Əhməd İbn Məhəmməd ibn Ərəbşah (1389-1450) — ərəb tarixçi.
İbn Ərəbşah
ərəb.أحمد بن مُحمَّد بن عبد الله بن إبراهيم الدمشقي
Doğum tarixi
Doğum yeri
Dəməşq
Vəfat tarixi
Vəfat yeri
Qahirə
Milliyyəti
ərəb
Fəaliyyəti
tarixçi
Həyatı
İbn Ərəbşah 5 noyabr1389-cu ildə Dəməşq şəhərində anadan olub, 1450-ci ildə isə Qahirədə vəfat etmişdir. O, 1401-ci ildə 12 yaşında ikən, Əmir Teymur Dəməşqi ələ keçirmiş, onu, anası və qardaşları ilə birlikdə, yerli sakinlərdən əsir etdiyi bütün intelektual qismin özləri və ailələri kimi Səmərqəndə göndərmişdir. İbn Ərəbşahın 1408-ci ilə qədər Orta Asiyada nə işlə məşğul olması məlum deyil, əsərlərindən yalnız bu anlaşılır ki, əmirlər, alimlər və şahmatçılar arasında imiş. Güman edilir ki, o, həmin müddət ərzində Əmir Teymurun nəvəsi Xəlil sultanın xidmətində olmuşdu.
Əhməd İbn Ərəbşahın bioqrafiyası
İbn Ərəbşah Səmərqənddə yaşadığı müddət ərzində təhsil almış, fars, türk və monqol dillərini öyrənmişdir. O, 1408-ci ildə səyahətə başlayaraq, əvvəl Çinə yollanmış, sonra oradan Krıma qədər uzaq bir məsafəni qət etmiş, buradan isə Ədirnəyə getmişdir. Ədirnədə ərəb və fars dillərində olan ədəbiyyatı türkcəyə tərcümə etmək işi ilə məşğul olan müəllif, daha sonra Türk sultanı Sultan Məhəmmədin (1402-1421) sarayında mirzəlik etmişdir. Sultan Məhəmmədin ölümündən sonra Hələbə getmiş, oradan isə doğma şəhəri olan Dəməşqə qayıtmışdır. 1428-ci ildə (Həcc ziyarətinə gedib-gəldikdən sonra) elə burada elmi-ədəbi fəaliyyətə başlayan İbn Ərəbşah, eyni işi Qahirəyə köçdükdən sonra davam etdirirmiş və orada teymurilərdən bəhs etdiyi "Əcaibül-məqdur fi nəvaib timur" adlı məşhur əsərini qələmə almışdır.
Əsərdə Azərbaycan tarixçiliyi üçün maraqlı və əhəmiyyətli məqamlar çoxdur. Maraqlıdır ki Əmir Teymurun sonuncu Gürcüstan yürüşü (1403) barədə İbn Ərəbşahın qələmə aldığı bəhslər də əslində Gürcüstana yox, Şəkiyə aiddir. Belə ki bu hekayətlərdə "Gəl-Gör-Get" adlı bir qaladan da bəhs olunur, Şirvanşah Şeyx İbrahimin dili ilə isə yerli əhali gürcü yox, "tatar" adlandırılır. Bu zaman aydınlaşır ki, hekayətlərdəki "gürcü" sözləri millət yox, hümmət və məzhəb, yəni "xristian provoslav" mənasında işlədilmişdir.
İbn Ərəbşah və onun "Əcaibül-məqdur fi nəvaib timur" əsəri
Teymurun, Şəki ölkəsindəki mağaralıq ilə Gəl–Gör–Get qalasını ələ keçirməsi və Şirvanşah Şeyx İbrahimin aradüzəldənlik etməsi ("Əcaibül-məqdur fi nəvaib timur" bəhsinin azərbaycancaya tərcüməsi)
September 16, 2021
ərəbşah, əhməd, məhəmməd, ərəbşah, 1389, 1450, ərəb, tarixçi, ərəb, أحمد, بن, حم, بن, عبد, الله, بن, إبراهيم, الدمشقي, doğum, tarixi, noyabr, 1389doğum, yeri, dəməşqvəfat, tarixi, 1450vəfat, yeri, qahirəmilliyyəti, ərəbfəaliyyəti, tarixçihəyatı, redaktə, noyab. Ehmed Ibn Mehemmed ibn Erebsah 1389 1450 ereb tarixci Ibn Erebsahereb أحمد بن م حم د بن عبد الله بن إبراهيم الدمشقي Dogum tarixi 5 noyabr 1389Dogum yeri DemesqVefat tarixi 1450Vefat yeri QahireMilliyyeti erebFealiyyeti tarixciHeyati RedakteIbn Erebsah 5 noyabr 1389 cu ilde Demesq seherinde anadan olub 1450 ci ilde ise Qahirede vefat etmisdir O 1401 ci ilde 12 yasinda iken Emir Teymur Demesqi ele kecirmis onu anasi ve qardaslari ile birlikde yerli sakinlerden esir etdiyi butun intelektual qismin ozleri ve aileleri kimi Semerqende gondermisdir Ibn Erebsahin 1408 ci ile qeder Orta Asiyada ne isle mesgul olmasi melum deyil eserlerinden yalniz bu anlasilir ki emirler alimler ve sahmatcilar arasinda imis Guman edilir ki o hemin muddet erzinde Emir Teymurun nevesi Xelil sultanin xidmetinde olmusdu Ehmed Ibn Erebsahin bioqrafiyasi Ibn Erebsah Semerqendde yasadigi muddet erzinde tehsil almis fars turk ve monqol dillerini oyrenmisdir O 1408 ci ilde seyahete baslayaraq evvel Cine yollanmis sonra oradan Krima qeder uzaq bir mesafeni qet etmis buradan ise Edirneye getmisdir Edirnede ereb ve fars dillerinde olan edebiyyati turkceye tercume etmek isi ile mesgul olan muellif daha sonra Turk sultani Sultan Mehemmedin 1402 1421 sarayinda mirzelik etmisdir Sultan Mehemmedin olumunden sonra Helebe getmis oradan ise dogma seheri olan Demesqe qayitmisdir 1428 ci ilde Hecc ziyaretine gedib geldikden sonra ele burada elmi edebi fealiyyete baslayan Ibn Erebsah eyni isi Qahireye kocdukden sonra davam etdirirmis ve orada teymurilerden behs etdiyi Ecaibul meqdur fi nevaib timur adli meshur eserini qeleme almisdir 1 Eserde Azerbaycan tarixciliyi ucun maraqli ve ehemiyyetli meqamlar coxdur Maraqlidir ki Emir Teymurun sonuncu Gurcustan yurusu 1403 barede Ibn Erebsahin qeleme aldigi behsler de eslinde Gurcustana yox Sekiye aiddir Bele ki bu hekayetlerde Gel Gor Get adli bir qaladan da behs olunur Sirvansah Seyx Ibrahimin dili ile ise yerli ehali gurcu yox tatar adlandirilir Bu zaman aydinlasir ki hekayetlerdeki gurcu sozleri millet yox hummet ve mezheb yeni xristian provoslav menasinda isledilmisdir 2 3 Hemcinin bax RedakteGel Gor Get qalasiIstinadlar Redakte Ubajdulla Uvatov Adzhaib al makdur fi navaib Timur 1974 seh 10 11 26 Ibn Erebsah ve onun Ecaibul meqdur fi nevaib timur eseri Teymurun Seki olkesindeki magaraliq ile Gel Gor Get qalasini ele kecirmesi ve Sirvansah Seyx Ibrahimin araduzeldenlik etmesi Ecaibul meqdur fi nevaib timur behsinin azerbaycancaya tercumesi Menbe https az wikipedia org w index php title Ibn Erebsah amp oldid 6028525, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
