Təcrübə, 1935-ci ildə ortaya atılmışdır və tamamilə nəzəri bir təcrübədir. Təcrübə, Şredingerin Kopenhagen təfsiri və ümumi olaraq kvant fizikasında gördüyü bəzi problemləri açıqlayır. Bu təcrübə sonda ölü ya da diri ola biləcək xəyali bir pişiklə əlaqədardır. Pişiyin ölü ya da diri olması, müşahidədən əvvəlki təsadüfi bir vəziyyətin nəticəsidir.
Təcrübə qurğusu
Təcrübənin başlanğıcında qapalı bir qutunun içində canlı olan bir pişik var. (Qutunun içinin heç bir şəkildə müşahidə edilməməsi çox vacib bir məsələdir. Bunun səbəbi Kopenhagen təfsiridir.) Qurğunun tərkibi belədir: Parçalanma ehtimalı 50% olan bir radioaktiv maddə, radioaktivlik dedektoru və ondan asılı olan qapalı qabda zəhərli qaz. Maddə parçalanarsa dedektor işə düşərək qabı sıdıracaq və pişiyi öldürəcək zəhərli qazı havaya buraxacaq.
Buradakı vacib məsələ isə, parçalanma ehtimalının tam olaraq 50% olmasıdır. Bu şəkildə maddənin parçalanıb-parçalanmayacağı əvvəlcədən müəyyənləşdirilə bilməz. Nəticə olaraq pişik, qutu açılanda ya zəhərlənib ölmüş bir şəkildə görüləcək, ya da parçacıq parçalanmadısa diri olaraq görüləcəkdir.
Ancaq təcrübənin paradoks kimi tərif edilməsinin səbəbi nəticə deyil, təcrübənin müşahidə edilməyən mərhələsidir. Vacib olan məsələ, müşahidə edilmədən əvvəl qutunun içində nələr olduğudur. Qutu açılmadan, müşahidə edilmədən əvvəl pişik nə vəziyyətdədir? Ölüydümü yoxsa diriydimi? Kvant fizikasına görə həm ölü, həm diridir.
Qutu açıldığı anda müşahidəçi də iştirakçı olur. Kvant dilində bu vəziyyətə dalğa funksiyasının çöküşü deyilir. Yəni bir neçə ehtimaldan bir dənəsinə düşürülən vəziyyətdə müşahidəçi də kainata daxil olur.
Təcrübənin mahiyyəti
Şredingerin original məqaləsində təcrübə belə yazılıb:
"Yetərincə burlesk (mübaliğəli) olan hadisəni düzəltmək olar. Hansısa pişik polad kamerada digər cəhənnəm maşını ilə birgə (hansı ki, pişiyin birbaşa təsirindən qorunmuş olmalıdı) qapadılıb: Geyger sayğacının daxilində kiçik həcmdə radioaktiv məhlul yerləşir, stol böyük deyil, bir saat ərzində ancaq bir atom parçalana bilər, ancaq həmin eyni ehtimalla da ola bilər ki parçalanmasın; əgər bu baş verərsə, tutuşdurulmuş dəstək seyrəlir və rele işləməyə başlıyır, buraxılmış çəkic, içində güclü turşu olan kolbanı dağıdır. Əgər bir saatlığına bütün bu sistemi öz başına buraxsaq, deyə bilərik ki, pişik bu müddət ərzində sağ olacaq, belədirsə tezliklə atomun parçalanması baş verməyəcək. Atomun ilk parçalanmasındaca pişik zəhərlənərdi. Sistemin Dalğa Funksiyası, diri və ölü pişiyi bərabər payla özündə qarışdıraraq yaxud bulaşdıraraq (ifadəyə görə üzr istəyirəm) bütünlüklə bunu göstərəcək.
Тipik müvafiq hallarda o baş verir ki, birbaşa müşahidə yolu ilə kənarlaşdırıla bilən başlanğıcda atom dünyasıyla çərçivələnmiş müəyyənsizlik, makroskopik müəyyənsizlik şəklində dəyişir. Bu bizə "çökmə modelini" əks etdirilən reallıq kimi sadəlövlüklə qəbul etməyə mane olur. Öz-özlüyündə bu, qeyri-müəyyən olan və ya bir-birinə zidd olan heç nə bildirmir. Dəqiq olmayan ilə fokuslaşdırılmış foto arasında və buludların şəkli ilə duman arasında fərq var".
Avqust 11, 2021
şredingerin, pişiyi, schrödinger, avstriyalı, fizik, ervin, şredinger, tərəfindən, ortaya, atılmış, kvant, fizikasıyla, əlaqəli, olan, haqqında, çox, müzakirələr, aparılmış, düşüncə, təcrübəsidir, adətən, kvant, mexanikası, kopenhagen, təfsiriylə, əlaqəli, ola. Sredingerin pisiyi ing Schrodinger s cat Avstriyali fizik Ervin Sredinger terefinden ortaya atilmis kvant fizikasiyla elaqeli olan haqqinda bir cox muzakireler aparilmis dusunce tecrubesidir Adeten kvant mexanikasi ve Kopenhagen tefsiriyle elaqeli olan bir paradoks olaraq bilinir Sredingerin pisiyi Tecrube qurgusu Tecrube 1935 ci ilde ortaya atilmisdir ve tamamile nezeri bir tecrubedir Tecrube Sredingerin Kopenhagen tefsiri ve umumi olaraq kvant fizikasinda gorduyu bezi problemleri aciqlayir Bu tecrube sonda olu ya da diri ola bilecek xeyali bir pisikle elaqedardir Pisiyin olu ya da diri olmasi musahideden evvelki tesadufi bir veziyyetin neticesidir Tecrube qurgusu RedakteTecrubenin baslangicinda qapali bir qutunun icinde canli olan bir pisik var Qutunun icinin hec bir sekilde musahide edilmemesi cox vacib bir meseledir Bunun sebebi Kopenhagen tefsiridir Qurgunun terkibi beledir Parcalanma ehtimali 50 olan bir radioaktiv madde radioaktivlik dedektoru ve ondan asili olan qapali qabda zeherli qaz Madde parcalanarsa dedektor ise duserek qabi sidiracaq ve pisiyi oldurecek zeherli qazi havaya buraxacaq Buradaki vacib mesele ise parcalanma ehtimalinin tam olaraq 50 olmasidir Bu sekilde maddenin parcalanib parcalanmayacagi evvelceden mueyyenlesdirile bilmez Netice olaraq pisik qutu acilanda ya zeherlenib olmus bir sekilde gorulecek ya da parcaciq parcalanmadisa diri olaraq gorulecekdir Ancaq tecrubenin paradoks kimi terif edilmesinin sebebi netice deyil tecrubenin musahide edilmeyen merhelesidir Vacib olan mesele musahide edilmeden evvel qutunun icinde neler oldugudur Qutu acilmadan musahide edilmeden evvel pisik ne veziyyetdedir Oluydumu yoxsa diriydimi Kvant fizikasina gore hem olu hem diridir Qutu acildigi anda musahideci de istirakci olur Kvant dilinde bu veziyyete dalga funksiyasinin cokusu deyilir Yeni bir nece ehtimaldan bir denesine dusurulen veziyyetde musahideci de kainata daxil olur Tecrubenin mahiyyeti Redakte Sredingerin original meqalesinde tecrube bele yazilib Yeterince burlesk mubaligeli olan hadiseni duzeltmek olar Hansisa pisik polad kamerada diger cehennem masini ile birge hansi ki pisiyin birbasa tesirinden qorunmus olmalidi qapadilib Geyger saygacinin daxilinde kicik hecmde radioaktiv mehlul yerlesir stol boyuk deyil bir saat erzinde ancaq bir atom parcalana biler ancaq hemin eyni ehtimalla da ola biler ki parcalanmasin eger bu bas vererse tutusdurulmus destek seyrelir ve rele islemeye basliyir buraxilmis cekic icinde guclu tursu olan kolbani dagidir Eger bir saatligina butun bu sistemi oz basina buraxsaq deye bilerik ki pisik bu muddet erzinde sag olacaq beledirse tezlikle atomun parcalanmasi bas vermeyecek Atomun ilk parcalanmasindaca pisik zeherlenerdi Sistemin Dalga Funksiyasi diri ve olu pisiyi beraber payla ozunde qarisdiraraq yaxud bulasdiraraq ifadeye gore uzr isteyirem butunlukle bunu gosterecek Tipik muvafiq hallarda o bas verir ki birbasa musahide yolu ile kenarlasdirila bilen baslangicda atom dunyasiyla cercivelenmis mueyyensizlik makroskopik mueyyensizlik seklinde deyisir Bu bize cokme modelini eks etdirilen realliq kimi sadelovlukle qebul etmeye mane olur Oz ozluyunde bu qeyri mueyyen olan ve ya bir birine zidd olan hec ne bildirmir Deqiq olmayan ile fokuslasdirilmis foto arasinda ve buludlarin sekli ile duman arasinda ferq var Menbe https az wikipedia org w index php title Sredingerin pisiyi amp oldid 5358374, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
