fbpx
Wikipedia

Əfqan Əsgərov

Əfqan Hacıağa oğlu Əsgərov (23 sentyabr 1929) — Azərbaycan yazıçısı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1989) Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı (1969) təltif edilmişdir.

Əfqan Əsgərov
Əfqan Hacıağa oğlu Əsgərov
Təxəllüsü Əfqan
Doğum tarixi (91 yaş)
Doğum yeri Qarabağlı, Şirvan, Azərbaycan SSR
Vətəndaşlığı Azərbaycan
Təhsili Bakı Dövlət Universiteti
İxtisası Jurnalist
Fəaliyyəti yazıçı
Əsərlərinin dili Türk dili
Janr Roman
Tanınmış əsərləri "Bəy İnal"
Mükafatları Şablon:Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı

Həyatı

Əfqan Hacıağa oğlu Əsgərov 23 sentyabr 1929-cu ildə Şirvanın Qarabağlılar (indiki Salyan rayonunun Qarabağlı kəndi) kəndində anadan olub. Çox zəngin və maraqlı həyat yolu olan Əfqan Əsgərov ağır müharibə illərində orta təhsil almaq imkanından məhrum olmuş, lakin cəmi üç sinif oxuyasa da ona 8-ci sinfi bitirmək haqqında şəhadətnamə verilmiş və o bir qohumunun məsləhəti ilə tibb texnikumuna daxil olaraq feldşer ixtisasına yiyələnmişdir. Uşaqlıqdan şeir yazmağa böyük həvəsi olan Əfqan Əsgərov Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olub, lakin rektor Abdulla Qarayevin köməyi ilə jurnalistika şöbəsində oxuyub.

1953-cü ildə universiteti bitirəndən mətbuatda çalışan Ə.Əsgərov jurnalist kimi ilk dəfə "Azərbaycan gəncləri" qəzetində fəaliyyətə başlayıb. Qəzetin səhifələrində bir-birinin ardınca maraqlı publisistik yazıları, oçerkləri, felyeton və hekayələri, hətta "Poçtalyon" kino-ssenarisi çap edilən Əfqan çox gənc yaşlarından oxucuların məhəbbətini qazana bilib. Əfqan Əsgərov eyni zamanda bu qəzetdə elan olunan gənclik mövzusunda səhnə əsəri müsabiqəsində iştirak edərək üçüncü mükafata layiq görülüb. Bundan sonra o, daha bir səhnə əsəri yazıb. Yaradıcılığa hekayələrlə başlayan Əfqan bu ilk səhnə əsərləri ilə şöhrət qazanıb və bir-birinin ardınca yazıçının "Gecikmisən" (1961), "Gözəllik sorağında" (1962), "Sən belə deyilsən" (1963), "Sarı əlcək" (1965) və başqa hekayə topluları nəşr edilib. Bir müddətdən sonra isə Moskvada ali ssenarist kursunda oxuyan Əfqan iki ildən sonra Cəfər Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında redaktor kimi fəaliyyətini davam etdirib. Kinostudiyanın problemləri ilə bağlı "Kommunist" qəzetində məqalə ilə çıxş edən Əfqan Əsgərovun bu yazısı həmin vaxt Azərbaycan KP MK-nın şöbə müdiri Şıxəli Qurbanovun da iştirak etdiyi müşavirədə müzakirə olunub və Əfqana "Kommunist" qəzetində işləməyi məsləhət görüb. Beləliklə, Əfqan Əsgərov həmin qəzetdə ədəbiyyat şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin edilib. 1989-cu ildə "Sovet kəndi" qəzetinin redaktoru olub. 1991-ci ildə Ali Sovetin orqanı olan "Həyat" qəzetinin baş redaktoru işləyib.

1 sentyabr 1989-cu ildə "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adına layiq görülüb.

Əfqan Əsgərov istedadlı yazıçı və dramaturq kimi də məşhur olub. Onun qələmindən çıxan "Gülyanaq", "Katib", "Həsrət də bir vüsaldır", "Qartal əfsanəsi" romanları, "Dədə Bəhmən" trilogiyası, "Qozbel", "Məhəbbət ətirli qərənfilim", "Dünya gözəlliyindir", "O, daş deyildir" və başqa povestləri ədəbi nəsrimizin inkişafında mühüm əhəmiyyət kəsb edən əsərlərdən sayılır.

Dramaturgiya sahəsində də qələmini sınayan Əfqanın "Sarı əlcək", "O mənim oğlumdur", "Dağ seli", "Gülməyən adam" adlı pyesləri respublikamızın müxtəlif teatrlarında tamaşaya qoyulub. Tamaşaçılar tərəfindən xüsusi rəğbətlə qarşılanan "Qız atası" komediyası Əfqanın ən yaxşı pyeslərindən sayılır. "Qız atası" komediyası həm də teatrlarda ən çox oynanılan tamaşalardan biri olub. 70-ci illərin başlanğıcında oxucuların qəlbinə geniş şəkildə yol tapmış Əfqan milli həyatın daha qlobal problemlərini əks etdirən romanları ilə nəsrimizi zənginləşdirdi. Əslində o, XX əsr Azərbaycan kəndində baş verən ciddi siyasi və sosial dəyişiklikləri nəsrə gətirdi. Bu məsələlər yazıçının "Dədə Bəhmən" trilogiyasında öz əksini tapmışdır. Trilogiya "Gülyanaq" romanı ilə başlayır. "Gülyanaq" 70-ci illərin ən təsirli, cəmiyyət həyatındakı ziddiyyət və iztirabların geniş lövhəsini özündə əks etdirən romandır.

Professor Azad Nəbiyev: "Əfqanın yaradıcılığında tarixi romanlar xüsusi yer tutur. Tarixi roman yazmağın məsuliyyətini yaxşı başa düşən yazıçı Azərbaycan tarixində analitik araşdırılmalar aparmışdır. Bu mənada "Bəy Inal", "Şahlar şahı", "Cənnətməkan" romanlarını xüsusi qeyd etmək lazımdır. Əfqan Azərbaycan ərazisindəki hökmdarlıq dövrünü, həmin dövrdə azərbaycanlıların adət-ənənəsinin, həyat və məişətinin bu günümüz üçün son dərəcə əhəmiyyətli və maraqlı olan xüsusiyyətlərini öyrənmiş, bir neçə ilin axtarışından sonra trilogiyanın ilk romanı olan "Bəy Inal"ı yazmışdır. Əsər xalqımızın qədim dövr tarixini, dövlətçilik ənənəsini öyrənmək baxımından maraqlı olduğu kimi, Azərbaycan xalqının tarixi taleyini, müxtəlif qonşu ölkələr əhatəsində keşməkeşli taleyini öyrənmək baxımından da bir o qədər əhəmiyyətlidir. Yazıçı haqqında tənqidçi fikirləri… Əfqanın tarixi romanlarının başqa bir cəhətini də qeyd etmək vacibdir. Məlumdur ki, sovetlər dönəmində yaranan bütün bədii ədəbiyyatda şahlara, padşahlara və sultanlara münasibət birmənalı olmamışdı. Əksər nümunələrdə onlar zalım, qaniçən, ədalətsiz insanlar kimi təqdim edilmişdi. Təbii ki, bu da tarixi həqiqətlərin təhrifi idi. Xalqımızın tarixi taleyində ədalətli, ağıllı, mərhəmətli, xalqın yüksəliş və tərəqqisi uğrunda çalışan hökmdarlar da az olmamışdır. Onların bir çoxu yaxşı tərbiyə görmüş, ölkəni ədalətlə idarə etmişdir. Yazıçı bütün bu dəyərlərə söykənərək trilogiyasında ədalətli hökmdarların bədii obrazını yaratmaq üçün bir sıra mühüm tarixi qaynaqlara istinad etmişdir. "Bəy Inal"a olduğu kimi, Xosrov Ənuşirəvan şaha həsr etdiyi "Şahlar şahı" romanı da tarixi həqiqətlərə söykənir. "Şahlar şahı" yazıçının yaradıcılığında özünə xüsusi yer tutan tarixi-əfsanəvi romandır. Əfqan burada tarixi roman janrının yeni hüdudlarını müəyyənləşdirməklə yanaşı, ona eyni zamanda bu mövzuda indiyədək yazılmış əsərlərdən fərqli olaraq tamamilə yeni məzmun gətirmiş, hökmdar-xalq qarşılıqlı əlaqəsi zəminində ədalətli hökmdarın yeni tipini yaratmışdır. Tarixdə bütün sonrakı nəsli Söhrab kimi "türkzadə" adlandırılan Şahlar şahı Xosrov Ənuşirəvan adil, xalqın sevimli övladı, xalqa arxalanan, onun köməyi ilə şahlıq taxıtını qoruyub saxlayan hökmdar kimi oxucuya təqdim edilmişdir. Trilogiyanın Şah Abbasa həsr edilmiş və yaxın macalda işıq üzü görəcək üçüncü kitabında da cənnətməkan Şah Abbasın mənəvi və əxlaqi saflığı, kamil və güclü hökmdar şəxsiyyəti maraqlı üslubda işlənmişdir".

Əfqan Əsgərov müharibə mövzusunu da nəsrə gətirən yazıçılardan olub. 60-cı illərin sonunda yazıçı bu mövzunu partizan hərəkatı kontekstində qələmə alıb… Alman faşistlərinə qarşı işğal zonasında — Pskov yaxınlığında həmyerlimiz göyçaylı Ismayıl Əliyevin qəhrəmanlığını geniş bədii epizodlarda qələmə alıb və əsər çap ediləndən sonra geniş marağa səbəb olub. Qəhrəmanın valideynlərinin Müdafiə Nazirliyinə müraciəti nəticəsində Ismayıl Əliyevin sənədləri tapılaraq, təltif edildiyi orden və medallar Azərbaycana göndərilib. Bu romanda yazıçının Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq tarixini əks etdirən əfsanə və rəvayətlərdən də məharətlə bəhrələndiyini qeyd etmək vacibdir.

Onun "Qız atası", "Tamah dişi", "Cənnət alması" və başqa səhnə əsərləri yüksək tamaşaçı zövqünə cavab ən yaxşı ədəbi nümunələrdir. Onun qələmə aldığı səhnə əsərlərində bunu görmək olur. Əfqan Əsgərov respublikamızın qocaman jurnalistlərindəndir və hələ ondan öyrənməli çox şeylər var…

Əsərləri

Romanlar:

  1. "Bəy İnal". Roman. Yazıçı, 1989.- 332 s.
  2. "Qartal əfsanəsi"
  3. "Gülyanaq"
  4. "Katib"
  5. "Həsrət də bir vüsaldır"
  6. "Şahlar Şahı". Roman. Mütərcim, 2019.-264 s.
  7. "Cənnətməkan". Roman. Mücrü, 2021.-102s.

Povestlər:

  1. "Dədə Bəhmən"
  2. "Qozbel"
  3. "Məhəbbət ətirli qərənfilim"
  4. "Dünya gözəlliyindir",
  5. "O, daş deyildir"

Hekayə topluları:

  1. "Gecikmisən" (1961)
  2. "Gözəllik sorağında" (1962)
  3. "Sən belə deyilsən" (1963)
  4. "Sarı əlcək" (1965)

Pyeslər:

  1. "Sarı əlcək"
  2. "O mənim oğlumdur"
  3. "Qız atası"
  4. "Gülməyən adam"
  5. "Dağ seli"
  6. "Tamah dişi"
  7. "Cənnət alması"

Filmoqrafiya

Həmçinin bax

https://edebiyyat.az/proza/1561-efqan-esgerovdan-uc-qisa-hekaye.html

əfqan, əsgərov, əfqan, hacıağa, oğlu, əsgərov, sentyabr, 1929, azərbaycan, yazıçısı, azərbaycan, yazıçılar, birliyinin, üzvü, azərbaycan, əməkdar, incəsənət, xadimi, 1989, azərbaycan, sovetinin, fəxri, fərmanı, 1969, təltif, edilmişdir, əfqan, hacıağa, oğlu, ə. Efqan Haciaga oglu Esgerov 23 sentyabr 1929 Azerbaycan yazicisi Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi 1989 Azerbaycan SSR Ali Sovetinin Fexri Fermani 1969 teltif edilmisdir Efqan EsgerovEfqan Haciaga oglu EsgerovTexellusu EfqanDogum tarixi 23 sentyabr 1929 91 yas Dogum yeri Qarabagli Sirvan Azerbaycan SSRVetendasligi AzerbaycanTehsili Baki Dovlet UniversitetiIxtisasi JurnalistFealiyyeti yaziciEserlerinin dili Turk diliJanr RomanTaninmis eserleri Bey Inal Mukafatlari Sablon Azerbaycan SSR Ali Sovetinin Fexri Fermani Mundericat 1 Heyati 2 Eserleri 3 Filmoqrafiya 4 Hemcinin baxHeyati RedakteEfqan Haciaga oglu Esgerov 23 sentyabr 1929 cu ilde Sirvanin Qarabaglilar indiki Salyan rayonunun Qarabagli kendi kendinde anadan olub Cox zengin ve maraqli heyat yolu olan Efqan Esgerov agir muharibe illerinde orta tehsil almaq imkanindan mehrum olmus lakin cemi uc sinif oxuyasa da ona 8 ci sinfi bitirmek haqqinda sehadetname verilmis ve o bir qohumunun mesleheti ile tibb texnikumuna daxil olaraq feldser ixtisasina yiyelenmisdir Usaqliqdan seir yazmaga boyuk hevesi olan Efqan Esgerov Baki Dovlet Universitetinin filologiya fakultesine daxil olub lakin rektor Abdulla Qarayevin komeyi ile jurnalistika sobesinde oxuyub 1953 cu ilde universiteti bitirenden metbuatda calisan E Esgerov jurnalist kimi ilk defe Azerbaycan gencleri qezetinde fealiyyete baslayib Qezetin sehifelerinde bir birinin ardinca maraqli publisistik yazilari ocerkleri felyeton ve hekayeleri hetta Poctalyon kino ssenarisi cap edilen Efqan cox genc yaslarindan oxucularin mehebbetini qazana bilib Efqan Esgerov eyni zamanda bu qezetde elan olunan genclik movzusunda sehne eseri musabiqesinde istirak ederek ucuncu mukafata layiq gorulub Bundan sonra o daha bir sehne eseri yazib Yaradiciliga hekayelerle baslayan Efqan bu ilk sehne eserleri ile sohret qazanib ve bir birinin ardinca yazicinin Gecikmisen 1961 Gozellik soraginda 1962 Sen bele deyilsen 1963 Sari elcek 1965 ve basqa hekaye toplulari nesr edilib Bir muddetden sonra ise Moskvada ali ssenarist kursunda oxuyan Efqan iki ilden sonra Cefer Cabbarli adina Azerbaycanfilm kinostudiyasinda redaktor kimi fealiyyetini davam etdirib Kinostudiyanin problemleri ile bagli Kommunist qezetinde meqale ile cixs eden Efqan Esgerovun bu yazisi hemin vaxt Azerbaycan KP MK nin sobe mudiri Sixeli Qurbanovun da istirak etdiyi musavirede muzakire olunub ve Efqana Kommunist qezetinde islemeyi meslehet gorub Belelikle Efqan Esgerov hemin qezetde edebiyyat sobesinin mudiri vezifesine teyin edilib 1989 cu ilde Sovet kendi qezetinin redaktoru olub 1991 ci ilde Ali Sovetin orqani olan Heyat qezetinin bas redaktoru isleyib 1 sentyabr 1989 cu ilde Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi fexri adina layiq gorulub Efqan Esgerov istedadli yazici ve dramaturq kimi de meshur olub Onun qeleminden cixan Gulyanaq Katib Hesret de bir vusaldir Qartal efsanesi romanlari Dede Behmen trilogiyasi Qozbel Mehebbet etirli qerenfilim Dunya gozelliyindir O das deyildir ve basqa povestleri edebi nesrimizin inkisafinda muhum ehemiyyet kesb eden eserlerden sayilir Dramaturgiya sahesinde de qelemini sinayan Efqanin Sari elcek O menim oglumdur Dag seli Gulmeyen adam adli pyesleri respublikamizin muxtelif teatrlarinda tamasaya qoyulub Tamasacilar terefinden xususi regbetle qarsilanan Qiz atasi komediyasi Efqanin en yaxsi pyeslerinden sayilir Qiz atasi komediyasi hem de teatrlarda en cox oynanilan tamasalardan biri olub 70 ci illerin baslangicinda oxucularin qelbine genis sekilde yol tapmis Efqan milli heyatin daha qlobal problemlerini eks etdiren romanlari ile nesrimizi zenginlesdirdi Eslinde o XX esr Azerbaycan kendinde bas veren ciddi siyasi ve sosial deyisiklikleri nesre getirdi Bu meseleler yazicinin Dede Behmen trilogiyasinda oz eksini tapmisdir Trilogiya Gulyanaq romani ile baslayir Gulyanaq 70 ci illerin en tesirli cemiyyet heyatindaki ziddiyyet ve iztirablarin genis lovhesini ozunde eks etdiren romandir Professor Azad Nebiyev Efqanin yaradiciliginda tarixi romanlar xususi yer tutur Tarixi roman yazmagin mesuliyyetini yaxsi basa dusen yazici Azerbaycan tarixinde analitik arasdirilmalar aparmisdir Bu menada Bey Inal Sahlar sahi Cennetmekan romanlarini xususi qeyd etmek lazimdir Efqan Azerbaycan erazisindeki hokmdarliq dovrunu hemin dovrde azerbaycanlilarin adet enenesinin heyat ve meisetinin bu gunumuz ucun son derece ehemiyyetli ve maraqli olan xususiyyetlerini oyrenmis bir nece ilin axtarisindan sonra trilogiyanin ilk romani olan Bey Inal i yazmisdir Eser xalqimizin qedim dovr tarixini dovletcilik enenesini oyrenmek baximindan maraqli oldugu kimi Azerbaycan xalqinin tarixi taleyini muxtelif qonsu olkeler ehatesinde kesmekesli taleyini oyrenmek baximindan da bir o qeder ehemiyyetlidir Yazici haqqinda tenqidci fikirleri Efqanin tarixi romanlarinin basqa bir cehetini de qeyd etmek vacibdir Melumdur ki sovetler doneminde yaranan butun bedii edebiyyatda sahlara padsahlara ve sultanlara munasibet birmenali olmamisdi Ekser numunelerde onlar zalim qanicen edaletsiz insanlar kimi teqdim edilmisdi Tebii ki bu da tarixi heqiqetlerin tehrifi idi Xalqimizin tarixi taleyinde edaletli agilli merhemetli xalqin yukselis ve tereqqisi ugrunda calisan hokmdarlar da az olmamisdir Onlarin bir coxu yaxsi terbiye gormus olkeni edaletle idare etmisdir Yazici butun bu deyerlere soykenerek trilogiyasinda edaletli hokmdarlarin bedii obrazini yaratmaq ucun bir sira muhum tarixi qaynaqlara istinad etmisdir Bey Inal a oldugu kimi Xosrov Enusirevan saha hesr etdiyi Sahlar sahi romani da tarixi heqiqetlere soykenir Sahlar sahi yazicinin yaradiciliginda ozune xususi yer tutan tarixi efsanevi romandir Efqan burada tarixi roman janrinin yeni hududlarini mueyyenlesdirmekle yanasi ona eyni zamanda bu movzuda indiyedek yazilmis eserlerden ferqli olaraq tamamile yeni mezmun getirmis hokmdar xalq qarsiliqli elaqesi zemininde edaletli hokmdarin yeni tipini yaratmisdir Tarixde butun sonraki nesli Sohrab kimi turkzade adlandirilan Sahlar sahi Xosrov Enusirevan adil xalqin sevimli ovladi xalqa arxalanan onun komeyi ile sahliq taxitini qoruyub saxlayan hokmdar kimi oxucuya teqdim edilmisdir Trilogiyanin Sah Abbasa hesr edilmis ve yaxin macalda isiq uzu gorecek ucuncu kitabinda da cennetmekan Sah Abbasin menevi ve exlaqi safligi kamil ve guclu hokmdar sexsiyyeti maraqli uslubda islenmisdir Efqan Esgerov muharibe movzusunu da nesre getiren yazicilardan olub 60 ci illerin sonunda yazici bu movzunu partizan herekati kontekstinde qeleme alib Alman fasistlerine qarsi isgal zonasinda Pskov yaxinliginda hemyerlimiz goycayli Ismayil Eliyevin qehremanligini genis bedii epizodlarda qeleme alib ve eser cap edilenden sonra genis maraga sebeb olub Qehremanin valideynlerinin Mudafie Nazirliyine muracieti neticesinde Ismayil Eliyevin senedleri tapilaraq teltif edildiyi orden ve medallar Azerbaycana gonderilib Bu romanda yazicinin Azerbaycan xalqinin qehremanliq tarixini eks etdiren efsane ve revayetlerden de meharetle behrelendiyini qeyd etmek vacibdir Onun Qiz atasi Tamah disi Cennet almasi ve basqa sehne eserleri yuksek tamasaci zovqune cavab en yaxsi edebi numunelerdir Onun qeleme aldigi sehne eserlerinde bunu gormek olur Efqan Esgerov respublikamizin qocaman jurnalistlerindendir ve hele ondan oyrenmeli cox seyler var Eserleri RedakteRomanlar Bey Inal Roman Yazici 1989 332 s Qartal efsanesi Gulyanaq Katib Hesret de bir vusaldir Sahlar Sahi Roman Mutercim 2019 264 s Cennetmekan Roman Mucru 2021 102s Povestler Dede Behmen Qozbel Mehebbet etirli qerenfilim Dunya gozelliyindir O das deyildir Hekaye toplulari Gecikmisen 1961 Gozellik soraginda 1962 Sen bele deyilsen 1963 Sari elcek 1965 Pyesler Sari elcek O menim oglumdur Qiz atasi Gulmeyen adam Dag seli Tamah disi Cennet almasi Filmoqrafiya RedakteBizim Gulbala film 1961 Pambigin mexaniklesdirilmis yigimi film 1961 Hemcinin bax Redaktehttps edebiyyat az proza 1561 efqan esgerovdan uc qisa hekaye htmlMenbe https az wikipedia org w index php title Efqan Esgerov amp oldid 6057115, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.