Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
| Əbdüləziz ibn Məhəmməd | |
|---|---|
| ərəb. عبد العزيز بن محمد بن سعود | |
| 1765 – 1803 | |
| Əvvəlki | Məhəmməd ibn Səud |
  | |
| 1747 – 1765 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1721 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 1 noyabr 1803 (81–82 yaşında) |
| Vəfat səbəbi | sui-qəsd |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, dövlət xadimi |
| Atası | Məhəmməd ibn Səud |
| Ailəsi | Səudlar |
| Dini | İslam |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Səudiyyə Ərəbistanı |
| Rütbəsi | |
Əbdüləziz ibn Məhəmməd ibn Səud (ərəb. عبد العزيز بن محمد; 1721, Diriyyə, Ər-Riyad regionu[d] – 1 noyabr 1803) — Diriyyə əmiri.
Həyatı
| ]Hicri 1132-ci (1720 və ya 1721) ildə Diriyyədə doğulub. Atası, Məhəmməd ibn Səuddur. Atasının ölmündən sonra 1766-cı ildə hakimiyyətə gəldi. Atasının siyasətini davam etdirərək Vəhhabiliyi yaymaq məqsədilə otuz il Orta Ərəbistandakı müxtəlif qəbillərlə döyüşdü. Daha sonra Bəsrə körfəzi sahillərinə qoşun göndərdi: 1795-ci ildə Ləhsə və Qətif ələ keçirildi. 1798-ci ilin oktyabrında Bağdad valisi Süleyman Paşa tərəfindən həmin bölgəyə göndərilən Kətxuda Əli Paşanın komandanlığındakı qüvvələr Vəhhabilərə qarşı uğur qazana bilmədilər. Buna görə də, 1799-cu ildə iki tərəf arasında altı illik sülh imzalandı.
1773-cü ildə Məkkə şərifi Süruridən vergi müqabilində müqəddəs yerləri ziyarət etməyə icazə alan Əbdüləziz, 1787-ci ildə bu icazəni geri götürən Məkkə şərifi Qalib ilə mübarizəyə başladı. 1798-ci ildə isə Məkkəyə sərbəst daxil olmaq hüququ əldə etdi. 1802-ci ildə şiə Həzəil qəbiləsinin bir Vəhhabi karvanına hücum etməsinə görə o, oğlu Səudu İraqın Kərbəla bölgəsinə göndərdi. Kərkük də talan edildi və halisi kütləvi şəkildə öldürüldü. 1803-cü ilin fevralında Taifi ələ keçirərək, həmçinin oranı da talatdırdı və ardınca Məkkəyə istiqamət götürdü. Ehtimal olunan qətliam və talanın qarşısını almaq istəyən Məkkə şərifi Qalibin qardaşı Əbdülmuin onları şəhərə dəvət etdi və beləliklə Vəhhabilər 1803-cü ilin aprelində Məkkəyə daxil oldular. Onlar burada təxminən dörd gün qaldıqdan sonra Ciddəyə yürüş etdilər, lakin həmin vaxt Ciddədə olan Qalib, Ciddə valisi Şərif Paşa ilə birlikdə Vəhhabiləri məğlubiyyətə uğratdı. Əbdüləzizin Nəcdə çəkilməsi ilə Məkkə yenidən geri qaytarıldı (iyul 1803). Hakimiyyətini Bəsrə, Bəhreyn və Omana qədər genişləndirən Əbdüləziz, 1 (və ya 4) noyabr 1803-cü ildə Diriyyədə bir məsciddə, İraq qətliamından təsirlənmiş bir şiə tərəfindən xəncərlənərək öldürüldü.
İstinadlar
| ]- Memecen, Ferudun. "Abdulazîz b. Muhammed b. Suûd". TDV İslâm Ansiklopedisi. 1988. 17.11.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.11.2025.
- "عبد العزيز بن محمد بن سعود". المكتبة الشاملة. 17.11.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.11.2025.
- "عبدالعزيز بن محمد بن سعود". Saudipedia. 17.11.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.11.2025.
Həmçinin bax
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Ebduleziz ibn Mehemmedereb عبد العزيز بن محمد بن سعود Diriyye emirliyi1765 1803EvvelkiMehemmed ibn SeudSeudiyye Erebistani taxt tacinin veliehdi1747 1765Sexsi melumatlarDogum tarixi 1721 1721 Dogum yeri Diriyye Er Riyad regionu d Seudiyye ErebistaniVefat tarixi 1 noyabr 1803 1803 11 01 81 82 yasinda Vefat sebebi sui qesdFealiyyeti siyasetci dovlet xadimiAtasi Mehemmed ibn SeudAilesi SeudlarDini IslamHerbi xidmetMensubiyyeti Seudiyye ErebistaniRutbesi Ali Bas Komandan Ebduleziz ibn Mehemmed ibn Seud ereb عبد العزيز بن محمد 1721 Diriyye Er Riyad regionu d 1 noyabr 1803 Diriyye emiri Heyati span Hicri 1132 ci 1720 ve ya 1721 ilde Diriyyede dogulub Atasi Mehemmed ibn Seuddur Atasinin olmunden sonra 1766 ci ilde hakimiyyete geldi Atasinin siyasetini davam etdirerek Vehhabiliyi yaymaq meqsedile otuz il Orta Erebistandaki muxtelif qebillerle doyusdu Daha sonra Besre korfezi sahillerine qosun gonderdi 1795 ci ilde Lehse ve Qetif ele kecirildi 1798 ci ilin oktyabrinda Bagdad valisi Suleyman Pasa terefinden hemin bolgeye gonderilen Ketxuda Eli Pasanin komandanligindaki quvveler Vehhabilere qarsi ugur qazana bilmediler Buna gore de 1799 cu ilde iki teref arasinda alti illik sulh imzalandi 1773 cu ilde Mekke serifi Sururiden vergi muqabilinde muqeddes yerleri ziyaret etmeye icaze alan Ebduleziz 1787 ci ilde bu icazeni geri goturen Mekke serifi Qalib ile mubarizeye basladi 1798 ci ilde ise Mekkeye serbest daxil olmaq huququ elde etdi 1802 ci ilde sie Hezeil qebilesinin bir Vehhabi karvanina hucum etmesine gore o oglu Seudu Iraqin Kerbela bolgesine gonderdi Kerkuk de talan edildi ve halisi kutlevi sekilde olduruldu 1803 cu ilin fevralinda Taifi ele kecirerek hemcinin orani da talatdirdi ve ardinca Mekkeye istiqamet goturdu Ehtimal olunan qetliam ve talanin qarsisini almaq isteyen Mekke serifi Qalibin qardasi Ebdulmuin onlari sehere devet etdi ve belelikle Vehhabiler 1803 cu ilin aprelinde Mekkeye daxil oldular Onlar burada texminen dord gun qaldiqdan sonra Ciddeye yurus etdiler lakin hemin vaxt Ciddede olan Qalib Cidde valisi Serif Pasa ile birlikde Vehhabileri meglubiyyete ugratdi Ebdulezizin Necde cekilmesi ile Mekke yeniden geri qaytarildi iyul 1803 Hakimiyyetini Besre Behreyn ve Omana qeder genislendiren Ebduleziz 1 ve ya 4 noyabr 1803 cu ilde Diriyyede bir mescidde Iraq qetliamindan tesirlenmis bir sie terefinden xencerlenerek olduruldu Istinadlar span Memecen Ferudun Abdulaziz b Muhammed b Suud TDV Islam Ansiklopedisi 1988 17 11 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 11 2025 عبد العزيز بن محمد بن سعود المكتبة الشاملة 17 11 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 11 2025 عبدالعزيز بن محمد بن سعود Saudipedia 17 11 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 11 2025 Hemcinin bax span Mehemmed ibn Ebdulvehhab Kateqoriyalar 1721 ci ilde dogulanlarSeudiyye Erebistaninda dogulanlar1 noyabrda vefat edenler1803 cu ilde vefat edenlerElifba sirasina gore vezifeli sexsler