fbpx
Wikipedia

Şahi (silah)

Şahi — 1452-ci ildə Osmanlı İmperiyası dövründə düzəldilib istifadə edilmiş xüsusi bir müharibə topudur. İstanbulun fəthində istifadə edilmişdir.

Şahi
İstehsal tarixçəsi
Konstruksiya tarixi XV əsr
Xüsusiyyətləri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Topun düzəldilməsi üç ay çəkmiş, sxemini Fateh Sultan Mehmetin başçılığı ilə Türk mühəndisləri hazırlamışdılar. Topun düzəldilməsində bizanslıların daha əvvəl deportasiya etdiyi Macar Urban adlı bir tökməçi, Memar Muslihiddin Ağa və Saruca Paşa birlikdə çalışmışdılar. Daha bir köməkçi usta kimi Genuyalı Donur Usta adlı birindən də bəhs edilir.

Bundan başqa bir rəvayətə görə də Macar Urban deportasiya edilməmiş, Bizans zindanından qazmaçılar tərəfindən qaçırılmışdır. Urbanın tökdüyü top və digər toplar 1452-ci ilin yanvar ayının sonlarında Ədirnədən yola çıxarılmış və ancaq iki ay sonra İstanbul önlərinə gətirilmişdi. Böyük topun qarşısında Kraç Bəy komandasında 10 min akıncı süvaridən ibarət bir qoşun gedirdi. Topu 30, bəzilərinə görə 50 və ya 60 cüt öküz müşkülatla çəkirdi. Ədirnədə sınaq döyüntülərinin keçiriləcəyi ərəfədə Fateh Sultan Mehmet carçılar göndərərək xalqı xəbərdarlıq etmiş, olacaq gurultu haqqında xəbər vermişdir.

Fateh Sultan Mehmetin İstanbulu almaq üçün tökdürdüyü böyük top "Şahi" adını daşıyır. Bu topun lüləsi 91.5 sm-dir. 680 kiloqram ağırlığındakı mərminin mənzili 1200 metrdir. Osmanlı ordusunda daha sonra istifadə edilən böyük toplara da Şahi adı verilmişdir.

1464-cü ildə Fateh Sultan Mehmet toplardan qırx iki dənəsini Dardanel boğazının müdafiəsi üçün Dardanel boğazına göndərib. Əsrlərlə istifadə edilmədən qalan toplar 1807-ci ildə İngilis donanmasına qarşı istifadə edilmiş və gözlənilənin əksinə, qüsursuz işləyən toplar bir İngilis gəmisini vurmuş və 60 dənizçini məhv etmişdir. Bir dənəsi İngiltərədə, bir digəri də İtaliyadadır. Hal-hazırda Fateh dövründən 6 dənə top qalmışdır. Digər toplar isə hərbi muzey bağçasında yerləşir və bunların miqyası daha kiçikdir. Topların ən böyüyü olan və İstanbulda, Boğazlarda istifadə edilən "Şahi" bu gün Böyük Britaniyadadır. Fatehin toplarından biri Krım müharibəsi zamanı Dardaneldə idi. İngilis generalı Ser Con Lafroyun intensiv cəhdləri və bir çox müraciətlərindən sonra 1868-ci ildə Sultan Əbdüləziz dövründə İngiltərə Kraliçası Viktoriyaya hədiyyə edilmiş və London qülləsinin həyətində nümayişə qoyulmuşdur. Bu gün kral silah Kolleksiyanın bir hissəsi olan top Portsmut şəhərində Fort Nelson top sərgisində nümayiş etdirilir.

Texniki göstəriciləri

Uzunluğu 5,5 metr, xarici ətrafı 2 metr 74 sm (9 ayaq), yarı diametri 92 sm (kutru 3 ayaq) çəkisi 18 tona qədərdir. Top 544 kq (1200 girvənkəsi) bəzilərinə görə də 680 kq (1500 girvənkəsi) mərmilər atır, bu mərmilər 1,883 mt (1 mil) məsafəyə qədər gedərək 1 metr 83 sm (6 ayaq) dərinliyində torpağa girirdi. Topun səsi 24 km (13 mil) məsafədən eşidilirdi.

Xarici keçidlər

  1. Şahi Osmanlı Devleti döneminde yapılıp kullanılmış özel bir savaş topudur.
  2. Fatih Sultan Mehmed’in Şâhi Topları İngiltere'ye nasıl gitti?[ölü keçid]
  3. Fatih’in Şâhi Topları

şahi, silah, şahi, 1452, ildə, osmanlı, imperiyası, dövründə, düzəldilib, istifadə, edilmiş, xüsusi, müharibə, topudur, istanbulun, fəthində, istifadə, edilmişdir, şahiistehsal, tarixçəsikonstruksiya, tarixi, əsrxüsusiyyətləri, vikianbarda, əlaqəli, mediafayll. Sahi 1452 ci ilde Osmanli Imperiyasi dovrunde duzeldilib istifade edilmis xususi bir muharibe topudur 1 Istanbulun fethinde istifade edilmisdir SahiIstehsal tarixcesiKonstruksiya tarixi XV esrXususiyyetleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Topun duzeldilmesi uc ay cekmis sxemini Fateh Sultan Mehmetin basciligi ile Turk muhendisleri hazirlamisdilar Topun duzeldilmesinde bizanslilarin daha evvel deportasiya etdiyi Macar Urban adli bir tokmeci Memar Muslihiddin Aga ve Saruca Pasa birlikde calismisdilar Daha bir komekci usta kimi Genuyali Donur Usta adli birinden de behs edilir Bundan basqa bir revayete gore de Macar Urban deportasiya edilmemis Bizans zindanindan qazmacilar terefinden qacirilmisdir Urbanin tokduyu top ve diger toplar 1452 ci ilin yanvar ayinin sonlarinda Edirneden yola cixarilmis ve ancaq iki ay sonra Istanbul onlerine getirilmisdi Boyuk topun qarsisinda Krac Bey komandasinda 10 min akinci suvariden ibaret bir qosun gedirdi Topu 30 bezilerine gore 50 ve ya 60 cut okuz muskulatla cekirdi Edirnede sinaq doyuntulerinin kecirileceyi erefede Fateh Sultan Mehmet carcilar gondererek xalqi xeberdarliq etmis olacaq gurultu haqqinda xeber vermisdir Fateh Sultan Mehmetin Istanbulu almaq ucun tokdurduyu boyuk top Sahi adini dasiyir Bu topun lulesi 91 5 sm dir 680 kiloqram agirligindaki merminin menzili 1200 metrdir Osmanli ordusunda daha sonra istifade edilen boyuk toplara da Sahi adi verilmisdir 1464 cu ilde Fateh Sultan Mehmet toplardan qirx iki denesini Dardanel bogazinin mudafiesi ucun Dardanel bogazina gonderib Esrlerle istifade edilmeden qalan toplar 1807 ci ilde Ingilis donanmasina qarsi istifade edilmis ve gozlenilenin eksine qusursuz isleyen toplar bir Ingilis gemisini vurmus ve 60 denizcini mehv etmisdir Bir denesi Ingilterede bir digeri de Italiyadadir Hal hazirda Fateh dovrunden 6 dene top qalmisdir Diger toplar ise herbi muzey bagcasinda yerlesir ve bunlarin miqyasi daha kicikdir Toplarin en boyuyu olan ve Istanbulda Bogazlarda istifade edilen Sahi bu gun Boyuk Britaniyadadir 2 Fatehin toplarindan biri Krim muharibesi zamani Dardanelde idi Ingilis generali Ser Con Lafroyun intensiv cehdleri ve bir cox muracietlerinden sonra 1868 ci ilde Sultan Ebduleziz dovrunde Ingiltere Kralicasi Viktoriyaya hediyye edilmis ve London qullesinin heyetinde numayise qoyulmusdur Bu gun kral silah Kolleksiyanin bir hissesi olan top Portsmut seherinde Fort Nelson top sergisinde numayis etdirilir Texniki gostericileri RedakteUzunlugu 5 5 metr xarici etrafi 2 metr 74 sm 9 ayaq yari diametri 92 sm kutru 3 ayaq cekisi 18 tona qederdir 3 Top 544 kq 1200 girvenkesi bezilerine gore de 680 kq 1500 girvenkesi mermiler atir bu mermiler 1 883 mt 1 mil mesafeye qeder gederek 1 metr 83 sm 6 ayaq derinliyinde torpaga girirdi Topun sesi 24 km 13 mil mesafeden esidilirdi Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Sahi ile elaqeli mediafayllar var Sahi Osmanli Devleti doneminde yapilip kullanilmis ozel bir savas topudur Fatih Sultan Mehmed in Sahi Toplari Ingiltere ye nasil gitti olu kecid Fatih in Sahi ToplariMenbe https az wikipedia org w index php title Sahi silah amp oldid 5958990, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.