Şomulutəpə və ya tam adı ilə Şomulutəpə yaşayış yeri — Ağstafa rayonu ərazisində arxeoloji abidə.
Haqqında
Azərbaycanın şimalında formalaşan Eneolit mədəniyyəti bu abidənin adı ilə bağlıdır. Ağstafaçay dəmir yol stansiyasının şərqində yerləşən yaşayış yerində 1961-1964-cü illərdə 400 kv.m sahədə tədqiqat aparılmışdır. Şomutəpənin məişət-təsərrüfat tikintiləri eyni tikinti qatına aiddir. Araşdırmalar göstərir ki, uçub tökülən binalar tez-tez təmir olunmuşdur.
Şomutəpə sakinləri bir sıra çiy kərpicdən tikilmiş dairəvi formalı evlərdə yaşamışlar. Evlərin divarları bəzən silindrik olmuş, bəzən isə yuxarıya doğru yığılmışdır. Tavan döşəməyə basdırılan xüsusi dirəklə saxlanmışdır. Evlərin bir, bəzən isə iki girişi olmuşdur. Evləri qızdırmaq üçün istifadə edilən ocaqlar divarların dibində yerləşdirilmişdir. Yaşayış binalarının diametri ən çox 3,7 m olmuşdur. Ocaqlar bəzən də həyətdə olmuşdur. Şomutəpənin təsərrüfat binaları da yaşayış evləri kimi dairəvi planlı olmuşdur. Yaşayış evlərinə bitişik olan təsərrüfat binaları bir həyətin ətrafında yerləşmişdir. Bir sözlə, Şomutəpə yaşayış yeri müəyyən ailələrə məxsus olan ayrıca təsərrüfat-məişət komplekslərinin məcmuyundan ibarət olmuşdur. Diametri 3 m olan binalardan yalnız biri yarımqazma tipli olmuşdur. Onun içərisinə girmək üçün xüsusi pilləkən düzəldilmişdir. Şomutəpə yaşayış yerindən taxıl dənləri, daşdan və sümükdən hazırlanmış əmək alətləri, o cümlədən dən daşları, oraq dişləri, sümükdən oraq çərçivəsi, toxalar, sümükdən hazırlanmış qadın fiquru aşkar olunmuşdur. Keramika məmulatı qum qarışıq gildən hazırlanmış, bəzən qırmızı boya ilə örtülmüşdür. Şomutəpədə dördkünc formalı dulus kürəsinin qalıqlarına, bəzi evlərin həyətində isə təsərrüfat quyularına rastlanmışdır.
Şomulutəpə yaşayış yeri Uzuntəpədən 40–50 m şimal-qərbdə yerləşən hündür, konusvari təpənin üzərindədir. Onun hündürlüyü 6, diametri 80 m-dir.
İstinadlar
(PDF). 2020-01-11 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-04.
Даниелян О.А. Поселения Шомутепе (верхний слой). МКА, IX, Баку, 1980
Xarici keçidlər
Vəli Baxşəli oğlu Baxşəliyev. Azərbaycan arxeologiyası (Ali məktəb tələbələri üçün vəsait). Bakı: Elm, 2007 2020-01-11 at the Wayback Machine
şomutəpə, şomulutəpə, adı, ilə, şomulutəpə, yaşayış, yeri, ağstafa, rayonu, ərazisində, arxeoloji, abidə, mündəricat, haqqında, istinadlar, xarici, keçidlər, həmçinin, baxhaqqında, redaktəazərbaycanın, şimalında, formalaşan, eneolit, mədəniyyəti, abidənin, adı. Somulutepe ve ya tam adi ile Somulutepe yasayis yeri Agstafa rayonu erazisinde arxeoloji abide Mundericat 1 Haqqinda 2 Istinadlar 3 Xarici kecidler 4 Hemcinin baxHaqqinda RedakteAzerbaycanin simalinda formalasan Eneolit medeniyyeti bu abidenin adi ile baglidir Agstafacay demir yol stansiyasinin serqinde yerlesen yasayis yerinde 1961 1964 cu illerde 400 kv m sahede tedqiqat aparilmisdir Somutepenin meiset teserrufat tikintileri eyni tikinti qatina aiddir Arasdirmalar gosterir ki ucub tokulen binalar tez tez temir olunmusdur Somutepe sakinleri bir sira ciy kerpicden tikilmis dairevi formali evlerde yasamislar Evlerin divarlari bezen silindrik olmus bezen ise yuxariya dogru yigilmisdir Tavan dosemeye basdirilan xususi direkle saxlanmisdir Evlerin bir bezen ise iki girisi olmusdur Evleri qizdirmaq ucun istifade edilen ocaqlar divarlarin dibinde yerlesdirilmisdir Yasayis binalarinin diametri en cox 3 7 m olmusdur Ocaqlar bezen de heyetde olmusdur Somutepenin teserrufat binalari da yasayis evleri kimi dairevi planli olmusdur Yasayis evlerine bitisik olan teserrufat binalari bir heyetin etrafinda yerlesmisdir Bir sozle Somutepe yasayis yeri mueyyen ailelere mexsus olan ayrica teserrufat meiset komplekslerinin mecmuyundan ibaret olmusdur Diametri 3 m olan binalardan yalniz biri yarimqazma tipli olmusdur Onun icerisine girmek ucun xususi pilleken duzeldilmisdir Somutepe yasayis yerinden taxil denleri dasdan ve sumukden hazirlanmis emek aletleri o cumleden den daslari oraq disleri sumukden oraq cercivesi toxalar sumukden hazirlanmis qadin fiquru askar olunmusdur Keramika memulati qum qarisiq gilden hazirlanmis bezen qirmizi boya ile ortulmusdur Somutepede dordkunc formali dulus kuresinin qaliqlarina bezi evlerin heyetinde ise teserrufat quyularina rastlanmisdir 1 Somulutepe yasayis yeri Uzuntepeden 40 50 m simal qerbde yerlesen hundur konusvari tepenin uzerindedir Onun hundurluyu 6 diametri 80 m dir 2 Istinadlar Redakte Veli Baxseli oglu Baxseliyev Azerbaycan arxeologiyasi Ali mekteb telebeleri ucun vesait Baki Elm 2007 s 32 elektron variant PDF 2020 01 11 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 01 04 Danielyan O A Poseleniya Shomutepe verhnij sloj MKA IX Baku 1980Xarici kecidler RedakteVeli Baxseli oglu Baxseliyev Azerbaycan arxeologiyasi Ali mekteb telebeleri ucun vesait Baki Elm 2007 Arxivlesdirilib 2020 01 11 at the Wayback MachineHemcinin bax RedakteToyretepeMenbe https az wikipedia org w index php title Somutepe amp oldid 5713844, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
