fbpx
Wikipedia

Əfəndizadə Həbibullah Əfəndi

Ağazadə Həbib Əfəndi (Əfəndizadə Həbibullah Əfəndi Hacı Abdulla Məcid Əfəndi oğlu: 1869, Şamaxı - 1936, Bakı) -

Əfəndizadə Həbibullah Əfəndi
Əfəndiyev (Hilmi) Həbib Hacı Məcid əfəndi oğlu
Doğum tarixi
Doğum yeri Şamaxı
Vəfat tarixi
Vəfat yeri həbsdə
Vəfat səbəbi repressiya edilmişdir
Təhsili İstanbul Universiteti

Həyatı

Şamaxıda ruhani ailəsində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Şamaxıda rus-azərbaycan məktəbində bitirdikdən sonra 1885-cı ildə Türkiyəyə, atasının dostu Hacı Əhməd Paşanın yanına getmiş və orada yaşayıb təhsil almaq istədiyini söybmişdir, Hacı Əhməd Paşa Azxərbaycan xalqma yaxşı tanış olan Ənvər və Nuru paşaların atası idi.. Həbib o gündən də onun ailəsidə yaşamış və 1890-cı ilbrdə Hacı Əhməd Paşanın 18 yaşlı qızı Zəlihə xanımla aib qurmuşdu. Evbndiklərinin 5-ci ili Zəlihə xanım vəfat etmiş, uşaqlan olmamış və Həbib Əfəndi ömrünün sonuna qədər evlənmənıişdir. 0 Hacı Əhməd Paşaıın 3 oğlu (Ənvər Paşa, Nuru Paşa və Kamil bəy) və bir qızmın hər birindən 10-14 yaş böyük İdİ. Bu aibdə o zİrəklİyi, doğruçuluğu, nəzakəti, elmi biliyə son dərəcə həvəsi və çalışqanlığına görə hamının hörmətini qazana bilmişdir. Onun məqsədi İstanbul DarQlfünuna daxil olmaq idi və bunun üçün Fateh məktəbi-ümumiyyəsində zəmanəsinin görkəmli alimi Hacı Xəlil Əfəndidən ali elmlər və ədəbiyyat üzrs mükəmməl təhsil aldiqdan sonra İstanbul Darülfünuna daxil olaraq oranı da müvəffəqiyyətlə başa vurmuşdur. Bundan sonra öz təhsilini Darülmüəlimində vo Rüştiyyə məktəbində davam etdirdi, 2 dekabr 1897-ci ildə ali dərəcə ib müəllİmlik şəhadətnaməsi alrmşdır. 1897-ci ilin dekabr ayının 10-dan 1910-cu ilİn yanvar aymm 4-nə kimi, 11 il ərzində Həbib Əfəndi tstanbulda "Səfa" edadiyyə və Rüştiyyə məktəblərində, Sivas edadiyyə məktəbində və Trabzon edadiyyə məktəində müdir və müdir müavini İşləraiş, eynİ zamanda bu məktəbbrdə 1400-1500 quruş məvacibb türk dili, fars dili, ədəbiyyat, hikmət (fəlsəfə), həndəsə, coğrafiya, iqtisadiyyat fənnlərini tədris etmİşdir. !910-cu ilin yanvar ayının 4-də Trabzon edadiyyə məktəbi bağlandı vo Həbib Əfəndi müdir vəzifəsindən istefa etdi. 0 bu zaman 10 ildən artıq idi ki İstanbulun böyiik bir cəddəsində məhəlb qazısı olmuş, ədəbi yaradıcıüqla da məşqul olmuş, mtbuatda mütəmadi olaraq şeir və məqalələri ilə çıxış etmişdi. Hökumət dairəbrində öz bilik və bacarığı ib yaxşı tanınmış Həbib Əfəndi 1904-cü ilin yanvar ayının 4-də ayda 2500 quruş məvaciblə Yəməndə Ədən qəzasmın qayimməqamı (vali) təyin edildi və həmin günü də Ədənə yola düşdü. 1914-cü ildə Avropa ordularmın Türkiyə üzərinə hücumu zamanı Yəmənin istilası nətİcəsində Həbib Əfəndi İstanbula qayıtdı və İstanbulun müdafıəsinə qoşuldu. Az sonra milli şairimiz Əhməd Cavadla (1892-1937) tanış oldu. 1918-ci ilin əvvəlbrində Azərbaycanda baş verən dəhşətli hadİsələrdən xəbər tutduqda vətəninə. Şamaxıya qayıtmalı oldu. 1918-ci ilin mart aymda Şamaxtya daxil olan Həbib Əfəndi qana bulaşmiş, xaraba qoyulmuş bir şəhər gördü. Bu zaman ermənilər müvəqqəti olaraq malakan kəndi olan Xİlmilliyə çəkilmişdi. Həbİb Əfəndi Şamaxının Qəza Komissarı Azad bəy Qocamanbəyovun, özünün böyük qardaşı, müftü Mustafa Əfəndinin və ümumiyyətlə 10-12 gün bundan əvvəl təşkil edilmiş Qəza İcraiyyə Komitəsinin digər üzvbri ib görüşməli oldu. Onlar birlikdə Türkiyədən, Hərbiyyə Nazİri Ənvər Paşadan yardım istəmək qərarma gəldilər. Onlar bilmirdibr ki, bu zaman M.Ə. Rəsulzadənin başçılığı ibAzərbaycan nümayəndə heyəti bu barədə Türkiyə hökuməti ilə danışıq apanr. Tezliklə Ənvər Paşanm adına bir məktub hazıriandı. Bu məktubu öz keçmiş qaynı Ənvər Paşaya çatdırmaqı Həbib Əfəndi öz öhdəsinə götürdü və təciü olaraq Türkiyəyə qayıtdı. Həbib Əfəndi İstanbula yetişəndə Gnvər Paşanın təşkil etdiyi və Nuru Paşanın komandir olduğu Qafqaz İslam Ordusu Naxçıvan sərhədlərinə yetişmişdi. Bu xəbəri Ənvər Paşadan alan Həbib Əfəbdi Naxçıvan sərhədlərində özünü Qafqaz İslam Ordusuna çatdırdı və əlinə silah alaraq erməni daşnaklarına qarşı döyüşə başladı, Nuru Paşabm siyasi müşaviri olan, böyük Azərbaycan mütəfəkkiri Əhməd bəy Ağa oğlu ilə tanış oldu. Ordu Naxçıvandan öz uğurlu yürüşünə başladı. Gəncədə Həbib Əfəndi ikinci dəfə möhtərəm şairimiz Əhməd Cavadla görüşdü və bir neçə aylığa silah yoldaşı oldular. Onlar bolşevik-daşnak ordusu ilə döyüşə-döyüşə Gəncədən Göyçay, Şamaxı və Bakı istiqamətində döyüş əməliyyatlan keçirir və müvəfəqiyyətlə İrəliləyirdilər. Hər bir şəhərdən, kənddən keçərkən onlara dəstə-dəstə yerlilər qoşulurdu. Bunlarm arasmda Göyçaydan Həbib Əfəydinin kiçik qardaşı Mahmud Əfəndi, Şamaxıdan bəlakəş şairimiz Məhəmməd Hadi və başqaları da var idi. Bölük komandiri Həbib Əfəndi Gəncədən Bakıya qədər hərəkət zamanı bir bələdçi və kəşfıyyatçı kimi də fəaüyyət göstərirdi. 1918-ci ilin sentyabr ayının 15-də Həbib Əfəndi Nuru Paşanm Türk İslam Ordusunun tərkibində Bakı şəhərinə daxil oldu. Bir neçə gündən sonra Num Paşanın atası Hacı Əhməd Paşamn Bakıya gəlmək xəbəri yayıldı. Hacı Əhməd Paşanı Ələt dəmir yol stansiyasında qarşılamaq üçün göndərilənlərdən biri də Həbib Əfəndi idi. Həbib Əfəndi Bakı şəhərində Türk İslam Ordusunun, Nuru Paşamn, Hacı Əhməd Paşanın şərəfinə təşkil olunan bütün ziyafət və tədbirlərdə Nuru Paşa ilə birlikdə iştirak edirdi. O Quba şəhərinin azad edilməsində də fəal iştirak etdi. Nəhayət Türk ordusu 1918-ci ilin noyabr aymın 17-də Bakını tərk edərək Türkiyəyə döndüyü zaman Həbib Əfəndi vətəndə qalmağa qərar verdi. 4 azyaşlı yetimlə qalməş ögəy anası Səriyə xanımın və yetm qardaşı və bacılarımn qayqısına qalmağa başladı. 1920-ci ilin aprel çevrilişindən bir neçə gün sonra o bu ailəni də götürüb GÖyçay şəhərinə köçdü. Orada məktəb açaraq müəllimliyə başladı. Az sonra izləməbr, sorqu-suallar başladı. 1928-ci ilin fevral ayının 10-da AK(b) P Göyçay Qəza Komitəsi və Suraxanf Dairə İcraiyyə Komitəsi 3 qardaş - Mustafa, Həbib \-n Süleyman əfəndilərin və onların qohumları Sırac Əfəndinin qəzadan sürgün olunmalarına qərar verildi. 1930-cu ilin aprel ayının 12-dən 13-nə keçən gecə bu 4 nəfər həbs edilərək Bakı şəhərinə gətirildiər və "Sentralnı" adlanan həbsxanaya sahndılar. 2 ay 20 gün çəkən əzablı istintaqlan sonra 1930-cu ilin iyul ayının 7-də Az.DSİ-nin üçlüyünün cəmİ l,5saatçəkən məhkəmə iclasında onları Az.SSR CM-nin 2-ci hİssəsinin 72-ci maddəsi ilə dövlət əleyhinə fəalİyyətdə təqsirli bilib güllələnməyə məhkum etdilər və az sonra 4-ünü də güllələdilər.

İstinadlar

  1. [1]
  • Prof. Babaxan Niyazlı, Az. Dövlət İqtisad Universiteti.

[[Kateqoriya:İstanbulda oxuyan azərbaycanlı tələbələr ]]

əfəndizadə, həbibullah, əfəndi, ağazadə, həbib, əfəndi, hacı, abdulla, məcid, əfəndi, oğlu, 1869, şamaxı, 1936, bakı, əfəndiyev, hilmi, həbib, hacı, məcid, əfəndi, oğludoğum, tarixi, 1869doğum, yeri, şamaxıvəfat, tarixi, 1936vəfat, yeri, həbsdəvəfat, səbəbi, r. Agazade Hebib Efendi Efendizade Hebibullah Efendi Haci Abdulla Mecid Efendi oglu 1869 Samaxi 1936 Baki Efendizade Hebibullah EfendiEfendiyev Hilmi Hebib Haci Mecid efendi ogluDogum tarixi 1869Dogum yeri SamaxiVefat tarixi 1936Vefat yeri hebsdeVefat sebebi repressiya edilmisdirTehsili Istanbul Universiteti 1 Heyati RedakteSamaxida ruhani ailesinde anadan olmusdur Ilk tehsilini Samaxida rus azerbaycan mektebinde bitirdikden sonra 1885 ci ilde Turkiyeye atasinin dostu Haci Ehmed Pasanin yanina getmis ve orada yasayib tehsil almaq istediyini soybmisdir Haci Ehmed Pasa Azxerbaycan xalqma yaxsi tanis olan Enver ve Nuru pasalarin atasi idi Hebib o gunden de onun aileside yasamis ve 1890 ci ilbrde Haci Ehmed Pasanin 18 yasli qizi Zelihe xanimla aib qurmusdu Evbndiklerinin 5 ci ili Zelihe xanim vefat etmis usaqlan olmamis ve Hebib Efendi omrunun sonuna qeder evlenmeniisdir 0 Haci Ehmed Pasaiin 3 oglu Enver Pasa Nuru Pasa ve Kamil bey ve bir qizmin her birinden 10 14 yas boyuk IdI Bu aibde o zIreklIyi dogruculugu nezaketi elmi biliye son derece hevesi ve calisqanligina gore haminin hormetini qazana bilmisdir Onun meqsedi Istanbul DarQlfununa daxil olmaq idi ve bunun ucun Fateh mektebi umumiyyesinde zemanesinin gorkemli alimi Haci Xelil Efendiden ali elmler ve edebiyyat uzrs mukemmel tehsil aldiqdan sonra Istanbul Darulfununa daxil olaraq orani da muveffeqiyyetle basa vurmusdur Bundan sonra oz tehsilini Darulmueliminde vo Rustiyye mektebinde davam etdirdi 2 dekabr 1897 ci ilde ali derece ib muellImlik sehadetnamesi alrmsdir 1897 ci ilin dekabr ayinin 10 dan 1910 cu ilIn yanvar aymm 4 ne kimi 11 il erzinde Hebib Efendi tstanbulda Sefa edadiyye ve Rustiyye mekteblerinde Sivas edadiyye mektebinde ve Trabzon edadiyye mekteinde mudir ve mudir muavini Islerais eynI zamanda bu mektebbrde 1400 1500 qurus mevacibb turk dili fars dili edebiyyat hikmet felsefe hendese cografiya iqtisadiyyat fennlerini tedris etmIsdir 910 cu ilin yanvar ayinin 4 de Trabzon edadiyye mektebi baglandi vo Hebib Efendi mudir vezifesinden istefa etdi 0 bu zaman 10 ilden artiq idi ki Istanbulun boyiik bir ceddesinde mehelb qazisi olmus edebi yaradiciuqla da mesqul olmus mtbuatda mutemadi olaraq seir ve meqaleleri ile cixis etmisdi Hokumet dairebrinde oz bilik ve bacarigi ib yaxsi taninmis Hebib Efendi 1904 cu ilin yanvar ayinin 4 de ayda 2500 qurus mevacible Yemende Eden qezasmin qayimmeqami vali teyin edildi ve hemin gunu de Edene yola dusdu 1914 cu ilde Avropa ordularmin Turkiye uzerine hucumu zamani Yemenin istilasi netIcesinde Hebib Efendi Istanbula qayitdi ve Istanbulun mudafiesine qosuldu Az sonra milli sairimiz Ehmed Cavadla 1892 1937 tanis oldu 1918 ci ilin evvelbrinde Azerbaycanda bas veren dehsetli hadIselerden xeber tutduqda vetenine Samaxiya qayitmali oldu 1918 ci ilin mart aymda Samaxtya daxil olan Hebib Efendi qana bulasmis xaraba qoyulmus bir seher gordu Bu zaman ermeniler muveqqeti olaraq malakan kendi olan XIlmilliye cekilmisdi HebIb Efendi Samaxinin Qeza Komissari Azad bey Qocamanbeyovun ozunun boyuk qardasi muftu Mustafa Efendinin ve umumiyyetle 10 12 gun bundan evvel teskil edilmis Qeza Icraiyye Komitesinin diger uzvbri ib gorusmeli oldu Onlar birlikde Turkiyeden Herbiyye NazIri Enver Pasadan yardim istemek qerarma geldiler Onlar bilmirdibr ki bu zaman M E Resulzadenin basciligi ibAzerbaycan numayende heyeti bu barede Turkiye hokumeti ile danisiq apanr Tezlikle Enver Pasanm adina bir mektub haziriandi Bu mektubu oz kecmis qayni Enver Pasaya catdirmaqi Hebib Efendi oz ohdesine goturdu ve teciu olaraq Turkiyeye qayitdi Hebib Efendi Istanbula yetisende Gnver Pasanin teskil etdiyi ve Nuru Pasanin komandir oldugu Qafqaz Islam Ordusu Naxcivan serhedlerine yetismisdi Bu xeberi Enver Pasadan alan Hebib Efebdi Naxcivan serhedlerinde ozunu Qafqaz Islam Ordusuna catdirdi ve eline silah alaraq ermeni dasnaklarina qarsi doyuse basladi Nuru Pasabm siyasi musaviri olan boyuk Azerbaycan mutefekkiri Ehmed bey Aga oglu ile tanis oldu Ordu Naxcivandan oz ugurlu yurusune basladi Gencede Hebib Efendi ikinci defe mohterem sairimiz Ehmed Cavadla gorusdu ve bir nece ayliga silah yoldasi oldular Onlar bolsevik dasnak ordusu ile doyuse doyuse Genceden Goycay Samaxi ve Baki istiqametinde doyus emeliyyatlan kecirir ve muvefeqiyyetle Irelileyirdiler Her bir seherden kendden kecerken onlara deste deste yerliler qosulurdu Bunlarm arasmda Goycaydan Hebib Efeydinin kicik qardasi Mahmud Efendi Samaxidan belakes sairimiz Mehemmed Hadi ve basqalari da var idi Boluk komandiri Hebib Efendi Genceden Bakiya qeder hereket zamani bir beledci ve kesfiyyatci kimi de feauyyet gosterirdi 1918 ci ilin sentyabr ayinin 15 de Hebib Efendi Nuru Pasanm Turk Islam Ordusunun terkibinde Baki seherine daxil oldu Bir nece gunden sonra Num Pasanin atasi Haci Ehmed Pasamn Bakiya gelmek xeberi yayildi Haci Ehmed Pasani Elet demir yol stansiyasinda qarsilamaq ucun gonderilenlerden biri de Hebib Efendi idi Hebib Efendi Baki seherinde Turk Islam Ordusunun Nuru Pasamn Haci Ehmed Pasanin serefine teskil olunan butun ziyafet ve tedbirlerde Nuru Pasa ile birlikde istirak edirdi O Quba seherinin azad edilmesinde de feal istirak etdi Nehayet Turk ordusu 1918 ci ilin noyabr aymin 17 de Bakini terk ederek Turkiyeye donduyu zaman Hebib Efendi vetende qalmaga qerar verdi 4 azyasli yetimle qalmes ogey anasi Seriye xanimin ve yetm qardasi ve bacilarimn qayqisina qalmaga basladi 1920 ci ilin aprel cevrilisinden bir nece gun sonra o bu aileni de goturub GOycay seherine kocdu Orada mekteb acaraq muellimliye basladi Az sonra izlemebr sorqu suallar basladi 1928 ci ilin fevral ayinin 10 da AK b P Goycay Qeza Komitesi ve Suraxanf Daire Icraiyye Komitesi 3 qardas Mustafa Hebib n Suleyman efendilerin ve onlarin qohumlari Sirac Efendinin qezadan surgun olunmalarina qerar verildi 1930 cu ilin aprel ayinin 12 den 13 ne kecen gece bu 4 nefer hebs edilerek Baki seherine getirildier ve Sentralni adlanan hebsxanaya sahndilar 2 ay 20 gun ceken ezabli istintaqlan sonra 1930 cu ilin iyul ayinin 7 de Az DSI nin ucluyunun cemI l 5saatceken mehkeme iclasinda onlari Az SSR CM nin 2 ci hIssesinin 72 ci maddesi ile dovlet eleyhine fealIyyetde teqsirli bilib gullelenmeye mehkum etdiler ve az sonra 4 unu de gullelediler Istinadlar Redakte 1 Prof Babaxan Niyazli Az Dovlet Iqtisad Universiteti Kateqoriya Istanbulda oxuyan azerbaycanli telebeler Menbe https az wikipedia org w index php title Efendizade Hebibullah Efendi amp oldid 5531065, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.