
1905
Ərazisi
• Ümumi
774,184 km^2
Əhalisi
• Təxmini
7,560,000 (1905-ci ilə olan sayım)
ValyutasıRigsdaler və Krona
Sələfi
Xələfi
Kristian Frederik Norveçi
İsveç
İsveç tarixi

Bu məqalələr ölkə seriyasındandır
Qədim Skandinaviya
Antik İsveç
Vikinq dövrü İsveçi
Erkən İsveç tarixi
Sülalələr:
Münsö sülaləsi (VIII əsr1060)
Stenkil sülaləsi (10601125)
Sverker sülaləsi
Erik sülaləsi
Byelbo sülaləsi
Kalmar Birliyi
Meklenburq sülaləsi
Vaza sülaləsi
Holşteyn-Qottorp sülaləsi
İsveç-Norveç
Bernadotlar sülaləsi
Müasir İsveç
XIV Karl İohann
I Oskar
XV Karl
II Oskar
V Qustav
VI Qustav
XVI Karl Qustav

İsveç portalı

Quruluşu

Napoleon müharibələri dövründə Danimarka'nın məğlubiyyəti 1814-cü ildə Norveçin İsveçə verilməsi ilə nəticələndi. İsveç kralı XIII Karl yeni birliyin kralı elan edildi. Bu vaxtı Norveçdə hələ də mübarizə aparan şahzadə Kristian Frederik işğala qarşı mübarizə aparmağa və heç olmasa Norveçin müstəqilliyini qorumağa çalışırdı. İyun ayının 30-u Rusiya, Avstriya, Prussiya və Böyük Britaniyadan gələn səfirlər onu sülhlə təslim olmağa çağırdılar. Kristian Frederik xalqın öz liderini seçməyini təklif edərkən bu yerdə Avstriya səfiri Avqust Ernst Şteigenteş bu məşhur şərhi:

  Xalq? Xalq öz idarəçilərinə qarşı nə deyə bilər ki? Hər şey belə həll olunsaydı dünya tərsinə çevrilərdi.  

Müharibənin qaçınılmaz olduğunu görən İsveç, vəliəhd Karl İohannın komandanlığı altında Hvaler adalarına çıxaraq müharibəni başlatmış oldu. Langnes döyüşü kimi kiçik döyüşlərdə Norveçlilər qələbə qazansa da İsveç qalib gələrək şahzadə Kristian'ı Danimarkaya geri göndərdi. Noyabrın 4-ü XIII Karl Norveç kralı elan olundu.

Norveçdəki yeniliklər

Zorakı işğala qarşı ən böyük etiraz Norveç ədəbiyyatından gəldi. Norveç ferma mədəniyyəti, bu milliyyətçi hərəkətlərdə əhəmiyyətli bir simvol halına çevrildi. Bu artan milliyyətçi tutum, siyasi ünsiyyətə də davamlı olaraq istiqamət verdi. Əhəmiyyətli bir siyası yenilik də, Norveçin öz regional rəhbərliyi olan Formannskapsdistriktin qurulması idi. Stortinget ilə qərarı verilən və XIV Karl İohann tərəfindən təsdiqlənən bölgənin quruluşu 14 yanvar 1837-ci ildə reallaşdı. Norveç konstitusiyasının qoyduğu bir qanuna görə hər bir bölgə (Norveç dili: prestegjeld) bir formannsskapsdistriktdən ibarət idi. Bu tutumla Norveç Kilsəsi, ölkəni inzibati bölgələrə ayırırdı. Belə ki, 1837-ci ildə Norveçdə artıq 373 formannsskapsdistrikt var idi. Bu kimi Norveçə bağlı inzibati bölgələr, birliyin dağılmasında çox əhəmiyyətli bir rol oynadı. 1937-ci ildəki bir qanun ilə şəhərlərlə kənd yerləri eyni statusu aldı. Bu vəziyyət şəhərlər üçün çox çox bir dəyişikliyə səbəb olmasa da, kəndlərdə Norveç milliyyətçiliyini oyandırdı.

Norveçin müstəqilliyi

Norveçdə getdikcə artmağa başlayan milliyyətçilik və yaranan narazılıq, 7 iyun 1905-ci ildə Norveçin müstəqillik elanına gedən yolu hazırladı. Bu hadisələr, İsveçin müharibə təhdidləriylə davam etdi. Parlament tərəfindən keçirilən bir referendum nəticəsində 184 adama qarşı 368,208 adam lehinə səs verərək Norveçin müstəqilliyi dəstəklənildi. Karlstadda gedən görüşmələrlə ikitərəfli olaraq dövlətlərin yollarının ayrılmasına qərar verildi. II Oskar, 26 oktyabr 1905 tarixində Norveçi müstəqil bir dövlət olaraq tanıdı. Norveç parlamenti Danimarkalı Şahzadə Karlı, xalq səsverməsi ilə taxta namizəd göstərdi. 25 noyabr 1905-ci ildə Norveçə gələn şahzadə, VII Haakon adı ilə hökmdarlığa başladı.

Şəkillər

Mənbələr və ədəbiyyat

  1. Derry, T.K. (1973). A History of Modern Norway; 1814–1972. Clarendon Press, Oxford. ISBN 0-19-822503-2.
  2. Gjerset, Knut (1915). History of the Norwegian People, Volumes II. The MacMillan Company. ISBN none.
  • Seip, Anne-Lise, 1997: Nasjonen bygges 1830-1870. In: ' 'Aschehougs Norges Historie' ', Vol. 8, pp. 192–193, Oslo. ISBN 978-82-03-22021-0
  • Dyrvik. S. and Feldbæk, O., 1996: Mellom brødre 1780-1830. In: ' 'Aschehougs Norges Historie' ', Vol. 7, pp. 227–228, Oslo ISBN 978-82-03-22020-3

isveç, norveç, birliyi, isveç, norveç, indiki, isveç, norveç, torpaqlarında, qurulmuş, uniya, 1814, ildə, qurulmuş, 1905, ilə, qədər, davam, etmişdir, tarixdən, sonra, norveç, isveçin, parçası, olmamış, norveç, parlamenti, səsvermə, ilə, danimarka, şahzadəsi, . Isvec Norvec indiki Isvec ve Norvec torpaqlarinda qurulmus uniya 1814 cu ilde qurulmus 1905 ci ile qeder davam etmisdir Bu tarixden sonra Norvec Isvecin bir parcasi olmamis Norvec parlamenti sesverme ile Danimarka sahzadesi Kristian Frederik Karl Georg Valdemar Aksel i VII Haakon adi ile hakimiyyete getirerek Isvecden ayrilmisdir Forenade konungarikena Sverige och Norge De forenede Kongeriger Norge og SverigeIsvec Norvec Birlesmis Kralligi1814 1905Isvec Norvec bayragi Gerbi1905 ci ile olan dovlet serhedleriStatusuParcalanmisPaytaxtiStokholm ve OsloResmi dilleriIsvec dili ve Norvec diliDiniLuteranliqIdareetme formasiMonarxiyaTarixi Yaranmasi1814 Suqutu1905Erazisi Umumi774 184 km 2Ehalisi Texmini7 560 000 1905 ci ile olan sayim ValyutasiRigsdaler ve KronaSelefi XelefiKristian Frederik NorveciIsvec IsvecNorvecIsvec tarixiBu meqaleler olke seriyasindandirQedim SkandinaviyaAntik IsvecVikinq dovru IsveciErken Isvec tarixiSulaleler Munso sulalesi VIII esr 1060 Stenkil sulalesi 1060 1125 Sverker sulalesiErik sulalesiByelbo sulalesiKalmar BirliyiMeklenburq sulalesiVaza sulalesiHolsteyn Qottorp sulalesiIsvec NorvecBernadotlar sulalesiMuasir IsvecXIV Karl IohannI OskarXV KarlII OskarV QustavVI QustavXVI Karl QustavIsvec portalibmr Mundericat 1 Qurulusu 2 Norvecdeki yenilikler 3 Norvecin musteqilliyi 4 Sekiller 5 Menbeler ve edebiyyatQurulusu RedakteNapoleon muharibeleri dovrunde Danimarka nin meglubiyyeti 1814 cu ilde Norvecin Isvece verilmesi ile neticelendi Isvec krali XIII Karl yeni birliyin krali elan edildi Bu vaxti Norvecde hele de mubarize aparan sahzade Kristian Frederik isgala qarsi mubarize aparmaga ve hec olmasa Norvecin musteqilliyini qorumaga calisirdi Iyun ayinin 30 u Rusiya Avstriya Prussiya ve Boyuk Britaniyadan gelen sefirler onu sulhle teslim olmaga cagirdilar Kristian Frederik xalqin oz liderini secmeyini teklif ederken bu yerde Avstriya sefiri Avqust Ernst Steigentes bu meshur serhi Xalq Xalq oz idarecilerine qarsi ne deye biler ki Her sey bele hell olunsaydi dunya tersine cevrilerdi Muharibenin qacinilmaz oldugunu goren Isvec veliehd Karl Iohannin komandanligi altinda Hvaler adalarina cixaraq muharibeni baslatmis oldu Langnes doyusu kimi kicik doyuslerde Norvecliler qelebe qazansa da Isvec qalib gelerek sahzade Kristian i Danimarkaya geri gonderdi Noyabrin 4 u XIII Karl Norvec krali elan olundu Norvecdeki yenilikler RedakteZoraki isgala qarsi en boyuk etiraz Norvec edebiyyatindan geldi Norvec ferma medeniyyeti bu milliyyetci hereketlerde ehemiyyetli bir simvol halina cevrildi Bu artan milliyyetci tutum siyasi unsiyyete de davamli olaraq istiqamet verdi 1 Ehemiyyetli bir siyasi yenilik de Norvecin oz regional rehberliyi olan Formannskapsdistriktin qurulmasi idi Stortinget ile qerari verilen ve XIV Karl Iohann terefinden tesdiqlenen bolgenin qurulusu 14 yanvar 1837 ci ilde reallasdi Norvec konstitusiyasinin qoydugu bir qanuna gore her bir bolge Norvec dili prestegjeld bir formannsskapsdistriktden ibaret idi 2 Bu tutumla Norvec Kilsesi olkeni inzibati bolgelere ayirirdi Bele ki 1837 ci ilde Norvecde artiq 373 formannsskapsdistrikt var idi Bu kimi Norvece bagli inzibati bolgeler birliyin dagilmasinda cox ehemiyyetli bir rol oynadi 1937 ci ildeki bir qanun ile seherlerle kend yerleri eyni statusu aldi Bu veziyyet seherler ucun cox cox bir deyisikliye sebeb olmasa da kendlerde Norvec milliyyetciliyini oyandirdi 1 Norvecin musteqilliyi RedakteNorvecde getdikce artmaga baslayan milliyyetcilik ve yaranan naraziliq 7 iyun 1905 ci ilde Norvecin musteqillik elanina geden yolu hazirladi Bu hadiseler Isvecin muharibe tehdidleriyle davam etdi Parlament terefinden kecirilen bir referendum neticesinde 184 adama qarsi 368 208 adam lehine ses vererek Norvecin musteqilliyi desteklenildi Karlstadda geden gorusmelerle ikiterefli olaraq dovletlerin yollarinin ayrilmasina qerar verildi II Oskar 26 oktyabr 1905 tarixinde Norveci musteqil bir dovlet olaraq tanidi Norvec parlamenti Danimarkali Sahzade Karli xalq sesvermesi ile taxta namized gosterdi 25 noyabr 1905 ci ilde Norvece gelen sahzade VII Haakon adi ile hokmdarliga basladi Sekiller Redakte Isvec ve Norvec krali XIII Karl Kral Haakon Danimarkadan gelerken Kral Haakonun andicme merasimiMenbeler ve edebiyyat Redakte 1 2 Derry T K 1973 A History of Modern Norway 1814 1972 Clarendon Press Oxford ISBN 0 19 822503 2 Gjerset Knut 1915 History of the Norwegian People Volumes II The MacMillan Company ISBN none Seip Anne Lise 1997 Nasjonen bygges 1830 1870 In Aschehougs Norges Historie Vol 8 pp 192 193 Oslo ISBN 978 82 03 22021 0 Dyrvik S and Feldbaek O 1996 Mellom brodre 1780 1830 In Aschehougs Norges Historie Vol 7 pp 227 228 Oslo ISBN 978 82 03 22020 3Menbe https az wikipedia org w index php title Isvec Norvec birliyi amp oldid 5076848, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.