fbpx
Wikipedia

Şərq çöl gürzəsi

Şərq çölgürzəsi (lat. Vipera renardi) — Əsl gürzələr fəsiləsinə aid gürzə növü.

?Şərq çöl gürzəsi
Pelias renardi
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:Sonağızlılar
Tip:Xordalılar
Yarımtip:Onurğalılar
Sinif:Sürünənlər
Dəstə:Pulcuqlular
Yarımdəstə:İlanlar
Növ: Şərq çöl gürzəsi
Elmi adı
Pelias renardi Christoph, 1861
Mühafizə statusu
Həssas növlər
Vulnerable (IUCN 3.1) Vulnerable: ???

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  

Təsviri

Uzunluğu 550 mm, quyruğu isə 70–90 mm olur. Başı üstdən, yəni gözlərin ön kənarlarını birləşdirən xətdən qabaq düzgün olmayan formalı xırda qalxancıqlarla örtülmüşdür. Burun dəlikləri bir qayda olaraq burun qalxancığının alt hissəsindədir. Bədəni üst tərəfdən qonurumtul – boz rəngdə olub, bel boyunca bir qədər açıq rəngdə olur. Belində tünd ziqzaqşəkilli ayrı – ayrı xallardan ibarət zolaq vardır. Bədənin yanlarında tünd seyrək xallar yerləşir.

Yayılması

Növün arealı Avropanın cənub və cənub – şərqini, Krım, Cənubi Ukrayna, Ön Qafqaz, Böyük Qafqaz, Orta Asiyanın mərkəz, şimal – qərb və şimal – şərq, Qazaxıstan və Cənubi Sibiri əhatə edir. Azərbaycanda P.r.renardi Christoph, 1811 nominativ yarımnövü yayılmışdır. Böyük Qafqaz silsiləsinin şərq yamaclarında Şəki – Şamaxı rayonları ərazisində yarımnövün təcridedilmiş populyasiyası mövcuddur.

Həyat tərzi

Dağətəyi və hündür dağ çöllərdə, quru ot və kol bitki örtüyü olan daşlı dağ yamaclarında, dərələrdə, şoran otlu yarımsəhralarda və bərkimiş qumlarda yaşayır. Şamaxı ətrafında dəniz səviyyəsindən 700 m yüksəkliklərdə rast gəlinir. Yazda bütün gün, yayda isə axşam – gecə fəal olur. Aprelin əvvəllərindən sentyabra və ya oktyabrın əvvəllərinə qədər fəaldır. Qidasını gəmiricilər, kərtənkələlər, quş balaları və çəyirtkələr təşkil edir. Cavan fərdləri cücülər, nadir hallarda isə kərtənkələlərlə qidalanır. Cinsi yetkinliyə 3 yaşında çatır. Boğazlıq 100 – 110 gün davam edir. Adətən 6 – 12 bala iyulun sonları – avqustada doğulur.

Mənbə

şərq, çöl, gürzəsi, şərq, çölgürzəsi, vipera, renardi, əsl, gürzələr, fəsiləsinə, gürzə, növü, pelias, renardielmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, sonağızlılartip, xordalılaryarımtip, onurğalılarsinif. Serq colgurzesi lat Vipera renardi Esl gurzeler fesilesine aid gurze novu Serq col gurzesiPelias renardiElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif SurunenlerDeste PulcuqlularYarimdeste IlanlarNov Serq col gurzesiElmi adiPelias renardi Christoph 1861Muhafize statusuHessas novlerVulnerable IUCN 3 1 Vulnerable SekilaxtarisiITIS 1058459NCBI 927686EOL 790155Mundericat 1 Tesviri 2 Yayilmasi 3 Heyat terzi 4 MenbeTesviri RedakteUzunlugu 550 mm quyrugu ise 70 90 mm olur Basi ustden yeni gozlerin on kenarlarini birlesdiren xetden qabaq duzgun olmayan formali xirda qalxanciqlarla ortulmusdur Burun delikleri bir qayda olaraq burun qalxanciginin alt hissesindedir Bedeni ust terefden qonurumtul boz rengde olub bel boyunca bir qeder aciq rengde olur Belinde tund ziqzaqsekilli ayri ayri xallardan ibaret zolaq vardir Bedenin yanlarinda tund seyrek xallar yerlesir Yayilmasi RedakteNovun areali Avropanin cenub ve cenub serqini Krim Cenubi Ukrayna On Qafqaz Boyuk Qafqaz Orta Asiyanin merkez simal qerb ve simal serq Qazaxistan ve Cenubi Sibiri ehate edir Azerbaycanda P r renardi Christoph 1811 nominativ yarimnovu yayilmisdir Boyuk Qafqaz silsilesinin serq yamaclarinda Seki Samaxi rayonlari erazisinde yarimnovun tecridedilmis populyasiyasi movcuddur Heyat terzi RedakteDageteyi ve hundur dag collerde quru ot ve kol bitki ortuyu olan dasli dag yamaclarinda derelerde soran otlu yarimsehralarda ve berkimis qumlarda yasayir Samaxi etrafinda deniz seviyyesinden 700 m yuksekliklerde rast gelinir Yazda butun gun yayda ise axsam gece feal olur Aprelin evvellerinden sentyabra ve ya oktyabrin evvellerine qeder fealdir Qidasini gemiriciler kertenkeleler qus balalari ve ceyirtkeler teskil edir Cavan ferdleri cuculer nadir hallarda ise kertenkelelerle qidalanir Cinsi yetkinliye 3 yasinda catir Bogazliq 100 110 gun davam edir Adeten 6 12 bala iyulun sonlari avqustada dogulur Menbe RedaktePozvonochnye zhivotnyj Rossii Stepnaya gadyuka rus http herpeto volga apus ru Arxivlesdirilib 2010 01 05 at the Wayback Machine Ukrayna qirmizi kitabiMenbe https az wikipedia org w index php title Serq col gurzesi amp oldid 5714435, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.