fbpx
Wikipedia

Şir şah Suri

Şir şah Suri (147322 may 1545)—Surilərin qurucusu və ilk hökmdarı (1540-1545).

Şir şah Suri
شیر شاہ سوری
Surilərin 1-ci sultanı
1539 — 1545
Xələfi İslam şah
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Sasaram, Hindistan
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Kalicar, Hindistan
Dəfn yeri
  • Tomb of Sher Shah Suri[d]
  • Sasaram[d]
Atası Həsən xan ibn İbrahim xan Sur
Uşağı oglular: İslam
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

1473-cü ildə Hisar şəhərində doğuldu. Adı Fəridüddin olub Hindistanın şimali-qərbi bölgəsindəki Ruhda yerləşmiş əfqan əsillı Sur qəbiləsinə mənsubdur. İki yaşında ailəsiylə birlikdə Narinola (Narnaul) köç etdi. Atası Miyan Həsən ehtimalən Ludi komandanlarından birinin məiyətində mehtərlik edirdi. Ailənin Bəhlul Ludi zamanında (1451-1489) Əfqanıstandan Bihara köç etdiyi qeyd edilməkdədir. Fəridüddin, gənc yaşda dönəmin elm və mədəniyyət mərkəzlərindən Caunpura gedib mədrəsə təhsili aldı və təsəvvüf çevrələriylə rabitə qurdu. Daha sonra atasına iqta edilən Sasaram (Sassaram, Səhsəram) və Tandanın idarəsinə təyin edildi. Bir əsgər və komandan olaraq 1520-ci ildə İbrahim xan Sərvaninin, daha sonra Sultan İbrahim xan Ludinin xidmətinə girdi.1522-ci ildə Biharda Ludilərə qarşı müstəqilliyini elan ədən Bahar xanın məiyətində olduqdan sonra Babur şahın xidmətinə daxil oldu. Ancaq Babur şahın yanında rahat edə bilməyincə Bahar xanın oğlu Cəlal xanın yanına döndü. Ardından bölgədəki istiqrarsızlıqlardan faydalanıb Bihar və çevrəsinə hakim oldu. 1526-cı ildə Şir xan ünvanını aldı. 1531-ci ildə Hümayun şahın əfqanlara qarşı zəfərindən sonra Biharda Hümayun şaha bağlı bir komandan olaraq xidmət etdi. Benqalda Hindlilərə qarşı göstərdiyi uğura görə Bihar valiliyinə gətirildi.

1535-ci ildə Şir şah ünvanını aldı və öz adına sikkə zərb etdirdi. 1538-ci ildə bütün Benqalı hökmranlığı altına aldı. Bu üzdən Şir şahı bir təhdid şəklində görən Hümayun şah 1538-ci ildə onun üzərinə yürüdü və Çunar qalasını mühasirə etdi. Ancaq Hümayunun orduları Çavsada məğlub oldu (26 iyun 1539). Dehliyə dönən Hümayun şah ertəsi il yenidən Şir şaha qarşı yürüdüysə də, 17 may 1540-cı ildə cərəyan edən Kannevc savaşında yenə məğlubiyyətə uğradı və Lahor qalasına çəkildi. Daha sonra Azərbaycana Səfəvilər dövlətinə sığındı və Hindistana ancaq on beş il sonra dönə bildi.

Şir şah, Hümayun şahın Hindistandan çəkildiyi dönəmdə (1540-1555) Dehli sultanlığına hakim olan Sur xanədanını qurdu və Bihardaki Patna şəhərini mərkəz etdi. Sultanlığın sınırlarını Malva, Raisən, Mültan, SindPəncabın bir qismi daxil olmaq üzərə Benqaldan Bəlucistana qədər genişlətdi. Beləcə Şimali Hindistanın yeni hakimi oldu. Beş il sürən hökmdarlığı boyunca torpaqlarını genişlətməyə çalışan Şir şah, Hindli Racputlara qarşı yürütdüyü Kalincar mühasirəsi sırasında öldürüldü (23 may 1545).

Qaleriya

şir, şah, suri, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, 1473, 1545,. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Sir sah Suri 1473 22 may 1545 Surilerin qurucusu ve ilk hokmdari 1540 1545 Sir sah Suriشیر شاہ سوریSurilerin 1 ci sultani1539 1545Xelefi Islam sahSexsi melumatlarDogum tarixi 1473Dogum yeri Sasaram HindistanVefat tarixi 22 may 1545Vefat yeri Kalicar HindistanDefn yeri Tomb of Sher Shah Suri d Sasaram d Atasi Hesen xan ibn Ibrahim xan SurUsagi oglular Islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati Redakte1473 cu ilde Hisar seherinde doguldu Adi Feriduddin olub Hindistanin simali qerbi bolgesindeki Ruhda yerlesmis efqan esilli Sur qebilesine mensubdur Iki yasinda ailesiyle birlikde Narinola Narnaul koc etdi Atasi Miyan Hesen ehtimalen Ludi komandanlarindan birinin meiyetinde mehterlik edirdi Ailenin Behlul Ludi zamaninda 1451 1489 Efqanistandan Bihara koc etdiyi qeyd edilmekdedir Feriduddin genc yasda donemin elm ve medeniyyet merkezlerinden Caunpura gedib medrese tehsili aldi ve tesevvuf cevreleriyle rabite qurdu Daha sonra atasina iqta edilen Sasaram Sassaram Sehseram ve Tandanin idaresine teyin edildi Bir esger ve komandan olaraq 1520 ci ilde Ibrahim xan Servaninin daha sonra Sultan Ibrahim xan Ludinin xidmetine girdi 1522 ci ilde Biharda Ludilere qarsi musteqilliyini elan eden Bahar xanin meiyetinde olduqdan sonra Babur sahin xidmetine daxil oldu Ancaq Babur sahin yaninda rahat ede bilmeyince Bahar xanin oglu Celal xanin yanina dondu Ardindan bolgedeki istiqrarsizliqlardan faydalanib Bihar ve cevresine hakim oldu 1526 ci ilde Sir xan unvanini aldi 1531 ci ilde Humayun sahin efqanlara qarsi zeferinden sonra Biharda Humayun saha bagli bir komandan olaraq xidmet etdi Benqalda Hindlilere qarsi gosterdiyi ugura gore Bihar valiliyine getirildi 1535 ci ilde Sir sah unvanini aldi ve oz adina sikke zerb etdirdi 1538 ci ilde butun Benqali hokmranligi altina aldi Bu uzden Sir sahi bir tehdid seklinde goren Humayun sah 1538 ci ilde onun uzerine yurudu ve Cunar qalasini muhasire etdi Ancaq Humayunun ordulari Cavsada meglub oldu 26 iyun 1539 Dehliye donen Humayun sah ertesi il yeniden Sir saha qarsi yuruduyse de 17 may 1540 ci ilde cereyan eden Kannevc savasinda yene meglubiyyete ugradi ve Lahor qalasina cekildi Daha sonra Azerbaycana Sefeviler dovletine sigindi ve Hindistana ancaq on bes il sonra done bildi Sir sah Humayun sahin Hindistandan cekildiyi donemde 1540 1555 Dehli sultanligina hakim olan Sur xanedanini qurdu ve Bihardaki Patna seherini merkez etdi Sultanligin sinirlarini Malva Raisen Multan Sind ve Pencabin bir qismi daxil olmaq uzere Benqaldan Belucistana qeder genisletdi Belece Simali Hindistanin yeni hakimi oldu Bes il suren hokmdarligi boyunca torpaqlarini genisletmeye calisan Sir sah Hindli Racputlara qarsi yurutduyu Kalincar muhasiresi sirasinda olduruldu 23 may 1545 Qaleriya Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Sir sah Suri amp oldid 6012773, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.