fbpx
Wikipedia

Ələkçi

ƏləkçiAzərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Şamkənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.

Ələkçi kəndi dağətəyi ərazidədir. Kənd XIX əsrdə qasımuşağı (digər adı kurd-hacı) adlı tayfanın oturaqlaşması nəticəsində yaranmışdır. Kəndin adı həmin tayfaya məxsus olan ələkçi nəslinin adı ilə bağlıdır.

1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.

Tarixi

Azərbaycanın gözəl yurd yerlərindən biri, hər guşəsi əsrarəngiz gözəlliklərlə zəngin Zəngəzur mahalında qaya görkəmindən sərt, zirvə duruşundan vüqarlı görünən Ələkçi kəndi əvvəllər əsasən xərək, potuğa, qara dam, dam, şirvanı dam (yeraltı qazmadan düzəldilmiş tikililər) adlanan xüsusi tikililərdən ibarət idi. Sonralar yerli tikinti materiallarından daş evlər tikildi. Bunun üçün yerli daşlardan, əhəng daşından yandırılmış əhəngdən, yerli taxta-şalbandan istifadə edilmişdir. Əvvəlcə tikilən evlərin damı taxta kirəmit ilə bağlanırdı. Belə tikililərdən biri ermənilərin məlum 1992-ci il hadisələrinə qədər qalırdı.

Əvvəlcə bu kəndin ərazisində Əhməduşağı tayfası binə bağlamışdır. Sonralar bu tayfa ilə yaxın qohumluq əlaqəsi olan Qasımuşağı tayfasının bir qolu – Mollahəsənli tayfasının müəyyən bir hissəsi bu əraziyə gəlmişdir. SSRİ-nin yarandığı ilk dövrlərdə İbrahimuşağı tayfasının da bir hissəsi bu kəndə köçmüşdür.

Heyvandarlığın və arıçılığın inkişafı ilə əlaqədar yazda havalar istiləşər-istiləşməz kənd əhalisi dəniz səviyyəsindən 2830 metr yüksəklikdə olan Qırxqız yaylasının müxtəlif yerlərinə köç edər, keçədən (qəlibdən) alaçıq qurar, payızda soyuqlar düşənədək yaylaqda qalardı.

Mədəniyyəti

Kənddə kustar üsulu ilə ip əyrilməsi, xalça toxunması çox-çox əvvəllərə təsadüf edir. Demək olar ki, ailələrin çox hissəsində toxucu dəzgah (hana və yer hanası) var idi. Onlar hazırladıqları yun və pambıq iplərdən xalça, kilim, palaz, keçə, fərməş, xurcun, şəddə, yun şal (parça) və digər məmulatlar toxumağı bacarırdılar. Toxunmuş hazır məhsulları (əsasən xalça və kilim) müxtəlif bazarlara satışa çıxarırdılar. Hətta 1905-1907-ci il hadisələrinə qədər GorusQarakilsə bazarlarına da aparıb satmışdılar.

Palıddan və vələsdən xarratlar müxtəlif məişət əşyaları hazırlayardı. Qab-qacaq, o cümlədən təhnə, tabaq, nehrə, cəhrə, çanaq, qollu tərəzi, daraq (yun daramaq üçün), hana (xalça toxumaq üçün), yer hanası (şəddə, örkən toxumaq üçün), çəllək belə əşyalara misal ola bilər.

Soyuducu olmadığı bir dövrdə kənd əhalisi meyvə-tərəvəzi və kənd təsərrüfatı məhsullarını uzun müddət saxlamaq üçün müxtəlif vasitələrdən, o cümlədən quyu, zağa və mağaralardan istifadə edirmişlər. Bundan əlavə əhali yay aylarında bulaqların yaxınlığında müxtəlif cür qurğular düzəltməklə yeyinti məhsullarını saxlayardılar. Bu adət son illərə qədər yaşadılmışdır. Ot biçini zamanı aparılan ərzağı bulaq suyunun içərisində saxlayırdılar.

Kəndin bağ və bostanları arx vasitəsi ilə suvarılırdı. Son illərdə dəmir və plasmas borularla kəndə su çəkilmişdir. Kəndin ərazisində daşdan və taxtadan tikilmiş dəyirman mövcud olmuşdur.

Coğrafiyası və iqlimi

Qədim insan yaşayış məskənlərindən biri, Kiçik Qafqaz sıra dağlarında, Murovdağın cənubunda, Qarabağ silsiləsinin Qırxqız yaylaqlarının ətəklərində, ortadağlıq yamaclarda saf iqlimi, uca dağları, mənzərəli meşələri, əkinə yararlı sahələri olan ərazilər yerləşir. Ələkçi kəndi də belə bir ərazidə salınmışdır. Kənd ölkə paytaxtı Bakı şəhərindən şose yolla 518 km qərbdə, rayon mərkəzindən şose yolla 68 km şimal-qərbdə, Kiçik Qafqaz sıra dağlarında, Qarabağ silsiləsinin cənub-qərb yamacında, civə ehtiyatı ilə zəngin Çilgəzçayın kənarında yerləşir. Xankəndi dəmir yolu stansiyası ilə şose yolla ara məsafəsi 128 km-dir. Şərqdən Nağdalı, cənubi-şərqdən Narzan, cənubdan və cənubi-şərqdən Şamkənd kəndi, qərbdən Lolabağırlı kəndlərinin ərazisi ilə həmsərhəddir. Şimaldan və şimal-şərqdən sərhədlər Qırxqız yaylağının ərazisi ilə tamamlanır.

Kənd meşə və çay kənarında, uca dağlar qoynunda yerləşmişdir. Meşələrində adı "Qırmızı Kitab"a düşmüş qırmızı palıd, közü gec sönən, həmişəyaşıl ardıc, çoxlu cır meyvələr və giləmeyvələr, çəmənlərində min bir dərdin dərmanı olan dərman bitkiləri bitir. Kəndin meşələrində meşə əmələ gətirən əsas ağac cinslərindən ən geniş yayılanı palıdvələsdir. Bu ağaclar kənddə ta qədim dövrlərdən son zamanlara qədər bütün tikinti işlərində, müxtəlif alət və avadanlıqların düzəldilməsində istifadə edilirdi. Ağcaqayın, göyrüş, qara ağac, cır meyvələrdən alma, armud, alça, yemişan, qaragilə, giviş, əzgil, həmərsin (itburnu və yaxud dərgil), zirinc, dovşan alması və s. ağac və kolları meşələrin bəzəyidir. Meşələrin heyvanlar aləmi də çox rəngarəngdir. Ayı, vaşaq, canavar, çaqqal, tülkü, porsuq, gəlincik, cüyür (əlik), çöl donuzu, dovşan, çöl pişiyi, kirpi və digər heyvanlar bu meşələrin daimi sakinləridir. Quşlardan zığ-zığ, qaratoyuq, şanapipik, bülbül, ağacdələn, bayquş, cur-cur, sərçə, qaranquş, qartal, quzğun, qızılquş, qırğı, çobanaldadan, bildirçin, alacəhrə, qırmızıdöş, alabaxta, arıquşu, qarğa, ala qarğa, çalağan, sar və s. quşları göstərmək olar.

Kəndin ərazisində hər yerin bir adı var: Doqqazlı, Potuğanın yalı, Arxaş yeri, Quzğunun yalı, Ayı çiləsi, Gen dərə, Göllü yurd, Uzun yal, Dik güney, Kərtdaş, Cin qayası, Tatar yurd, Qaradəmirçi yaylağı, Kardaşın dərəsi, Mollaillər, Tumaslı, Balaq zağası, Xaxanım ölən, Çalağanlı, Göy qaya, Qəbirli, Seyidlər, Ağdulaq, Almalı tala, Keçilinin dərəsi, Axarın dərəsi, Mollanın çöpü, Çayqovuşuğu, Kalafalıq, Qara qaya, Qətlağacı, Pişik qayası və s.

Çilgəzçayın bir hissəsi olan Nağdalı çayı kəndin şərq sərhədlərinin bir hissəsini tamamlayır. Ələkçi çayı isə kəndin şimal tərəfindən Seyidlər adlanan hissədən kənd ərazisinə daxil olub, kəndi iki yerə ayırır. Kəndin cənub tərəfindən kəndin ərazisinə Narzan kəndi tərəfdən daxil olan Çilgəzçayın digər qolu ilə birləşir, Şamkənd kəndinin ərazisinə keçərək öz yoluna davam edir. İqlim şəraitindən asılı olaraq çayların suyunun həcmi fəsillər üzrə artıb-azalır. Kəndin ərazisində olan Qurugöl adlanan sahədəki Qurugöl gölü yay aylarında tamamilə qurusa da, yağıntının miqdarından asılı olaraq yaz və payız fəsillərində öz ərazisini bərpa edir.

Zirvəsi daima dumanlı, ağ örpəkli uca dağları, qışda ağappaq, yayda yam-yaşıl yorğana bürünmüş meşələri, axar-baxarlı, qonaq-qaralı çayları bulaqlarsız təsəvvür etmək günah olardı. Burada hər bulağın öz adı, dadı, soyuqluğu və mənzərəsi, şəffaf və saf suyu könül oxşayır. Novlu bulaq, Daş bulaq, Tumaslı bulağı, İsti bulaq, Qoşa bulaq, Soyuq bulaq, Turş su, Tozağacı bulağı və s. çeşmələr buna misal ola bilər. Hələ çox-çox əvvəllər, soyuducu olmadığı bir dövrdə əhali bulaqlardan soyuducu kimi istifadə edirdi. Hətta günlərlə qalan məhsul öz keyfiyyətini, təravətini olduğu kimi saxlayırdı.

Bu yerlərin mürəkkəb relyefi, sərt iqlimi bütün amillərə öz təsirini göstərir. Burada iqlim yayda sərin, qışda soyuq olur. Orta illik temperatur 01 °C ilə 08 °C arasında dəyişir. Yağıntıların illik miqdarı 700–800 mm-ə qədər olur.

Əhalisi

Kənd əhalisi milliyətcə azərbaycanlılardan ibarətdir. Kənddə yaşayan əhali ümumilikdə Qasımuşağı tayfası adlandırılır. Lakin buna baxmayaraq onlar iki tayfaya ayrılmışdır: Əhməduşağı tayfası və Mollahəsənli tayfası. Sonradan İbrahimuşağı tayfası da bu kənddə binə salmışdır.

2006-cı ilin statstikasına görə kəndin əhali sayı 410 nəfər olmuşdur.

2009-cu il dekabr ayına olan məlumata əsasən, kənddə əhalinin sayı 623 nəfərdir (140 ailə).

Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Fazil Mehdiyev, Qarabağ müharibəsi zamanı böyük fədakarlıq göstərmiş, tanınmış həkim Əfqan Cəbrayılov bu kənddə anadan olmuşdur.

İqtisadiyyatı

Heyvandarlığın, əkinçiliyin inkişafı üçün bol suyu, münbit torpağı, zonanın təbii şəraiti, əlverişli iqlimi (kənd ərazisinin dağ-meşə landşaftı zonasında yerləşməsi, eləcə də dağ-çəmən landşaftının kənd ərazisinə yaxın olması) olduğundan əhalinin əsas məşğuliyyəti heyvandarlıqəkinçilik olmuşdur. Heyvandarlıq çox güclü inkişaf edərək əsas sahələrdən birinə çevrilmişdir. Əkinçilik kəndin iqtisadiyyatında ikinci yeri tutur. İlin isti dövründə 500–600 mm-ə qədər yağıntı düşməsi və onun da 60-70 faizinin yazda və yayın əvvəllərində yağması dəmyə əkinçiliyi yaxşı inkişaf etdirməyə imkan verirdi.

Əkinə yararlı sahələrdə buğda, arpa, vələmir, darı və başqa dənli bitkilər, eləcə də çoxillik yem bitkiləri becərilir. Təbii ot biçənəkləri burada hevandarlığın inkişafı üçün əvəzedilməzdir. Meşədə bitən cır meyvə və giləmeyvələrdən meyvə qurusu (qax) hazırlanır, müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edilərmiş. Bunlardan əlavə heyvandarlığın inkişafı ilə əlaqədar toxuculuq çox yaxşı inkişaf etmişdir. Taxta-şalban istehsalı da yaxşı inkişaf etmişdir.

İstinadlar

  1. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi (2019). "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (azərb.). stat.gov.az. 2020-04-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
  2. "Ələkçi". Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I. Bakı: "Şərq-Qərb". 2007. 304. ISBN 978-9952-34-155-3.

Mənbə


ələkçi, azərbaycan, respublikasının, laçın, rayonu, şamkənd, kənd, inzibati, ərazi, dairəsində, kənd, ölkə, azərbaycan, azərbaycanrayon, laçın, rayonutarixi, coğrafiyasısaat, qurşağı, 00utc, kəndi, dağətəyi, ərazidədir, kənd, əsrdə, qasımuşağı, digər, adı, kur. Elekci Azerbaycan Respublikasinin Lacin rayonu Samkend kend inzibati erazi dairesinde kend 1 Elekci39 53 34 sm e 46 24 11 s u Olke Azerbaycan AzerbaycanRayon Lacin rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00UTC 03 00Elekci kendi dageteyi erazidedir Kend XIX esrde qasimusagi diger adi kurd haci adli tayfanin oturaqlasmasi neticesinde yaranmisdir Kendin adi hemin tayfaya mexsus olan elekci neslinin adi ile baglidir 2 1992 ci ilde Ermenistan Respublikasi Silahli Quvveleri terefinden isgal edilib Mundericat 1 Tarixi 2 Medeniyyeti 3 Cografiyasi ve iqlimi 4 Ehalisi 5 Iqtisadiyyati 6 Istinadlar 7 MenbeTarixi RedakteAzerbaycanin gozel yurd yerlerinden biri her gusesi esrarengiz gozelliklerle zengin Zengezur mahalinda qaya gorkeminden sert zirve durusundan vuqarli gorunen Elekci kendi evveller esasen xerek potuga qara dam dam sirvani dam yeralti qazmadan duzeldilmis tikililer adlanan xususi tikililerden ibaret idi Sonralar yerli tikinti materiallarindan das evler tikildi Bunun ucun yerli daslardan eheng dasindan yandirilmis ehengden yerli taxta salbandan istifade edilmisdir Evvelce tikilen evlerin dami taxta kiremit ile baglanirdi Bele tikililerden biri ermenilerin melum 1992 ci il hadiselerine qeder qalirdi Evvelce bu kendin erazisinde Ehmedusagi tayfasi bine baglamisdir Sonralar bu tayfa ile yaxin qohumluq elaqesi olan Qasimusagi tayfasinin bir qolu Mollahesenli tayfasinin mueyyen bir hissesi bu eraziye gelmisdir SSRI nin yarandigi ilk dovrlerde Ibrahimusagi tayfasinin da bir hissesi bu kende kocmusdur Heyvandarligin ve ariciligin inkisafi ile elaqedar yazda havalar istileser istilesmez kend ehalisi deniz seviyyesinden 2830 metr yukseklikde olan Qirxqiz yaylasinin muxtelif yerlerine koc eder keceden qelibden alaciq qurar payizda soyuqlar dusenedek yaylaqda qalardi Medeniyyeti RedakteKendde kustar usulu ile ip eyrilmesi xalca toxunmasi cox cox evvellere tesaduf edir Demek olar ki ailelerin cox hissesinde toxucu dezgah hana ve yer hanasi var idi Onlar hazirladiqlari yun ve pambiq iplerden xalca kilim palaz kece fermes xurcun sedde yun sal parca ve diger memulatlar toxumagi bacarirdilar Toxunmus hazir mehsullari esasen xalca ve kilim muxtelif bazarlara satisa cixarirdilar Hetta 1905 1907 ci il hadiselerine qeder Gorus ve Qarakilse bazarlarina da aparib satmisdilar Paliddan ve velesden xarratlar muxtelif meiset esyalari hazirlayardi Qab qacaq o cumleden tehne tabaq nehre cehre canaq qollu terezi daraq yun daramaq ucun hana xalca toxumaq ucun yer hanasi sedde orken toxumaq ucun cellek bele esyalara misal ola biler Soyuducu olmadigi bir dovrde kend ehalisi meyve terevezi ve kend teserrufati mehsullarini uzun muddet saxlamaq ucun muxtelif vasitelerden o cumleden quyu zaga ve magaralardan istifade edirmisler Bundan elave ehali yay aylarinda bulaqlarin yaxinliginda muxtelif cur qurgular duzeltmekle yeyinti mehsullarini saxlayardilar Bu adet son illere qeder yasadilmisdir Ot bicini zamani aparilan erzagi bulaq suyunun icerisinde saxlayirdilar Kendin bag ve bostanlari arx vasitesi ile suvarilirdi Son illerde demir ve plasmas borularla kende su cekilmisdir Kendin erazisinde dasdan ve taxtadan tikilmis deyirman movcud olmusdur Cografiyasi ve iqlimi RedakteQedim insan yasayis meskenlerinden biri Kicik Qafqaz sira daglarinda Murovdagin cenubunda Qarabag silsilesinin Qirxqiz yaylaqlarinin eteklerinde ortadagliq yamaclarda saf iqlimi uca daglari menzereli meseleri ekine yararli saheleri olan eraziler yerlesir Elekci kendi de bele bir erazide salinmisdir Kend olke paytaxti Baki seherinden sose yolla 518 km qerbde rayon merkezinden sose yolla 68 km simal qerbde Kicik Qafqaz sira daglarinda Qarabag silsilesinin cenub qerb yamacinda cive ehtiyati ile zengin Cilgezcayin kenarinda yerlesir Xankendi demir yolu stansiyasi ile sose yolla ara mesafesi 128 km dir Serqden Nagdali cenubi serqden Narzan cenubdan ve cenubi serqden Samkend kendi qerbden Lolabagirli kendlerinin erazisi ile hemserheddir Simaldan ve simal serqden serhedler Qirxqiz yaylaginin erazisi ile tamamlanir Kend mese ve cay kenarinda uca daglar qoynunda yerlesmisdir Meselerinde adi Qirmizi Kitab a dusmus qirmizi palid kozu gec sonen hemiseyasil ardic coxlu cir meyveler ve gilemeyveler cemenlerinde min bir derdin dermani olan derman bitkileri bitir Kendin meselerinde mese emele getiren esas agac cinslerinden en genis yayilani palid ve velesdir Bu agaclar kendde ta qedim dovrlerden son zamanlara qeder butun tikinti islerinde muxtelif alet ve avadanliqlarin duzeldilmesinde istifade edilirdi Agcaqayin goyrus qara agac cir meyvelerden alma armud alca yemisan qaragile givis ezgil hemersin itburnu ve yaxud dergil zirinc dovsan almasi ve s agac ve kollari meselerin bezeyidir Meselerin heyvanlar alemi de cox rengarengdir Ayi vasaq canavar caqqal tulku porsuq gelincik cuyur elik col donuzu dovsan col pisiyi kirpi ve diger heyvanlar bu meselerin daimi sakinleridir Quslardan zig zig qaratoyuq sanapipik bulbul agacdelen bayqus cur cur serce qaranqus qartal quzgun qizilqus qirgi cobanaldadan bildircin alacehre qirmizidos alabaxta ariqusu qarga ala qarga calagan sar ve s quslari gostermek olar Kendin erazisinde her yerin bir adi var Doqqazli Potuganin yali Arxas yeri Quzgunun yali Ayi cilesi Gen dere Gollu yurd Uzun yal Dik guney Kertdas Cin qayasi Tatar yurd Qarademirci yaylagi Kardasin deresi Mollailler Tumasli Balaq zagasi Xaxanim olen Calaganli Goy qaya Qebirli Seyidler Agdulaq Almali tala Kecilinin deresi Axarin deresi Mollanin copu Cayqovusugu Kalafaliq Qara qaya Qetlagaci Pisik qayasi ve s Cilgezcayin bir hissesi olan Nagdali cayi kendin serq serhedlerinin bir hissesini tamamlayir Elekci cayi ise kendin simal terefinden Seyidler adlanan hisseden kend erazisine daxil olub kendi iki yere ayirir Kendin cenub terefinden kendin erazisine Narzan kendi terefden daxil olan Cilgezcayin diger qolu ile birlesir Samkend kendinin erazisine kecerek oz yoluna davam edir Iqlim seraitinden asili olaraq caylarin suyunun hecmi fesiller uzre artib azalir Kendin erazisinde olan Qurugol adlanan sahedeki Qurugol golu yay aylarinda tamamile qurusa da yagintinin miqdarindan asili olaraq yaz ve payiz fesillerinde oz erazisini berpa edir Zirvesi daima dumanli ag orpekli uca daglari qisda agappaq yayda yam yasil yorgana burunmus meseleri axar baxarli qonaq qarali caylari bulaqlarsiz tesevvur etmek gunah olardi Burada her bulagin oz adi dadi soyuqlugu ve menzeresi seffaf ve saf suyu konul oxsayir Novlu bulaq Das bulaq Tumasli bulagi Isti bulaq Qosa bulaq Soyuq bulaq Turs su Tozagaci bulagi ve s cesmeler buna misal ola biler Hele cox cox evveller soyuducu olmadigi bir dovrde ehali bulaqlardan soyuducu kimi istifade edirdi Hetta gunlerle qalan mehsul oz keyfiyyetini teravetini oldugu kimi saxlayirdi Bu yerlerin murekkeb relyefi sert iqlimi butun amillere oz tesirini gosterir Burada iqlim yayda serin qisda soyuq olur Orta illik temperatur 01 C ile 08 C arasinda deyisir Yagintilarin illik miqdari 700 800 mm e qeder olur Ehalisi RedakteKend ehalisi milliyetce azerbaycanlilardan ibaretdir Kendde yasayan ehali umumilikde Qasimusagi tayfasi adlandirilir Lakin buna baxmayaraq onlar iki tayfaya ayrilmisdir Ehmedusagi tayfasi ve Mollahesenli tayfasi Sonradan Ibrahimusagi tayfasi da bu kendde bine salmisdir 2006 ci ilin statstikasina gore kendin ehali sayi 410 nefer olmusdur 2009 cu il dekabr ayina olan melumata esasen kendde ehalinin sayi 623 neferdir 140 aile Azerbaycanin Milli Qehremani Fazil Mehdiyev Qarabag muharibesi zamani boyuk fedakarliq gostermis taninmis hekim Efqan Cebrayilov bu kendde anadan olmusdur Iqtisadiyyati RedakteHeyvandarligin ekinciliyin inkisafi ucun bol suyu munbit torpagi zonanin tebii seraiti elverisli iqlimi kend erazisinin dag mese landsafti zonasinda yerlesmesi elece de dag cemen landsaftinin kend erazisine yaxin olmasi oldugundan ehalinin esas mesguliyyeti heyvandarliq ve ekincilik olmusdur Heyvandarliq cox guclu inkisaf ederek esas sahelerden birine cevrilmisdir Ekincilik kendin iqtisadiyyatinda ikinci yeri tutur Ilin isti dovrunde 500 600 mm e qeder yaginti dusmesi ve onun da 60 70 faizinin yazda ve yayin evvellerinde yagmasi demye ekinciliyi yaxsi inkisaf etdirmeye imkan verirdi Ekine yararli sahelerde bugda arpa velemir dari ve basqa denli bitkiler elece de coxillik yem bitkileri becerilir Tebii ot bicenekleri burada hevandarligin inkisafi ucun evezedilmezdir Mesede biten cir meyve ve gilemeyvelerden meyve qurusu qax hazirlanir muxtelif meqsedler ucun istifade edilermis Bunlardan elave heyvandarligin inkisafi ile elaqedar toxuculuq cox yaxsi inkisaf etmisdir Taxta salban istehsali da yaxsi inkisaf etmisdir Istinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi 2019 Inzibati erazi bolgusu tesnifati PDF azerb stat gov az 2020 04 16 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2020 04 16 Elekci Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti I Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 155 3 Menbe RedakteSultan Humbetov Elekci kendi Lacin yurdu jurnali 1 12 Baki Bextiyar 4 nesriyyati 2014 seh 5 14 Lacin rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Elekci amp oldid 5908237, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.