fbpx
Wikipedia

Şuşa vələsi

?Şuşa vələsi
Taxus baccata
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbəüstü:Çılpaqtoxumlular
Sinif:Qozadaşıyanlar
Yarımsinif:İynəyarpaqlılar
Sıra:İynəyarpaqlılar
Fəsilə:Qaraçöhrəkimilər
Cins:Qaraçöhrə
Növ: Şuşa vələsi
Elmi adı
Taxus baccata L.

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
IPNI  ???
TPL 

Ümumi yayılması

İranın şimal-qərb hissəsində yayılmışdır.

Azərbaycanda yayılması

Şuşa rayonu, Şuşaya yaxın olan Laşın, Xocalı rayonları və Talış dağlarında rast gəlinir.

Statusu

Azərbaycanın nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki növüdür. CR A2 abc;C1.

Bitdiyi yer

Çox kölgəli olmayan, əhəngli və mergelli suxurlar üzərində əmələ gəlmiş torpaqlarda yaxşı bitir.

Təbii ehtiyatı

Yamaclarda yayılmış Şuşa vələsinin arealı geniş deyildir.

Bioloji xüsusiyyətləri

Alçaqboylu ağac və ya iri koldur. İlk dəfə Azərbaycanda Şuşa rayonu meşələrindən təsvir edilmişdir. Qısatüklü cavan budaqları qırmızımtıl qonur rəngdə olan alçaqboylu ağac və ya iri koldur. Yarpaqları yumurtavarı və ya oval-yumurtavarıdır, 3-7 sm uzunluqda, 2,5-4 sm enindədir, adətən dartılmış kimi görünən sivri, dib hissəsi az ürəkvaridir, kənarı qeyri-bərabər mişardişlidir. Saplaqlarının uzunluğu 10–15 mm-dir. Meyvə sırğaları kövrəkdir, təxminən 5 sm uzunluqda və 3-3,5 sm enindədir. Qozası (çanağı) 2-3 sm uzunluqda olub, çəpəki üçbucaqşəkilli, aydın görünməyən üçdilimlidir, təpəsi az və ya çox sivridir; qozasının orta dilimi simmetrik deyildir, arxa tərəfində yaxşı nəzərə çarpan 2-3 yan damar vardır, qozasınn daha ensiz tərəfi zəif dişlidir və ya bəzən demək olar ki, bütövdür, qatlanaraq fındıqcığı əhatə edən kiçik sivri dilimi vardır; daha enli tərəfi, adətən, iki cür sivri dişlidir, bəzən dişləri iridir və onlardan altda olanı yan dilimə keçir. Fındıqcığı ellipsvarı, yastı, tündqəhvəyi və nöqtəvarı vəzilidir, üzərində irəli çıxmış tillər vardır, bəzən qısatüklüdür. Mart-aprel ayında çiçəkləyir, meyvəsi (toxumu) iyun-iyul ayında yetişməyə başlayır.

Çoxalması

Toxumu və kök pöhrələri ilə çoxalır, kəsildikdə kötükdən çoxlu pöhrə verir.

Təbii ehtiyatın dəyişilməsi səbəbləri

Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.

Becərilməsi

Məlumat yoxdur.

Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri

Azərbaycanın "Qırmızı kitabı"na daxil edilmişdir.

Zəruri qoruma tədbirləri

Qoruq və yasaqlıqların təşkili tövsiyə edilir.

Ədəbiyyat

  • Деревья и кустарники СССР. Т.4. 1958.;
  • Флора Азербайджана. т.6.1955;
  • Azəraycanın ağac və kolları. III cild. 1961;
  • Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər.2005;2006;2008;

Məlumat mənbəsi

http://dendrologiya.az/?page_id=112 2019-11-17 at the Wayback Machine

şuşa, vələsi, taxus, baccataelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbəüstü, çılpaqtoxumlularsinif, qozadaşıyanlaryarımsinif, iynəyarpaqlılarsıra, iynəyarpaqlılarfəsilə, qaraçöhrəkimilərcins, qaraçöhrənöv, elmi, adıtaxus, baccata, vikinövlərdəsistematikaşəkilaxtarışıiti. Susa velesiTaxus baccataElmi tesnifatAlemi BitkilerSobeustu CilpaqtoxumlularSinif QozadasiyanlarYarimsinif IyneyarpaqlilarSira IyneyarpaqlilarFesile QaracohrekimilerCins QaracohreNov Susa velesiElmi adiTaxus baccata L VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 194883NCBI 25629IPNI TPL Mundericat 1 Umumi yayilmasi 2 Azerbaycanda yayilmasi 3 Statusu 4 Bitdiyi yer 5 Tebii ehtiyati 6 Bioloji xususiyyetleri 7 Coxalmasi 8 Tebii ehtiyatin deyisilmesi sebebleri 9 Becerilmesi 10 Qebul edilmis qoruma tedbirleri 11 Zeruri qoruma tedbirleri 12 Edebiyyat 13 Melumat menbesiUmumi yayilmasi RedakteIranin simal qerb hissesinde yayilmisdir Azerbaycanda yayilmasi RedakteSusa rayonu Susaya yaxin olan Lasin Xocali rayonlari ve Talis daglarinda rast gelinir Statusu RedakteAzerbaycanin nadir ve nesli kesilmekde olan bitki novudur CR A2 abc C1 Bitdiyi yer RedakteCox kolgeli olmayan ehengli ve mergelli suxurlar uzerinde emele gelmis torpaqlarda yaxsi bitir Tebii ehtiyati RedakteYamaclarda yayilmis Susa velesinin areali genis deyildir Bioloji xususiyyetleri RedakteAlcaqboylu agac ve ya iri koldur Ilk defe Azerbaycanda Susa rayonu meselerinden tesvir edilmisdir Qisatuklu cavan budaqlari qirmizimtil qonur rengde olan alcaqboylu agac ve ya iri koldur Yarpaqlari yumurtavari ve ya oval yumurtavaridir 3 7 sm uzunluqda 2 5 4 sm enindedir adeten dartilmis kimi gorunen sivri dib hissesi az urekvaridir kenari qeyri beraber misardislidir Saplaqlarinin uzunlugu 10 15 mm dir Meyve sirgalari kovrekdir texminen 5 sm uzunluqda ve 3 3 5 sm enindedir Qozasi canagi 2 3 sm uzunluqda olub cepeki ucbucaqsekilli aydin gorunmeyen ucdilimlidir tepesi az ve ya cox sivridir qozasinin orta dilimi simmetrik deyildir arxa terefinde yaxsi nezere carpan 2 3 yan damar vardir qozasinn daha ensiz terefi zeif dislidir ve ya bezen demek olar ki butovdur qatlanaraq findiqcigi ehate eden kicik sivri dilimi vardir daha enli terefi adeten iki cur sivri dislidir bezen disleri iridir ve onlardan altda olani yan dilime kecir Findiqcigi ellipsvari yasti tundqehveyi ve noqtevari vezilidir uzerinde ireli cixmis tiller vardir bezen qisatukludur Mart aprel ayinda cicekleyir meyvesi toxumu iyun iyul ayinda yetismeye baslayir Coxalmasi RedakteToxumu ve kok pohreleri ile coxalir kesildikde kotukden coxlu pohre verir Tebii ehtiyatin deyisilmesi sebebleri RedakteBaslica olaraq insan fealiyyetidir Becerilmesi RedakteMelumat yoxdur Qebul edilmis qoruma tedbirleri RedakteAzerbaycanin Qirmizi kitabi na daxil edilmisdir Zeruri qoruma tedbirleri RedakteQoruq ve yasaqliqlarin teskili tovsiye edilir Edebiyyat RedakteDerevya i kustarniki SSSR T 4 1958 Flora Azerbajdzhana t 6 1955 Azeraycanin agac ve kollari III cild 1961 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Melumat menbesi RedakteTofiq Memmedov Azerbaycan dendroflorasi II cild Baki Seda 2015 Arxivlesdirilib 2019 11 17 at the Wayback Machinehttp dendrologiya az page id 112 Arxivlesdirilib 2019 11 17 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Susa velesi amp oldid 6024605, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.