Şabla mayakı — Bolqarıstanın Dobriç vilayətində, Şabla icması ərazisində yerləşir. Mayak eyni adlı burun ərazisində, Şabla şəhərindən 4 km şərqdədir. Bu Bolqarıstanın Qara dəniz sahilində yerləşən ən hündür və ən qədim mayakıdır. Bolqarıstanın Hərbi Dəniz qüvvələrinin balansındadır.
Şabla mayakı | |
---|---|
![]() | |
Ölkə | |
Su hövzəsi | Qara dəniz |
Yerləşir | , Bolqarıstan |
Koordinatlar | |
Yandırılma ili | XVIII əsr |
Tikilmə tarixi | 1856 |
Tikinti materialı | daş |
Hündürlüyü | 32 |
Diapazon | əsas: |
![]() | |
![]() |
Tarixi
Burunda ilk mayak XVIII əsrdə inşa edilmişdir. Ən əhəmiyyətli Qara dəniz marşrutlarından biri olan Dunay-Bosfor xətinin mərkəzində yerləşir. Mayak fənərinin əsas məqsədi gəmiləri mayak ilə Tyulenovo kəndi arasında olan qumlu dayazlıq barədə məlumat verməkdir. Bu səbəbdən "Qum fənəri" və ya "Qum mayakı" adlandırılır. Həmçinin mayak yaxınlığında uzunluğu 2 km olan rif vardır. Bəzi tarixçilər burun ərazisində mayak tikililərinin hələ Roma və Bizans imperiyaları dönəmində olmasını qeyd edirlər. Hətta mayakın 1786-cı ildə belə fəaliyyətdə olması barədə məlumat vardır. Mayakın mövcudluğu haqqında məlumat 1844-ci ildə İtaliya mənbələrində də qeyd edilir.
1855-ci ildə fransız müşavir Blez-Jan-Marius Mişel Türk hökuməti ilə Qara dəniz sahilindəki mayakların inşasına və sonra fəaliyyətini təşkil edəcək «Compagnie des Phares de l’Empire Ottoman» müştərək cəmiyyətinin təşkili barədə müqavilə imzalayırlar. Digər mayaklar kimi Şabla mayakı da yenidən qurulmuşdur. Tikinti işləri 1856-cı ildə bitir. Mayakın istifadəyə verilməsi isə 1857-ci ildə gerçəkləşdirilir.
Mayak binası Krım müharibəsi zamanı güclü şəkildə zərər görmüşdür. 1901-ci ildə Kaliakrada baş vermiş 7,2 bal gücündəki zəlzələ yaxınlıqda olan yaşayış məntəqələrini tamamən dağıtsa da, bundan mayak zərər görməmişdir. Bununla belə mayak ətrafının dəmir konstruksiyalarla gücləndirilməsi qərarı alınmışdır.

Mayak binası
Mayak binası uzaqdan kiçildilmiş İsgəndəriyyə mayakını xatırladır. Tikili tamamən daşdan inşa edilmişdir. Yan tərəf uzunluğu 8,8 metr, hündürlüyü isə 10 metrdir. Divarlarının qalınlığı 1,2-1,5 metrə çatır. Qüllə tikildiyi mərkəzi qübbənin hündürlüyü 7,8 metrə çatır. Qüllənin divarları əsas məntəqəyə yönəldilib, hündürlüyü 18 metrdir. Optikli lampa otağı qüllənin üstündə yerləşir.
Fokus boyu dəniz səviyyəsindən 36 metr yüksəkdədir, strukturun hündürlüyü isə 32 metrdir. Fənər hər 25 saniyədə ağ işıq saçır. İşıq 17 dəniz mili (31 km) məsafədə görünür. Mayakda beş insan çalışır.
Mayakın yerləşdiyi Şabla burnu Bolqarıstanın ən ucqar şərq nöqtəsidir.
İstinadlar
- Жеков В. . Информационен център на Министерството на отбраната (bolqar). 2018-09-23. 2019-03-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-25.
- Димитрова И. "Наньо Нанев, пазач на Фара в Шабла, за последен път пръв ще посрещне Новата 2019 година". Монитор (bolqar). 2018-12-31. 2019-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-25.
- "Международният ден на морските фарове – 18 август". ДОЛАПбг (bolqar). 2016-08-18. İstifadə tarixi: 2019-03-25.
- "Шабла". Moreto.net. 2020-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-25.
- Станева Н. . Academos (bolqar). 2014-05-27. 2019-09-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sabla mayaki Bolqaristanin Dobric vilayetinde Sabla icmasi erazisinde yerlesir Mayak eyni adli burun erazisinde Sabla seherinden 4 km serqdedir Bu Bolqaristanin Qara deniz sahilinde yerlesen en hundur ve en qedim mayakidir Bolqaristanin Herbi Deniz quvvelerinin balansindadir Sabla mayakiOlke BolqaristanSu hovzesi Qara denizYerlesir BolqaristanKoordinatlar 43 32 25 sm e 28 36 25 s u Yandirilma ili XVIII esrTikilme tarixi 1856Tikinti materiali dasHundurluyu 32Diapazon esas Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBurunda ilk mayak XVIII esrde insa edilmisdir En ehemiyyetli Qara deniz marsrutlarindan biri olan Dunay Bosfor xetinin merkezinde yerlesir Mayak fenerinin esas meqsedi gemileri mayak ile Tyulenovo kendi arasinda olan qumlu dayazliq barede melumat vermekdir Bu sebebden Qum feneri ve ya Qum mayaki adlandirilir Hemcinin mayak yaxinliginda uzunlugu 2 km olan rif vardir Bezi tarixciler burun erazisinde mayak tikililerinin hele Roma ve Bizans imperiyalari doneminde olmasini qeyd edirler Hetta mayakin 1786 ci ilde bele fealiyyetde olmasi barede melumat vardir Mayakin movcudlugu haqqinda melumat 1844 ci ilde Italiya menbelerinde de qeyd edilir 1855 ci ilde fransiz musavir Blez Jan Marius Misel Turk hokumeti ile Qara deniz sahilindeki mayaklarin insasina ve sonra fealiyyetini teskil edecek Compagnie des Phares de l Empire Ottoman musterek cemiyyetinin teskili barede muqavile imzalayirlar Diger mayaklar kimi Sabla mayaki da yeniden qurulmusdur Tikinti isleri 1856 ci ilde bitir Mayakin istifadeye verilmesi ise 1857 ci ilde gerceklesdirilir Mayak binasi Krim muharibesi zamani guclu sekilde zerer gormusdur 1901 ci ilde Kaliakrada bas vermis 7 2 bal gucundeki zelzele yaxinliqda olan yasayis menteqelerini tamamen dagitsa da bundan mayak zerer gormemisdir Bununla bele mayak etrafinin demir konstruksiyalarla guclendirilmesi qerari alinmisdir Sabla mayaki 2006 ci ilMayak binasiMayak binasi uzaqdan kicildilmis Isgenderiyye mayakini xatirladir Tikili tamamen dasdan insa edilmisdir Yan teref uzunlugu 8 8 metr hundurluyu ise 10 metrdir Divarlarinin qalinligi 1 2 1 5 metre catir Qulle tikildiyi merkezi qubbenin hundurluyu 7 8 metre catir Qullenin divarlari esas menteqeye yoneldilib hundurluyu 18 metrdir Optikli lampa otagi qullenin ustunde yerlesir Fokus boyu deniz seviyyesinden 36 metr yuksekdedir strukturun hundurluyu ise 32 metrdir Fener her 25 saniyede ag isiq sacir Isiq 17 deniz mili 31 km mesafede gorunur Mayakda bes insan calisir Mayakin yerlesdiyi Sabla burnu Bolqaristanin en ucqar serq noqtesidir IstinadlarZhekov V Informacionen centr na Ministerstvoto na otbranata bolqar 2018 09 23 2019 03 25 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 03 25 Dimitrova I Nano Nanev pazach na Fara v Shabla za posleden pt prv she posreshne Novata 2019 godina Monitor bolqar 2018 12 31 2019 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 25 Mezhdunarodniyat den na morskite farove 18 avgust DOLAPbg bolqar 2016 08 18 Istifade tarixi 2019 03 25 Shabla Moreto net 2020 09 30 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 25 Staneva N Academos bolqar 2014 05 27 2019 09 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 03 25