fbpx
Wikipedia

İn iyesi

İn iyesi — türk və altay xalq inancında mağaranın qoruyucu ruhu. Hin iyesi və ya Ünkür (Öngür, Üngür) iyesi ya da Mağara iyesi olaraq da bilinər. Monqollar Hongıl Ezen deyərlər. Hər mağara üçün fərqli bir iye vardır. Türklərdə mağaralar, fərqli aləmləri və gizli diyarları bir-birinə bağlayan geçitlerdir. Yer altı dünyasını yer üzünə bağlayan qapılardır. Hun dövlətində müqəddəs sayılan və böyük şamanlar ilə dövlət adamlarının ziyarət etdiyi bir "Ata Mağarası" vardır. Bura müqəddəs bir yerdir, ilin müəyyən günlərində ziyarət edilir və hörmət göstərilir. Bir növ məbəddir. Göytürklər və başqa Türk boylarında da yenə eyni şəkildə qurbanlar təqdim edilən ata mağaraları vardır. Qurddan törəmə əfsanələri çox vaxt bir mağarada baş verir. Şamanlar yeraltına xərclərkən Dünyanın bacası deyilən bir qapıdan keçib yeraltındakı mağaralardan ibarət olan tunellərdə səfər edərlər. Türklərin "Aşına" adı verilən qurd ataları belə bir mağarada qurddan doğulmuşdur. Məbədlərin çoxu mağaralardadır və ata ruhları buralarda gəzib dolanır.

Quyu iyesi

İn iyesi ilə əlaqəli olaraq qiymətləndirilə biləcək başqa bir varlıqda Quyu iyesidir. Türk və altay xalq inancında quyunun qoruyucu ruhudur. Kuyu (Guyu, Koyo, Kudu, Kuduk, Kudık, Koyı, Guyı) iyesi də deyilir. Quyu, içindən su çıxardılan təbii və ya süni, dərin çuxur deməkdir. Hər quyu üçün fərqli bir iye vardır. Quyular başqa aləmlərə açılan qapılar kimi qəbul edilir. Sirrli yerlərdir. Su çıxardıldığı üçün də hörmət edilir. Bəzi nağıllarda Qızıl Kuyu'dan bəhs edilir. Nağıllarda quyuların dərinliyi 40 qulac olaraq deyilər.

Etimologiya

(İn) kökündən törəmişdir. Mağara deməkdir. İnilen yer mənasını verər.

Mənbə

  • Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)

  Mifologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

iyesi, türk, altay, xalq, inancında, mağaranın, qoruyucu, ruhu, iyesi, ünkür, öngür, üngür, iyesi, mağara, iyesi, olaraq, bilinər, monqollar, hongıl, ezen, deyərlər, hər, mağara, üçün, fərqli, vardır, türklərdə, mağaralar, fərqli, aləmləri, gizli, diyarları, b. In iyesi turk ve altay xalq inancinda magaranin qoruyucu ruhu Hin iyesi ve ya Unkur Ongur Ungur iyesi ya da Magara iyesi olaraq da biliner Monqollar Hongil Ezen deyerler Her magara ucun ferqli bir iye vardir Turklerde magaralar ferqli alemleri ve gizli diyarlari bir birine baglayan gecitlerdir Yer alti dunyasini yer uzune baglayan qapilardir Hun dovletinde muqeddes sayilan ve boyuk samanlar ile dovlet adamlarinin ziyaret etdiyi bir Ata Magarasi vardir Bura muqeddes bir yerdir ilin mueyyen gunlerinde ziyaret edilir ve hormet gosterilir Bir nov mebeddir Goyturkler ve basqa Turk boylarinda da yene eyni sekilde qurbanlar teqdim edilen ata magaralari vardir Qurddan toreme efsaneleri cox vaxt bir magarada bas verir Samanlar yeraltina xerclerken Dunyanin bacasi deyilen bir qapidan kecib yeraltindaki magaralardan ibaret olan tunellerde sefer ederler Turklerin Asina adi verilen qurd atalari bele bir magarada qurddan dogulmusdur Mebedlerin coxu magaralardadir ve ata ruhlari buralarda gezib dolanir Quyu iyesi RedakteIn iyesi ile elaqeli olaraq qiymetlendirile bilecek basqa bir varliqda Quyu iyesidir Turk ve altay xalq inancinda quyunun qoruyucu ruhudur Kuyu Guyu Koyo Kudu Kuduk Kudik Koyi Guyi iyesi de deyilir Quyu icinden su cixardilan tebii ve ya suni derin cuxur demekdir Her quyu ucun ferqli bir iye vardir Quyular basqa alemlere acilan qapilar kimi qebul edilir Sirrli yerlerdir Su cixardildigi ucun de hormet edilir Bezi nagillarda Qizil Kuyu dan behs edilir Nagillarda quyularin derinliyi 40 qulac olaraq deyiler Etimologiya Redakte In kokunden toremisdir Magara demekdir Inilen yer menasini verer Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Mifologiya ile elaqedar olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title In iyesi amp oldid 2889747, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.