İbrahim Paşa sarayı – İstanbulun bugün Sultanəhməd meydanı adlanan Atmeydanında inşa edilən, şəhərin ən möhtəşəm və xüsusi önəmə malik saraylarından biri. Saray hal-hazırda Türk-İslam Əsərləri Muzeyi olaraq istifadə edilməkdədir.
Sultanəhməd meydanında yerləşən sarayınSultan Süleyman Qanuni dövrünün sədrəzəmlərindən Parqalı İbrahim Paşa tərəfindən inşa edildiyi bilinir. Topqapı sarayındakı arxivdə yerləşən, İstanbul əmini Ömər ağa tərəfindən padşaha təqdim edilən 1521 tarixli sənəddə göstərilir ki, saray burada bilinməyən bir tarixdə inşa edilən bir köşkün təmiri və binaya edilən əlavələrlə meydana gəlmişdir. İçərisində bir qüllə və çardağı, kiçik bir köşkü, xəzinə otağı, haamı, anbarı, mətbəxləri, divanxanası və atların saxlanması üçün bir tövləsi olan bu sarayın inşa müddəti olduqca qısadır. Belə ki, Rodos səfərindən dönən padşah bu saraya dəvət olunmuş, sədrəzəmliyə gətirilən Parqalı İbrahim Paşanın möhtəşəm toy mərasimi də 1524-cü ildə burada keçirilmişdir. 16 may1525 gecəsi baş verən üsyan nəticəsində şəhərin digər saray və köşkləri kimi bu saraya da hücum edilmiş, sarayın qapı və pəncərələri dağıdılmışdı. Sarayını təmir etdirən Parqalı İbrahim Paşa, Budin səfərindən qənimət olaraq gətirdiyi heykəlləri də 1526-cı ildə sarayın önünə yerləşdirmiş, bu səbəblə əhalinin etirazlarına hədəf olmuşdur. Paşanın sarayı önündəki heykəllər XVI əsrə aid bəzi qravüralarda görülür. Sultan Süleymanın şahzadələrinin 18 iyun1530 tarixində keçirilən sünnət mərasimi üçün Parqalı İbrahim Paşa sarayı önündə yeni bir qəsr inşa edilmiş,dövrün padşahı bir ay davam edən əyləncələri buradan izləmişdir.
Parqalı İbrahim Paşanın 1536-cı ildə edamının ardından saraya dövlət əl qoymuş, bir hissəsi Əndərun məktəbinə ayrılmış, bir qismi isə sədrəzəmlərə və digər məşhur şəxslərə bağışlanmağa başlamışdır. 1566-cı ildə vəzir, daha sonra Misir və Anadolu bəylərbəyi olan Zal Mahmud Paşa 1574-cü ildə Sultan Səlimin qızı Şah Sultanla burada evlənmiş və 1580-ci ildə vəfat edənədək burada yaşamışdır. 1584-cü ildə binanın Əndəruna ayrılan hissəsi istisna olmaqla, qalan bütün strukturu Sultan Muradın qızı Ayşə Sultanla evlənən sədrəzəm İbrahim Paşaya verilmişdir. İbrahim Paşanın 1601-ci ildə vəfatından sonra bütün malları və sarayı, ertəsi il Ayşə Sultanla evlənən sədrəzəm Yemişçi Həsən Paşaya təsis edilmişdir. Ancaq Həsən Paşa 1603-cü ildə edam edilmiş, saray bu dəfə də Ayşə Sultanın üçüncü əri Gözəlcə Mahmud Paşaya verilmişdir. 1605-ci ildə Ayşə Sultan və əri ard-arda vəfat etmiş, saray bir müddət boş qalmışdır. 1611-ci ildə Sultan Əhmədin qızı Gövhər Sultanla kaptan-I dərya Öküz Mehmed Paşa evləndirilmiş, saray da onlara hədiyyə edilmişdir. Ancaq Mehmed Paşanın vəzifədən alınması və daha sonra vəfatının ardından saray, Gövhər Sultanın ikinci əri kaptan-ı dərya Rəcəb Paşaya təsis edilmişdir. Uzun müddət Rəcəb Paşanın adıyla anılan saray 1632-ci ildə sədrəzəm olan Rəcəb Paşanın elə həmin il edam edilməsinin ardından Sultan Muradın silahdarı Mustafa ağaya verilmişdir.Sultan Murad 1640-cı ildə vəfat etmiş, saray yeni padşah olan Sultan İbrahimin ən yaxın adamı olan Silahdar Yusif Paşaya hədiyyə edilmişdir. 1645-ci ildə padşahın 3 yaşlı qızı Fatma Sultanla evləndirilən Yusif Paşa toydan bir il sonra edam edilmişdir. Saray bu dəfə də Fatma Sultanın ikinci əri və Sultan İbrahimin müsahiblərindən Fəzli Paşaya təsis edilmiş, ancaq Fəzli Paşa əyalətlərdə vəzifələndirildiyi üçün sarayda yaşamamışdır. 1648-ci ildə saray Sultan İbrahimin sevimli hasəkisi Hümaşah Sultana hədiyyə edilmişdir. Bundan sonra XVII əsr boyunca sarayın sahibləri sədrəzəmlər, kaptan-ı dəryalar, bəylərbəyləri və ya Osmanlı ailəsinə kürəkən olan dövlət adamları olmuşdur. Övliya Çələbi bu binanın İstanbuldakı digər vəzir sarayları arasında ən böyüyü olduğunu qeyd edir.
Saray 1652-ci ilin noyabrında yanmış, 1720-ci illərdə Nevşəhərli İbrahim Paşa tərəfindən təmir edilsə də, 1741-ci ildə sarayın yenidən yanması ilə bir daha təmir edilməmişdir. 1675-ci ildə baş verən zəlzələdə dağılan sarayın XVII əsrin sonlarında Körpülü Fazil Əhməd Paşa tərəfindən bağlandığı bilinir.
Mənbə
Evliya Çelebi, Seyahatnâme (haz. Zuhurî Danışman), İstanbul 1969, II, 26;
H. D. Jenkins, Ibrahim Pasha: Grand Vizir of Suleiman the Magnificent, New York 1911;
Sedat Çetintaş, Saray ve Kervansaraylarımız Arasında İbrahim Paşa Sarayı, İstanbul 1939;
Konyalı, İstanbul Sarayları, tür.yer.;
Nurhan Atasoy, İbrahim Paşa Sarayı, İstanbul 1972;
Yüksel Yoldaş Demircanlı, İstanbul Mimarisi İçin Kaynak Olarak Evliya Çelebi Seyahatnâmesi, İstanbul 1989, s. 487-488;
Hüsrev Tayla, “La restauration du palais de Ibrahim Pacha-Istanbul, Armos”, Prof. Mout Sopoulos Armağanı, Selânik 1991, III, 1817-1839;
Süheyl Ünver, “İbrahim Paşa Sarayı Hakkında Birkaç Resim ve Minyatür”, Arkitekt, VIII, İstanbul 1938, s. 169-170;
Zarif Orgun, “İbrahim Paşa Sarayı”, a.e., IX (1939), s. 55-59;
A. M. Scheineder, “Das Serai des Ibrahim Pascha am At Meidan zu Konstantinopel”, RHSE, XVIII (1941), s. 131-136;
İlhan Akbulut, “İbrahim Paşa Sarayı ve Türk İslam Eserleri Müzesi”, Antik ve Dekor, sy. 15, İstanbul 1992, s. 114-119;
M. Tayyib Gökbilgin, “İbrâhim Paşa”, İA, V/2, s. 909;
Semavi Eyice, “İbrahim Paşa (Makbul) Sarayı”, TA, XX, 5-6;
Tülay Artan, “İbrahim Paşa Sarayı”, DBİst.A, IV, 128-130.
Noyabr 28, 2021
ibrahim, paşa, sarayı, ibrahim, paşa, sarayı, istanbulun, bugün, sultanəhməd, meydanı, adlanan, atmeydanında, inşa, edilən, şəhərin, möhtəşəm, xüsusi, önəmə, malik, saraylarından, biri, saray, hazırda, türk, islam, əsərləri, muzeyi, olaraq, istifadə, edilməkdə. Ibrahim Pasa sarayi Istanbulun bugun Sultanehmed meydani adlanan Atmeydaninda insa edilen seherin en mohtesem ve xususi oneme malik saraylarindan biri Saray hal hazirda Turk Islam Eserleri Muzeyi olaraq istifade edilmekdedir Ibrahim Pasa Sarayi41 00 22 sm e 28 58 28 s u Olke TurkiyeSeher IstanbulYerlesir IstanbulAidiyyati Osmanli imperiyasiSifarisci Parqali Ibrahim PasaUslubu Osmanli memarligiVeziyyeti muzey kimi fealiyyet gosterirIbrahim Pasa Sarayi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi RedakteSultanehmed meydaninda yerlesen sarayin Sultan Suleyman Qanuni dovrunun sedrezemlerinden Parqali Ibrahim Pasa terefinden insa edildiyi bilinir Topqapi sarayindaki arxivde yerlesen Istanbul emini Omer aga terefinden padsaha teqdim edilen 1521 tarixli senedde gosterilir ki saray burada bilinmeyen bir tarixde insa edilen bir koskun temiri ve binaya edilen elavelerle meydana gelmisdir Icerisinde bir qulle ve cardagi kicik bir kosku xezine otagi haami anbari metbexleri divanxanasi ve atlarin saxlanmasi ucun bir tovlesi olan bu sarayin insa muddeti olduqca qisadir Bele ki Rodos seferinden donen padsah bu saraya devet olunmus sedrezemliye getirilen Parqali Ibrahim Pasanin mohtesem toy merasimi de 1524 cu ilde burada kecirilmisdir 16 may 1525 gecesi bas veren usyan neticesinde seherin diger saray ve koskleri kimi bu saraya da hucum edilmis sarayin qapi ve pencereleri dagidilmisdi Sarayini temir etdiren Parqali Ibrahim Pasa Budin seferinden qenimet olaraq getirdiyi heykelleri de 1526 ci ilde sarayin onune yerlesdirmis bu sebeble ehalinin etirazlarina hedef olmusdur Pasanin sarayi onundeki heykeller XVI esre aid bezi qravuralarda gorulur Sultan Suleymanin sahzadelerinin 18 iyun 1530 tarixinde kecirilen sunnet merasimi ucun Parqali Ibrahim Pasa sarayi onunde yeni bir qesr insa edilmis dovrun padsahi bir ay davam eden eylenceleri buradan izlemisdir Parqali Ibrahim Pasanin 1536 ci ilde edaminin ardindan saraya dovlet el qoymus bir hissesi Enderun mektebine ayrilmis bir qismi ise sedrezemlere ve diger meshur sexslere bagislanmaga baslamisdir 1566 ci ilde vezir daha sonra Misir ve Anadolu beylerbeyi olan Zal Mahmud Pasa 1574 cu ilde Sultan Selimin qizi Sah Sultanla burada evlenmis ve 1580 ci ilde vefat edenedek burada yasamisdir 1584 cu ilde binanin Enderuna ayrilan hissesi istisna olmaqla qalan butun strukturu Sultan Muradin qizi Ayse Sultanla evlenen sedrezem Ibrahim Pasaya verilmisdir Ibrahim Pasanin 1601 ci ilde vefatindan sonra butun mallari ve sarayi ertesi il Ayse Sultanla evlenen sedrezem Yemisci Hesen Pasaya tesis edilmisdir Ancaq Hesen Pasa 1603 cu ilde edam edilmis saray bu defe de Ayse Sultanin ucuncu eri Gozelce Mahmud Pasaya verilmisdir 1605 ci ilde Ayse Sultan ve eri ard arda vefat etmis saray bir muddet bos qalmisdir 1611 ci ilde Sultan Ehmedin qizi Govher Sultanla kaptan I derya Okuz Mehmed Pasa evlendirilmis saray da onlara hediyye edilmisdir Ancaq Mehmed Pasanin vezifeden alinmasi ve daha sonra vefatinin ardindan saray Govher Sultanin ikinci eri kaptan i derya Receb Pasaya tesis edilmisdir Uzun muddet Receb Pasanin adiyla anilan saray 1632 ci ilde sedrezem olan Receb Pasanin ele hemin il edam edilmesinin ardindan Sultan Muradin silahdari Mustafa agaya verilmisdir Sultan Murad 1640 ci ilde vefat etmis saray yeni padsah olan Sultan Ibrahimin en yaxin adami olan Silahdar Yusif Pasaya hediyye edilmisdir 1645 ci ilde padsahin 3 yasli qizi Fatma Sultanla evlendirilen Yusif Pasa toydan bir il sonra edam edilmisdir Saray bu defe de Fatma Sultanin ikinci eri ve Sultan Ibrahimin musahiblerinden Fezli Pasaya tesis edilmis ancaq Fezli Pasa eyaletlerde vezifelendirildiyi ucun sarayda yasamamisdir 1648 ci ilde saray Sultan Ibrahimin sevimli hasekisi Humasah Sultana hediyye edilmisdir Bundan sonra XVII esr boyunca sarayin sahibleri sedrezemler kaptan i deryalar beylerbeyleri ve ya Osmanli ailesine kureken olan dovlet adamlari olmusdur Ovliya Celebi bu binanin Istanbuldaki diger vezir saraylari arasinda en boyuyu oldugunu qeyd edir Saray 1652 ci ilin noyabrinda yanmis 1720 ci illerde Nevseherli Ibrahim Pasa terefinden temir edilse de 1741 ci ilde sarayin yeniden yanmasi ile bir daha temir edilmemisdir 1675 ci ilde bas veren zelzelede dagilan sarayin XVII esrin sonlarinda Korpulu Fazil Ehmed Pasa terefinden baglandigi bilinir Menbe RedakteEvliya Celebi Seyahatname haz Zuhuri Danisman Istanbul 1969 II 26 H D Jenkins Ibrahim Pasha Grand Vizir of Suleiman the Magnificent New York 1911 Sedat Cetintas Saray ve Kervansaraylarimiz Arasinda Ibrahim Pasa Sarayi Istanbul 1939 Konyali Istanbul Saraylari tur yer Nurhan Atasoy Ibrahim Pasa Sarayi Istanbul 1972 Yuksel Yoldas Demircanli Istanbul Mimarisi Icin Kaynak Olarak Evliya Celebi Seyahatnamesi Istanbul 1989 s 487 488 Husrev Tayla La restauration du palais de Ibrahim Pacha Istanbul Armos Prof Mout Sopoulos Armagani Selanik 1991 III 1817 1839 Suheyl Unver Ibrahim Pasa Sarayi Hakkinda Birkac Resim ve Minyatur Arkitekt VIII Istanbul 1938 s 169 170 Zarif Orgun Ibrahim Pasa Sarayi a e IX 1939 s 55 59 A M Scheineder Das Serai des Ibrahim Pascha am At Meidan zu Konstantinopel RHSE XVIII 1941 s 131 136 Ilhan Akbulut Ibrahim Pasa Sarayi ve Turk Islam Eserleri Muzesi Antik ve Dekor sy 15 Istanbul 1992 s 114 119 M Tayyib Gokbilgin Ibrahim Pasa IA V 2 s 909 Semavi Eyice Ibrahim Pasa Makbul Sarayi TA XX 5 6 Tulay Artan Ibrahim Pasa Sarayi DBIst A IV 128 130 Menbe https az wikipedia org w index php title Ibrahim Pasa Sarayi amp oldid 5972213, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
