Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Əbu İshaq İbrahim ibn əl-Vəlid ibn Əbdilməlik (ərəb. إبراهيم بن الوليد; v. 29 yanvar 750, Böyük Zab) — Əməvi xəlifəsi.
| İbrahim ibn I Vəlid | |
|---|---|
| ərəb. ابراهيم ابن الوليد | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | 29 yanvar 750 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | boğulma |
| Fəaliyyəti | hərbi lider[d], siyasətçi, qubernator, Xəlifə |
| Atası | I Vəlid |
| Ailəsi | Əməvilər sülaləsi |
| Dini | İslam |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiyası
Xəlifəlikdən əvvəlki həyatı haqqında məlumatlar olduqca azdır. İbn Sad onun mühəddis Zöhri ilə görüşdüyünü və ondan bir səhifənin rəvayəti üçün icazə istədiyini nəql etmişdir. Bu nəqldən İbrahimin gənclik illərimdə hədislə maraqlandığı məlum olur. Onun ilk siyasi fəaliyyəti, qardaşı xalifə III Yezid tərəfindən İordaniyaya vali təyin edilməsi ilə başladı və ardınca vəliəhd elan edildi. onu vəliəhd elan etmediyi haqqında da rəvayətlər mövcuddur.
İbrahim, III Yezidin ölümü ilə (19 Zilhiccə 126 / 2 oktyabr 744) xəlifəlik taxtına çıxdı və III Yezidin özündən sonra ikinci vəliəhd təyin etdiyi Əbdüləziz ibn Həccac ibn Əbdülməlikin vəliəhdliyini təsdiqlədi. Lakin bəzi bölgələr onun xəlifəliyini tanımadı və paytaxta yaxın olan Hüms əhalisi də ona itaət etmədi. Təxminən üç ay bu vəzifədə qala bilən İbrahimin hakimiyyəti tamamilə qarışıqlıqlar içində keçdi. II Vəlidin öldürülməsindən sonra alovlanan fitnəni yatırmaqda aciz qaldı. Ölkədəki qarışıqlıqlar getdikcə daha da artdı və onsuz da zəifləmiş mərkəzi hakimiyyətin nüfuzu tamamilə sarsıldı.
Azərbaycan və İrminiyyə valisi Mərvan ibn Məhəmməd isə III Yezidin üsyanı zamanı öldürülən II Vəlidin qisasını almaq və onun oğullarının haqqını qorumaq iddiası ilə hərəkətə keçdi. Ancaq Mərvanın əsl məqsədi xəlifəliyi ələ keçirmək idi. Cəzirə əhalisinin beyətini aldıqdan sonra Suriyaya irəlilədi. Kinnəssrindən keçərək İbrahimin qardaşı olan vali Bəşirin ordusunu darmadağın etdi, həm valini, həm də onun qardaşını əsir aldı. Hums əhalisi beyət etmədiyi üçün İbrahimin göndərdiyi ordu tərəfindən mühasirəyə alınmışdı. Mərvan bu şəhərə doğru istiqamətləndi və Hümsü ələ keçirdi. Əhalinin beyətini aldıqdan sonra 80.000 nəfərlik ordusu ilə Dəməşqə doğru irəlilədi. İbrahim isə ona qarşı böyük bir ordu göndərdi. İki ordu Dəməşq yaxınlığındakı Aynül-Cər adlı ərazidə qarşılaşdı. Burada baş verən döyüşdə (7 Səfər 127 / 18 noyabr 744) İbrahimin sərkərdəsi Süleyman ibn Hişam məğlub olaraq Dəməşqə sığındı. Bu zaman Süleyman və tərəfdarları II Vəlidin zindanda olan iki oğlunu öldürdülər. Bu qələbədən sonra II Mərvan Dəməşqə daxil oldu və xəlifəliyini elan etdi. Şəhərdən qaçmaq məcburiyyətində qalan İbrahim bir müddət gizləndikdən sonra Mərvana beyət edəcəyini bildirib ondan aman istədi. Mərvan da bu istəyi qəbul edərək onu yaxın çevrəsinə daxil etdi.
İbrahim, Əməvi xəlifəliyinin sonunu gətirən Zap çayı döyüşündə (11 Cəmaziyəl-axir 132 / 25 yanvar 750) çayda boğularaq ölənlər biri oldu. Lakin bəzi rəvayətlərə görə, o, daha əvvəl II Mərvan və ya Abbasilərdən tərəfindən öldürülmüşdür.
İstinadlar
- "İbrahim b. Velid". Archived from the original on 2025-06-03. İstifadə tarixi: 2025-05-17.
- Təbəqat (ərəb). II. Mədinə. 1983. 172.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebu Ishaq Ibrahim ibn el Velid ibn Ebdilmelik ereb إبراهيم بن الوليد v 29 yanvar 750 Boyuk Zab Emevi xelifesi Ibrahim ibn I Velidereb ابراهيم ابن الوليد Sexsi melumatlarVefat tarixi 29 yanvar 750 0750 01 29 Vefat yeri Boyuk ZabVefat sebebi bogulmaFealiyyeti herbi lider d siyasetci qubernator XelifeAtasi I VelidAilesi Emeviler sulalesiDini Islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiXelifelikden evvelki heyati haqqinda melumatlar olduqca azdir Ibn Sad onun muheddis Zohri ile gorusduyunu ve ondan bir sehifenin revayeti ucun icaze istediyini neql etmisdir Bu neqlden Ibrahimin genclik illerimde hedisle maraqlandigi melum olur Onun ilk siyasi fealiyyeti qardasi xalife III Yezid terefinden Iordaniyaya vali teyin edilmesi ile basladi ve ardinca veliehd elan edildi onu veliehd elan etmediyi haqqinda da revayetler movcuddur Ibrahim III Yezidin olumu ile 19 Zilhicce 126 2 oktyabr 744 xelifelik taxtina cixdi ve III Yezidin ozunden sonra ikinci veliehd teyin etdiyi Ebduleziz ibn Heccac ibn Ebdulmelikin veliehdliyini tesdiqledi Lakin bezi bolgeler onun xelifeliyini tanimadi ve paytaxta yaxin olan Hums ehalisi de ona itaet etmedi Texminen uc ay bu vezifede qala bilen Ibrahimin hakimiyyeti tamamile qarisiqliqlar icinde kecdi II Velidin oldurulmesinden sonra alovlanan fitneni yatirmaqda aciz qaldi Olkedeki qarisiqliqlar getdikce daha da artdi ve onsuz da zeiflemis merkezi hakimiyyetin nufuzu tamamile sarsildi Azerbaycan ve Irminiyye valisi Mervan ibn Mehemmed ise III Yezidin usyani zamani oldurulen II Velidin qisasini almaq ve onun ogullarinin haqqini qorumaq iddiasi ile herekete kecdi Ancaq Mervanin esl meqsedi xelifeliyi ele kecirmek idi Cezire ehalisinin beyetini aldiqdan sonra Suriyaya ireliledi Kinnessrinden kecerek Ibrahimin qardasi olan vali Besirin ordusunu darmadagin etdi hem valini hem de onun qardasini esir aldi Hums ehalisi beyet etmediyi ucun Ibrahimin gonderdiyi ordu terefinden muhasireye alinmisdi Mervan bu sehere dogru istiqametlendi ve Humsu ele kecirdi Ehalinin beyetini aldiqdan sonra 80 000 neferlik ordusu ile Demesqe dogru ireliledi Ibrahim ise ona qarsi boyuk bir ordu gonderdi Iki ordu Demesq yaxinligindaki Aynul Cer adli erazide qarsilasdi Burada bas veren doyusde 7 Sefer 127 18 noyabr 744 Ibrahimin serkerdesi Suleyman ibn Hisam meglub olaraq Demesqe sigindi Bu zaman Suleyman ve terefdarlari II Velidin zindanda olan iki oglunu oldurduler Bu qelebeden sonra II Mervan Demesqe daxil oldu ve xelifeliyini elan etdi Seherden qacmaq mecburiyyetinde qalan Ibrahim bir muddet gizlendikden sonra Mervana beyet edeceyini bildirib ondan aman istedi Mervan da bu isteyi qebul ederek onu yaxin cevresine daxil etdi Ibrahim Emevi xelifeliyinin sonunu getiren Zap cayi doyusunde 11 Cemaziyel axir 132 25 yanvar 750 cayda bogularaq olenler biri oldu Lakin bezi revayetlere gore o daha evvel II Mervan ve ya Abbasilerden terefinden oldurulmusdur Istinadlar Ibrahim b Velid Archived from the original on 2025 06 03 Istifade tarixi 2025 05 17 Tebeqat ereb II Medine 1983 172