Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
İsmət Mahmud oğlu Məlik-Aslanov (az. İsmət Mahmud oğlu Məlik-Aslanov; 18 yanvar 1924, Tuğ, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ – 12 iyul 1996, Bakı, Azərbaycan Respublikası) — tanınmış həkim, , Böyük Vətən müharibəsi iştirakçısı, .
| İsmət Məlik-Aslanov | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | (72 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan Respublikası |
| Təhsili | Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunu |
| Fəaliyyəti | Həkim |
| Mükafatları |
|
Həyatı
İsmət Məlik-Aslanov 1924-ci ilin yanvar ayının 18-də Tuğ kəndində anadan olmuşdur. Qədim və nəcib Qarabağın zadəgan Məlik-Aslanovlar ailəsindəndir. Beşinci sinifə qədər Tuğ kənd orta məktəbində oxuyub.
Ailəsi bəy mənşəli olduğuna görə, yerli hakimiyyət orqanları tərəfindən təqiblərə məruz qalır və 1935-ci ildə Bakıya köçməyə məcbur olur. Həmçinin, 30-cu illərin repressiyaları zamanı ailəni respublikanın cəza orqanlarının diqqətindən bir növ qorumaq üçün atası Mahmud Məlik-Aslanov "Aslanov" soyadını götürməyə qərara gəlir.
Bakıda bilgisini №1 tam orta məktəbdə davam edir və əldə edilən biliklərin məcmusu nəticəsində 1941-ci ildə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun (indiki Azərbaycan Tibb Universiteti) müalicə-profilaktik fakultəsinə qəbul olur. Lakin, Böyük Vətən müharibəsi başlanması səbəbindən onu orduya çağırıb cəbhəyə göndərirlər. Müharibə zamanı kontuziya alır, bir qulağı isə demək olar ki, tamamilə eşitmə qabiliyyətini itirir və ordu sıralarından tərxis edilir.
Cəbhədən qayıtdıqdan sonra təhsilini Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunda (indiki Azərbaycan Tibb Universiteti) davam edir və 1949-cu ildə oranın məzunu olur.
İsmət, həmçinin, vaxtaşırı şeirlər yazırdı. Şeirlərində doğulduğu yerləri təsvir etmişdir. 1988-ci ildə Qarabağ hadisələri başlayandan sonra isə Azərbaycanın düşdüyü dəhşətli fəlakətə bir sıra şeir həsr edib. Dəfələrlə, ona təklif verirdilər ki, heç olmasa bir yerdə öz əsərlərini dərc etsin, amma bunu zarafata salıb imtina edirdi.
Fəaliyyəti
1949-cu ildə ali məktəbi bitirdikdən sonra təyinatına əsasən Türkmənistan SSR-in Cərco (indiki Türkmənabad) şəhərində həkim kimi əmək fəaliyyətinə başlamışdır.
1952-ci ildə Rusiya Federasiyasının Qorki vilayətinin (indiki Nijninovgorod vilayəti) Şatki şəhər tipli qəsəbəsinə göndərilir və rayon xəstəxanasının (indiki "Şatkov Mərkəzi Rayon Xəstəxanası") baş həkimi vəzifəsinə təyin edilir.
1955-cı ildə Azərbaycana qayıdır və bütün həyatını Sumqayıtla bağlayacaq. Sumqayıtda "1 saylı İttifaq səviyyəli tikinti tresti"nin (1960-cı ilədək "Zaqafqaziyasənayetikinti" Tresti adlanırdı) tibbi sanitariya bölməsində 1982-ci ilə qədər, 27 il ərzində, baş həkim kimi çalışıb.
1964-cü il 3 iyun tarixinda SSRİ Səhiyyə nazirliyində o vaxtlar olan ən yüksək ada — adına layiq görülüb. Həmin il sentyabrın 14-də Sumqayıt şəhəri İcraiyyə Komitəsinin sədri Kamal Axundov şəxsən onu və bir neçə məşhur həkimi ilə təltif etdi.
1982-ci ildə təqaüdə çıxmasına baxmayaraq, həkimlik fəaliyyətini Nasoslu (indiki Hacı Zeynalabdin qəsəbəsi) qəsəbəsindəki xəstəxanada rentgenoloq kimi davam etdirmişdir.
XX əsrin 80-ci illərinin sonlarında Qarabağda cərəyan edən hadisələrin əvvəlindən bir müddət sonra, Ermənistandan və Azərbaycanın Qarabağ bölgəsindən, Azərbaycanın digər regionlarına olduğu kimi Sumqayıtada qaçqın axını başladı. İsmət Sumqayıta gələn qaçqınlara kömək etmək üçün fəal iş aparırdı.
Onun, şeirlərinin birində belə sözlər var: Deyirsən, yurdumu mən atım gedim. Verərmi çaqqala ovu canavar? Yasa döndərəcəm səndəki toyu. Bunu sən yaddan çıxarma bir an!
Ailəsi
Həyat yoldaşı Valentina Mixaylovna Falkovskaya (1924–1992).
Övladları: Elmira xanım (1950), Ənvər (1957).
Anası Nabat xanım Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Həmkarlar İttifaqının birinci Sədri, Lənkəran qəzasının Qeneral-qubernatoru Cavad bəy Məlik-Yeqanovun bacısı idi.
Kiçik qardaşı Muxtar — alim, SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı.
Bacısı Leyla xanım Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Salatın Əsgərovanın analığı olub.
Təltifləri
İsmət orden, medal, döş nişanları, SSRİ-i və Azərbaycan SSR-i dövlət orqanlarının çoxsaylı Diplom və Fəxri Fərmanları ilə təltif edilmişdir.
Ordenlər:
- — 1943
- 1-ci dərəcə — 11 mart 1985 (ordenin nömrəsi 2544268)
Medallar:
- — 1946
- — 15 fevral 1966
- — 8 may 1969
- — 10 aprel 1970
- — 11 iyul 1975
- — 20 may 1985
- — 6 may 1978
- — 31 oktyabrya 1986
- — 20 fevral 1988
Döş nişanları:
- — 3 iyun 1964 (208/n)
- "Qvardiya" döş nişanı — 1943
- "Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 25 illiyi" döş nişanı — 1970
- "4-cü Cənub Ukrayna cəbhəsi. Don-Donbass-Tavriya Veteranı" döş nişanı — 20 dekabr 1981
- "Sosializm yarışı qalibi" döş nişanı — 1980
- "SSRİ Sənaye Tikintisi Nazirliyinin sosialist yarışının qalibi" döş nişanı
Həmçinin bax
Mənbələr
E.E. İsmaylov. Məlik-Aslanovların şəcərəsinə aydınlıq gətirilməsi, Azərbaycan Tarixi Şəcərə Cəmiyyətinin Xəbərləri, Üçüncü Buraxılış. Bakı, "Adiloğlu" nəşriyyatı, 2001, səh. 168
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2024-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-14.
- "Tuğ kəndindən başlayan həyat yolu". vetensesi.az 14.09.2023.
- bir nezer/ "Gənclər şəhəri Sumqayıtın keçmiş tarixinə bir nəzər" (#bad_url). www.sumqayitxeber.com — Noyabr 14, 2024.
- "Gənclər şəhəri Sumqayıtın keçmiş tarixinə bir nəzər". www.azerforum.com — 12.11.2024.
- "Ömrünü təbabətə həsr edən insan Möhübbət Məhərrəmov - 80 (Esse)". www.anl.az Azad Azərbaycan.- 2020.- 13 avqust.- S.8.
- "Gənclər şəhəri Sumqayıtın keçmiş tarixinə bir nəzər". www.edebiyyatveincesenet.az — 18.11.2024.
- "Сердечно поздравляем, уважаемые врачи. "Коммунист Сумгаита" (rus.) — 16 cентября 1964". (#cite_web_url)
- "Avtomatlaşdırma sahəsində Azərbaycanlı Sovet Alimi – Aslanov Muxtar". Ensiklopediya.gov.az. 2022-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale silinmeye namizeddirBu sehifeninsehife silme qaydasinaesasen siline bileceyi guman edilir Eger sehifenin silinmesine dair etiraziniz varsa silinmeye namized sehifelersehifesinde bu barede fikrinizi bildirin Muzakire davam etdiyi muddet erzinde sehifedeki bu xeberdarligi silmeyin Bu meqale sonuncu defe 40 deqiqe evvel Editing For Better muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile Ismet Mahmud oglu Melik Aslanov az Ismet Mahmud oglu Melik Aslanov 18 yanvar 1924 Tug Azerbaycan SSR ZSFSR SSRI 12 iyul 1996 Baki Azerbaycan Respublikasi taninmis hekim SSRI nin Sehiyye elacisi Boyuk Veten muharibesi istirakcisi Emek veterani Ismet Melik AslanovDogum tarixi 18 yanvar 1924Dogum yeri Tug Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 12 iyul 1996 72 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan RespublikasiTehsili Azerbaycan Dovlet Tibb InstitutunuFealiyyeti HekimMukafatlariHeyatiIsmet Melik Aslanov 1924 ci ilin yanvar ayinin 18 de Tug kendinde anadan olmusdur Qedim ve necib Qarabagin zadegan Melik Aslanovlar ailesindendir Besinci sinife qeder Tug kend orta mektebinde oxuyub Ailesi bey menseli olduguna gore yerli hakimiyyet orqanlari terefinden teqiblere meruz qalir ve 1935 ci ilde Bakiya kocmeye mecbur olur Hemcinin 30 cu illerin repressiyalari zamani aileni respublikanin ceza orqanlarinin diqqetinden bir nov qorumaq ucun atasi Mahmud Melik Aslanov Aslanov soyadini goturmeye qerara gelir Bakida bilgisini 1 tam orta mektebde davam edir ve elde edilen biliklerin mecmusu neticesinde 1941 ci ilde Azerbaycan Dovlet Tibb Institutunun indiki Azerbaycan Tibb Universiteti mualice profilaktik fakultesine qebul olur Lakin Boyuk Veten muharibesi baslanmasi sebebinden onu orduya cagirib cebheye gonderirler Muharibe zamani kontuziya alir bir qulagi ise demek olar ki tamamile esitme qabiliyyetini itirir ve ordu siralarindan terxis edilir Cebheden qayitdiqdan sonra tehsilini Azerbaycan Dovlet Tibb Institutunda indiki Azerbaycan Tibb Universiteti davam edir ve 1949 cu ilde oranin mezunu olur Ismet hemcinin vaxtasiri seirler yazirdi Seirlerinde doguldugu yerleri tesvir etmisdir 1988 ci ilde Qarabag hadiseleri baslayandan sonra ise Azerbaycanin dusduyu dehsetli felakete bir sira seir hesr edib Defelerle ona teklif verirdiler ki hec olmasa bir yerde oz eserlerini derc etsin amma bunu zarafata salib imtina edirdi Fealiyyeti1949 cu ilde ali mektebi bitirdikden sonra teyinatina esasen Turkmenistan SSR in Cerco indiki Turkmenabad seherinde hekim kimi emek fealiyyetine baslamisdir 1952 ci ilde Rusiya Federasiyasinin Qorki vilayetinin indiki Nijninovgorod vilayeti Satki seher tipli qesebesine gonderilir ve rayon xestexanasinin indiki Satkov Merkezi Rayon Xestexanasi bas hekimi vezifesine teyin edilir 1955 ci ilde Azerbaycana qayidir ve butun heyatini Sumqayitla baglayacaq Sumqayitda 1 sayli Ittifaq seviyyeli tikinti tresti nin 1960 ci iledek Zaqafqaziyasenayetikinti Tresti adlanirdi tibbi sanitariya bolmesinde 1982 ci ile qeder 27 il erzinde bas hekim kimi calisib 1964 cu il 3 iyun tarixinda SSRI Sehiyye nazirliyinde o vaxtlar olan en yuksek ada Sehiyye elacisi adina layiq gorulub Hemin il sentyabrin 14 de Sumqayit seheri Icraiyye Komitesinin sedri Kamal Axundov sexsen onu ve bir nece meshur hekimi Sehiyye elacisi dos nisani ile teltif etdi 1982 ci ilde teqaude cixmasina baxmayaraq hekimlik fealiyyetini Nasoslu indiki Haci Zeynalabdin qesebesi qesebesindeki xestexanada rentgenoloq kimi davam etdirmisdir XX esrin 80 ci illerinin sonlarinda Qarabagda cereyan eden hadiselerin evvelinden bir muddet sonra Ermenistandan ve Azerbaycanin Qarabag bolgesinden Azerbaycanin diger regionlarina oldugu kimi Sumqayitada qacqin axini basladi Ismet Sumqayita gelen qacqinlara komek etmek ucun feal is aparirdi Onun seirlerinin birinde bele sozler var Deyirsen yurdumu men atim gedim Verermi caqqala ovu canavar Yasa donderecem sendeki toyu Bunu sen yaddan cixarma bir an AilesiHeyat yoldasi Valentina Mixaylovna Falkovskaya 1924 1992 Ovladlari Elmira xanim 1950 Enver 1957 Anasi Nabat xanim Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hemkarlar Ittifaqinin birinci Sedri Lenkeran qezasinin Qeneral qubernatoru Cavad bey Melik Yeqanovun bacisi idi Kicik qardasi Muxtar alim SSRI Dovlet Mukafati laureati Bacisi Leyla xanim Azerbaycanin Milli Qehremani Salatin Esgerovanin analigi olub TeltifleriIsmet orden medal dos nisanlari SSRI i ve Azerbaycan SSR i dovlet orqanlarinin coxsayli Diplom ve Fexri Fermanlari ile teltif edilmisdir Ordenler Qirmizi ulduz ordeni 1943 Veten muharibesi ordeni 1 ci derece 11 mart 1985 ordenin nomresi 2544268 Medallar 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde Almaniya uzerinde qelebeye gore medali 1946 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde qelebenin 20 illiyi yubiley medali 15 fevral 1966 SSRI Silahli Quvvelerinin 50 illiyi yubiley medali 8 may 1969 Vladimir Ilic Leninin anadan olmasinin 100 illiyi munasibetile yubiley medali 10 aprel 1970 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde qelebenin 30 illiyi yubiley medali 11 iyul 1975 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde qelebenin 40 illiyi yubiley medali 20 may 1985 SSRI Silahli Quvvelerinin 60 illiyi yubiley medali 6 may 1978 Emek veterani medali 31 oktyabrya 1986 SSRI Silahli Quvvelerinin 70 illiyi yubiley medali 20 fevral 1988Dos nisanlari Sehiyye elacisi dos nisani SSRI 3 iyun 1964 208 n Qvardiya dos nisani 1943 Boyuk Veten muharibesinde qelebenin 25 illiyi dos nisani 1970 4 cu Cenub Ukrayna cebhesi Don Donbass Tavriya Veterani dos nisani 20 dekabr 1981 Sosializm yarisi qalibi dos nisani 1980 SSRI Senaye Tikintisi Nazirliyinin sosialist yarisinin qalibi dos nisaniHemcinin baxMelik AslanovlarMenbelerE E Ismaylov Melik Aslanovlarin seceresine aydinliq getirilmesi Azerbaycan Tarixi Secere Cemiyyetinin Xeberleri Ucuncu Buraxilis Baki Adiloglu nesriyyati 2001 seh 168 ISBN 9952 25 001 0Istinadlar Arxivlenmis suret 2024 09 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 09 14 Tug kendinden baslayan heyat yolu vetensesi az 14 09 2023 bir nezer Gencler seheri Sumqayitin kecmis tarixine bir nezer bad url www sumqayitxeber com Noyabr 14 2024 Gencler seheri Sumqayitin kecmis tarixine bir nezer www azerforum com 12 11 2024 Omrunu tebabete hesr eden insan Mohubbet Meherremov 80 Esse www anl az Azad Azerbaycan 2020 13 avqust S 8 Gencler seheri Sumqayitin kecmis tarixine bir nezer www edebiyyatveincesenet az 18 11 2024 Serdechno pozdravlyaem uvazhaemye vrachi Kommunist Sumgaita rus 16 centyabrya 1964 cite web url Avtomatlasdirma sahesinde Azerbaycanli Sovet Alimi Aslanov Muxtar Ensiklopediya gov az 2022 08 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 02 25