fbpx
Wikipedia

Şeyx Nurullah Nəcəfi-İsfahani

Şeyx Nurullah Nəcəfi-İsfahani (tam adı: Şeyx Nurullah Məhəmməd Baqir oğlu Nəcəfi-İsfahani, fars. نورالله نجفی اصفهانی; 17 dekabr 1859(1859-12-17), İsfahan1927, Tehran) — Məşrutə inqilabının tərəfdarı, üləma.

Şeyx Nurullah Nəcəfi-İsfahani
Doğum tarixi
Doğum yeri İsfahan, İran
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Tehran, İran
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti axund[d], ilahiyyatçı

Həyatı

Son dövrlərin böyük fəqih və müctəhlərindən biri də Nurullah Nəcəfi-İsfahanidir. O, "Nur" və "Siqətülislam" adları ilə də tanınmışdı. Azadlığın vurğunu olan bu alim şeir və ədəbiyyatda da ustad idi. Atası Məhəmməd Baqir, qardaşları Məhəmmədtəqi İsfahani və Şeyx Məhəmmədəli vəfat etdikdən sonra Şeyx Nəcəfi "Siqətülislam" adlanmağa başladı. Ondan öncə qardaşı Məhəmmədtəqi İsfahani bu ləqəblə tanınırdı. Babası Şeyx Məhəmmədtəqi və onun atası Mirza Əbdürrəhim, İyvanəki və Vəramin məntəqələrində sakin olmuş, sonralar İsfahana köçmüşdülər.

Hacı Nurullah da hicri təqivimlə 1278-ci ildə İsfahanda dünyaya göz açdı. Ədəbiyyat, sərf, nəhv, ərəb dili kimi ibtidai fənləri və üsuli-fiqhin bir hissəsini atasından öyrəndi. Hicri təqvimlə təxminən 1295-ci ildə müqəddəs məkanlara getdi. NəcəfSamirə şəhərlərində Mirzə Həbibullah Rəşti, Mirzə Məhəmmədhəsən Şirazi və digər böyük alimlərin hüzurunda təhsilini təkmilləşdirdi. İctihad dərəcəsinə yüksəlib müctəhidlik üçün icazə aldı. Hicri təqvimlə 1305-ci ildə İsfahana qayıtdı. Siqətülislam Nurullah İsfahanda elm hövzəsi təsis etdi. Təqribən min tələbə onun dərsində iştirak edirdi. O, söhbətlərində rəvayətlər nəql edeəndə atasına istinad edirdi. Eyni zamanda şiələrin mərcəi-təqlidi Seyid Şəhabəddin Mərəşi Nəcəfi kimi böyük şəxslər də rəvayətlərdə ona istinad edərdilər. Hicri təqvimlə 1308-ci ildə Nurullah Nəcəfi, böyük qardaşı Məhəmmədtəqi Nəcəfi ilə birlikdə o vaxtki rejimlə mübarizəyə başladılar. Nurullah Nəcəfi "tənbəki" və "məşrutiyyət" hərakatına qoşuldu. Qardaşı kimi o da Nəcəfin üç aliminin fətvasını dəstəklədi. Səy və çalışqanlıqla camaatı Qacarın mənafelərini güdən dövlət aparatı ilə mübarizəyə dəvət etdi. Hicri təqvimlə 1326-cı ildə şah Məhəmmədəli şah Qacar milli məclisi top atəşinə tutdu, azadlıqsevərlərdən bir hissəsini Tehranda "Şah" bağında qətlə yetirdi.

Siqətülislam Nurullah Nəcəfi İsfahani, İsfahanda məşrutəçi cavanlardan bir dəstə toplayıb dövlət əleyhinə səfərbər etdi. Məşrutə dövətinin dəstəklənməsini vacib, onunla müxalifəti haram sayan bir fətva verdi. Sonra onları Bəxtiyari və onun kimilərinə yardım, Tehranı fəth etmək üçün yolladı. Hicri təqvimilə 1329-ci ildə Siqətülislam məşrutə hərəkatının bəzi ifratçı başçılarına etiraz əlaməti olaraq İranın bulanıq mühütindən uzaqlaşıb İraqa getdi. Birinci dünya müharibəsində bir qrup şəxsi osmanlılara kömək məqsədilə Həmədana göndərdi. Rus qoşunları İsfahana yaxınlaşanda alim Kermanşha getdi. Hadisələr əsnasında Quma gəlib çıxdı. Qumda da Rza xanın ədalətsiz dövlətinə qarşı mübarizəyə davam etdi. Onun siyasi, ictimai, mədəni fikirləri, ruhaniyyət aləmində əhəmiyyətli sayılırdı. Məhz bu düşüncələr, tənbəkinin haram olduğu zamandan başlayıb pəhləvilərin dövrünədək İranda baş verən məşrutiyyət hərəkatı və birinci dünya müharibəsinə ciddi təsir göstərdi. Nurullah Nəcəfi gözəl əxlaq, xoş davranışı ilə şöhrət qazanmışdı. Çox təvazökar, səbirli, eyni zamanda dəyanətli, şücaətli, qəhrəman bir insan idi.

Şeir və ədəbiyyat sahəsində də özünəməxsus məharətə sahib idi. Şerlərini "Nur" təxəllüsü ilə yazırdı. Əsərlərindən bəzi nümunələrlə tanış olaq:

  • 1. "Həqaiqül-həq lil-qaimi bil-həq" kitabının müqəddiməsi. Kitabda "babiyyət" və "bəhaiyyət" firqələri rədd olunur.
  • 2. "Xisaluş-şiə".
  • 3. "Şer divanı". (Ərəb və fars dillərində şerləri.)
  • 4. "Resale dər fəvayidi-məşrutə".
  • 5. "Müqim və müsafir". (Farsca)
  • 6. Qardaşına həsr etdiyi "Şeyx Məhəmməd Hüseynin bioqrafiyasi".

Zəhmətkeş alim nəhayət Rza xan tərəfindən zəhərləndi. Hicri təqvimlə 1346-cı il, rəcəb ayının əvvəllərində, 66 yaşında Allahın dərgahına qovuşdu. Bu ilahi alimin cənazəsi Nəcəfə aparıldı, babası (anasının atası) Ayətullah Şeyx Cəfər Kaşifülğitanın məqbərəsi kənarında dəfn olundu.

İstinadlar

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

şeyx, nurullah, nəcəfi, isfahani, adı, şeyx, nurullah, məhəmməd, baqir, oğlu, nəcəfi, isfahani, fars, نورالله, نجفی, اصفهانی, dekabr, 1859, 1859, isfahan, 1927, tehran, məşrutə, inqilabının, tərəfdarı, üləma, doğum, tarixi, dekabr, 1859doğum, yeri, isfahan, ir. Seyx Nurullah Necefi Isfahani tam adi Seyx Nurullah Mehemmed Baqir oglu Necefi Isfahani fars نورالله نجفی اصفهانی 17 dekabr 1859 1859 12 17 Isfahan 1927 Tehran Mesrute inqilabinin terefdari ulema Seyx Nurullah Necefi IsfahaniDogum tarixi 17 dekabr 1859Dogum yeri Isfahan IranVefat tarixi 1927Vefat yeri Tehran IranVetendasligi IranFealiyyeti axund d ilahiyyatci Mundericat 1 Heyati 2 Istinadlar 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteSon dovrlerin boyuk feqih ve muctehlerinden biri de Nurullah Necefi Isfahanidir O Nur ve Siqetulislam adlari ile de taninmisdi Azadligin vurgunu olan bu alim seir ve edebiyyatda da ustad idi Atasi Mehemmed Baqir qardaslari Mehemmedteqi Isfahani ve Seyx Mehemmedeli vefat etdikden sonra Seyx Necefi Siqetulislam adlanmaga basladi Ondan once qardasi Mehemmedteqi Isfahani bu leqeble taninirdi Babasi Seyx Mehemmedteqi ve onun atasi Mirza Ebdurrehim Iyvaneki ve Veramin menteqelerinde sakin olmus sonralar Isfahana kocmusduler Haci Nurullah da hicri teqivimle 1278 ci ilde Isfahanda dunyaya goz acdi Edebiyyat serf nehv ereb dili kimi ibtidai fenleri ve usuli fiqhin bir hissesini atasindan oyrendi Hicri teqvimle texminen 1295 ci ilde muqeddes mekanlara getdi Necef ve Samire seherlerinde Mirze Hebibullah Resti Mirze Mehemmedhesen Sirazi ve diger boyuk alimlerin huzurunda tehsilini tekmillesdirdi Ictihad derecesine yukselib muctehidlik ucun icaze aldi Hicri teqvimle 1305 ci ilde Isfahana qayitdi Siqetulislam Nurullah Isfahanda elm hovzesi tesis etdi Teqriben min telebe onun dersinde istirak edirdi O sohbetlerinde revayetler neql edeende atasina istinad edirdi Eyni zamanda sielerin mercei teqlidi Seyid Sehabeddin Meresi Necefi kimi boyuk sexsler de revayetlerde ona istinad ederdiler Hicri teqvimle 1308 ci ilde Nurullah Necefi boyuk qardasi Mehemmedteqi Necefi ile birlikde o vaxtki rejimle mubarizeye basladilar Nurullah Necefi tenbeki ve mesrutiyyet herakatina qosuldu Qardasi kimi o da Necefin uc aliminin fetvasini destekledi Sey ve calisqanliqla camaati Qacarin menafelerini guden dovlet aparati ile mubarizeye devet etdi Hicri teqvimle 1326 ci ilde sah Mehemmedeli sah Qacar milli meclisi top atesine tutdu azadliqseverlerden bir hissesini Tehranda Sah baginda qetle yetirdi Siqetulislam Nurullah Necefi Isfahani Isfahanda mesruteci cavanlardan bir deste toplayib dovlet eleyhine seferber etdi Mesrute dovetinin desteklenmesini vacib onunla muxalifeti haram sayan bir fetva verdi Sonra onlari Bextiyari ve onun kimilerine yardim Tehrani feth etmek ucun yolladi Hicri teqvimile 1329 ci ilde Siqetulislam mesrute herekatinin bezi ifratci bascilarina etiraz elameti olaraq Iranin bulaniq muhutinden uzaqlasib Iraqa getdi Birinci dunya muharibesinde bir qrup sexsi osmanlilara komek meqsedile Hemedana gonderdi Rus qosunlari Isfahana yaxinlasanda alim Kermansha getdi Hadiseler esnasinda Quma gelib cixdi Qumda da Rza xanin edaletsiz dovletine qarsi mubarizeye davam etdi Onun siyasi ictimai medeni fikirleri ruhaniyyet aleminde ehemiyyetli sayilirdi Mehz bu dusunceler tenbekinin haram oldugu zamandan baslayib pehlevilerin dovrunedek Iranda bas veren mesrutiyyet herekati ve birinci dunya muharibesine ciddi tesir gosterdi Nurullah Necefi gozel exlaq xos davranisi ile sohret qazanmisdi Cox tevazokar sebirli eyni zamanda deyanetli sucaetli qehreman bir insan idi Seir ve edebiyyat sahesinde de ozunemexsus meharete sahib idi Serlerini Nur texellusu ile yazirdi Eserlerinden bezi numunelerle tanis olaq 1 Heqaiqul heq lil qaimi bil heq kitabinin muqeddimesi Kitabda babiyyet ve behaiyyet firqeleri redd olunur 2 Xisalus sie 3 Ser divani Ereb ve fars dillerinde serleri 4 Resale der fevayidi mesrute 5 Muqim ve musafir Farsca 6 Qardasina hesr etdiyi Seyx Mehemmed Huseynin bioqrafiyasi Zehmetkes alim nehayet Rza xan terefinden zeherlendi Hicri teqvimle 1346 ci il receb ayinin evvellerinde 66 yasinda Allahin dergahina qovusdu Bu ilahi alimin cenazesi Necefe aparildi babasi anasinin atasi Ayetullah Seyx Cefer Kasifulgitanin meqberesi kenarinda defn olundu Istinadlar RedakteHemcinin bax RedakteXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Seyx Nurullah Necefi Isfahani amp oldid 5961886, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.