Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Əkinçi Partiyası — Azərbaycanda sol eserlər partiyası.
Əkinçi Partiyası | |
|---|---|
| Sədri | Ruhulla Axundov |
| Quruluş tarixi | 1917 |
| Dağılma tarixi | 11-12 fevral 1920 |
| Birləşən | Ədalət Partiyası Hümmət Partiyası |
| Sələfi | İttifaq Partiyası |
| Xələfi | Azərbaycan Kommunist Partiyası |
| Baş qərargah | |
| İdeologiya | kommunizm |
Tarixi
Yaranması
Fevral inqilabından (1917) sonra sol eserlər partiyasının müsəlman bölməsi kimi təsis edilmiş, 1918-ci ilin martından isə sol eserlər partiyasının Əkinçi Partiyası kimi fəaliyyət göstərmişdir. Təşkilatın sədri Mir Həsən Vəzirov idi. O, 1918-ci il aprelin 25-də yaradılmış Bakı Xalq Komissarları Sovetində (XKS) torpaq komissarı vəzifəsinə seçilmişdi.
Ruhulla Axundov, Əhməd Əhmədov, Rəhim Hüseynov, Həbib Cəbiyev, Əli Bayramov, Eyyub Xanbudaqov və b. partiyanın fəal üzvləri idilər. Partiya, əsasən, Bakı fəhlələri arasında fəaliyyət göstərir və solçu taktika yürüdürdü. Digər sosialist partiyaları kimi, sol eserlər də, ayrı-ayrı ziyalı qrupları istisna olmaqla, zəhmətkeş azərbaycanlı kütlələri arasında güclü nüfüza malik deyildi.
Xalq Cümhuriyyətində
1920-ci ildə Bakıda kommunistlərə ilk yaxınlaşan və onlarla sıx əməkdaşlıq edən məhz Azərbaycan sol eserləri idi. Bu partiya sağ eserlərdən (Xalqçı Partiyası) fərqli olaraq, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyət Parlamentində inqilabi sosializm və sovet hakimiyyəti mövqeyində dururdu. Onlar rus sol eserlərindən fərqli olaraq, milli məsələdə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin müstəqilliyinin tam tanınması tərəfdarı idilər. Bu partiya bir çox cəhətdən Ukrayna sol eserlərinə bənzəyirdi.
Dağılması
Partiya 11 fevral 1920-ci ildə kommunistlərlə birləşərək Azərbaycan Kommunist Partiyasının təməlini qoysa da, bu, sol eserləri repressiyalardan xilas etmədi. Aprel işğalından sonra onların bir hissəsi güllələndi, digər qismi isə mühacirətə getməyə məcbur oldu.
Maddi-texniki bazası
Partiyanın fəaliyyətini özündə əks etdirən "Əkinçi" adlı mətbu orqanı nəşr olunurdu.
İstinadlar
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası: 2 cilddə. I cild. Bakı: Lider nəşriyyatı, 2004, s. 332
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ekinci Partiyasi Azerbaycanda sol eserler partiyasi Ekinci PartiyasiSedri Ruhulla AxundovQurulus tarixi 1917Dagilma tarixi 11 12 fevral 1920Birlesen Edalet Partiyasi Hummet PartiyasiSelefi Ittifaq PartiyasiXelefi Azerbaycan Kommunist PartiyasiBas qerargah BakiIdeologiya kommunizmTarixiYaranmasi Fevral inqilabindan 1917 sonra sol eserler partiyasinin muselman bolmesi kimi tesis edilmis 1918 ci ilin martindan ise sol eserler partiyasinin Ekinci Partiyasi kimi fealiyyet gostermisdir Teskilatin sedri Mir Hesen Vezirov idi O 1918 ci il aprelin 25 de yaradilmis Baki Xalq Komissarlari Sovetinde XKS torpaq komissari vezifesine secilmisdi Ruhulla Axundov Ehmed Ehmedov Rehim Huseynov Hebib Cebiyev Eli Bayramov Eyyub Xanbudaqov ve b partiyanin feal uzvleri idiler Partiya esasen Baki fehleleri arasinda fealiyyet gosterir ve solcu taktika yurudurdu Diger sosialist partiyalari kimi sol eserler de ayri ayri ziyali qruplari istisna olmaqla zehmetkes azerbaycanli kutleleri arasinda guclu nufuza malik deyildi Xalq Cumhuriyyetinde 1920 ci ilde Bakida kommunistlere ilk yaxinlasan ve onlarla six emekdasliq eden mehz Azerbaycan sol eserleri idi Bu partiya sag eserlerden Xalqci Partiyasi ferqli olaraq Azerbaycan Xalq Cumhuriyyet Parlamentinde inqilabi sosializm ve sovet hakimiyyeti movqeyinde dururdu Onlar rus sol eserlerinden ferqli olaraq milli meselede Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin musteqilliyinin tam taninmasi terefdari idiler Bu partiya bir cox cehetden Ukrayna sol eserlerine benzeyirdi Dagilmasi Partiya 11 fevral 1920 ci ilde kommunistlerle birleserek Azerbaycan Kommunist Partiyasinin temelini qoysa da bu sol eserleri repressiyalardan xilas etmedi Aprel isgalindan sonra onlarin bir hissesi gullelendi diger qismi ise muhacirete getmeye mecbur oldu Maddi texniki bazasiPartiyanin fealiyyetini ozunde eks etdiren Ekinci adli metbu orqani nesr olunurdu IstinadlarAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi 2 cildde I cild Baki Lider nesriyyati 2004 s 332