Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Şisa (シーサー) – şirə oxşar dekorativ heykəlciklər. Ənənəvi Okinava evlərinin damlarında və girişlərində qoyulur. Müasir Okinava mədəniyyətinin talismanı hesab olunduğu üçün turistlər kiçik versiyalarını suvenir kimi alırlar.
Tarixi
Şisanın mənşəyi qədim Çində hazırlanan şir heykəlləri ilə bağlıdır. Şirlər cəsarət və güc simvolu hesab olunduğu üçün hökmdarların gücünü simvolizə edirdi.Ryukyu adalarında şirlər yaşamasa da, Çinlə ticarət əlaqələri sayəsində əhali şir heykəlləri ilə tanış olmuş və şirləri şəri qovan mifik varlıqlar hesab etmişdir. Bu səbəbdən şisalar tam olaraq şirə oxşamırlar, hətta Yaponiyadakı şinto məbədlərində qoyulan şir-it heykəllərinə oxşayırlar.
Okinavanın şimalında və Yaeyama adalarında "şisa" əvəzinə "şişi" sözündən istifadə olunur. Qədim yapon dilində "şişi" sözü şir demək idi. Lakin Çin dilində də "şitsi" sözü şiri bildirdiyi üçün bu sözün Çinin təsiri ilə yarandığı və daha sonra "şisa" sözünə təkamül etdiyi düşünülür.
Növləri
Dekorativ şir heykəllərindən istifadə ənənəsi Ryukyu sarayında başlamışdır. Ryukyu hökmdarı Eysonun məzarında daşdan hazırlanmış şir heykəli, 1501-ci ildə tikilmiş isə üç şir heykəli yerləşir. Hökmdarların məzarları, məbədlər və qəsrlər üçün hazırlanmış bu cür xüsusi şir heykəlləri miyacişi adlanır.
Şisaların ikinci kateqoriyası muracişi adlanır. Bu cür şisalar şəri qovmaq və yanğından qorunmaq üçün kəndlərin girişində qoyulurdu. Ən qədim muracişi qəsəbəsində yerləşən Tomori yaşayış məntəqəsindədir. Əfsanəyə görə Tomori tez-tez yanğınların baş verdiyi yer idi və kəndlilər bunun səbəbkarı kimi hesab etmişdirlər. Kəndlilər dağın qarşısında şir heykəli qoymuş və nəticədə, yanğınlar səngimişdir.
Şisaların üçüncü növü ieşişi adlanır. İeşişi ənənəvi evlərin darvazalarında, damlarında və ya girişlərində qoyulur. Onların şəri qovduğuna inanılır. Müasir dövrdə insanların çoxu mənzillərdə yaşadığı üçün evin içində kiçik şisalar qoymaq populyarlaşmışdır.
Xüsusiyyətlər
Adətən darvazanın qabağına bir cüt şisa qoyulur: birinin ağzı açıq, digərinin isə qapalı olur. Ağzı açıq olan erkək, ağzı bağlı olan isə dişi kimi qəbul olunur. Onlar birlikdə başlanğıcı və sonu təmsil edirlər. Buna baxmayaraq, şisa tək olaraq da qoyula bilər.
Qalereya
-
![image]()
Tomori şisası. -
![image]()
Şuri qəsrində şisa. -
![image]()
Miyako adasında şisa. -
![image]()
şisa. -
![image]()
Satışda olan şisalar. -
![image]()
loqosunda.
İstinadlar
- ""Shīsā": Guardian Deities of Okinawa". Nippon.com (ingiliscə). 11 mart 2022. 2022-05-19 tarixində . İstifadə tarixi: 8 yanvar 2023.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sisa シーサー sire oxsar dekorativ heykelcikler Enenevi Okinava evlerinin damlarinda ve girislerinde qoyulur Muasir Okinava medeniyyetinin talismani hesab olundugu ucun turistler kicik versiyalarini suvenir kimi alirlar Naha seherinde sisa TarixiSisanin menseyi qedim Cinde hazirlanan sir heykelleri ile baglidir Sirler cesaret ve guc simvolu hesab olundugu ucun hokmdarlarin gucunu simvolize edirdi Ryukyu adalarinda sirler yasamasa da Cinle ticaret elaqeleri sayesinde ehali sir heykelleri ile tanis olmus ve sirleri seri qovan mifik varliqlar hesab etmisdir Bu sebebden sisalar tam olaraq sire oxsamirlar hetta Yaponiyadaki sinto mebedlerinde qoyulan sir it heykellerine oxsayirlar Okinavanin simalinda ve Yaeyama adalarinda sisa evezine sisi sozunden istifade olunur Qedim yapon dilinde sisi sozu sir demek idi Lakin Cin dilinde de sitsi sozu siri bildirdiyi ucun bu sozun Cinin tesiri ile yarandigi ve daha sonra sisa sozune tekamul etdiyi dusunulur NovleriDekorativ sir heykellerinden istifade enenesi Ryukyu sarayinda baslamisdir Ryukyu hokmdari Eysonun mezarinda dasdan hazirlanmis sir heykeli 1501 ci ilde tikilmis ise uc sir heykeli yerlesir Hokmdarlarin mezarlari mebedler ve qesrler ucun hazirlanmis bu cur xususi sir heykelleri miyacisi adlanir Sisalarin ikinci kateqoriyasi muracisi adlanir Bu cur sisalar seri qovmaq ve yangindan qorunmaq ucun kendlerin girisinde qoyulurdu En qedim muracisi qesebesinde yerlesen Tomori yasayis menteqesindedir Efsaneye gore Tomori tez tez yanginlarin bas verdiyi yer idi ve kendliler bunun sebebkari kimi hesab etmisdirler Kendliler dagin qarsisinda sir heykeli qoymus ve neticede yanginlar sengimisdir Sisalarin ucuncu novu iesisi adlanir Iesisi enenevi evlerin darvazalarinda damlarinda ve ya girislerinde qoyulur Onlarin seri qovduguna inanilir Muasir dovrde insanlarin coxu menzillerde yasadigi ucun evin icinde kicik sisalar qoymaq populyarlasmisdir XususiyyetlerAdeten darvazanin qabagina bir cut sisa qoyulur birinin agzi aciq digerinin ise qapali olur Agzi aciq olan erkek agzi bagli olan ise disi kimi qebul olunur Onlar birlikde baslangici ve sonu temsil edirler Buna baxmayaraq sisa tek olaraq da qoyula biler QalereyaTomori sisasi Suri qesrinde sisa Miyako adasinda sisa sisa Satisda olan sisalar loqosunda Istinadlar Shisa Guardian Deities of Okinawa Nippon com ingilisce 11 mart 2022 2022 05 19 tarixinde Istifade tarixi 8 yanvar 2023