fbpx
Wikipedia

Ənvər Sadatın qətli

1973-cü ilin 6 oktyabrı Misirdə Qələbə günü sayılır. Dördüncü Ərəb-İsrail müharibəsi bu gündə başlamışdı. Qələbənin ildönümü həmişə Qahirənin ətrafındakı Mədinət-Nəsr meydanında hərbi rəsm-keçidlə qeyd olunurdu. Rəsm-keçidə tamaşa etmək üçün mərkəzi tribunada ölkənin prezidentindən başqa, dövlətin ali rütbəli məmurları, fəxri qonaqlar və xarici diplomatlar əyləşmişdilər. 1981-ci ilin 6 oktyabrında təşkil edilən tədbir əvvəlki rəsm-keçidlərdən bir o qədər də fərqlənmirdi. Həmişəki kimi, Misir ordusunun qüdrəti nümayiş etdiriləcəkdi. Amma bu dəfə hərbi nazir Əbu-Qəzəlin xüsusi göstərişi ilə təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilmişdi. Ciddi surətdə göstəriş verilmişdi ki, rəsm-keçiddə iştirak edənlərin avtomat və pistoletlərində bir patron da olmamalıdır. Təhlükəsizlik orqanları bunun üçün məsuliyyət daşıyırdılar. Rəsm-keçidə bir gün qalmış əsgərlərə kazarmalardan çıxmaq qadağan olundu, hətta xəstələnən də buraxılmırdı. Mühafizəçilərin sayı da artırılmışdı. Rəsm-keçid zamanı heç bir maşın əsas tribunanın qarşısında dayanmamalı idi, əks təqdirdə mühafizə xəbərdarlıq etmədən atəş açacaqdı.

Ənvər Sadat və Cimmi Karter

Həmin gün prezident Ənvər Sadat baş tribunada birinci cərgənin ortasında oturmuşdu. Sağ tərəfində vitse-prezident Mübarək, solda da hərbi nazir Əbu-Qələz əyləşmişdi. Hava mülayim idi. Rəsm-keçid həmişəki kimi başladı. Ordu təlimlərdə əxz edib örəndiyini bacarıqla nümayiş etdirirdi. Diktor mərkəzi tribuna qarşısından keçən hissələr haqqında ərəb və ingilis dillərində reportaj aparırdı.

Rəsm-keçid sona çatan radələrdə, saat 11.40-da, meydana 130 mm. topları dartıb aparan maşınlar daxil oldular. Onlar o qədər də diqqəti cəlb etmədilər, çünki diktor "Miraj" qırıcı - bombardmançı təyyarələrin meydan üzərindən uçacağını xəbər verdi. Prezident və onun ətrafında olanlar buludsuz səmaya baxdılar. "Misirə eşq olsun! İrəli!" qışqırıqları eşidilirdi. Səmada "Miraj"lar guruldayanda, top daşıyan maşınların biri mərkəzi tribunanın qarşısında nəqafil dayandı. Sürücünün yanında oturmuş zabit sürücüyə dayanmağı əmr edir. Onun çaşdığını görən zabitin özü əl əyləcini çəkir. Zabit artilleriya qurğusunun komandiri Əl-İslambuli idi, o, kabinədən çölə çıxanda maşının kuzovundan iki hərbçi də yerə atılır. Kənardan baxan yəqin düşünərdi ki, onlar yerindən tərpənməyən maşını itələyib bir yana çıxarmaq istəyir. Amma hərbi formalı bu adamların əllərində avtomat vardı. Onlar bir saniyə də vaxt itirmədən irəliyə yüyürüb tribunaya atəş açdılar. Güllələrin əsas hədəfi prezident idi... Qəsdçilər eyni zamanda tribunaya əl qumbaraları da tullayırdılar (onların bir neçəsi partlamadı). Tamaşaçılar arasında vahimə başladı... Baş leytenant paqonlarını daşıyan zabit tribunaya yaxınlaşanda hərbi nazirə qışqırdı: "Kənara çəkilin, mənə bu köpək lazımdır."

Təhqiqat zamanı müəyyən edildi ki, sui-qəsdçilərin biri maşının kuzovunda olub və çox rahatlıqla dövlət başçısının özünü nişan alıb. Yəqin ki, onun atdığı güllələr də hədəfə dəyib. Sui-qəsdçilər üçün Ənvər Sadatı da vurmaq asan olub, deyilənə görə, o, qaçan hərbçiləri görəndə elə bilib ki, onlar onu salamlamaq üçün yaxınlaşır. Elə buna görə də ayağa qalxıb. Güllələr onun sinəsinə və qarın nahiyyəsinə dəymişdi. Cangüdən bədəni ilə prezidenti qorumaq istəyəndə artıq gec idi. Cangüdənin özü də ölümcül yaralananda ağır bədəni ilə prezidentin üzərinə yıxılır. İndi isə fikir verin ki, ancaq birinci güllənin açılmasından 45 saniyə sonra cangüdənlər cavab atəşi açıblar. Sui-qəsdçilərin bir neçəsi öldürülür, qalanları saxlanılır, rəsm-keçid isə dayandırılır. Qələbə rəsm-keçidindən veriliş aparılarkən, hər şey görünürdü, dağılmış oturacaqlar, qana bələnmiş fəxri qonaqlar, o yan - bu yana qaçışan mühafizəçilər...

Ənvər Sadatın özü bir neçə ölümcül yara almışdı. Hərbi nazir Əbu-Qəzəl də həlak olmuşdu, onun ayağı altına düşmüş birinci qumbara partlamasa da, lap yanına düşən ikinci qumbara partlamışdı. Həlak olanlar arasında prezidentin kamerdineri Həsən Əldam, şəxsi fotoqrafı Məhəmməd Raşvan, kopt yepiskopu Samuel də vardı. Vitse-prezident Mübarək və prezidentin ən etibar etdiyi adam Sadey Marey də yaralanmışdı. Bunlardan başqa, Kuba və Belçikanın səfirləri, Astraliyanın diplomatik missiyasının katibi, ABŞ-ın üç hərbi müşaviri də yara almışdı. Bu üç amerikalı hərbçi birgə keçiriləcək hərbi təlimlər barəsində danışıqlar aparmaq üçün Qahirəyə dəvət olunmuşdu.

Memorial

Prezidentə sui-qəsd işi üzrə istintaq həmin saatda başlandı. Rəsmi məlumata görə, sui-qəsdi dörd nəfərdən ibarət qrup həyata keçirib: baş leytenant Əl-İslambuli və üç əsgər. Onların hamısı təməlçi islamçıların "Əl-təkfir vəl-Hicrə" təşkilatına mənsub olublar.

Müəyyən edilmişdir ki, sui-qəsd bilavasitə Əl-İslambulinin başçılığı altında həyata keçirilib. O, tabeçiliyində olan əsgərləri istirahətə buraxandan sonra, terrora getməyə razılıq vermiş şəxsləri işə cəlb edib. İstirahətə buraxılmış əsgərlərin mundirləri, hətta silahları belə həmin adamlara verilib. Baş leytenant qrupu döyüş patronları, əl qumbaraları, tüstü buraxan şaşkalarla da təmin edib. Prezident Ənvər Sadatın ölümü ilə bağlı istintaq gedəndə qeyri-leqal sağ ekstermist dini təşkilat "Əl-təkfir vəl-Hicrə" haqqında faktlar üzə çıxdı. İslam təməlçiləri hələ 1977-ci ildə Ənvər Sadata meydan oxumağa başlamışdılar. Onlar prezidentin yaxın adamlarından biri, vəqf üzrə nazir şeyx Məhəmməd əl-Dəhəbi oğurlamışdılar. Onu əsl cani qanunlarına riayət etməklə öldürdülər: güllə onun sol gözündən dəyib beynini dağıtmşdı. Dövlətə, hakimiyyətə qarşı təhlükənin baş qaldırdığını Ənvər Sadat yaxşı görürdü. Payızın əvvəllərində prezidentin əmri ilə üsul-idarəyə müxalif olan 1536 nəfər həbs edildi. Onların içində qeyri-leqal təşkilatın 467 üzvü vardı. Ənvər Sadata sui-qəsddən sonra hakimiyyət orqanları "Əl-təkfir vəl-Hicrə"nin əlavə 533 üzvünü həbs etdi. Bir azdan bütün müttəhimlər məhkəmə salonunda dəmir barmaqlıqlar arxasında oturdular. Hökm çox sərt oldu... Elə bu da gözlənilirdi

Hərbi paradın lap axırında növbəti keçidini edən hərbi hissədən ayrılan zirehli transportyor qəfildən dayanmış, onun içindən düşən leytenant Xalid əl-İslambuli prezidentin dayandığı tribunaya əl qumbarası atmış, sonradan desant formasında olan hərbçilər tribunanı atəşə tutmuşdular. Ənvər Sadat gizlənmək əvəzinə, "ola bilməz" deyə ayağa qalxmışdı və snayper onu sinəsindən və boynundan güllələmiş, prezident 20 saniyədən sonra ölmüşdü.

İstinadlar

  1. Siyasi qətllərin tarixindən...
  2. . 2011-01-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-14.

Həmçinin bax

ənvər, sadatın, qətli, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, məqa. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin 1973 cu ilin 6 oktyabri Misirde Qelebe gunu sayilir Dorduncu Ereb Israil muharibesi bu gunde baslamisdi Qelebenin ildonumu hemise Qahirenin etrafindaki Medinet Nesr meydaninda herbi resm kecidle qeyd olunurdu Resm kecide tamasa etmek ucun merkezi tribunada olkenin prezidentinden basqa dovletin ali rutbeli memurlari fexri qonaqlar ve xarici diplomatlar eylesmisdiler 1981 ci ilin 6 oktyabrinda teskil edilen tedbir evvelki resm kecidlerden bir o qeder de ferqlenmirdi Hemiseki kimi Misir ordusunun qudreti numayis etdirilecekdi Amma bu defe herbi nazir Ebu Qezelin xususi gosterisi ile tehlukesizlik tedbirleri guclendirilmisdi Ciddi suretde gosteris verilmisdi ki resm kecidde istirak edenlerin avtomat ve pistoletlerinde bir patron da olmamalidir Tehlukesizlik orqanlari bunun ucun mesuliyyet dasiyirdilar Resm kecide bir gun qalmis esgerlere kazarmalardan cixmaq qadagan olundu hetta xestelenen de buraxilmirdi Muhafizecilerin sayi da artirilmisdi Resm kecid zamani hec bir masin esas tribunanin qarsisinda dayanmamali idi eks teqdirde muhafize xeberdarliq etmeden ates acacaqdi Enver Sadat ve Cimmi Karter Hemin gun prezident Enver Sadat bas tribunada birinci cergenin ortasinda oturmusdu Sag terefinde vitse prezident Mubarek solda da herbi nazir Ebu Qelez eylesmisdi Hava mulayim idi Resm kecid hemiseki kimi basladi Ordu telimlerde exz edib orendiyini bacariqla numayis etdirirdi Diktor merkezi tribuna qarsisindan kecen hisseler haqqinda ereb ve ingilis dillerinde reportaj aparirdi Resm kecid sona catan radelerde saat 11 40 da meydana 130 mm toplari dartib aparan masinlar daxil oldular Onlar o qeder de diqqeti celb etmediler cunki diktor Miraj qirici bombardmanci teyyarelerin meydan uzerinden ucacagini xeber verdi Prezident ve onun etrafinda olanlar buludsuz semaya baxdilar Misire esq olsun Ireli qisqiriqlari esidilirdi Semada Miraj lar guruldayanda top dasiyan masinlarin biri merkezi tribunanin qarsisinda neqafil dayandi Surucunun yaninda oturmus zabit surucuye dayanmagi emr edir Onun casdigini goren zabitin ozu el eylecini cekir Zabit artilleriya qurgusunun komandiri El Islambuli idi o kabineden cole cixanda masinin kuzovundan iki herbci de yere atilir Kenardan baxan yeqin dusunerdi ki onlar yerinden terpenmeyen masini iteleyib bir yana cixarmaq isteyir Amma herbi formali bu adamlarin ellerinde avtomat vardi Onlar bir saniye de vaxt itirmeden ireliye yuyurub tribunaya ates acdilar Gullelerin esas hedefi prezident idi Qesdciler eyni zamanda tribunaya el qumbaralari da tullayirdilar onlarin bir necesi partlamadi Tamasacilar arasinda vahime basladi Bas leytenant paqonlarini dasiyan zabit tribunaya yaxinlasanda herbi nazire qisqirdi Kenara cekilin mene bu kopek lazimdir Tehqiqat zamani mueyyen edildi ki sui qesdcilerin biri masinin kuzovunda olub ve cox rahatliqla dovlet bascisinin ozunu nisan alib Yeqin ki onun atdigi gulleler de hedefe deyib Sui qesdciler ucun Enver Sadati da vurmaq asan olub deyilene gore o qacan herbcileri gorende ele bilib ki onlar onu salamlamaq ucun yaxinlasir Ele buna gore de ayaga qalxib Gulleler onun sinesine ve qarin nahiyyesine deymisdi Canguden bedeni ile prezidenti qorumaq isteyende artiq gec idi Cangudenin ozu de olumcul yaralananda agir bedeni ile prezidentin uzerine yixilir Indi ise fikir verin ki ancaq birinci gullenin acilmasindan 45 saniye sonra cangudenler cavab atesi aciblar Sui qesdcilerin bir necesi oldurulur qalanlari saxlanilir resm kecid ise dayandirilir Qelebe resm kecidinden verilis aparilarken her sey gorunurdu dagilmis oturacaqlar qana belenmis fexri qonaqlar o yan bu yana qacisan muhafizeciler Enver Sadatin ozu bir nece olumcul yara almisdi Herbi nazir Ebu Qezel de helak olmusdu onun ayagi altina dusmus birinci qumbara partlamasa da lap yanina dusen ikinci qumbara partlamisdi Helak olanlar arasinda prezidentin kamerdineri Hesen Eldam sexsi fotoqrafi Mehemmed Rasvan kopt yepiskopu Samuel de vardi Vitse prezident Mubarek ve prezidentin en etibar etdiyi adam Sadey Marey de yaralanmisdi Bunlardan basqa Kuba ve Belcikanin sefirleri Astraliyanin diplomatik missiyasinin katibi ABS in uc herbi musaviri de yara almisdi Bu uc amerikali herbci birge kecirilecek herbi telimler baresinde danisiqlar aparmaq ucun Qahireye devet olunmusdu Memorial Prezidente sui qesd isi uzre istintaq hemin saatda baslandi Resmi melumata gore sui qesdi dord neferden ibaret qrup heyata kecirib bas leytenant El Islambuli ve uc esger Onlarin hamisi temelci islamcilarin El tekfir vel Hicre teskilatina mensub olublar Mueyyen edilmisdir ki sui qesd bilavasite El Islambulinin basciligi altinda heyata kecirilib O tabeciliyinde olan esgerleri istirahete buraxandan sonra terrora getmeye raziliq vermis sexsleri ise celb edib Istirahete buraxilmis esgerlerin mundirleri hetta silahlari bele hemin adamlara verilib Bas leytenant qrupu doyus patronlari el qumbaralari tustu buraxan saskalarla da temin edib Prezident Enver Sadatin olumu ile bagli istintaq gedende qeyri leqal sag ekstermist dini teskilat El tekfir vel Hicre haqqinda faktlar uze cixdi Islam temelcileri hele 1977 ci ilde Enver Sadata meydan oxumaga baslamisdilar Onlar prezidentin yaxin adamlarindan biri veqf uzre nazir seyx Mehemmed el Dehebi ogurlamisdilar Onu esl cani qanunlarina riayet etmekle oldurduler gulle onun sol gozunden deyib beynini dagitmsdi Dovlete hakimiyyete qarsi tehlukenin bas qaldirdigini Enver Sadat yaxsi gorurdu Payizin evvellerinde prezidentin emri ile usul idareye muxalif olan 1536 nefer hebs edildi Onlarin icinde qeyri leqal teskilatin 467 uzvu vardi Enver Sadata sui qesdden sonra hakimiyyet orqanlari El tekfir vel Hicre nin elave 533 uzvunu hebs etdi Bir azdan butun muttehimler mehkeme salonunda demir barmaqliqlar arxasinda oturdular Hokm cox sert oldu Ele bu da gozlenilirdi 1 Herbi paradin lap axirinda novbeti kecidini eden herbi hisseden ayrilan zirehli transportyor qefilden dayanmis onun icinden dusen leytenant Xalid el Islambuli prezidentin dayandigi tribunaya el qumbarasi atmis sonradan desant formasinda olan herbciler tribunani atese tutmusdular Enver Sadat gizlenmek evezine ola bilmez deye ayaga qalxmisdi ve snayper onu sinesinden ve boynundan gullelemis prezident 20 saniyeden sonra olmusdu 2 Istinadlar Redakte Siyasi qetllerin tarixinden PATRIARXIN PALAZI 2011 01 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 14 Hemcinin bax RedakteMuselman qardaslarMenbe https az wikipedia org w index php title Enver Sadatin qetli amp oldid 5715343, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.