Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Şober şorgiləsi (lat. Nitraria schoberi) — şorgiləkimilər fəsiləsinin şorgilə cinsinə aid bitki növü.
| Şober şorgiləsi | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: ???: Şober şorgiləsi | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
Təbii yayılması
Növün arealına Qərbi Asiya, Qafqaz, Orta Asiya, Çin, Şərqi Avropa (Krım), Cənubi-Şərqi Avropa (Rumıniya) daxildir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 1,5 m-dək (bəzən 2 m) olan dağınıq koldur. Zoğları möhkəm, tikanlı, ağımtıl qabıqla örtülmüşdür. Yarpaqları növbəli, uzunsov-belvari, 2 sm uzunluqda, 2-5 mm enindədir. Çiçəkləri antimorf, çiçək qruplarına (buruqlara) yığılmışdır. Çiçək yanlığı 5 ədəd ətli kasayarpaqlı, 5 ədəd, sarımtıl-ağ ləçəkli, 10-15 erkəkcikli və bir dişiciklidir. Meyvəsi şarşəkilli-yumurtavari, birtoxumlu çəyirdəkdir. Əvvəlcə meyvəsi qırmızı, yetişdikdə təxminən qara rəngli olur. May-iyunda çiçəkləyir, meyvələri iyul-avqustda yetişir.
Ekologiyası
İşıqsevən, quraqlığadavamlı, torpağa tələbkar deyildir. Yarımsəhralarda, çılpaq çöllərdə, şoran torpaqlarda, daşlı-çınqıllı yamaclarda bitir.
Azərbaycanda yayılması
Növ Azərbaycanın "Qırmızı kitab"ına daxil edilmişdir. Böyük Qafqazda rast gəlinir.
İstifadəsi
Bitkinin meyvəsi xoş, şor dadı ilə fərqlənən şirəli çəyirdəkdir. Onlar çiy yeyilir, kompot, mürəbbə, şirə, povidla, cem, konfetlər düzəldilir. Yaşıllaşdırmada istifadəsi öyrənilməmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
http://dendrologiya.az/?page_id=112 2019-11-17 at the Wayback Machine
Ədəbiyyat
- Деревья и кустарники. СССР. т. 4. 1958;
- Флора Азербайджана т.6. 1955; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970;
- Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl kitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996; *Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sober sorgilesi lat Nitraria schoberi sorgilekimiler fesilesinin sorgile cinsine aid bitki novu Sober sorgilesiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste SabunagaciciceklilerFesile SorgilekimilerCins Sorgile Sober sorgilesiBeynelxalq elmi adiNitraria schoberi L 1759Sekil axtarisiNCBI 1619328Tebii yayilmasiNovun arealina Qerbi Asiya Qafqaz Orta Asiya Cin Serqi Avropa Krim Cenubi Serqi Avropa Ruminiya daxildir Botaniki tesviriHundurluyu 1 5 m dek bezen 2 m olan daginiq koldur Zoglari mohkem tikanli agimtil qabiqla ortulmusdur Yarpaqlari novbeli uzunsov belvari 2 sm uzunluqda 2 5 mm enindedir Cicekleri antimorf cicek qruplarina buruqlara yigilmisdir Cicek yanligi 5 eded etli kasayarpaqli 5 eded sarimtil ag lecekli 10 15 erkekcikli ve bir disiciklidir Meyvesi sarsekilli yumurtavari birtoxumlu ceyirdekdir Evvelce meyvesi qirmizi yetisdikde texminen qara rengli olur May iyunda cicekleyir meyveleri iyul avqustda yetisir EkologiyasiIsiqseven quraqligadavamli torpaga telebkar deyildir Yarimsehralarda cilpaq collerde soran torpaqlarda dasli cinqilli yamaclarda bitir Azerbaycanda yayilmasiNov Azerbaycanin Qirmizi kitab ina daxil edilmisdir Boyuk Qafqazda rast gelinir IstifadesiBitkinin meyvesi xos sor dadi ile ferqlenen sireli ceyirdekdir Onlar ciy yeyilir kompot murebbe sire povidla cem konfetler duzeldilir Yasillasdirmada istifadesi oyrenilmemisdir Hemcinin baxSibir sorgilesiIstinadlarTofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh http dendrologiya az page id 112 2019 11 17 at the Wayback MachineEdebiyyatDerevya i kustarniki SSSR t 4 1958 Flora Azerbajdzhana t 6 1955 Azerbaycanin agac ve kollari III cild 1970 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008