İnuktitut

İnuktitut (Şərqi Kanada inuktitutu; öz adı — ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ  — inuk "insan" + — titut "kimsə kimi", yəni "bir insan kimi") — ya inuit dilləri xaricində Kanadadakı bütün inuvialuktun ləhcələrinin adı. "İnuktitut" sözü, bütövlükdə Kanadanın inuit dilləri üçün rəsmi və ən yaygın tərifdir . İnuktitut, Eskimo-Aleut dil ailəsinin Inuit dil qrupuna da aid olan Qrenland dilinə yaxındır.

İnuktitut
Orijinal adı	ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ
Danışanların ümumi sayı	39.770 nəf. (2016)
Təsnifatı
Nostratik dillər Eskimos-aleut dilləri Inuit languages^[d] İnuktitut
Yazı	Latın əlifbası
Dil kodları
QOST 7.75–97	инк 217
ISO 639-1	iu
ISO 639-2	iku
ISO 639-3	iku
Ethnologue	iku
ELCat	6449
IETF	iu
Glottolog	east2534
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İnuktitut, Kanadanın şimalında, Nyufaundlend və Labrador bölgələrində, Kvebek, Manitoba, Nunavut, Şimal-Qərb Ərazilərində danışılır və əvvəllər Yukonun Arktik sahillərində danışıldı. Kanada Statistikalarına görə təxminən 35.000 ana dili var.

Yazı

Latın əlifbasına əlavə olaraq, dilin yayılmasının şərq və mərkəzi bölgələrində, yazı üçün XIX əsrin sonunda yaradılmış E. Pekin heca yazısı istifadə olunur və C. Evans tərəfindən 1840-cı ildə Kri hinduları üçün yaradılan yazının uyğunlaşdırılmasıdır.

Heca yazısı	Latın	Heca yazısı (qısa səs)	Heca yazısı (uzun səs)	Latın	Heca yazısı (qısa səs)	Heca yazısı (uzun səs)	Latın	Heca yazısı (qısa səs)	Heca (uzun səs)	Latın	Heca yazısı	Latın
ᐁ	ai	ᐃ	ᐄ	i	ᐅ	ᐆ	u	ᐊ	ᐋ	a	ᐦ	h
ᐯ	pai	ᐱ	ᐲ	pi	ᐳ	ᐴ	pu	ᐸ	ᐹ	pa	ᑉ	p
ᑌ	tai	ᑎ	ᑏ	ti	ᑐ	ᑑ	tu	ᑕ	ᑖ	ta	ᑦ	t
ᑫ	kai	ᑭ	ᑮ	ki	ᑯ	ᑰ	ku	ᑲ	ᑳ	ka	ᒃ	k
ᒉ	gai	ᒋ	ᒌ	gi	ᒍ	ᒎ	gu	ᒐ	ᒑ	ga	ᒡ	g
ᒣ	mai	ᒥ	ᒦ	mi	ᒧ	ᒨ	mu	ᒪ	ᒫ	ma	ᒻ	m
ᓀ	nai	ᓂ	ᓃ	ni	ᓄ	ᓅ	nu	ᓇ	ᓈ	na	ᓐ	n
ᓭ	sai	ᓯ	ᓰ	si	ᓱ	ᓲ	su	ᓴ	ᓵ	sa	ᔅ	s
ᓓ	lai	ᓕ	ᓖ	li	ᓗ	ᓘ	lu	ᓚ	ᓛ	la	ᓪ	l
ᔦ	jai	ᔨ	ᔩ	ji	ᔪ	ᔫ	ju	ᔭ	ᔮ	ja	ᔾ	j
ᕓ	vai	ᕕ	ᕖ	vi	ᕗ	ᕘ	vu	ᕙ	ᕚ	va	ᕝ	v
ᕃ	rai	ᕆ	ᕇ	ri	ᕈ	ᕉ	ru	ᕋ	ᕌ	ra	ᕐ	r
ᙯ	qai	ᕿ	ᖀ	qi	ᖁ	ᖂ	qu	ᖃ	ᖄ	qa	ᖅ	q
ᙰ	ngai	ᖏ	ᖐ	ngi	ᖑ	ᖒ	ngu	ᖓ	ᖔ	nga	ᖕ	ng
		ᙱ	ᙲ	nngi	ᙳ	ᙴ	nngu	ᙵ	ᙶ	nnga	ᖖ	nng
		ᖠ	ᖡ	łi	ᖢ	ᖣ	łu	ᖤ	ᖥ	ła	ᖦ	ł

Qalereya

•  

  Dil və onun transkripsiyasını yazmaq üçün istifadə olunan heca yazısı  (ing.)

•  

  Inuktitut dilinin ləhcələrinin yayılması

İstinadlar

1. Canada 2016 Census
2. Вахтин, 1997

Ədəbiyyat

• Вахтин Н. Б. (1997). Инуитов Канады язык (Языки мира. Палеоазиатские языки). M.: Индрик. Ред. коллегия А. П. Володин, Николай Вахтин, А. А. Кибрик. 90–93. ISBN 5-85759-046-9.