fbpx
Wikipedia

Üçkilsə kafedralı

Üçkilsə kafedralı (erm. Էջմիածնի Մայր Տաճար, yaxud EçmiadzinErməni Qriqorian Kilsəsinin baş kafedralı.

Üçkilsə kafedralı
Էջմիածնի Մայր Տաճար
40°09′42″ şm. e. 44°17′28″ ş. u.
Ölkə  Ermənistan
Şəhər Üçkilsə
Yerləşir Armavir mərzi
Aidiyyatı EQK
Sifarişçi Maarifçi Qriqori
Tikilmə tarixi 301-303(orijinal bina; ənənəvi tarix)
Üslubu Erməni memarlığı
Hündürlüyü 27 m
Uzunluğu 33 m (108 ft)
Eni 30 m (98 ft)
Vəziyyəti fəaliyyət göstərir
TipiMədəni
Kriteriyaii, iii
Təyin edilib2000
İstinad nöm.1011
DövlətErmənistan
RegionAsiya
Ermənistanda qeydiyyata alınmış abidələr
İstinad nöm.4.2/14.1
KateqoriyaMəbəd
ƏhəmiyyətiDünya əhəmiyyətli
Üçkilsə kafedralı
Kafedralın planı
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Kilsə, Üçkilsə (12 mart 1945-ci ildən - Eçmiadzin) rayonu ərazisində, rayon mərkəzi olan Üçkilsə (qədim Vağarşabad) şəhərində yerləşən erməni xristian məbədidir. IV əsrin əvvəlində Cənubi Qafqazda xristianlığın yayılmasına daha öncəki məbədlərin dağıdılması ilə başlayan maarifçi Qriqori əvvəlcə ölkənin ən böyük və nüfuzlu ibadətgahı olan Vağarşabaddakı məşhur atəşpərəstlik məbədini daş hasara aldırmış və az sonra (303-cü ildə) burada xristian məbədi ucaltmışdır.

V əsrdən başlayaraq bu məbəd dəfələrlə bərpa olunmuş, onun ilkin görkəmi tanınmaz dərəcədə dəyişdirilmiş, ona yeni-yeni tikililər əlavə edilmiş, xüsusilə XVII əsrdə böyük dəyişikliklərə məruz qalmışdır.

Kilsənin “Eçmiədzin” adı erməni dilinə "ēǰ miacinn" kimi tələffüz edilir və "yenidən doğulmuş yerə endi" kimi şərh edilir (əfsanəyə görə İsa Məsih göydən enərək Müqəddəs Qriqoriyə burada görünmüşdü). Azərbaycan dilində "Eçmiədzin" sözü “Üç müəzzin” deməkdir (“müəzzin” ərəbcə "azan oxuyan" deməkdir).

Matenadaranda saxlanılan orta əsr sənədlərində məbədin adı məhz “Üçkilsə” kimi xatırlanır. Erməni katalikosluğunun Üçkilsəyə köçürülməsi ilə erməni missionerləri buraya üz tutdular. Onların Cənubi Qafqazda nüfuzlarını artırmaq imkanı yaranmışdı. Tezliklə monastrın özü ermənilərin dini mərkəzinə çevrilmişdir.

Bu torpaqların XIX əsrin birinci yarısında Rusiyaya birləşdirilməsinədək Cənubi Qafqazda Üçkilsənin hüdudlarından kənarda çox cüzi erməni var idi... Türkmənçay müqaviləsi bağlanana qədər nəinki Qarabağ xanlığında, eləcə də Cənubi Qafqazda həqiqətən də ermənilərin sayı daha az idi. Göstərilən müqavilədən sonra ermənilər çar Rusiyasının himayəsi və yardımı ilə İranTürkiyədən bu ərazilərə köçürülmüşdür. Azərbaycan ərazilərinə İrandan 40 mindən artıq və Türkiyədən 90 min nəfər erməni köçürülmüş və bu da çar Rusiyasının işğalçılıq siyasətinin acı nəticəsi idi. Bu siyasət marksist-leninçi ideologiyanın hökm sürdüyü sovet dövləti zamanında da davam etdirilmişdi.

Mənbə

  • И.Шопен. Исторический памятник состояния армянской области к эпоху ее присоеденения к Российской империи, С-п.,1852, стр.292-306, 667; А.Берже. Кавказ в археологическом отношении, Тифлис, 1875, стр. 171;
  • M.Kalankatuklu. Albaniya tarixi, В., 1993, səh.21-23;
  • J.Şarden. Səyahətnamə, В., 1994, səh.22;
  • Ə.Ələkbərli. Qədim Türk-Oğuz yurdu - "Ermənistan", В.1994, səh.162-166

İstinadlar

  1. Sahinian, Zarian və Ghazarian, 1978. səh. 71
  2. Hyusen, Robert H. (2001). The Monastery of Ējmiatsin // Armenia: A Historical Atlas. Chicago: University of Chicago Press. səh. 259. ISBN 0-226-33228-4.
  3. Fasmerin etimoloji lüğəti
  4. Kamandar Şərifli, filologiya elmləri doktoru. Qanlı illərin dəyərli abidəsi. Xalq Cəbhəsi.- 2015.- 8 yanvar.- S.14.
  5. Erməni vandalizmi (Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Prezident kitabxanası)[ölü keçid]

Həmçinin bax

üçkilsə, kafedralı, Էջմիածնի, Մայր, Տաճար, yaxud, eçmiadzin, erməni, qriqorian, kilsəsinin, baş, kafedralı, Էջմիածնի, Մայր, Տաճար40, ölkə, ermənistanşəhər, üçkilsəyerləşir, armavir, mərziaidiyyatı, eqksifarişçi, maarifçi, qriqoritikilmə, tarixi, orijinal, bina. Uckilse kafedrali erm Էջմիածնի Մայր Տաճար yaxud Ecmiadzin Ermeni Qriqorian Kilsesinin bas kafedrali Uckilse kafedraliԷջմիածնի Մայր Տաճար40 09 42 sm e 44 17 28 s u Olke ErmenistanSeher UckilseYerlesir Armavir merziAidiyyati EQKSifarisci Maarifci QriqoriTikilme tarixi 301 303 orijinal bina enenevi tarix 1 Uslubu Ermeni memarligiHundurluyu 27 mUzunlugu 33 m 108 ft 2 Eni 30 m 98 ft Veziyyeti fealiyyet gosterirUNESCO Umumdunya IrsiTipiMedeniKriteriyaii iiiTeyin edilib2000Istinad nom 1011DovletErmenistanRegionAsiyaErmenistanda qeydiyyata alinmis abidelerIstinad nom 4 2 14 1KateqoriyaMebedEhemiyyetiDunya ehemiyyetliUckilse kafedraliKafedralin plani Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarixi 2 Menbe 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxTarixi RedakteKilse Uckilse 12 mart 1945 ci ilden Ecmiadzin rayonu erazisinde rayon merkezi olan Uckilse qedim Vagarsabad seherinde yerlesen ermeni xristian mebedidir IV esrin evvelinde Cenubi Qafqazda xristianligin yayilmasina daha onceki mebedlerin dagidilmasi ile baslayan maarifci Qriqori evvelce olkenin en boyuk ve nufuzlu ibadetgahi olan Vagarsabaddaki meshur atesperestlik mebedini das hasara aldirmis ve az sonra 303 cu ilde burada xristian mebedi ucaltmisdir V esrden baslayaraq bu mebed defelerle berpa olunmus onun ilkin gorkemi taninmaz derecede deyisdirilmis ona yeni yeni tikililer elave edilmis xususile XVII esrde boyuk deyisikliklere meruz qalmisdir Kilsenin Ecmiedzin adi ermeni diline eǰ miacinn kimi teleffuz edilir ve yeniden dogulmus yere endi kimi serh edilir efsaneye gore Isa Mesih goyden enerek Muqeddes Qriqoriye burada gorunmusdu 3 Azerbaycan dilinde Ecmiedzin sozu Uc muezzin demekdir 4 muezzin erebce azan oxuyan demekdir Matenadaranda saxlanilan orta esr senedlerinde mebedin adi mehz Uckilse kimi xatirlanir Ermeni katalikoslugunun Uckilseye kocurulmesi ile ermeni missionerleri buraya uz tutdular Onlarin Cenubi Qafqazda nufuzlarini artirmaq imkani yaranmisdi Tezlikle monastrin ozu ermenilerin dini merkezine cevrilmisdir Bu torpaqlarin XIX esrin birinci yarisinda Rusiyaya birlesdirilmesinedek Cenubi Qafqazda Uckilsenin hududlarindan kenarda cox cuzi ermeni var idi Turkmencay muqavilesi baglanana qeder neinki Qarabag xanliginda elece de Cenubi Qafqazda heqiqeten de ermenilerin sayi daha az idi Gosterilen muqavileden sonra ermeniler car Rusiyasinin himayesi ve yardimi ile Iran ve Turkiyeden bu erazilere kocurulmusdur Azerbaycan erazilerine Irandan 40 minden artiq ve Turkiyeden 90 min nefer ermeni kocurulmus ve bu da car Rusiyasinin isgalciliq siyasetinin aci neticesi idi Bu siyaset marksist leninci ideologiyanin hokm surduyu sovet dovleti zamaninda da davam etdirilmisdi 5 Menbe RedakteI Shopen Istoricheskij pamyatnik sostoyaniya armyanskoj oblasti k epohu ee prisoedeneniya k Rossijskoj imperii S p 1852 str 292 306 667 A Berzhe Kavkaz v arheologicheskom otnoshenii Tiflis 1875 str 171 M Kalankatuklu Albaniya tarixi V 1993 seh 21 23 J Sarden Seyahetname V 1994 seh 22 E Elekberli Qedim Turk Oguz yurdu Ermenistan V 1994 seh 162 166Istinadlar Redakte Sahinian Zarian ve Ghazarian 1978 seh 71 Hyusen Robert H 2001 The Monastery of Ejmiatsin Armenia A Historical Atlas Chicago University of Chicago Press seh 259 ISBN 0 226 33228 4 Fasmerin etimoloji lugeti Kamandar Serifli filologiya elmleri doktoru Qanli illerin deyerli abidesi Xalq Cebhesi 2015 8 yanvar S 14 Ermeni vandalizmi Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Isler Idaresinin Prezident kitabxanasi olu kecid Hemcinin bax RedakteErmeni Qriqorian Kilsesi Ermenilerin Cenubi Qafqaza kocurulmesi Azerbaycanlilarin Qerbi Azerbaycandan deportasiyasi Vikianbarda Uckilse kafedrali ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Uckilse kafedrali amp oldid 6148440, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.